Dili Pagpatumbayai ang Imo Tiayon!
ISA ka mag-asawa ang nagabiya sang Kingdom Hall. Ang nagayuhum nga pangguyahon sang bana kag asawa nagapabanaag sang kalipay nga ginaagom nila subong “isa ka panong,” nga nahiusa sa pagsimba sa ila Dios, si Jehova. (Mateo 19:6) Apang, wala sila pirme nag-agom sina nga paghiusa ukon nag-ambit sing pareho nga pagpati. May tion sadto anay nga ang iya asawa, si Atsuko, nagatambong sing isahanon sa mga miting. Nagapauli sia sa akig nga bana nga nagasing-al sa iya. Ang iya bana, si Kazutaka, akig gid katama nga gin-uyatan niya ang latok kalan-an kag, sa isa ka pagbutong, nag-ula sang bug-os nga palanyapunon sa salog.
Subong sang gintagna ni Jesus, ang matuod nga Cristiano nagdala sing pagbinahinbahin sa iban nga panimalay. (Mateo 10:34, 35) Apang, kaangay nanday Kazutaka kag Atsuko, ang iban nagaagom karon sing relihioso nga paghiusa kag kalipay sa ila puluy-an. Matuod, ina nga paghiusa wala magluntad sa gilayon. Ano ang ginhimo sang mga tumuluo agod madaug ang pagpamatok kag mapaluntad ang matuod nga paghiusa sa pamilya? Antes naton ina binagbinagon, tan-awon anay naton kon ngaa nagapamatok ang iban nga mga tiayon.
Ngaa Nagapamatok Sila?
“Nagadumdom sang nagligad,” panugiron ni Atsuko, “narealisar ko nga nagakadto ako sa miting nga wala gid ginapaathag ang tanan sa akon bana.” Nabilin nga isahanon nga wala sing nahibaluan, si Kazutaka naakig.
Mahimo man mag-utwas ang paghingabot bangod sang kaimon. Ang isa ka lamharon nga bana, si Shigeo, wala sing kabangdanan nga nangin suspetsuso sa bag-ong mga abyan sang iya asawa. “Samtang nagakoloreti ang akon asawa kag nagakadto sa mga miting, abi ko may iban sia nga lalaki.” “Wala gid kami sing kahigayunan nga makasugilanon sing kami lang nga duha,” siling ni Masako, nga asawa niya. “Wala ko gid mapabutyag ang akon tinagipusuon nga handum nga magtuon man sia sang Cristianong kamatuoran.”
Si Toshiko, nga isa ka ginang sa puluy-an, nagbatyag man sing subong kay Shigeo. “Sang ang akon bana nagsugod sa pagtuon upod sa mga Saksi ni Jehova, nagpamatok ako bangod amat-amat niya nga gindugangan ang tion nga ginhinguyang niya upod sa kongregasyon. Nagpaamulya ako sa botelya agod mapalagyuhan ang akon balatyagon samtang wala sia.”
Ang ginsiling ni Toshiko nagahatag sing isa pa ka rason—kasubo. Amo sina ang ginbatyag sang mga nagapamatok anay sang ang ila mga tiayon tayuyon nga nagkadto sa mga miting. “Nagaisahanon sa balay, nagbatyag ako nga ginbayaan,” panugiron sang isa ka bana. “Daw subong bala nga ginbayaan ako sang akon asawa kag mga kabataan,” siling sang isa pa. Bangod kalabanan nga lalaki nabudlayan sa pagsiling, “Nasubuan ako, palihog magtener ka sa balay,” ang iban nagpamatok sa relihioso nga buhat sang ila tiayon.
Ang pag-ipit gikan sa mga abyan kag mga himata nagadul-ong kon kaisa sa pagpamatok sang mahinangpunon anay nga tiayon. Ginasiling nga sa Sidlangan ang asawa “ginabaton sa pamilya sa baylo nga nahiusa sa iya bana.” Ang mga pag-ipit gikan sa mga himata madali nga magpatubas sing dipaghiusa. Ang Cristianong asawa ni Takashi nagdumili sa pagpakigbahin sa pagsimba sa Budhista nga halaran sang pamilya. “Nagapabudlay sang tanan,” paathag ni Takashi, “nagaistar kami malapit sa akon mga ginikanan. Gin-ipit ako sang akon iloy, gani ginpahog ko ang akon asawa kag gingamit ang kasingki.”
Ang mga dipaghangpanay, nga ginapadaku sang mapigaw nga komunikasyon, kaimon, kasubo, ukon mga pag-ipit gikan sa mga himata, mahimo magbunga sa kasingki. Ang isa ka bana nga nagasakit anay sang iya asawa nagabaton: “Indi ko luyag madula ang akon pamilya sa isa ka relihion.” Siling sang isa pa: “Naugot ako magpauli sa balay nga wala sing tawo.” Ayhan nangatarungan sila, ‘Kon indi mapunggan sang hambal ining relihioso nga kainit, ayhan sang pila ka sumbag.’
Sing makalilipay, ang tanan nga mag-asawa nga ginasambit sa ibabaw nahiusa sang ulihi sa pagsimba. Ang ila makaulugot nga mga eksperiensia nagligad na. Apang bangod naagihan ini, yara sila sa maayong kahimtangan sa paghatag sing praktikal nga mga panugda nga makabulig sa pagpakalma sang mahuol nga mga kahimtangan kag mahimo makapaluntad sang nahiusa nga pagsimba sa mga pamilya nga nabahinbahin pa gihapon sa sini nga bahin.
Magpabilin sa Kamatuoran
Kon ginauntay mo ang imo kamot agod butungon ang nalumos nga tawo gikan sa tubig, dapat nga ikaw mismo malig-on sa imo pagtindog. Kon indi, mahimo nga mahulog man ikaw sa tubig. Sing kaanggid, ang yabi sa pagbulig sa imo tiayon amo ang pagpanguyapot mo mismo sing malig-on sa nagaluwas-kabuhi nga kamatuoran. “Kon grabe na gid katama ang akon pagpamatok,” siling sang isa anay nga nagapamatok, “ginauyatan gihapon sang akon asawa ang mga kabataan kag nagakadto sa mga miting. Kon nag-alang-alang sia, kuntani nagpangduhaduha ako nga ang iya pagtuo matuod.”
Si Kazutaka, nga nagbaliskad sang latok kalan-an, nagasugid kon ano ang nagbalhin sang iya panimuot samtang ginasugid niya ang iya sugilanon: “Sang ulihi, wala ko ginhatagan sing kuwarta si Atsuko para sa transportasyon. Bisan pa amo sina, nagkadto sia sa tanan nga mga miting kag gindala ang mga kabataan. Agod makalakat, ginbaligya niya ang iya personal nga pagkabutang, sing utay-utay. Nagbatyag ako nga buangbuang kag nadula ang kusog nga pamatukan sia. Sa baylo, nagsugod ako sa pagbasa sang mga magasin nga ginbilin niya agod makita ko.”
Makigsugilanon sa Imo Tiayon
“Dapat kuntani nga gin-agda ko ang akon bana nga buylugan ako kag pahibaluon sia nga luyag ko nga magtuon kami nga duha sang Biblia,” siling ni Atsuko, nga asawa ni Kazutaka. “Nabalaka sia sa akon kag sa pamilya. Daku ang nahimo sang maayo nga komunikasyon sa pagpakanay sang iya kabalaka.” Huo, ang maayo nga komunikasyon amo ang yabi sang paghangop. Ang Biblia nagalaygay: “Nagakapaslaw ang mga plano kon wala sing kompidensiyal nga sugilanon.” (Hulubaton 15:22) Sa sining konteksto, ang ‘kompidensiyal nga pagsugilanon’ upod sa imo tiayon nahanungod sa imo relihioso nga mga buluhaton dapat nga nahunahuna sing maayo kag ginhimo sing mataktika. “Ang tagipusuon sang maalam tawgon nga mahalungon, kag ang katam-is sang mga bibig nagadugang sang tinon-an,” siling sang Biblia. (Hulubaton 16:23) Importante gid nga mangin mainandamon sa pagpili sang nagakaigo nga tion sa pagpakigsugilanon.—Manugwali 3:7.
Ang imo panghambal mahimo nga subong ka importante sa kon ano ang imo ihambal. Si apostol Pablo nagalaygay: “Magpamulong kamo pirme nga may bugay, nga naunawan sing asin, agod nga makahibalo kamo kon ano ang dapat nga pagsabat ninyo sa tagsatagsa.” (Colosas 4:6) Kon nagapamulong ka nga may bugay, sa maayo nga paagi, ang imo tiayon magapamati sang imo ihambal.
Madamong bana ang indi luyag tudluan sang ila mga asawa. Gani ang mga asawa dapat mangin maalam. Gingamit ni Kikuyo ang mga publikasyon sang Watch Tower Society. Sia nagasiling: “Pag-abot sang akon Magmata! sa koreo, ginabasa ko ang mga tema nga magawili sa akon bana. Nian nagapangamuyo ako sing kahigayunan nga mapaambit ini sa iya.” Ginabilin niya ang magasin sa banyo kag ginatan-aw ang mga pahina kada adlaw kon bala ginbasa sang iya bana ang artikulo. Kon daw sa wala pa niya ini mabasa, ginaislan ni Kikuyo ang magasin. Ang bana ni Kikuyo isa na karon ka ministeryal nga alagad kag payunir.
Ang Gahom sang Maayo nga Paggawi
Apang kamusta kon ang imo tiayon indi luyag makigsugilanon sa imo nahanungod sa relihion? Ang makilala ang iban nga mga Cristiano mahimo magapakanay sang daku nga pagpamatok sang imo tiayon kag magapahulag sa iya nga magtuon sa Biblia. Si Masao, isa na karon ka gulang, nagdumili anay sa mga Saksi ni Jehova nga magtapak sa iya puluy-an. Sia nagasugid: “Nagpasugot ako sang ulihi nga magtuon sa Biblia upod sa mga Saksi sang nakiluoy ang akon asawa nga magbulig sa pagtukod sing Kingdom Hall. Natandog ako nga makita ang tanan nga nagapangabudlay sing malipayon—nga wala sing bayad.”
Ano ang himuon mo kon ang imo tiayon indi luyag makigsugilanon nahanungod sa relihion sa bisan kay sin-o? “Bisan ang wala nagatuman sang pulong,” laygay ni apostol Pedro, “madaug sila sa walay pulong bangod sang paggawi sang ila [mga tiayon].” Halimbawa, ano nga sahi sang paggawi sa bahin sang Cristiano asawa ang makadaug sa iya bana? “Ang matinahuron kag putli nga paggawi” nga nagapahayag sang “tinago nga tawo sang tagipusuon nga may dimadinulunton nga huluyason sang mapainubuson kag mahim-ong nga espiritu,” siling ni Pedro.—1 Pedro 3:1-4.
Gin-aplikar sang isa ka Cristianong asawa ini nga prinsipio sang ang iya nagapamatok nga bana naulamid sa isa ka iskandalo. Bisan pa naghatag ini sa iya bana sing kahuluy-an kag problema sa kuwarta, wala gid sia nakabati sing reklamo gikan sa iya asawa ukon kabataan. “Nahibaluan ko nga ang ila tumalagsahon nga paggawi tuga sang ila pagtuon sang Biblia,” ginbaton sang bana. Pagligad sang mga tinuig nga pagpamatok, nagsugod sia sa pagbasa sang Biblia. Ang iban nga mga bana nga nangin mga Saksi sang ulihi nagsiling: “Dominante ako anay nga bana, apang sing hinali ginrespeto ako sang akon asawa subong ulo sang pamilya.” “Sang nagkadto sa amon balay ang akon mga kaupdanan sa negosyo, mainit sila nga gin-abiabi sang akon asawa. Naluyagan ko ina.”
Ang maayo nga paggawi sang mga kabataan sarang man makapahumok sang tagipusuon sang mga nagapamatok. Sang ginpamangkot kon ano ang nagpabalhin sang iya panimuot, ang isa ka amay nga nagapamatok anay sa iya asawa nagsiling: “Kon mamutikan sang akon duha ka tuig kag tunga nga anak nga lalaki nga daw manginit na ako, nagasinggit sia sa mabaskog nga tingog kag nagasiling: ‘Ang gugma mabinatason kag malulo.’ ” (1 Corinto 13:4-7) Ining natudluan sing maayo nga bata nagtiklod sa iya amay nga usisaon ang Biblia. Madamong mga amay ang namat-od nga usisaon ang Biblia bangod ang ila mga anak nakiluoy sa ila nga magtuon.
Sang ulihi, ang malipayon nga pagpalapit kag pagkatarsa mahimo magbalhin sa panimuot sang imo tiayon. Ginsilingan sang isa ka bana ang iya tumuluo nga asawa nga kuhaon ang tanan nga butang nga luyag niya kag maglakat, kag indi na gid magbalik liwat. “Indi ko luyag ang akon anak, ni ang kuwarta, ni ang materyal nga mga butang,” sabat sang asawa. Nian ginhumlad niya ang iya daku nga furoshiki (panapton nga ginagamit sa Japan sa pagputos kag pagbitbit sang mga butang) kag nagsiling: “Wala na sing malahalon sa akon kundi ikaw. Sulod ka diri sa furoshiki! Luyag ko ikaw dal-on.” Ang bana nag-untat sa pagpamatok, nagsugod sa pagtuon sa Biblia, kag nagaalagad karon subong isa ka gulang.
Kon magpabilin ka sa kamatuoran, maghupot sang maayong komunikasyon, mag-aman sing maayo nga pagpakig-upod, kag maggawi sing maayo, sarang mo mabuligan ang imo tiayon nga mangin tumuluo. “Bisan pa nga ang imo bana daw indi mahimo mangin tumuluo,” siling sang isa ka nagapamatok anay, “mahimo sia magbalhin sing tagipusuon.” Gani indi mag-ampo. Dumduma ang pagpalig-on ni apostol Pablo sa tanan nga ang mga tiayon wala nagatuo: “Paano bala ang pagkahibalo mo, O asawa, kon maluwas mo ang imo bana? Paano bala ang pagkahibalo mo, O bana, kon maluwas mo ang imo asawa?”—1 Corinto 7:16.