Ang Biblia—Gikan Bala Ini sa Dios?
SI Jehova, ang Dios nga may indi limitado nga gahom kag awtoridad, may kinamatarong gid sa pagkomunikar sa iya tawhanon nga tinuga sa bisan anong paagi nga luyag niya. Kon ginpili niya nga magkomunikar paagi sa nasulat nga pulong, pat-od nga gin-amligan man niya ang iya mensahe sa pagligad sang mga dag-on. Amo bala sini ang natabo sa Biblia?
Mga 1,500 ka tuig sa wala pa si Cristo, sang ginsugdan ang pagsulat sang Biblia, madamo sing iban pa nga relihiosong mga sinulat. Apang, ini tanan wala na paggamita kag sang ulihi nadula na lamang. Ang iban nakutkutan sang mga arkeologo kag ginapasundayag karon sa mga museo. Sa pihak nga bahin, ang mga bahin sang Biblia nga ginsulat sang kapin sa tatlo ka libo ka tuig ang nagligad wala gid malipatan, kag ang mga kopya sini nakalampuwas tubtob sa aton adlaw. Talalupangdon ini, labi na kon binagbinagon naton ang kaawayon nga ginpakita batok sa Biblia sa bug-os nga maragtas. Wala na sing iban nga libro nga ginpamatukan kag gindumtan sing daku. Ang pagbasa ukon pagpanagtag sang Biblia anay ginasilutan sing mga multa, pagkabilanggo, pagpaantos, kag sa masami sing kamatayon.
Paano ang isa ka ordinaryo nga libro makalampuwas sa sini nga mga kahimtangan? Ang Biblia gid nagasugid sa aton: “Ang pulong ni Jehova nagapadayon tubtob sa walay katubtuban.” (1 Pedro 1:25) Ang pagpabilin kag pagkadimalaglag sang Biblia nagabulig sa aton sa pagkilala sini subong ang balaan nga Pulong sang Dios.
Dugang pa, makatarunganon nga dapat paabuton naton nga ang mensahe sang Dios sa katawhan matigayon sa bug-os nga kalibutan. Amo bala sini sa Biblia? Sa pagkamatuod amo gid! Wala na sing iban pa nga libro sa maragtas ang makaanggid sa Biblia sa sini. Ginabulubanta nga ang sirkulasyon sang Biblia 3,000,000,000. Dugang pa, wala na sing iban pa nga libro nga ginbadbad sa madamo gid nga hambal. Ang Biblia mabasa na karon, sa kabug-usan ukon sa bahin, sa kapin sa 1,900 ka lainlain nga hambal. Ang American Bible Society nagreport nga matigayon na ini karon sang 98 porsiento sang populasyon sang kalibutan. Ginatawag sang The New Encyclopædia Britannica ang Biblia nga “ayhan amo ang labing makaimpluwensia nga koleksion sang mga libro sa maragtas sang tawo.” Busa, indi pagkamatinaastaason, nga ilaragway ini subong amo ang labing daku nga libro sa duta.
Ang nasulod nga pagharmoniya sang Biblia halin sa umpisa tubtob sa katapusan isa ka mabaskog nga pamatuod nga gin-inspirar gid ini sang Dios. Realistiko bala paabuton nga ang mga sinulat sang mga 40 ka lainlain nga indibiduwal sa sulod sang 1,600 ka tuig nga panahon magharmoniya tanan kag may isa ka sadsaran nga tema? Imposible kuntani ini kon ginbilin ini sa kahigayunan ukon sa pagtuytoy sang tawo lamang. Apang, amo sini ang natabo sa 66 ka tulun-an nga nagahuman sa Biblia. Isa lamang ka labaw sa kinaugali, nagakabuhi sing dayon nga intelihensia ang makahimo sing subong sini ka talalupangdon nga butang.
Indi Lamang Maragtas
Ang mga maragtas sa Biblia talalupangdon. Apang limitado lamang ang kapuslanan sa aton kon ang mensahe gikan sa Dios puros maragtas lamang. Nagakinahanglan kita sing tuytoy kag praktikal nga kaalam, kag masapwan man ina sa Biblia. Halimbawa, ginapalig-on kita sang Biblia nga palambuon ang “gugma, kalipay, paghidait, pagkamainantuson, pagkalulo, pagkaayo, pagkatutom, pagkamapainubuson, pagpugong sang kaugalingon”—mga tema nga tuhoy sini madamo ang nasulat sa mga pahina sini. (Galacia 5:22, 23; Colosas 3:12-14) Ginarekomendar sang Biblia ang pagkapisan, pagkatinlo, pagkabunayag, pagkatutom sa tiayon, pagtahod kag gugma sa isigkatawo; kag nagaunod ini sing madamo nga laygay tuhoy sa paggawi sang tawo sa sulod sang pamilya kag komunidad.
Kon iaplikar, talalupangdon nga ang laygay sang Biblia mapuslanon gid. Ginahilway kita sini gikan sa pagkawalay hinalung-ong kag disparatis. (Juan 8:32) Ang praktikal nga kaalam sini wala sing tupong. Sa pagkamatuod, ini, sing indi maduhaduhaan, nagaunod sing balaan nga kaalam.
Ang pangangkon nga “ang pulong sang Dios buhi kag gamhanan” nagahisanto sing bug-os sa paagi nga ginapabag-o sang Biblia ang mga tawo. (Hebreo 4:12) Minilyon karon ang nakalandas sang makahalalit nga personalidad kag ginbayluhan nila ang ila malaglagon anay nga dalanon padulong sa mas maayo subong resulta sang pagsunod nila sa mga talaksan sang Biblia.—Efeso 4:22.
Ano ang nagakatabo kon ang mga talaksan sang Biblia ginasikway? Ang resulta amo ang kasubo kag pag-antos, mga inaway, kaimulon, mga balatian nga ginapalaton sang sekso, kag nabungkag nga mga puluy-an. Ina nga mga butang dapat lamang paabuton bangod ang pagsikway sa Biblia nagakahulugan sing pagsikway sa pagtuytoy sang Dios, nga nagtuga sa tawo kag nakahibalo sang iya mga kinahanglanon.
Ginatagna man sang Biblia ang palaabuton, butang nga imposible sa tawo. Ang pagbangon sang mga kagamhanan sa kalibutan kutob sa Babilonia sa sulod sang mga siglo tubtob sa aton adlaw matagnaon nga ginpahibalo sa Biblia. (Daniel, kapitulo 2, 7, 8) Dugang pa, halos duha ka libo ka tuig sang una, ginlakip sa Biblia ang sibu nga paglaragway sang mga kahimtangan sa kalibutan sa sining ika-20 nga siglo. (Mateo, kapitulo 24, 25; Marcos, kapitulo 13; Lucas, kapitulo 21; 2 Timoteo 3:1-5; 2 Pedro 3:3, 4; Bugna 6:1-8) Ang malawig nga listahan sang natuman nga mga tagna sa Biblia nagapasalig sa aton nga ang paglaum sa isa ka makalilipay nga palaabuton nga ginlaragway sa mga pahina sini matuod gid.
Ang Aton Salabton
Ini tanan isa ka daku gid nga pamatuod nga ang Dios nagkomunikar sa mga tawo. Matuod, ginpaliton sang Dios ang iya mensahe paagi sa kamot sang dihimpit nga mga tawo. Apang indi ini rason sa pagpati nga ang Biblia kubos nga masaligan sang sa isa ka mensahe nga ginbungat sang baba sang Dios, ukon isa nga gindul-ong paagi sa mga anghel, ukon isa nga milagruso nga ginsulat sa langit kag gindul-ong sa mga tawo sa duta.
Apang, ang pagkilala sa balaan, ukon sagrado, nga ginhalinan sang Biblia nagahatag sa aton sing salabton. Ginapaabot ni Jehova nga basahon naton sing regular ang iya Pulong. (Salmo 1:1, 2) Ang mabungahon nga pagbasa sang Biblia nagakinahanglan sing nagakaigo nga panimuot. Dapat dumdumon sang isa nga ang Biblia indi dapat basahon subong lamang sang bisan ano nga sahi sang literatura. Dapat tamdon ini sang isa, “indi subong pulong sang mga tawo, kundi nga sa pagkamatuod amo gid ini, ang pulong sang Dios.”—1 Tesalonica 2:13.
Ang iban nga mga butang sa Biblia mahimo nga mabudlay hangpon. Apang paagi sa masunson nga pagbasa, ang isa ka tawo nagauswag sa paghangop kag nagatigayon sing kapin ka bug-os nga laragway sang kabubut-on sang Dios kag sang iya mga katuyuan. (Hebreo 5:14) Ayhan wala ka pa makombinse sing bug-os nga ang Biblia amo ang balaan nga Pulong sang Dios. Apang, paano ka makapabutyag sing pagtuo ukon dipagtuo sa Biblia kon wala mo ini matun-an sing mahalungon?
Ginasikway ang pagkamaduhaduhaon sang karon tuhoy sa balaan nga ginhalinan sini, ang mahalungon nga pag-usisa sa Balaan nga Biblia nagpahanabo sa madamo sang nagapanghunahuna nga mga indibiduwal sa pagtuaw sang mga pulong ni apostol Pablo: “Pakamatuuron ang Dios, bisan pa masapwan ang tagsa ka tawo nga butigon”!—Roma 3:4.
[Graph sa pahina 4]
(Para sa kabug-usan sang teksto, tan-awa ang publikasyon)
Ang Biblia matigayon na karon sang 98 porsiento sang populasyon sang kalibutan
Wala sing iban nga libro sa maragtas ang nakapalapit sa ginabanta nga 3,000,000,000 nga sirkulasyon sang Biblia. Ginatawag ini sang The New Encyclopædia Britannica nga “ayhan amo ang labing makaimpluwensia nga koleksion sang mga libro sa maragtas sang tawo”
[Mga Laragway sa pahina 4]
Ang Biblia nakalampuwas, samtang ang iban sang relihioso nga mga sinulat nangin mga butang lamang sa museo
Ibabaw: Ang pagsaysay sang Asiria tuhoy sa Anaw
Tuo: Mga pangamuyo sa dios sang mga Egiptohanon nga si Ra
[Ginkuhaan]
Lunsay: Sa maayong kabubut-on sang Trustees of The British Museum
[Laragway sa pahina 5]
Ginsulat sang mga 40 ka lainlain nga indibiduwal sa sulod sang 1,600 ka tuig nga panahon, ang Biblia nagasunod sing isa ka sadsaran nga tema halin sa ginsuguran tubtob sa katapusan. Isa lamang ka labaw sa tawo, nagakabuhi sing dayon nga intelihensia ang makahimo sing subong ka talalupangdon nga butang
[Laragway sa pahina 5]
Ang pagbangon sang mga kagamhanan sa kalibutan kutob sa Babilonia sa sulod sang mga siglo tubtob sa aton adlaw matagnaon nga ginpahibalo sa Biblia. (Daniel 2, 7, 8)
Tuo: Cesar Augusto
[Ginkuhaan]
Museo della Civiltà Romana, Roma
[Laragway sa pahina 6]
Halos duha ka libo ka tuig ang nagligad, sibu nga gintagna sang Biblia ang mga kahimtangan sa kalibutan karon. (Mateo 24, 25; Marcos 13; Lucas 21; 2 Timoteo 3:1-5; 2 Pedro 3:3, 4; Bugna 6:1-8) Ang wala nagasayop nga pagkasibu sang tagna sang Biblia nagapasalig sa aton nga ang paraiso nga duta nga ginsaad sang Dios pat-od nga matuman
[Ginkuhaan]
Reuters/Bettmann Newsphotos