Sarang Bala “Makakita” ang Bulag?
Panugiron ni Bernardo de Santana
“MAKAPASUBO gid, Bernardo,” siling ni Germiro. “Nagaobra ka anay kaupod namon; makakita ka pa sadto, apang karon . . . amo gid sina. Pagbuot sang Dios nga mangin amo sina, indi bala?”
“Husto ka, Germiro,” sabat ko. “Pagbuot ini sang Dios, gani wala kita sing mahimu sa sini.”
Ginbatyag ko gid nga kabubut-on sang Dios nga madula ko ang akon panulok. Apang sa akon tagipusuon yara ang dimasabat nga mga pamangkot. Yari ako—32 anyos, wala sing asawa, debotado nga Katoliko, kag yara sa puraot sa pinansial nga kahimtangan. Ginpamangkot ko ang akon kaugalingon: ‘Ngaa “ginbuot” sang Dios nga madula ko ang akon panulok? Paano ko maatipan ang akon mga ginikanan?’ Sang matalupangdan ko sang primero nga ang akon panulok nagapigaw, nangamuyo ako sing hanuot kay Santa Luzia, ang “santa” para sa panulok, nagluhod sa atubang sang iya imahen sa ospital nga nagadala sang iya ngalan. ‘Ngaa ginpaslaw niya ako?’ palibog ko.
Isa ka bes nagapangabuhi ako nga nagabaligya sing mga utanon sa Merkado sang Pito ka Ganhaan sa Salvador, Brazil. Indi ini daku sing ganansia, apang regular ini nga trabaho. Kutob sang dies anyos ako nag-obra ako sa isa ka uma sa Sergipe State. Gani sang magsaylo kami sa Salvador natural lamang para sa akon nga magbaligya sing mga utanon.
Isa ka adlaw nadiparahan ko nga ang akon panulok nagapigaw. Ginlig-on sang isa ka espesyalista nga may katarata ako, apang nagalaum sia nga mapabalik sang pagbusbos ang aton panulok. Ang isa ka operasyon sa akon natuo nga mata sang 1960 nagpauswag sang akon panulok, apang ang ikaduha nga operasyon sa akon nawala nga mata, apat ka tuig sang ulihi, indi madinalag-on. Kutob sadto mga pila lamang ka tion kag bug-os ako nga nabulag. Bisan pa nga nahibaloan ko sing tinuig na nga madula ko ang akon panulok, mabudlay ipabutyag ang akon balatyagon sang magbug-os na ang kadulom.
Nagpadayon ako sa pagtrabaho sa merkado nga may pila ka pagpasibu. Antes ako maglakat para magtrabaho, ginabahinbahin sang akon pamilya ang kuarta, ginabutang ang mga bilog nga lainlain sing kantidad sa lainlain nga bulsa. Nagahimu ini sa akon nga magsensilyo. Apang dapat ako pirme mangin alisto agod indi magsala. Ang akon mga masigka manugpangabudlay mga mahinaklugon, kag ang ila malulo nga mga hambal nagpugong sa akon nga maluyahan. Apang ang iban sang ila ginasiling, subong sang iya ni Germino nga ginsambit sang primero, nagapautwas lamang sing mga pamangkot sa akon hunahuna.
Pagsugod nga “Makakita”
Sa sini nga punto sang akon kabuhi ang isa sang akon mga abyan, nga isa ka Saksi ni Jehova nga nagahingalan kay Clovis, nakighambal sa akon nahanungod sa mga saad sang Biblia. Ginsugiran niya ako nga pagahimuon sang Dios ang Bag-o nga Kahimusan diin ang mga bulag makakita kag ang mga bungol makabati liwat. (Isaias 35:5) Natandog ang akon balatyagon sang iya ginasiling. Nalangkag nga makatuon sing dugang pa, pirme ko sia ginapamangkot. Naobserbahan ang akon interes, ginpamangkot niya ako: “Bernardo, ano ayhan kon magakadto ako sa imo balay isa ka hapon agod makahambalanay kita sing dugang pa nahanungod sa Biblia?” Ginbaton ko ini sing malangkagon. Amo ini ang ginsugoran sang amon semanal nga paghambalanay sa Biblia.
Bisan pa may sablag, nalangkag ako nga makatuon. Paagi sa mapailubon nga bulig ni Clovis, indi lamang nga natukiban ko ang ngalan sang Dios—si Jehova—kundi naton-an ko man ang Iya makatilingala nga mga buhat sang nagligad. Mga garantiya sila nga ang Iya mga saad para sa Paraiso nga duta pagatumanon. Nian bisan ang mga sablag sa lawas, subong sang akon, madula na. Indi lamang madugay kag ginahambal ko na sa iban ang tuhoy sa akon bag-o nga paglaum, nagabantala sa balay kag balay. Sang ulihi, sang Nobiembre 18, 1973, ginbawtismohan ako. Labi na kutob sadto ang akon kabuhi nasugdan nga may yara matuod nga katuyoan, nagapahapos nga malandas pa gid ang akon sablag.
Gikan sa akon pagtuon sang Biblia akon nahibal-an nga wala ginbuot sang Dios nga ako mabulag. Sa baylo kasubong gid ini sang ginasiling sang Biblia sa Manugwali 9:11: “Ang tion kag ang kahigayunan nagakahanabo sa ila tanan.” Kaangay sang tanan nga katawhan, nabun-ag ako sa dihimpit nga mga ginikanan nga nakapanubli sang sala kag pagkadihimpit gikan sa aton nahaunang tawhanon nga mga ginikanan, nga sanday Adan kag Eva. (Roma 5:12) Sa baylo nga ginbuot sang Dios nga madulaan ako sang akon panulok, naton-an ko nga kabubut-on niya nga makakita liwat ako. Sa idalom sang pagginahom sang Ginharian sang Anak sang Dios kag sa sadsaran sang iya halad nga gawad, ang tanan nga mga pagkadihimpit kag mga depekto pagadulaon gikan sa nagatuo nga katawhan, kag matabo ini sa malapit nga palaabuton. Nasugdan ko nga “makit-an” ang madamung mga butang nga wala ko anay makit-i sang may yara pa ako maayo nga panan-aw.
Ang akon mga pangamuyo nadirekta na karon kay Jehova sa baylo kay Santa Luzia kag sa iban pa nga “mga santa.” Sa baylo nga ipangamuyo ang milagruso nga pag-ayo nga mahanabo karon, nangamuyo ako sing hanuot nga ‘himuon ang Iya kabubut-on, kon ano sa langit, amo man sa duta.’ Nalakip sa akon pangamuyo amo ang pangabay nga kuntani pila ka adlaw makakita ako sing isa ka “kabulig” kag “tabang,” isa ka asawa nga mapaambitan ko sang akon mga kasadya kag mga kasubo.
Isa ka adlaw samtang nagatanyag sing literatura sa Biblia sa mga tawo sa isa ka business section sa Salvador, nabatian ko ang isa ka tingog sang isa ka babayi nga nagasiling, “Isa man ako ka Saksi ni Jehova.” Nagdulog ako agod makigsugilanon sa iya. Sia ang tag-iya sang isa ka diutay nga puwesto sa dalan. Namangkot ako: “Saksi ni Jehova man bala ang imo bana?” Nagsabat sia: “Wala ako sing bana. Dalaga pa ako.” Inang indi hungod nga pagkilalahanay nagsugod sang pag-abyanay nga nagdul-ong sa pagpangaluyagay, kag sang Hunyo 14, 1975, si Ambrosina kag ako ginkasal. Tubtob karon padayon sia nga nangin maayo nga kabulig kag tabang sa akon.—Genesis 2:18.
Pagpangabudlay nga May Sablag
Kutob sang mabawtismohan ako, ang akon handum amo ang pagsugid sa iban nahanungod sang kon ano ang akon naton-an gikan sa Biblia. Nalipay ako nga ang akon sablag wala magpugong sa akon gikan sa paghimu sini. Daw ano ka makatilingala nga makit-an nga ang akon mga ikasarang sa pagpamati kag pagtandog nagabulos sa akon nawasi nga panulok. Daw ano ka pagbatyag sing nahimoan ang akon nabatyagan sang una nga tion nga nagbantala ako sing isahanon sa balay kag balay! Nagpalibog ako kon bala mahinguyang ko ang dugang pa nga tion sa sini nga buluhaton. Ang pagpakigsugilanon sa isa ka nagalakbay nga manugtatap sang mga Saksi ni Jehova nagbulig nga masabat ang akon pamangkot. Ginkutlo niya ang pila ka halimbawa sang mga tawo nga may sablag, ang iban mas grabe pa sang sa akon, nga nag-alagad subong bug-os tion nga mga manugbantala sang maayong balita, nga ginatawag mga payunir. Napalig-on, nag-aplay ako subong isa ka auxiliary payunir.
Bangod sang akon pagkabulag, madamu ako sing problema sa pagpayunir, apang paagi sa bulig sang mahigugmaon nga mga kautoran sa kongregasyon, ini tanan nalubad. Halimbawa, kon tig-ululan kinahanglan ko ang tatlo ka kamut. Sa isa ka kamut ginabitbit ko ang akon bag kag sa isa naman ang akon baston. Apang ang payong? Daw ano gid ang akon pag-apresyar sa “ikatlo nga kamut” nga gintanyag sang akon Cristianong mga kautoran nga nagaupod sa akon sa pag-alagad! Nagautwas man ang mga kabudlayan sa mga teritoryo diin ang mga kalye indi ko nasunaran, apang sa liwat ginbuligan ako sang mga mahinangpunon nga mga kautoran.
Paano ko natultulan ang ginbantalaan nga mga teritoryo? Sing masami, wala ako sing problema, sanglit nakakuha ako sing espesyal nga kurso agod makabulig sa bulag nga maglakatlakat. Naton-an ko kon paano gamiton sing labing maayo ang baston, nga hanason ang agon igbalati kag igbalatyag sang pagtandog, nga magsaka-panaug sa mga bus kag magsaka-panaug sa hagdan. Ginbuligan ako sang kurso nga mahibal-an ang madamung diutay nga mga butang nga ginpasapayanan ko sang una. Ginasaulo ko ang mga ngalan sang kalye kag dayon ginaisip ko ini samtang nagatabok ako. Naton-an ko man nga dumdumon sa akon pensar ang kada balay sa dalan, kag sa sining paagi nakabalik-duaw sa mga tawo nga interesado sa pagtuon sa Biblia. Subong man, bisan pa nga nagapuyo kami mga duha kag tunga ka kilometro (1.5 mi) gikan sa Kingdom Hall, wala ako sing problema sa pagkadto didto sing isahanon.
Sa sini nga bahin ang isa ka nagaduaw nga nagalakbay nga manugtatap nabatian nga nagkomento: “Sang ginduaw ko ang kongregasyon nahamuot gid ako sang mangabudlay ako kaupod ni Bernardo. Natultulan niya ang mga kalye kag bisan ang mga balay, nakasaka-panaug sia sa mga hagdan kag nakasaka-panaug sa mga bungyod. Natingala ako nga makita sia kon paano niya matultulan ang mga balay sang mga tawo nga iya ginahiwatan sing pagtuon sang Biblia. Nagkadto kami sa isa ka pagtuon sa ikap-at nga panalgan sang isa ka apartment nga tinukod kag gindala niya kami didto nga wala sing kabudlayan.”
Ginpadyaan ang Paghanda kag mga Panikasog
Ang akon balay kag balay nga pag-alagad nagakinahanglan sing pinasahi nga paghanda. Ginasaulo ko sing una pa ang mga teksto sa Biblia nga akon pagagamiton, subong man ang pahina sang Biblia sa kon diin ini makita. Sa mga ganhaan ginapangabay ko ang tagbalay nga basahon ang mga teksto, nagasitar sang numero sang pahina, apang kon indi luyag sang tagbalay nga basahon ini, nian ginakutlo ko ang teksto gikan sa memorya.
Kon nagahiwat ako sing mga pagtuon sa Biblia, ginapalig-on ko ang estudyante nga maghanda sing maayo. Masunod, ginapabasa ko anay sa iya ang pamangkot para sa akon kaayohan, dayon ang parapo, kag sa ulihi ang pamangkot liwat. Nagabulig ini sa akon nga mahibal-an kon bala ginasabat niya ang pamangkot sing husto. Nagagamit sini nga metodo nabuligan ko ang duha ka tawo nga magdedikar kag magpabawtismo. Subong man, nagahiwat ako sing pagtuon upod sa tatlo iban pa nga pamilya.
Sing tinuig na nakigbahin ako sa Theocratic Ministry School sa amon kongregasyon. Bilang paghanda sa akon pamulongpulong ginapabasa ko sa isa ang materyal sing mabaskog, ginarekord ini sa teyp sa amo man nga tion. Dayon ginapamatian ko ang narekord kag nagaporma sing balayan sa hunahuna sang akon pamulongpulong, nagasaulo man sang mga teksto sa Biblia nga pagailakip. Nian handa na ako nga maghanda sang akon pamulongpulong. Sa indi magkubos wala gid ako malaygayi tuhoy sa pagsalig sing sobra sa akon nasulat nga mga nota! Ang pagsunod sa amo man nga paagi naghimu sa akon nga makakomento sing tayuyon sa pagtinuon sa Ang Lalantawan sa kongregasyon.
Ang tuig 1977 isa ka talalupangdon nga tuig sa akon kabuhi subong isa ka dedikado nga Cristiano. Gintangdoan ako subong isa ka regular payunir, isa ka ministeryal nga suluguon, kag konduktor sa Pagtinuon sa Libro sang Kongregasyon, ang mga pribilehiyo nga padayon ko nga ginaagom. Ginsunod ko ang amo man nga paagi sa Pagtinuon sa Libro sang Kongregasyon sa iya sang akon mga estudyante sa Biblia.
Bilang konklusion: Sarang bala “makakita” ang bulag? Makita ko ang katumanan sang tuman kadamu nga mga tagna sang Biblia sa aton adlaw kag busa nahibal-an ko ang kinahanglanon nga buligan ang iban nga maton-an ang kamatuoran nga nagadul-ong sa kabuhi nga dayon. (Juan 17:3) Sa espirituwal nga paagi naeksperiensiahan ko ang katumanan sang Isaias 35:5: “Nian ang mga mata sang mga bulag pamuklaton.” Nagasalig ako sing bug-os nga sa pat-od nga tion ni Jehova ini nga tagna may yara man literal nga katumanan sa linibo ka mga tawo nga kaangay sa akon, nadula ang ila panulok. Sa karon, ang akon handum amo nga padayon nga himuon ang iya kabubut-on tubtob sa akon masarangan agod masapwan nga takus nga magkabuhi sa iya Bag-o nga Kahimusan sang pagkamatarong.
[Kapsion sa pahina 27]
“Ginsugiran niya ako nga pagahimuon sang Dios ang Bag-o nga Kahimusan diin ang mga bulag makakita kag ang bungol makabati liwat”
[Laragway sa pahina 28]
Para sa akon pamalaybalay nga pag-alagad ginasaulo ko ang mga teksto nga akon gamiton, subong man ang pahina sa Biblia diin ini makita