Ang Pagpangita sing Matuod nga mga Abyan
ANG pamatan-on nasamad sing daku sa isa ka aksidente sa motorsiklo. Mga sinemana nga wala sia sing pangalibutan kag sang ulihi amat-amat sia nga nag-ayo. “Kon ang akon maayong mga abyan subong kadamo sa akon mga kakilala kuntani madasig ako nga nag-ayo,” siling niya. ‘Madamo sang akon mga abyan sa wala pa ako maaksidente ang nagbiya sa akon. Apang ang maayong mga abyan tunay nga makapaayo.’
Ini nga kahimtangan tipiko sa dimainabyanon nga kalibutan karon. Madamo ang ginatawag nga mga abyan kon ang tanan maayo. Apang kon may matabo nga kalamidad, nagakadula sila. Ang matuod nga mga abyan masunson nga mabudlay pangitaon.
Apang, ang pagtigayon sing isa ukon duha lamang ka matuod, mainabyanon nga mga abyan nagahimo sing daku nga kinatuhayan sa kabuhi. Ang mga eksperto sa sini nagasiling: “Ang kahidlaw para sa mas suod personal nga kaangtanan amo ang panguna nga tema sa panahon naton.” Kag subong sang ginasiling sang dumaan nga hulubaton: ‘Ang mga abyan sa panahon sang palaligban mga abyan matuod.’
Sadto anay, ang mga tawo nabalaka gid sa iban kag handa sa pagbulig sa ila mga abyan ukon mga isigkatawo. Apang ang ital-ital nga dag-on sang Inaway Kalibutanon I nagpahanabo sang naglain nga mga relasyon sang tawo. Ang wala sing kabalaslan, wala sing balatyagon, ako-anay nga panimuot amo karon ang kinaandan.
Ining masubo nga kahimtangan gintagna sang nagligad nga 19 ka siglo sa sining mga pulong: “Sa katapusan nga mga adlaw mangin tuman kabudlay ang mangin Cristiano. Kay ang mga tawo magahigugma lamang sang ila kaugalingon kag sang ila kuwarta; mangin bugalon sila kag matinaastaason, nagapasipala sa Dios, dimatinumanon sa ila mga ginikanan, dimapasalamaton sa ila, kag tuman kalain. Mangin matig-a sila sing ulo kag wala nagapaubos sa iban; mangin butigon sila kag nagatuga sing gamo kag puro malaut ang ginahunahuna. Mangin mabangis sila kag mapintas, kag nagapasipala sa mga nagatinguha sa pagpakabuot. Luiban nila ang ila mga abyan.”—2 Timoteo 3:1-4, The Living Bible.
Daw ano kasubo apang sibu nga paglaragway sang karon nga kalibutan! Maathag nga nagahatag ini sa aton sing diutay nga paglaum nga makakita sing matuod nga mga abyan. Walay sapayan, bisan sa karon posible nga makakita sing matuod nga mga abyan. Kag tuman gid sila ka hamili! Pirme mo sila mapangayuan sing bulig, laygay, paumpaw, kag mainit nga pagpakig-upod. Apang importante nga makilal-an ang kinatuhayan sa ulot sang matuod kag dimatuod nga mga abyan.
Indi Tanan nga mga “Abyan” Matuod nga mga Abyan
Ang pamatan-on nga nasamad sa aksidente nga ginsambit sa umpisa miembro sang isa ka team sa football kag madamo sing mga “abyan.” Ang mga miembro sang mga klub ukon magagmay nga mga komunidad masunson nga nagaporma sang mga relasyon nga makalilipay. Apang ina nga “pag-abyanay” indi tuman kalig-on. Kag ang pagtigayon sing madamo nga “abyan” kag nian ang mawasi sila tanan makapulung-aw gid, subong sang natukiban sang pamatan-on. Mahapos makatigayon sing mga kakilala; ang pagpangita sing matuod nga mga abyan indi mahapos.
Ang mga manggaranon ukon yadtong yara sa mataas nga posisyon madali nga makakita sing madamo nga “abyan.” Subong sang ginasiling sang Biblia: “Ang manggaranon may madamong abyan.” “Ang tagsatagsa nagatinguha sa pagtigayon sang kahamuot sang importante nga mga tawo; ang tagsatagsa abyan sa nagahatag sing mga pabor.” (Hulubaton 14:20; 19:6, Today’s English Version) Apang pila sa ila ang may tago nga mga motibo? Kag kon ang madali ginaabyan nga mga tawo madulaan sing manggad ukon katungdanan, sa dili madugay halos wala na sila sing mga abyan.
Ang maambong sing hitsura nga mga tawo masami nga madamo man sing “abyan”—madamo sa ila ang naimpluensiahan sang pisikal nga hitsura. Apang ina nga “pagpakig-abyan” makahalalit katama kag madali madula kaangay sang aso sa tunga sang daku nga kalamidad. Busa kinahanglan gid ang . . .
Mangin Mapili
Huo, may kaalam sa pagkamangin mapili sa mga abyan. Ang dimatuod nga mga abyan masunson nga mga manug-into nga nagauluinto upod ang tago nga motibo. “Ang tawo nga nagaulog-ulog sa iya isigkatawo nagaladlad sing pukot sa iya mga tikang.”—Hulubaton 29:5, The Jerusalem Bible.
Busa, hunahunaa sing maayo ang tuhoy sa imo karon mga abyan. Ginaimpluensiahan ka bala nila sa ikaayo mo ukon sa ikalain mo? Kaugalingon lamang bala nila ang ila ginahunahuna, matig-a sa ila tindog, ukon tikalon? Nagahulag bala sila sing padasudaso kag nalipay sa pagrisgo? Ano ang ila panimuot sa tuhay nga sekso? Matinahuron bala sila ukon sobra ka pamilyar, ayhan malaw-ay sing moral? Ang imo bala pirme nga mga kaupod indi tampad, dimasaligan nga mga tawo? Nagadruga bala sila? Palahubog? Kon amo, yara ikaw sa katalagman. Ayhan ikaw bunayag, matinlo, kag mapainubuson, apang dumduma: “Ang malain nga kaupdanan nagadunot sang maayo nga pamatasan.”—1 Corinto 15:33.
Ang daku nga katalagman sang malain nga kaupdanan amo nga mahimo mo sila ilugon. Sing amat-amat, ayhan sing dimamutikan, nalatnan ka na sang ila mga dalanon kag mga panimuot. Subong sang ginasiling sang Biblia: “Mag-upod sa mga maalam kag mangin maalam ka. Kon ikaw magapakig-abyan sa mga buang-buang, magalain ka.”—Hulubaton 13:20, TEV.
Mahapos ang maghimo sing sayop nga tikang kon nagatigayon sing mga abyan. Apang indi magluya. May yara pa gihapon minilyon ka maayo kag mainabyanon nga mga tawo sa kalibutan. Gani paano mo makita inang matuod nga mga abyan?
[Laragway sa pahina 4]
Ang imo mga kaupdanan mabaskog nga nagaimpluensia sa imo