Gugma sa Dios—Ang Puersa Para sa Maayong Moral
GILAYON nga akuon sang rasonable nga mga tawo nga ang imoralidad dapat punggan. Subong sang ginsiling sang isa ka ministro sang United Church of Canada: “Ang mga resulta, kon indi pagsapakon sang mga indibiduwal kag sang katilingban ang kasuguan sa moral, makahaladlok; mga inaway, implasyon, Watergate, kag anarkiya.” Subong sang ginpakita sa nauna nga artikulo, ang dalagku nga mga relihion sining kalibutan wala mapamatud-an nga isa ka makusog nga puersa para sa maayong moral. Gani kon luyag naton sing indibiduwal nga magkabuhi sing moral nga kabuhi, dapat kita magkadto sa isa pa ka awtoridad nga magaaman sina nga puersa kag nian mangin handa sa pagtuman sa sina nga awtoridad.
Ang impluensia sang superyor nga awtoridad mapamatud-an sa isa ka hitabo sa kabuhi ni Jose, ang Hebreohanong administrador para sa isa ka opisyal sa hukmanan sang Egipto. Sang ginsulay sang asawa sang opisyal nga makighulid sa iya, si Jose nagdumili, nga nagasiling: “Paano bala nian nga makahimo ako sining daku nga pagkamalaut kag magpakasala batok sa Dios?” (Genesis 39:7-9) Ang pagkilala sa awtoridad sang Dios kag ang kaluyag nga pahamut-an sia ang naghatag kay Jose sing moral nga kusog nga pamatukan ang iya mga pagsulay.
Duha ka gatos ka tuig sang ulihi, ang pungsod sang Israel, ang mga kaliwat sang amay ni Jose, nga si Jacob, nakabaton sang Napulo ka Sugo subong bahin sang Kasuguan nga ginhatag paagi kay Moises. Samtang ang paglapas nagdul-ong sa pagkadikahamuot ni Jehova nga Dios, ang pagkamatinumanon sa sining Kasuguan nagdala sing balaan nga mga pagpakamaayo. Busa ini nga mga sugo nagpangalagad subong giya sa moral sang pungsod.
Ang Napulo ka Sugo—Isa ka Puersa Para sa Maayo
Daw ano kabaskog ang puersa sang Napulo ka Sugo? Ang impluensia sini mabatyagan gihapon bisan sa sining ika-20 ka siglo. Sang 1962 ang gobernador-heneral anay sang New Zealand nagsiling: “Abi sang iban nga tawo ang Napulo ka Sugo daan na. Apang mapuslanon gid ini sa bagay nga kon kita tanan matutom nga magasunod sa sini sa karon, ang ordinaryo nga kasuguan sang duta indi na kinahanglan.”
Walay sapayan, sa pagpakisugilanon sa isa ka lamharon nga Judiyong gumalahom, ginpakita ni Jesucristo nga labi pa sa pagtuman sa Napulo ka Sugo ang kinahanglan. Ang lamharon nga lalaki namangkot: “Ano bala nga maayo nga butang ang buhaton ko agod nga akon maangkon ang kabuhi nga walay katapusan?” Sang nagsiling si Jesus nga dapat niya ‘bantayan pirme ang mga sugo,’ nagsambit sang pila sa Napulo, ang gumalahom nagsabat: “Tanan ining butang ginbantayan ko; ano pa bala ang nakulang sa akon?” Si Jesus nagsabat: “Lakat ka kag ibaligya ang imo pagkabutang kag ihatag sa mga imol kag may bahandi ka sa langit, kag kari ka, sunod sa akon.” Ang kasaysayan nagapadayon: “Sang nabatian sang pamatan-on ang pulong naghalin sia nga masinulub-on, kay sia may daku nga mga pagkabutang.”—Mateo 19:16-22.
Ang kaanggid sa sini nga kasaysayan sa Lucas 10:25-28 nagabulig sa aton nga mahantupan ang sadsaran nga problema sang lamharon nga gumalahom. Aton mabasa: “Isa ka mangin-alamon sa Kasuguan nagtindog kag nagtilaw sa iya [Jesus], nga nagasiling: ‘Manunudlo, ano bala ang himuon ko sa pagpanubli sang kabuhi nga walay katapusan?’” Ginbuligan sia ni Jesus sa pagpangatarungan sa bagay, kag subong resulta, nasabat sang lalaki ang iya kaugalingon nga pamangkot, nga nagsiling: ‘Higugmaa si Jehova nga imo Dios sa bug-os mong tagipusuon, kalag, kusog, kag hunahuna, kag ang imo isigkatawo subong sang imo kaugalingon.’ Nian si Jesus nagsiling: “Himua ini kag magakabuhi ka.”
Nahangpan mo bala ang problema sang lamharon nga gumalahom nga ginsambit kaina? Ang iya gugma sa Dios kag sa isigkatawo gintabunan sang iya gugma sa materyal nga mga pagkabutang. Daw ka makasulubo! Walay sapayan sang iya panikasog nga bantayan ang Napulo ka Sugo, yara sia sa katalagman nga mawasi ang kabuhi nga walay katapusan.
Ano ang Kahulugan sang Gugma sa Dios?
Nagakabuhi kita sa tion nga ang gugma sa Dios kag sa isigkatawo ginbuslan sang gugma sa kaugalingon, materyal nga pagkabutang, kag sekso. Ti, bisan ang pagtuo sa Dios subong Manunuga gintal-usan sa madamong panghunahuna sing pagtuo sa dimapamatud-an nga teoriya sang ebolusyon. Ano ang nagpahanabo sini tanan?
Sa sulod sang mga siglo, gingamit sang klero sang Cristiandad ang di-Biblikanhon nga doktrina sang makahaladlok nga kalayuhon nga impierno sa panikasog nga dominahan ang mga moral sang tawo. Ang The Encyclopedia International nagasiling: “Ang pinakakusog nga puersa para sa maayo sa ordinaryo nga mga tawo sa Edad Media amo sa walay duhaduha ang kahadlok sa impierno, nga naghimo bisan sa mga Hari kag mga Emperador nga sunud-sunuran sa Iglesia, kag ayhan ang lamang nga nagapugong sa ila dimapunggan nga mga balatyagon.” Ining doktrina sang kalayuhon nga impierno nagtuga sing impresyon nga ang Dios dimahigugmaon, dimaluluy-on, kag matimaluson. Bisan pa nga ang doktrina mahimo nga isa ka pugong sa iban nga tawo, ginpatalikod sini ang madamo pa nga iban sa Dios, nagbilin sa ila nga mahapos biliktimahon sang dimakasulatanhon nga mga panudlo kag mga teoriya, subong sang ebolusyon.
Apang, ang Biblia wala nagatudlo nga ginapaantos sang Dios ang mga kalag sa kalayuhon nga impierno. Sa baylo, ginasugiran kita ni apostol Juan: “Ang Dios gugma.” “Matutom kag matarong sia kag magapatawad sang aton mga sala.” Si Moises nagsulat: “Si Jehova, Dios nga maluluy-on kag mainayuhon, makuli sa pagpangakig kag bugana sa mahigugmaon nga kalulo kag kamatuoran.” (1 Juan 4:8; 1:9; Exodo 34:6) Pila lamang ini sang matahom nga mga kinaiya sang Dios. Nagapasuod ini sa aton sa iya. Ining mga kinaiya, labi na ang gugma, amo ang nagatiklod sa aton nga higugmaon sia. “Nagahigugma kita, kay sia naghigugma sa aton sing una.” (1 Juan 4:19) Ini nga gugma sa Dios amo ang labing daku nga puersa para sa maayong moral; nagadul-ong ini sa kabuhi nga walay katapusan!
Ang matuod nga gugma sa Dios indi isa lang ka mabudlay hangpon nga kinaiya. Nagapahulag ini sa isa nga maghulag sa interes sang iban. Ginlista ni apostol Pablo ang madamong paagi nga sarang mapakita ini nga gugma. Sa pagsambit sang pila lamang: “Ang gugma mapailubon kag malulo. Ang gugma wala nagakahisa ukon nagapabugal, wala ini nagapahabok ukon nagagawi sing dinagakaigo, wala nagapangita sang iya kaugalingon, indi mainakigon.” (1 Corinto 13:4, 5) Ang pagpakita naton sini nga gugma isa ka panikasog nga ilugon ang aton langitnon nga Amay. Si Jesus nagsiling: “Ining duha ka sugo [ang paghigugma sa Dios kag sa isigkatawo] nagabilog sang Kasuguan kag sang mga Manalagna.” (Mateo 22:40, An American Translation) Sa iban nga hambal, kon ginapakita naton ini nga gugma, indi kita magapangawat sa aton isigkatawo ukon magapatay sa iya ukon magapanglahi upod sa iya asawa. Si apostol Juan nag-ugyon, nga nagasiling: “Kay ini amo ang gugma sa Dios, nga bantayan naton ang iya mga sugo.”—1 Juan 5:3.
Ang Gugma sa Dios Isa ka Puersa Para sa Maayo
Talupangda ang epekto sang gugma sa Dios sa dumaan nga mga Cristiano, subong sang ginpakita ni Tertullian, sang ikaduha nga siglo. Ginhangkat niya ang mga kaaway nga itudlo ang isa ka Cristiano sa tunga sang ila mga kriminal. Sang indi sila makatudlo, nagdugang sia: “Kita, kon amo, indi lamang ang wala sing krimen.” Ang libro nga The Old Roman World nagasakdag sini nga pagtamod, nga nagasiling: “May pamatuod kita sa ila walay dagta nga kabuhi, sa ila dimapasipalahan nga mga moral.” Subong man, ang Christianity Today nagbalikwat sa istoryador sang iglesia nga si Roland Bainton: “Kutob sang talipuspusan sang panag-on sang Bag-ong Katipan tubtob sa dekada sang 170-180 wala sing bisan ano man nga ebidensia tuhoy sa mga Cristiano sa hangaway.” Ang gugma sa Dios nagpahulag sa ila nga tumanon sia paagi sa pagkabuhi sing moral nga kabuhi. Apang, ayhan mamangkot ka, ‘May pamatuod bala tuhoy sining mapuslanon nga puersa sa moral karon?’
May yara sa pagkamatuod! Ang kolumnista sa pamantalaan nga si Mike McManus nagsulat sa Herald & Review nga wala pa gid sia makabati sing isa ka sermon batok sa paghulid antes sang kasal. Isa ka bulan sang ulihi nagreport sia nga isa sang mga sulat nga nabaton niya bilang sabat naghalin sa isa ka 14-anyos, isa ka Saksi ni Jehova, nga nagsulat: “Bisan ang panghunahuna nga malatnan sining balatian bastante na nga magapugong sa kalabanan nga tawo [gikan sa paghulid antes sang kasal]. Apang ang rason nga ang mga Saksi nagadumili amo nga si Jehova nagasugo sa amon nga maglihi sa pakighilawas.” (Italiko amon.) Nagakomento sa sulat, si McManus nagpamangkot: “Pila ka 14-anyos sa inyo kongregasyon ang makabalikwat kay San Pablo sing labi kaathag (1 Cor. 6:18)?”
Ina man nga prinsipio tuhoy sa pagtuman sa mga sugo ni Jehova, nga ginbalikwat sang lamharon nga bata nga babayi, gin-aplikar sang mga Saksi sa iban nga bahin. Ang kahulugan sang iban nga mga sugo sang Dios nga narekord sa Kasulatan amo ang: ‘Magbunayag sa tanan nga butang,’ ‘Likawi ang mga diosdios,’ ‘Maglihi sa dugo kag sa pakighilawas,’ ‘Magmatinuoron,’ ‘Hanasa ang imo kabataan sa dalanon sang Dios.’ (Hebreo 13:18; 1 Juan 5:21; Binuhatan 15:29; Efeso 4:25; 6:4) Kilala mo bala ang mga Saksi ni Jehova sa inyo kasilingan ukon ulubrahan nga nagatinguha sa pagtuman sining mga sugo? Ginpaligban mo na bala kon ngaa ginahimo nila ina, kon ngaa wala sila nagapatughong sing dugo, kon ngaa wala sila nagakadto sa inaway, kon ngaa ginaduaw ka nila sa imo balay, sa malip-ot, kon ngaa tuhay sila? Ang ila gugma sa Dios amo ang sabat.
Ang Gugma Wala Nagapaslaw
Maluyag sa pagpahamuot sa Dios, ang mga Saksi ni Jehova nagadumdom sang laygay: “Magbalhin kamo paagi sa pagbag-o sang inyo painoino, agod nga inyo matilawan kon ano ang maayo kag kalahamut-an kag himpit nga kabubut-on sang Dios.” (Roma 12:2) Kon mahibal-an nila kon ano ang “kabubut-on sang Dios” para sa ila, luyag nila ini nga himuon. Ang ila gugma sa Dios amo ang puersa sa likod sini nga handum. Ginabatyag mo bala nga ini handurawan lamang, indi praktikal sa panahon naton? Hunahunaa sing makadali ang masunod matuodtuod nga mga sugilanon.
Sadto anay sang 1963, si José, sang São Paulo, Brazil, nagsugod sa pagpuyopuyo kay Eugênia, nga isa na ka kasado. Duha ka tuig sang ulihi, nagtuon sila sang Biblia upod sa mga Saksi ni Jehova. Sa ila pagtuon naton-an sang mag-asawa nga ginakinahanglan sang Dios nga “paghuptan sang tanan ang pag-asawahay nga dungganon.” (Hebreo 13:4) Narealisar nila nga dapat sila magpakasal, apang wala sing kasuguan sang diborsio sa Brazil diin si Eugênia mangin hilway sa pagpakasal kay José. Apang, sang 1977, sang ang kasuguan sa diborsio ginpatuman, nag-aplay sia para sa diborsio, kag sang 1980 nagpakasal sila, nagasunod sang mga ginapatuman sang Dios. Ang ila gugma sa Dios ginpadyaan.
Gintilawan ni Inire ang tanan nga sahi sang druga sa Nueva York. Ginpuyopuyo niya ang iya nobya nga si Ann. Kon nagakinahanglan sing kuarta, ginapapadala ni Inire kay Ann ang iya mga larawan sa isa ka bantog nga panglalaki nga magasin. Gintanyagan sia sing daku nga kantidad agod magpakuha sing larawan nga hubo sa isa ka sesyon sa pagpalitrato. Samtang, si Inire nagtuon sing Biblia upod sa mga Saksi ni Jehova, kag sang ulihi nagbuylog man si Ann. Si Inire nag-untat sa paggamit sang druga. Pagligad sang tatlo ka semana, sing kinaugalingon, namat-od sila sa pagpakasal. Nian, sang maton-an gikan sa Biblia nga ang isa ka Cristiano dapat magpanapot sing maugdang, si Ann namat-od nga indi sia makapasugot nga magpalitrato sing hubo, bisan kon daw ano kadaku nga kuarta ang ibayad sa iya. (1 Timoteo 2:9) Ano sa banta mo ang nagtiklod sa sina nga mga pagbalhin? Si Ann nagsiling nga sang mahibal-an niya nga ang pagkamangin isa ka Saksi ni Jehova indi lamang isa ka butang tuhoy sa pagbuylog sa relihion kundi pagkabuhi nga debotado sa Dios, nahibal-an niya nga dapat sia maghimo sing madasig nga pagbalhin. Sa pagkamatuod, ang gugma sa Dios isa ka makusog nga puersa para sa maayo.
Ayhan ang isa magabatyag, ‘Bueno, malaka lamang ini nga mga butang.’ Apang indi. Madamo nga pagbalhin ang natabo sing madamong beses sa mga lugar diin aktibo ang mga Saksi ni Jehova. Ngaa indi ini pag-usisaon sing dugang? Pamatud-i sa inyo kaugalingon nga ang gugma sa Dios nga ginapabutyag sa matuod nga relihion amo gihapon ang puersa sa maayong moral.
[Kapsion sa pahina 6]
Nahanungod sa dumaan nga mga Cristiano, ang libro nga “The Old Roman World” nagasiling: “May pamatuod kita sa ila walay dagta nga kabuhi, sa ila dimapasipalahan nga mga moral.” Ano ang puersa sa likod sang ila “dimapasipalahan nga mga moral”?
[Laragway sa pahina 7]
Ang gugma sa Dios magabulig sa imo nga indi masulay sa paghimo sing sala