TULUN-AN 47
Epektibo nga Paggamit sing Makita nga mga Bulig
NGAA dapat maggamit sing makita nga mga bulig (visual aid) sa imo pagpanudlo? Bangod sa paghimo sini, mangin epektibo pa ang imo pagpanudlo. Si Jehova nga Dios kag si Jesucristo naggamit sing makita nga mga bulig, kag makatuon kita gikan sa ila. Kon ang makita nga bulig ginaupdan sang ginahambal nga tinaga, ang impormasyon ginabaton paagi sa duha ka igbalatyag. Mahimo ini magbulig agod mahuptan ang igtalupangod sang imo mga tagpalamati kag mapatudok ang epekto sini. Paano mo malakip ang makita nga mga bulig sa imo mga presentasyon sang maayong balita? Paano mo mapat-od nga ginagamit mo ini sing epektibo?
Kon Paano ang Labing Daku nga mga Manunudlo Naggamit Sing Makita nga mga Bulig. Naggamit si Jehova sang madali madumduman nga makita nga mga bulig sa pagtudlo sing importante nga mga leksion. Isa ka gab-i gindala niya si Abraham sa guwa kag nagsiling: “Tanglaa, palihug, ang langit kag isipa ang mga bituon, kon sarang mo sila maisip. . . . Mangin subong sina ang imo binhi.” (Gen. 15:5) Bisan pa ang ginsaad daw imposible gikan sa pagtamod sang tawo, natandog gid si Abraham kag nagtuo kay Jehova. Sa isa pa ka okasyon, ginpadala ni Jehova si Jeremias sa balay sang maninihon kag ginpasulod sia sa ginaobrahan sang maninihon agod tan-awon ang pagdihon sang tawo sa daga. Daw ano ka talalupangdon nga leksion tuhoy sa awtoridad sang Manunuga sa mga tawo! (Jer. 18:1-6) Kag paano bala malimtan ni Jonas ang leksion sa kaluoy nga gintudlo ni Jehova sa iya paagi sa tangantangan? (Jon. 4:6-11) Ginsilingan pa gani ni Jehova ang iya mga manalagna nga iarte ang matagnaon nga mga mensahe paagi sa paggamit sing pila ka nagakaigo nga butang. (1 Hari 11:29-32; Jer. 27:1-8; Ezeq. 4:1-17) Ang tabernakulo kag ang mga bahin sang templo mga representasyon mismo nga makabulig sa aton nga mahangpan ang langitnon nga mga katunayan. (Heb. 9:9, 23, 24) Naggamit man ang Dios sing madamo nga palanan-awon agod ipaalinton ang importante nga mga impormasyon.—Ezeq. 1:4-28; 8:2-18; Binu. 10:9-16; 16:9, 10; Bug. 1:1.
Paano gingamit ni Jesus ang makita nga mga bulig? Sang gintinguhaan sang mga Fariseo kag sang mga sumulunod ni Herodes nga dakpon sia sa iya ginahambal, nangayo si Jesus sang isa ka denario kag ginpakita niya ang laragway ni Cesar sa sensilyo. Nian ginpaathag niya nga ang mga butang ni Cesar dapat ibayad kay Cesar apang ang mga butang sang Dios dapat ibayad sa Dios. (Mat. 22:19-21) Sa pagtudlo sing isa ka leksion sa pagpadungog sa Dios paagi sa tanan nga yara sa aton, ginpatalupangod ni Jesus ang isa ka imol nga balo nga babayi sa templo nga ang amot—duha ka magamay nga sensilyo—amo ang iya bug-os nga palangabuhian. (Luc. 21:1-4) Sang isa pa ka okasyon gingamit niya ang isa ka bata subong halimbawa sang pagkamapainubuson, nga wala nagahandum nga manguna. (Mat. 18:2-6) Ginpakita man niya mismo ang kahulugan sang pagkamapainubuson paagi sa paghugas sa mga tiil sang iya mga disipulo.—Juan 13:14.
Mga Paagi sa Paggamit Sing Makita nga mga Bulig. Indi kaangay ni Jehova, indi kita makakomunikar paagi sa mga palanan-awon. Apang, madamong nagapahunahuna nga mga laragway ang makita sa mga publikasyon sang mga Saksi ni Jehova. Gamita ini sa pagbulig sa interesado nga mga tawo nga mapanan-aw ang dutan-on nga Paraiso, nga ginsaad sa Pulong sang Dios. Sa pagtuon sing Biblia sa puluy-an, mahimo mo ipatalupangod sa estudyante ang laragway nga may kahilabtanan sa inyo ginatun-an kag pamangkuta sia kon ano ang iya nakita. Talalupangdon nga sang ginhatag kay manalagna Amos ang pila ka palanan-awon, si Jehova namangkot: “Ano ang imo nakita, Amos?” (Amos 7:7, 8; 8:1, 2) Makapamangkot ka man sing kaanggid nga mga pamangkot samtang ginapatuhoy mo ang atension sang mga tawo sa mga laragway nga gindesinyo subong makita nga mga bulig sa pagpanudlo.
Kon ginasulat mo ang sumada ukon kalkulasyon sa matematika ukon ginagamit ang tsart sa kronolohiya nga nagapakita sang pagpasunod sang importante nga mga hitabo, makabulig ini sa mga tawo nga madali mahangpan ang mga tagna subong sang “pito ka panahon” sa Daniel 4:16 kag ang “kapituan ka semana” sa Daniel 9:24. Ining makita nga mga bulig masapwan sa pila ka publikasyon nga ginagamit naton sa pagtuon.
Sa inyo pagtuon sing Biblia subong pamilya, ang paghinun-anon sining mga butang subong sang tabernakulo, sang templo sa Jerusalem, kag sang templo sa palanan-awon ni Ezequiel mas mahapos mahangpan kon ginagamit mo ang isa ka retrato ukon isa ka diagram. Masapwan ini sa Insight on the Scriptures, sa apendise sang New World Translation of the Holy Scriptures—With References, kag sa nagkalainlain nga mga guwa sang Ang Lalantawan.
Kon nagabasa sing Biblia upod sa imo pamilya, gamita sing maayo ang mga mapa. Subaya ang pagpanglakatan ni Abraham gikan sa Ur pakadto sa Haran kag tubtob sa Bethel. Usisaa ang ruta nga ginlaktan sang Israel sang nagbiya ang pungsod sa Egipto kag naglakbay pakadto sa Ginsaad nga Duta. Pangitaa ang duog nga ginhatag sa tagsa ka tribo sang Israel subong palanublion. Hibalua ang sakop sang ginharian ni Solomon. Subaya ang ruta ni Elias samtang nagapalagyo sia gikan sa Jezreel pakadto sa kahanayakan lampas sa Beer-seba sang ginpahog sia ni Jesebel. (1 Hari 18:46–19:4) Tultula ang mga siudad kag mga banwa nga ginbantalaan ni Jesus. Sundi ang paglakbay ni Pablo, subong sang ginlaragway sa tulun-an sang Binuhatan.
Ang makita nga mga bulig mapuslanon kon nagahatag sing ideya sa mga estudyante sang Biblia tuhoy sa mga pagpanghikot sang kongregasyon. Mahimo mo ipakita sa imo estudyante ang isa ka naimprinta nga programa kag ipaathag ang impormasyon nga aton ginahinun-anunan sa mga asambleya kag mga kombension. Madamo ang nagdayaw sang nagduaw sila sa Kingdom Hall ukon sa sanga talatapan sang mga Saksi ni Jehova. Epektibo ini nga paagi sa pagdula sing mga sayop nga pagpati tuhoy sa aton hilikuton kag sa katuyuan sini. Kon ginalibot mo ang iban sa Kingdom Hall, ipakita kon paano ini tuhay gikan sa iban nga mga duog sang pagsimba. Ipadaku nga ang Kingdom Hall isa ka simple nga tinukod nga maayo gid sa pagtuon. Ipakita ang mga bahin nga gindesinyo gid para sa aton publiko nga ministeryo—mga kuluhaan sang literatura, mga mapa sa teritoryo, kag mga kahon alamutan (subong tuhay sa mga plato sa pagpangolekta).
Kon matigayon ang mga video nga ginhanda sa panuytoy sang Nagadumala nga Hubon, gamita ini sa pagpalambo sing pagsalig sa Biblia, sa pagpakita sa mga estudyante sing hilikuton sang mga Saksi ni Jehova, kag sa pagpalig-on sa mga tumalan-aw nga magkabuhi suno sa mga prinsipio sang Biblia.
Paggamit Sing Makita nga mga Bulig Para sa Dalagku nga mga Grupo. Kon nahanda sing maayo kag malantipon ang presentasyon, ang makita nga mga bulig mangin epektibo nga mga bulig sa pagpanudlo para sa dalagku nga mga grupo. Ining makita nga mga bulig ginaaman sa nagkalainlain nga porma sang matutom kag mainandamon nga ulipon nga klase.
Ang mga artikulo sa pagtinuon sa Ang Lalantawan masami nga may makita nga mga bulig sa porma sang dibuho nga sarang magamit sang konduktor sa pagpadaku sing importante nga mga punto. Amo man sini sa mga publikasyon nga ginagamit sa Pagtinuon Sang Kongregasyon sa Libro.
Ang pila ka balayan para sa mga pamulongpulong publiko mahimo magkinahanglan sang makita nga mga bulig agod iilustrar ang mga punto. Apang, ang daku nga benepisyo masami nga matigayon paagi sa pagsentro sang igtalupangod sa kon ano ang yara sa Biblia, nga ginauyatan sang kalabanan nga tagpalamati. Kon sa pulupanag-on kinahanglan ang isa ka laragway ukon isa ka malip-ot nga balayan sang panguna nga mga punto sa pagpaalinton sing isa ukon pila ka panguna nga punto sang isa ka pamulongpulong, tan-awa sing abanse agod mapat-od nga ang makita nga bulig kitaon (ukon mabasa) sing maathag gikan sa likod nga bahin sang duog tilipunan. Ini nga mga kagamitan dapat talagsa lang gamiton.
Ang aton tulumuron sa paggamit sing makita nga mga bulig kon nagahambal kag nagapanudlo indi ang paglingaw. Kon ginagamit ang nagakaigo nga makita nga bulig, nagaathag pa sa panulok ang mga ideya nga dapat hatagan sing pinasahi nga empasis. Ini nga mga bulig mapuslanon kon nagabulig ini sa pagpaathag sang ginahambal, nagapahapos sa paghangop sa sini, ukon kon nagahatag ini sing mabakod nga pamatuod sa pagkamasaligan sang ginasiling. Kon ginagamit sing nagakaigo, ang nagakabagay nga makita nga bulig mahimo nga may daku nga epekto amo nga ang makita nga bulig kag ang punto nga ginatudlo ginadumdom sa madamo nga tinuig.
Ang ikasarang nga makabati kag makakita may importante nga papel sa pagtuon. Dumduma kon paano ining mga igbalatyag gingamit sang labing daku nga mga Manunudlo, kag tinguhai nga ilugon sila sa imo mga panikasog sa paglab-ot sa iban.