Ang “Pungsod” nga Nagapuno sang Kadaygan sang Duta sing Bunga
“Sa palaabuton nga mga adlaw si Jacob magapanggamut, ang Israel magapamulak kag magapanalingsing; kag pun-on nila sing bunga ang kadaygan sang mapatubason nga duta.”—ISAIAS 27:6.
NAHANUNGOD sa pagkabun-ag sang kongregasyon sang mga disipulo ni Cristo subong “pungsod” sang 33 C.E., si apostol Pedro nagsulat sining pinamulong antes gid lang malaglag ang Jerusalem sang tuig 70 C.E.: “Apang kamo ‘pinili nga kaliwatan, harianon nga pagkasaserdote, balaan nga pungsod, katawhan nga ginapanag-iyahan sing pinasahi, agod nga mapakita ninyo ang gamhanan nga mga buhat, sang nagtawag sa inyo gikan sa kadudulman pakadto sa iya kalatingalahan nga kapawa. Sa nagligad nga tion indi kamo katawhan, apang karon katawhan kamo sang Dios; sa nagligad nga tion wala kamo makaagom sing kaluoy, apang karon nakaagom sing kaluoy.” (1 Pedro 2:9, 10) Daw ano ka mahimayaon ina sa bahin sang Dios!
2 Karon, 19 ka siglo sa tapos masulat ni Pedro inang mga pinamulong, may yara gihapon isa ka nagkalabilin sinang ginpanganak sang espiritu nga “pungsod” sa duta. Kubos na lamang karon sa napulo ka libo ang ila kadamuon, suno sa report sang tuigan nga pagsaulog sang Panihapon sang Ginuo. Sila ‘katawhan nga ginapanag-iyahan sing pinasahi ni Jehova,’ kag bangod sina dapat nila ipahayag ang gamhanan nga mga buhat ni Jehova nga Dios, nga nagtawag sa ila gikan sa “kadudulman [sang kalibutan] pakadto sa iya kalatingalahan nga kapawa.” Ini nga “kapawa” nag-iwag labi na kutob sang magtakop ang “panag-on sang mga Gentil,” ukon ang “gintalana nga panag-on sang mga pungsod,” sang tuig 1914.a (Lucas 21:24, King James Version; NW) Subong “pinasahi nga ginapang-iyahan” sang Balaan nga Manughatag sinang kalatingalahan nga kapawa, ginpadyaan niya sila. Para sa iya kaangay sila sang espirituwal nga ulubasan.
3 Madumduman naton diri ang ginsiling ni Jesucristo sa iya mga apostoles, nga nagarepresentar sa tanan nga mahimo mangin ginpanganak sang espiritu nga mga sumulunod niya: “Ako ang matuod nga puno sang ubas, kag ang akon Amay amo ang mangunguma. Ang tagsa ka sanga sa akon nga wala nagapamunga ginakuha niya, kag ang tagsa nga nagapamunga ginatinloan niya, agod nga magpamunga sing madamo pa. Kamo matinlo na bangod sang pulong nga akon napamulong sa inyo. Magpabilin kamo sa akon, kag ako sa inyo. Subong nga ang sanga indi makapamunga sa iya kaugalingon kon wala nagaangot sa puno, amo man kamo, kon indi kamo magpabilin sa akon. Ako amo ang puno sang ubas, kamo ang mga sanga. Ang nagapabilin sa akon, kag ako sa iya, sia amo ang nagapamunga sing madamo; kay luwas sa akon wala kamo sing mahimo.”—Juan 15:1-5.
4 Ina nga pagpaanggid, ukon parabola, ni Jesus, nagapahanumdom sa aton sang ginsiling ni Jehova sa Isaias 27:2-4, diin aton mabasa:
“Sa sadtong adlaw amba kamo sa iya: ‘Ulubasan sang nagabukalbukal nga alak! Ako, si Jehova, amo ang manugbantay sini. Bunyagan ko ini sa tagsa ka tion. Basi nga may magsamad sini, bantayan ko ini sa gab-i kag adlaw. Wala sa akon ang kasingkal.’”
Ang “ulubasan sang nagabukalbukal nga alak” karon sa duta mapaanggid sa nagkalabilin sang mga sanga sinang simbuliko nga “ubas” sa diin ang ginpanganak sang espiritu nga mga Cristiano sang “balaan nga pungsod” mapatubason nga mga katapo. Gani, obligasyon nila nga magpamunga sing bugana. (Juan 15:5) Suno sa tagna sang Isaias, sa tion sang pagpasag-uli sang katawhan ni Jehova sa iya kahamuot nga ang ambahanon nahanungod sa “ulubasan sang nagabukalbukal nga alak” pagaambahon. (Ipaanggid ang Isaias 27:13.) Ang modernong katumanan sining makakulunyag nga tagna natuman sadtong matapos ang inaway nga tuig sang 1919, kag ang mga kamatuoran sang maragtas nagapamatuod sang iya katumanan tubtob karon. Si Jehova karon wala sing “kasingkal” batok sa iya katawhan, ukon batok sa nagkalabilin sang iya “balaan nga pungsod,” sa iya “katawhan nga ginapanag-iyahan sing pinasahi,” ukon batok sa matutom nga mga Cristiano nga nagalaum nga magkabuhi sing dayon sa duta. Sing maluluy-on ginkahamut-an niya sila, kag amo ang kabangdanan sang ila espirituwal nga kabuganaan kag pagkamabungahon.
5 Ining espirituwal nga “pungsod,” kag ang iya mapisan nga mga kaupdanan, nangin kaangay sang mapatubason nga ulubasan nga nagpatubas sing madamo nga “nagabukalbukal nga alak.” Isa ini ka espirituwal nga alak nga nagapahalipay sa tagipusuon ni Jehova kag sang tawo. (Hukom 9:13) Bangod sini nga rason ang mga tawo nga ginpahalipay paagi sa pag-inum sa sining espirituwal nga ilimnon masadya nga nagaamba kag nagadumdum sang tanan nga nahimo sang Balaan nga Mangunguma sang “ulubasan” para sa sining simbuliko nga “ulubasan.” Sing malaragwayon, ‘ginbunyagan’ gid niya ang “ulubasan” para magpabilin nga lab-as, agod ang madugaon, pinungpong nga bunga mapatubas, nga may makalilipay nga epekto.
Ang Kabaliskaran—“Ang Ubas sang Duta”
6 Indi amo sini ang natabo sa kon ano ang ginatawag sang katapusan nga tolon-an sang Biblia nga “ubas sang duta.” Sa dili madugay, ihatag ang balaan nga mando sa langitnon nga puwersa sa paglaglag: “Gamita ang imo galab nga matalum kag gutlaba ang mga pinungpong sang ubas sang duta, kay luto na ang iya mga ubas.” Nian, subong sang padayon nga ginasiling sang matagnaon nga Bugna, “ginhabyug sang anghel ang iya galab sa duta kag gintipon ang mga ubas sang duta, kag ginpilak niya sa dakung linasan sang kasingkal sang Dios. Kag ang linasan sang ubas ginlinasan sa guwa sang siudad, kag nag-ilig ang dugo gikan sa linasan tubtob sa busal sang kabayo sa kataason, sa kalayuon nga isa ka libo kag anum ka gatos ka estadyo.” (Bugna 14:18-20) Busa mahanabo ini sa pangulohan nga bahin sang makita nga organisasyon sang Yawa sa duta; sia ang mangunguma sini, kag nagapamatok ini sa “matuod nga ubas” sa diin si Jehova nga Dios ang Mangunguma. Wala na sing pagpasag-uli sa “ubas sang duta”!
7 Apang, ini nga tagna sang Isaias kapitulo 27 isa gid ka tagna sang pagpasag-uli, una sang pungsod sang kinaugali nga Israel kag ikaduha sang espirituwal nga Israel sa aton ika-20 nga siglo. Mapamatod-an ini gikan sa ginasiling sang tagna sa bersikulo 7 tubtob bersikulo 13, nga sa sini ang kapitulo nagahinakop. Ini nga mga bersikulo mabasa:
8 “Ginpilas bala niya sia subong sang pagpilas niya sa mga nagpilas sa iya? Ukon ginpatay bala sia suno sa mga ginpatay niya? Upod ang makahaladlok nga singgit, sang ginpalakat mo sia sa malayo nagapakigsuay ka sa iya. Ginpahalin niya sia sang iya mamadlus nga huyop sa adlaw sang salatan. Busa paagi sini patawaron ang kalautan ni Jacob, kag ini amo ang bug-os nga bunga sa pagkuha sang iya sala, kon ginahimo niya ang tanan nga bato sang halaran subong sang mga bato sang apog nga gindugmok, agod nga indi na magtindog ang sagrado nga mga haligi kag ang mga larawan nga adlaw. Kay ang siudad nga napamakuran mamingaw, puluy-an nga tinalikdan kag binayaan kaangay sang kamingawan. Didto magahalab ang tinday nga baka, kag didto magaluko sia; kag sia magapapas sang iya mga sanga. Kon ang iya mga sanga malaya, balion sila sang magakari nga mga babayi kag tutdan sila sa kalayo. Kay katawhan ini nga walay paghangop. Busa ang Naghimo sa ila indi maluoy sa ila, kag ang Naghuman sa ila indi mahamuot sa ila.
9 “Kag sa sadtong adlaw paspason ni Jehova ang iya bunga, kutob sa baha sang Suba tubtob sa sapa sang Egipto, kag tipunon kamo sing tig-isa-isa, O kamo nga katawhan sang Israel. Kag sa sadtong adlaw patunggon ang daku nga budyong, kag magaabot ang mga mawala sa duta sang Asiria kag ang mga sinikway sa duta sang Egipto kag magasimba sila kay Jehova sa bukid nga balaan sa Jerusalem.”
10 Sadtong mga adlaw sini nga tagna sang Isaias, ang Asiria nangin ang dominante nga kagamhanan sa kalibutan sa duta, nga nagpukan sa nahauna sang mga serye sang pito ka kagamhanan sa kalibutan, bisan pa nga ang Egipto nagapanghikot gihapon apang subong isa ka sanga lamang nga kagamhanan. Ang napulo-ka-tribo nga ginharian sang Israel ginbali gikan sa paggginahom sang harianon nga panimalay ni Hari David sang tribo sang Juda. Gani luyag sang hari sang Asiria nga mag-ampo sing bug-os ang siudad sang Jerusalem, kon indi niya sini luyag nga malaglag. Apang, si Jehova nakig-away para sa ginharian sang Juda kag ginpapauli ang matinaastaason nga si Hari Senaquerib nga napierde sing makahuluya.—Isaias, mga kapitulo 36 kag 37.
11 Gani, ang emperador sang nagtal-us nga kagamhanan sa kalibutan, ang Babilonianhon nga Kagamhanan sa Kalibutan, gin-awtorisahan sa paglaglag sa siudad nga balaan sang Jerusalem kag sa templo sini. Suno sa mga tagna sang Biblia, natabo ini sang tuig 607 B.C.E., sa kamut ni Emperador Nabokodonosor. Sia amo ang nagdala sa mga bihag pasulod sa duta sang Babilonia, nga maghinguyang sing 70 ka tuig nga tinapok didto. Bangod sang nagahilapit nga kalaglagan sang Jerusalem kag sang pagdala nga bihag sa Babilonia sa sulod sang 70 ka tuig nga ang mga pamangkot nagakaigo nga ginpautwas:
“Ginpilas bala niya sia [ang pungsod sang Israel] subong sang pagpilas niya sa mga nagpilas sa iya?” (Isaias 27:7)
Wala pa gid matabo anay sa pungsodnon nga maragtas kutob sang 1513 B.C.E., ang pungsod sang Dios ginpukan sang 607 B.C.E., ang pagpilas nga halos nagkahulugan sang iya kalaglagan. Madamo ang napatay sa ginlikupan nga Jerusalem. Huo, nakita ni Jehova nga kinahanglanon gid ini, kag dapat ini mahanabo. Nakita niya nga kinahanglan gid ang makig-away upod sadtong nagpabilin nga iya mga abyan, ang iya mga gin-abyan, nga sa iya nakigkatipan sia sa katipan sang Kasugoan paagi sa manugpatunga nga si Moises.
12 Si Jehova dugang nga makapamangkot:
“Ukon ginpatay bala sia [ang pungsod sang Israel, ukon ni Jacob] suno sa pagpamatay sa mga ginpatay niya?” (Isaias 27:7)
A, huo, kay karon nagakaigo para kay Jehova nga makig-away sa iya nahamut-an anay nga katawhan, nagpautwas sing makapulonaw nga singgit, ang “makahaladlok nga singgit,” gikan sa puwersa militar sang Babilonianhon nga Kagamhanan sa Kalibutan, ang ikatlo sa maragtas sang Biblia. Sa amo ang balaan nga pinamulong:
“Sa makahaladlok nga singgit, sang ginpalakat mo sia sa malayo nagapakigsuay ka sa iya. Ginpahalin niya sia sang iya mamadlus nga huyop sa adlaw sang salatan [sa pagpakita sang direksion sa diin magahalin ang makahaladlok nga singgit sa inaway].” (Isaias 27:8)
Paagi sa sinang una nga tikang ipadala niya ang dimatutom nga pungsod nga nangin isa anay ka tipiko nga asawa sa iya subong iya makita nga organisasyon sa duta. Karon ginapahalin niya sia gikan sa iya hatag-Dios nga duta nga natawhan kag ginapalakat sia sa mga kamut sang mga Babilonianhon nga manugbihag pakadto sa malayo nga duta, subong nga temporaryo nga gindiborsiohan.—Ipaanggid ang Isaias 50:1.
13 Nag-abot na ang tion para sa pungsod sang Israel, ukon Jacob, nga hinulsulan ang iya mga “kalautan” sa mas malahalon nga paagi sang sa mga sapat nga ginhalad sa mga halaran sang templo sa Jerusalem. Amo sini ang ginsiling ni Jehova tungod sa iya katulad-asawa nga organisasyon, nga nagasiling:
“Busa paagi sini patawaron ang kalautan ni Jacob, kag ini amo ang bug-os nga bunga sa pagkuha sang iya sala, kon ginahimo niya ang tanan nga bato sang halaran subong sang mga bato sang apog nga gindugmok, agod nga indi na magtindog ang sagrado nga mga haligi kag ang mga larawan nga adlaw.” (Isaias 27:9)
Isa gid ini ka ekspresyon sang kaakig, ukon kasingkal sang Dios, ang katumanan sini nga tagna mangin makatarunganon gid! Indi na magatindog ang idolatroso nga sagrado nga mga haligi kag ang mga larawan nga adlaw sa sining gintinloan nga pungsod.
14 Tuhoy sa kahapayan nga pahanabuon sa sining tipiko katulad-asawa nga pungsod sang dumaan nga Israel, si Jehova nagadugang:
“Kay ang siudad nga napamakuran mamingaw, puluy-an nga tinalikdan kag binayaan kaangay sang kamingawan.”
Ang madamo anay sing pumuluyo nga pungsod pagabiyaan, agod mangin duog nga halalban lamang sing makadali.
“Didto magahalab ang tinday nga baka, kag didto magaluko sia; kag sia [si Jehova, paagi sa iya ahensia] magapapas sang iya mga sanga. Kon ang iya mga sanga malaya, balion sila sang magakari nga mga babayi, kag tutdan sila [sunugon] sa kalayo.” (Isaias 27:10, 11)
Sa amo ang tipiko katulad-asawa nga pungsod ni Jehova pagapaubson nga mangin isa lamang ka inuggatong sa kalayo, kay ang mga babayi indi mabudlayan sa paghimulos sa mga mabilin sa sini. Makasulubo gid ini para sa tipiko katulad-asawa nga organisasyon sang Israel nga paubson kasubong sini! Apang ngaa ginhimo inang makadulugmok nga mga tikang sang katulad-bana nga Dios subong ni Jehova? Pamatii:
15 “Kay katawhan ini nga walay paghangop. Busa ang Naghimo sa ila indi maluoy sa ila, kag ang Naghuman sa ila indi mahamuot sa ila.” (Isaias 27:11)
Paagi sa tanan nga aman nga gin-aman ni Jehova para sa edukasyon kag kasanagan sang iya ginhuman sing makatilingala nga organisasyon, ang mga Israelinhon dapat kuntani napamatod-an nga katawhan nga may daku nga kaalam. Dapat kuntani nila nakita sing maalamon kag mahantupon ang pagkawalay pulos sang pagsimba sa mga diosdios, huo, nakita kuntani nila sing mahantupon ang pagkawalay pulos sang idolatroso nga pagsimba, nga ginhimo sang wala sing hinalung-ong nga mga pungsod nga wala makigkatipan sa isa ka buhi kag matuod nga Dios, nga si Jehova. Apang bangod sang pagkadimakita sang langitnon nga Naghimo kag Naghuman sa ila, nawasi nila ang pagtuo kag nagpakamaayo nga magliso sa makita hinimo-sang-tawo nga mga diosdios, sa ila kaugalingon nga pagkapukan. Amo ina kon ngaa ang dugang nga kahamuot kag balaan nga kaluoy ginkuha gikan sa sinang matig-a sing ulo nga katawhan.
Kahilwayan Gikan sa Pagkatinapok
16 Gani karon, agod ipasag-uli sila sa pagsimba sa iya sa ila duta nga natawhan, nagakaigo para kay Jehova nga iliso ang iya igtalupangod sa duta sang Babilonia sa diin ang daku nga “Suba,” ang Eufrates, nagailig. Hatagan niya sing igtalupangod ang tubtob sa nabagatnan pakadto sa duta sang Egipto, kag sa sina nga mga duog ang iya katawhan nangin tinapok gikan sa iya agod disiplinahon sila. Tungod sini tumanon ni Jehova ang iya masunod nga pinamulong nga may katuyoan:
“Kag sa sadtong adlaw paspason ni Jehova ang iya bunga, kutob sa baha sang Suba [Eufrates] tubtob sa sapa sang Egipto [ang sapa sa nabagatnan-nakatundan nga dulonan sang Ginsaad nga Duta], kag tipunon kamo sing tig-isa-isa, O kamo nga katawhan sang Israel.”—Isaias 27:12; ipaanggid ang Numeros 34:2, 5.
17 Agod mapasag-uli ni Jehova ang iya katawhan sa ila duta nga natawhan sa Juda, balion niya ang ginpukan nga katawhan kaangay sang sanga, sa amo nagahilway sa ila. Ginpahanabo niya ini sang ginpukan niya ang bug-os kalibutan nga kagamhanan sang Babilonia kag nag-abiabi sang Emperyo sang Medo-Persia, ang ikaapat nga kagamhanan sang kalibutan sa maragtas sang Biblia. Ang sugo sang Persianhon nga emperador nga si Ciro nga Daku ginpapanaug sa pamuno sang iya paggahom, agod hilwayon ang gintapok nga katawhan ni Jehova kag mapapauli sila sa dumaan nga Jerusalem agod patindugon uli ang templo ni Jehova. Ini nga pagpauli natabo sang matapos ang 70 ka tuig nga pagkatapok sang mga Judiyo, sadtong 537 B.C.E.—Isaias 45:1-7.
18 Ang gindisiplina nga mga Israelinhon sa Babilonia, kag subong man sa Asiria kag Egipto mga pagkabutang ni Jehova, kag may kinamatarong sia sa pagbali sa ila kaangay sang simbuliko nga bunga gikan sa kinahanglanon nga pagkatapok kag pagkasinikway kag sa amo mapakitaan sila sing kaluoy, sing dibagay nga kalulo. O, daku gid ang kalipay sang dumaan nga Israelinhon sa sina nga sugo ni Ciro, kag makugi gid katama nga ginhimuslan nila ang mahimayaon nga kahigayunan nga ginhatag sa ila! Ano, nian, ang masiling nahanungod sa maayo nga “adlaw”?
19 “Kag sa sadtong adlaw patunggon ang daku nga budyong, kag magaabot ang mga mawala sa duta sang Asiria kag ang mga sinikway sa duta sang Egipto kag magasimba sila kay Jehova sa bukid nga balaan sa Jerusalem.” (Isaias 27:13)
Ano pa ang buot silingon sina kundi ang pagpapuyo liwat sa Ginsaad nga Duta kag ang pagtukod uli sa templo sang Jerusalem, nga ginpasag-uli agod simbahon ang Naghimo kag Naghuman sang ginpasag-uli nga pungsod sang Israel? Mahanabo ini suno sa mas nauna nga pinamulong ni manalagna Isaias nga mabasa sa bersikulo 6. Ang duta sang iya ginpasag-uli nga katawhan mangin duta nga madamo sing pumuluyo, nga nagasimba sing nahiusa sa iya sa templo, bisan pa nga ining ginpasag-uli nga duog sa pagsimba indi subong kahalangdon sa daku nga templo nga gintukod ni Hari Solomon. Sa sining paagi ginalandongan sini ang modernong-adlaw nga espirituwal nga katumanan nga nagadalahig sa “Israel sang Dios,” sa pagpuno sa tanan nga “mapatubason nga duta” sang nagahatag-kabuhi nga “bunga,” ukon patubas.—Galacia 6:16; Isaias 27:6.
[Footnotes]
a Sing makawiwili, ang Oxford NIV Scofield Study Bible (1984) nagakomento tuhoy sa Lucas 21:24: “Ang ‘panag-on sang mga Gentil’ nagsugod sang mabihag ni Nabokodonosor ang Juda (2 Cron. 36:1-21). Kutob sadto ang Jerusalem nangin, subong ginsiling ni Jesus, ‘gintapak sang mga Gentil.’”
Paano Mo Sabton?
◻ San-o kag paano ang kinaugali nga Israel nakaeksperiensia sing “pagpilas,” subong gintagna sa Isaias 27:7?
◻ Paano ang Israel “magapanggamut”? (Isaias 27:2, 6)
◻ Sin-o sa modernong panahon ang nadalahig sa katumanan sang tagna sa Isaias kapitulo 27?
◻ Paano sila nangin kaangay sang mapatubason nga ulubasan nga nagapatubas sing “nagabukalbukal nga alak”?
[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]
1. Paano ginpatuhoyan ni Pedro ang pungsod sang espirituwal nga Israel?
2, 3. Subong ginapanag-iyahan sing pinasahi ni Jehova nga Dios, ano nga obligasyon ang iya sang espirituwal nga Israel, kag sa ano sila ginpaanggid ni Jesucristo sa Juan kapitulo 15?
4. (a) Ang ilustrasyon ni Jesus nagapahanumdum sa aton sa ano nga paglaragway sa Isaias kapitulo 27? (b) San-o ini nga tagna may moderno nga katumanan, kag kay sin-o? (c) Ano na ang panimuot sang Dios sa iya katawhan?
5. Paagi sa anong malaragwayon nga ulubasan nga ang katawhan nagkalipay, kag ano ang masaysay nila nahanungod sini?
6. Apang, ano ang maeksperiensiahan sang “ubas sang duta,” suno sa Bugna kapitulo 14?
7-9. Anong duha ka katumanan ang iya sang Isaias 27:7-13 kag sa ano nga mga panahon?
10. Ano nga kagamhanan sa kalibutan ang bantog sang panahon sang tagna ni Isaias, kag ano ang natabo sang tuyo niya nga salakayon ang kapital sang ginharian sang Juda?
11. Paagi sa emperador sang anong kagamhanan sa kalibutan nga ang ginharian sang Juda napukan, kag paano ginpatuhoyan sang Isaias 27 ini nga hitabo?
12. Gani, ano nga pamangkot ang mainspirar ni Jehova kay manalagna Isaias nga ipamangkot kon tuhoy sa eksperiensia sang Israel, kag sa amo ano ang epekto sini sa kaangtanan sang Israel kay Jehova?
13. Paano, suno sa tagna ni Isaias, ang pungsod sang Israel magahinulsul sa iya paglapas sa katipan sang Dios?
14. Sa ano nga sahi sang kahapayan paubson ang duta sang Israel, kag paano pakig-angotan ang natabo sa iya subong malaragwayon nga kahoy?
15. Bangod sang pinasahi nga pagkabig ni Jehova, mangin ano nga sahi sang katawhan ang pungsod sang Israel, apang ngaa nangin kaangay sila sa nagasimba sa mga diosdios nga mga pungsod?
16. Tuhoy sa iya pagpasag-uli sa iya katawhan, sa ano gindirekta ang iya igtalupangod?
17. Paano ginbali ni Jehova ang iya katawhan gikan sa ila pagkatinapok, kag paagi sa ano?
18. Ano ang reaksion sang mga tinapok sa mando nga hilwayon sila?
19. (a) Kay sin-o magayuko ang mga Israelinhon nga ginsikway sa Asiria kag Egipto? (b) Ano ang kahulugan sini nahanungod sa pagsimba kay Jehova sa orihinal nga duog sang templo, kag may epekto ini sa anong modernong espirituwal nga pungsod?