Ang Katahom sang Cristianong Personalidad
“Isuklob ang bag-ong personalidad nga gintuga suno sa kabubut-on sang Dios sa matuod nga pagkamatarong kag pagkatutom.”—EFESO 4:24.
MAY yara hurubaton nga ang ‘katahom yara sa mga mata sang nagatulok,’ buot silingon ang katahom relatibo. Ano ang katahom sang Cristianong lalaki ukon Cristianong babayi? Amo ini ang luyag namon hambalan karon.
Paglaragway sang Katahom sa Cristiano nga Lalaki
2 Magasugod kita paagi sa pagbinagbinag sang mga kinaiya nga nagahatag sa isa ka Cristianong lalaki sing matahom nga panagway nga magapahamuot sa iban nga makaupod sia. Ang pisikal nga mga kinaiya lamang indi magahimo sa isa nga mangin “tawo sang Dios.” (1 Timoteo 6:11) Ang naguwa nga panagway sang lalaki, bisan pa matahom, wala sing pulos kon wala sing unod ang iya ulo sa pagpangatarungan. Kon bugalon sia, wala sing pasunaid, huroshuros kag ignorante, wala sia nagaganyat—ginalikawan sia. Kon ang iya batasan nagapakita sa iya subong indi mainapresyahon, pat-od nga masandad sa iya ang iban. Kon interesado lamang sia sa iya kaugalingon kag kon ano ang iya hitsura sa iban, indi sia ang sahi sang tawo nga luyag makaupod sang iban.
3 Sa baylo, ang tawo sang Dios nakapalambo sang mga kinaiya nga katarungan, kaluoy, gugma, kag kalulo. Si Jesucristo wala makilal-i sa iya himpit nga lawas kundi sa iya katutom sa prinsipio kag kamatuoran. Ang iya paagi sang pagpanudlo nagpakilala sa iya subong isa nga naghambal nga may awtoridad gikan sa Dios. (Mateo 7:28, 29; Juan 7:46) Ang tawo sang Dios indi madagtaan sang handum sa gahom ukon kabantogan. Wala sia nagabaton sing hiphip bangod sang mga bentaha sang iya posisyon. Isa sia ka tawo nga may malig-on nga buot. Mapainubuson sia kag wala nagabinutig. Nagapakita sia sing nagakaigo nga kahadlok kay Jehova. (Hulubaton 22:4) Amo ini ang pila sang mga kinaiya nga makita sa tawo sang Dios.
4 Ang tawo sang Dios may konsiensia, may maayong tagipusuon, kag nagakaigo nga motibo. (1 Timoteo 1:5; Hulubaton 4:23) Indi sia maghimo sing mga butang nga magasumpakil sa iya konsiensia, kag magasikway sa matarong nga mga prinsipio. Bangod may maayo sia nga tagipusuon kag nagakaigo nga motibo, indi sia magagamit sing malimbungon nga mga paagi sa iya pagpakig-angot sa iban. (Hebreo 13:18) Indi niya pagtugutan nga ang iya maayong mga motibo madagtaan sang mahigko nga paggawi kag mga buhat. (Oseas 4:11) Pirme niya ginadisiplina ang iya kaugalingon agod ang iya tagipusuon indi mangin malimbungon. Sa pulong kag sa buhat kilala sia subong isa ka tawo nga may prinsipio.—Salmo 15:1, 2.
5 Ang tawo sang Dios maluluy-on sa iban, mapinatawaron kag malulo. Ang maluluy-on nga tawo mahinuklugon. Makapakita sia sing kahanuklog kag pagkamahinangpanon kon ang iban may mga palaligban nga mabudlay atubangon kag ginabangdan sang kabalaka. Kapin pa sa sina, mapinatawaron sia kon may makahimo sa iya sing sala. Malandas niya ang handum nga magbalos sing malaut sa malaut kag pasipala sa pasipala. Sa pagkamatuod nagakaigo gid sa iya ang mga pulong sang 1 Pedro 3:8, 9. Paagi sa pagpakamaayo sa baylo nga magpakamalaut, ginapakita niya ang iya kaugalingon subong maluluy-on kag makapugong sang malain nga mga handum nga nagatanda sa kubos nga tawo, tawo nga wala sing ikasarang nga mangin maluluy-on, mapinatawaron, kag malulo sa iban.—Efeso 4:31, 32.
6 Ang isa pa ka talalupangdon nga kinaiya nga nagatanda sa tawo sang Dios amo ang iya kaalwan. Kag kon may asawa sia, isa sia ka matuod nga bana kag bunayag nga amay. Sa iya ikasarang subong may asawa nga tawo, ang tawo sang Dios may daku nga kahigayunan nga mangin impluwensia kag huwaran para sa iya asawa kag sa iya mga anak. (Colosas 3:19, 21) Tuhoy sa pagkaalwan, ginasunod sina nga tawo ang maayong laygay ni Ginuong Jesucristo, nga nagsiling: “Hatag kamo, kag kamo hatagan. Ihatag nila sa imo sabak, sukob nga maayo, dinasok, naligoligo kag nagaawas. Kay sa talaksan nga ginataksan ninyo takson kamo liwat.” (Lucas 6:38) Sa iya pamilya, ina nga tawo magaatipan gid sa iya panimalay. Kag sundon man niya ang laygay sa Efeso 4:28, sa paghimo sing ‘maayo, agod nga may ikahatag sia sa mga nawad-an.” Subong matuod nga bana, ang tawo sang Dios magapabilin nga matutom sa pag-asawahay nga kahimusan. Ang iya asawa may bug-os nga pagsalig kag kompiansa sa iya subong isa ka tawo nga magaunong gid sa iya. (Hulubaton 5:18, 19) Dugang pa, kon may mga anak na, ipakita niya ang iya kaugalingon subong isa ka bunayag nga amay, indi dayaan ukon dibunayag sa iya pagpakig-angot sa iban. Sa amo, ipatudok niya sa iya mga anak ang mga prinsipio sang pagkabunayag. (Hulubaton 4:1-5) Daw ano ka maayong halimbawa ina nga tawo sa madali madihon nga hunahuna sang iya kabataan! Makasalig sila nga sia mangin isa ka matutom nga tawo, nga nagahupot sing integridad.—Hulubaton 11:3, 4.
7 Sa sini man nga bahin, ang tawo sang Dios magabantay nga sia kag ang iya pamilya wala nagatipon sing mabug-at nga mga utang, bangod makadul-ong ini sa mabudlay nga mga palaligban. Sa pagkamatuod, nagakahulugan ini nga sia kag ang iya pamilya indi maglabang sa ila masarangan. Isa sia ka tawo nga magaisip anay sang bili antes maghimo sing isa ka butang. (Lucas 14:28-30) Sarang niya madingotan ang iya kaugalingon karon bangod sang palaabuton kag sarang man niya mapaiway ang makita bangod sang dimakita. (Ipaanggid ang Hebreo 11:8-10.) Ang pagkabuhi sa sining paagi magabulig sa tawo sang Dios sa paghupot sang iya Cristianong mga prinsipio sa iya adlaw-adlaw nga pagkabuhi.
8 Sa kabuhi sang tanan nga katawhan, bangod sang sala kag pagkadihimpit, kinahanglan nga atubangon ang mabudlay nga mga kahimtangan kon kaisa. Apang ang tawo sang Dios mangin maisugon kag may prinsipio sa sina nga mga kahimtangan, bilang pagsunod sa halimbawa ni Jesus. (Juan 16:33) Paagi sa kusog gikan sa iya Dios, nga si Jehova, atubangon niya ang mabudlay nga mga palaligban nga may kaisog, nagasalig sa bulig kag pagtuytoy ni Jehova.—Hulubaton 18:10.
9 Ang matuod nga tawo sang Dios amo ang agalon sang iya lawas. Kon sayoron, ginakontrol niya ang iya mga handum kag mga kailigbon, bangod nahibaloan niya nga ang iya lawas isa ka nagakaigo nga alagad apang tuman kalaut nga agalon. Pirme niya ginatandaan ang inspirado nga mga pulong ni apostol Pablo: “Ginasakit ko ang akon lawas kag ginaulipon ini.” (1 Corinto 9:27) Busa, pirme sia nagatinguha nga palambuon ina nga bunga “sang espiritu . . . ang pagpugong sang kaugalingon,” ginalikawan ang mga butang nga magapalain sa iya. (Galacia 5:22, 23) Maalamon sia sa paghibalo nga ang pagpadaug sa imoral nga panghunahuna makadul-ong sa imoral nga buhat. Sa liwat, nagasalig sia sa iya Dios, nga si Jehova, kag sa kusog nga Iya ginaaman.—Filipos 4:13.
10 Kag bilang katapusan, ang tawo sang Dios nagabaton sang iya mga sala, nagapangayo sing pasaylo, nagapabutyag sina nga kasubo sa iya asawa kag sa iban nga iya nasaklaw ukon nahalitan sa lainlain nga paagi bangod sang iya pagkadihimpit. Makapalapit sia kay Jehova kag upod ang matinlo nga tagipusuon makapangayo sia sing kapatawaran sa iya mga sala bangod ginpangabay niya ang iya asawa, ang iya isigkatawo, ang iya mga anak, nga patawaron sia. Ang ikasarang sa pagsiling, “Pasensiaha ako, ako ang may sala” amo gid sa pagkamatuod ang tanda sang isa ka matuod nga tawo, labi na sang tawo sang Dios.—Mateo 18:21, 22; Marcos 11:25.
11 Indi ka bala magsiling nga ang isa ka tawo, isa ka bana, isa ka amay, nga may amo sina nga ikasarang buligan ni Jehova? (Salmo 54:4) Sa pagkamatuod, sangkapan sia sa paglandas sang mga palaligban nga ginadala sining modernong kalibutan sa aton tanan bangod sang mga pahito ni Satanas kag sang iya katuyoan nga laglagon ang bisan anong butang nga maayo, lakip ang pag-asawahay kag malipayon nga pamilya. Tatapon niya ang espirituwalidad sang mga katapo sang pamilya, nga ginapangunahan sila sa regular nga pagtuon sang Pulong sang Dios kag sa pangamuyo, bilang pagsunod sa huwaran sang matutom nga mga alagad sang Dios sang panahon sang Biblia.—Deuteronomio 11:18-21; Hulubaton 7:1-3.
12 Apang may dugang pa nga mabinagbinag. Yara man ang katungdanan sang asawa sa paglandas sang mga palaligban sa pamilya. Ipatuhoy naton karon ang aton igtalupangod sa mga kinaiya nga dapat niya palambuon sa iya kabuhi.—Hulubaton 19:14.
Paglaragway sang Katahom sa Cristianong Babayi
13 Ang tolon-an sang Hulubaton may ginasugid sa aton nahanungod sa babayi nga diosnon: “Ang kaalikaya malimbungon, kag ang katahom wala sing pulos; apang ang babayi nga nagakahadlok kay Jehova dayawon sia.” (Hulubaton 31:30) Paano, nian, matigayon sang isa ka babayi inang mga kinaiya agod palanggaon sia sang iya bana kag sang iya mga anak, ukon sang iban kon dalaga pa sia, kag magahimo sa iya nga isa ka tawo nga luyag makaupod sang iban? Una sa tanan, ang babayi nga diosnon isa ka tawo nga bukas sing tagipusuon, buot silingon maalwan sia, mabinuligon sa iban sa bisan anong paagi nga masarangan niya, sa materyal ukon sa espirituwal. Kon may yara tawo nga nagakinahanglan, isa sia sa una nga luyag magbulig, nga may matuod gid nga interes sa mga kinahanglanon sang iban. Apang, sa pagkamatuod, ginabalanse niya ina nga interes sa pag-atipan kag igtalupangod nga iya, subong may bana, dapat ihatag sa iya kaugalingon nga pamilya.—Tito 2:3-5.
14 Dugang pa, ina nga babayi mapainubuson, indi bugalon; maluluy-on, indi suplada; matinlo, indi taramhak; mahinuklugon, indi makiawayon. Kag, kon may bana, nagatinguha sia nga sundon ang laygay nga ginhatag sang apostol sa 1 Pedro 3:1-5.
15 Dugang pa, ang babayi nga diosnon indi kalibutanon, kundi nagatinguha sia nga palambuon ang espirituwalidad. Isa sia ka hanuot nga bumalasa sang Biblia kag interesado sia sa pag-aplikar sang mga prinsipio sini sa iya kabuhi. (Salmo 119:66) Wala ini ginahimo para sa kaugalingon, agod sia lamang ang makahibalo, kundi, sa baylo, handum niya nga ipaambit ang maayong mga butang nga iya ginaton-an, sa Cristianong ministeryo kag sa adlaw-adlaw nga pagpakig-angot sa mga isigkatawo, mga paryente, kag mga abyan. Ang isa ka Cristianong bana nagakalipay sa isa ka asawa nga iya makahambal tuhoy sa espirituwal nga mga butang, subong komplemento niya, isa nga nagaapresyar man sang espirituwal nga mga butang kag kaangay niya nagahandum man nga makilala si Jehova sing maayo pa. (Hulubaton 9:9, 10) Gani ang babayi nga diosnon mahinantupon kag mahinangpanon. Kon minyo, nahibaloan niya ang iya katungdanan subong komplemento sang iya bana. Ginasupurtahan niya ang iya bana sa paghatag sing espirituwal nga panudlo sa kabataan, labi na kon ang bana wala sa balay. (Ipaanggid ang 2 Timoteo 1:2, 5; 2 Juan 1, 2.) Padayon nga higugmaon niya kag higugmaon sia sang pamilya bisan maglipas na ang iya katahom sang pagkapamatan-on. Makasalig ang iya bana sa iya maayo kag matarong nga mga obserbasyon, makatarunganon nga opinyon, kag sinsero nga pagpalig-on, bangod mabuot sia kag makatarunganon. (Hulubaton 25:11) Si David nakasiling: “Bulahan ang imo pagkamahinantupon,” sang si Abigail mahinantupon kag maabtik nga naghulag.—1 Samuel 25:32, 33.
16 Ang diutay nga impluwensia para sa kaayohan nga mahimo sang asawa sa pagsakdag sa iya bana indi ang matalom, mapait, ukon masakit nga mga tinaga. Ang pabor matigayon paagi sa maalikaya nga hitsura, nagakaigo nga mga tinaga, mahigugmaon nga mga buhat, pagkapisan, paagi sa kaluoy kag daku nga pagkamahinangpanon. (Ipaanggid ang Hulubaton 25:11; 31:10-28; 1 Tesalonica 2:7.) Pagkahagop, pagtuo, pagkaugdang, amo ini ang mga butang nga nagapamahal sa babayi nga diosnon.—Salmo 37:11; Hebreo 11:11, 31, 35; Hulubaton 11:2.
17 Ang isa pa ka talalupangdon nga kinaiya sang babayi nga diosnon amo ang iya ikasarang sa pagpakita sing kahanuklog kag gugma. (Roma 12:10) Ang iya pinakamatahom nga puni amo ang gugma, nga magapugong sa iya sa pagpakigsuay sa wala sing namunamo nga mga butang. Daw ano katahom ginlaragway ang gugma sa 1 Corinto 13:4-7. Suno sa The New English Bible, ini nagasiling: “Ang gugma mapailubon; ang gugma malulo kag wala nagakahisa. Ang gugma wala nagapabugal, ukon nagapahabok, ukon nagagawi sing dinagakaigo; indi makagud, indi madali masaklaw. Ang gugma wala nagaisip sang mga sala; wala ini nagakalipay sa katikoan, kundi nagakalipay sa kamatuoran. Wala sing butang nga indi mapanas sang gugma; wala sing limite ang pagtuo sini, ang paglaum sini, kag ang pagbatas sini.”
Ano Kita?
18 Ang daku nga pamangkot karon amo: Makilala bala ang tagsatagsa sa aton subong Cristiano, minyo man ukon indi? May yara bala mga bahin nga kinahanglan pa ang dugang nga pagpasibu samtang nagatinguha kita nga pahamut-an si Jehova kag ang aton isigkatawo? Subong amo gid ang matabo, ang aton pag-usisa sa aton kaugalingon magapakita sing mga bahin nga aton mapauswag. Apang daw ano ka makalilipay nga makita ina nga pag-uswag sa aton kaugalingon kag, kapin pa sa sina, matalupangdan man ini sang iban kag komentohan nila ang mga pagbalhin nga aton nahimo bangod sang aton suod nga pagsunod sa Pulong sang Dios kag sa mga panudlo sini!—2 Corinto 13:5; 1 Timoteo 4:15, 16.
19 Sa pagpabilin nga diminyo, sarang matinguhaan sang isa ka tawo nga palambuon ining mga kinaiya. (1 Corinto 7:32) Kag kon mag-abot ang adlaw nga ang isa mamat-od sa pagminyo, ina nga mga kinaiya pat-od nga mangin para sa kaayohan sang isa nga nagpalambo sini. Sa tunga sang mga minyo, ang padayon nga pagpalambo sang Cristianong mga kinaiya magaresulta sa daku nga kalipay kag kasadya. (Filipos 4:8, 9) Kinahanglan ang panikasog sang mag-asawa sa paglubad sang mga palaligban. Ang kahanda sa pagbaton kag sa pagbalhin sang indi maayo nga mga batasan makabulig sing daku padulong sa pagsul-ob sing kalahamut-an nga Cristianong personalidad. (Colosas 3:8-10) Dumduma, man, nga ang tanda sang isa ka Cristianong lalaki ukon Cristianong babayi amo ang ikasarang sa pagsiling, “Ginakasubo ko, pasensiaha ako.” Kita tanan nagasala. Kon batunon naton ini, nagahatag kita sing pamatuod nga ginapalambo naton ang maayo nga mga kinaiya nga pagkaugdang kag pagkamapainubuson.—Miqueas 6:8; Santiago 3:2.
20 Daw ano ka nagakaigo ining mga pulong ni Pablo sa kongregasyon sa Colosas: “Nian isul-ob ang mga panapton nga bagay sa pinili nga katawhan sang Dios, nga iya ginapanag-iyahan, nga iya ginahigugma: pagkaawa, kalulo, pagkamapainubuson, pagkamapinailubon, pagkamabinatason. Magpinaumuray kamo, kag magpinatawaray, kon ang isa may kabangdanan sa pagreklamo: dapat kamo magpatawad bangod ang Ginuo nagpatawad sa inyo. Labaw sa tanan, dapat nga may yara gugma, agod maghigot sa tanan kag kompletuhon ang kabug-osan. Pagahuma ang paghidait ni Cristo sa inyo tagipusuon; nga sa sining paghidait gintawag kamo subong mga katapo sang isa ka lawas. Kag magmapinasalamaton kamo. Amba kamo sing mapinasalamaton sa inyo tagipusuon sa Dios, nga may mga salmo kag mga ambahanon kag mga espirituwal nga mga kalantahon. Bisan ano ang inyo ginahimo, sa pulong ukon sa buhat, himua ang tanan sa ngalan ni Ginuong Jesus, nga nagapasalamat sa Dios nga Amay paagi sa iya.”—Colosas 3:12-17, NEB.
21 Ang maayong mga halimbawa sa Biblia, kag subong man sa Cristianong kongregasyon sining ika-20 ka siglo, dapat magpalig-on sa tanan nga magpadayon sa pagpalambo sing bag-ong personalidad. (Efeso 4:22-24) Paagi sa paghimo sini, mangin pagpakamaayo kita sa aton mga kaupod. Dugang pa, madamo sang aton ginadalhan sing mensahe sang Ginharin ang mahamuot kag mapalig-on, indi lamang sang aton mga pulong kundi sang aton man kakugi kag maayong paggawi nga ila makita sa tugob-globo nga pamilya sang mga Saksi ni Jehova.—Juan 13:34, 35.
Bilang sumaryo sang natapos na, ano ang masiling mo ?
◻ Ano nga mga kinaiya ang dapat palambuon sang tawo sang Dios?
◻ Paano atipanon sang Cristianong lalaki ang iya asawa kag pamilya?
◻ Ang Cristianong babayi makilala paagi sa anong mga kinaiya?
◻ Paano ang diminyo nga mga tawo makatukod sing maalamon para sa palaabuton?
[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]
1. Ano nga katahom ang ginalaragway namon diri?
2. Ngaa kulang pa ang pisikal nga mga kinaiya lamang agod ang isa mangin tawo sang Dios?
3, 4. (a) Ano ang pila sang mga kinaiya sang tawo sang Dios subong ginpakita sang tawo nga si Jesucristo? (b) Paano mo ipaathag ang pila sang mga kinaiya sang tawo sang Dios?
5. Ano ang papel sang kaluoy sa kabuhi sang tawo sang Dios?
6. (a) Ano ang iban pa nga talalupangdon nga mga kinaiya sang tawo sang Dios, kag ano ang kahulugan sini? (b) Ano ang pagtamod sang iya asawa kag kabataan sa sina nga lalaki?
7. Anong balanse nga pagtamod sa utang ang huptan sang tawo sang Dios?
8. Paano atubangon sina nga tawo ang mabudlay nga mga kahimtangan sa iya kabuhi?
9. Paano mo ilaragway ang moral nga kabuhi sang isa ka tawo nga nagatinguha sa pagpahamuot kay Jehova?
10, 11. (a) Ano nga kinaiya ang ginapakita sang tawo sang Dios kon magsala sia sa paghukom? (b) Ano nga sulundan ang sundon sang mga ulo sang pamilya tuhoy sa pagtuon sang pamilya?
12. Anong importante nga katungdanan ang masunod nga binagbinagon naton?
13, 14. Ano nga mga tikang ang mahimo sang babayi agod matigayon ang kahamuot ni Jehova kag, kon may bana sia, sang iya pamilya, kag ano ang laygay ni apostol Pedro sa 1 Pedro 3:1-5 sa mga babayi?
15. (a) Ano dapat ang tulumuron sang isa ka babayi nga diosnon, kag paano niya matigayon ini? (b) Paano niya supurtahan ang iya bana? (c) Ngaa padayon sia nga higugmaon sang iya pamilya?
16. Ano nga sahi sang mga pulong kag mga buhat ang nagapakilala sa babayi nga diosnon?
17. Daw ano ka mapuslanon ang kinaiya nga gugma sa babayi nga diosnon?
18. Anong personal nga mga pamangkot ang ginaatubang sang tagsatagsa sa aton karon, kag ano ang mahimo sang pag-usisa sa kaugalingon?
19. Paano naton lubaron ang mga palaligban nga aton maatubang sa pagpadayon naton sing isa ka mahidaiton, diosnon nga pagkabuhi?
20. Anong nagakaigo nga mga pulong ni apostol Pablo sa Colosas 3:12-17 ang makabulig kag nagakaigo para sa tanan?
21. Paano ang aton paggawi kag hilikuton makapalig-on sa iban?