‘Malipayon ang Tanan nga Padayon nga Nagahulat kay Jehova’

PANUGIRON NI DOMENICK PICCONE

Ang akon mga ginikanan nagsaylo gikan sa Italya padulong sa Estados Unidos sang maaga nga bahin sang katuigan 1920 kag sang ulihi nagpuyo sa South Philadelphia, kilala sadto subong Diutay nga Italya. Sang 1927 nagpakig-upod sila sa mga Bible Students, nga nakilal-an sang ulihi subong mga Saksi ni Jehova.

NATAWO ako sang 1929 kag sa amo napadayag sa kamatuoran sang Biblia kutob sa pagkabata. Madumduman ko nga ang mga Saksi nagatipon anay sa amon balay antes sila magbantala sa mga banwa nga sirado Romano Katoliko sa minahan sang karbon nga rehiyon sang Pennsylvania, nga sa diin makapila nga gindakop ang kauturan. Ginbawtismuhan ako sang 1941 sa kombension sang mga Saksi ni Jehova sa St. Louis, Missouri. Nian naglain ang kahimtangan.

Nagsugod ako sa pag-upod-upod sa malain nga mga pamatan-on sa palibot kag nagsugod sa pagpanigarilyo kag sa pagsugal sa mga pamusod sang mga kalye. Maayo na lang, nakita sang akon mga ginikanan nga indi na nila ako makontrol, gani namat-od sila nga magsaylo sa lain nga bahin sang siudad. Naakig ako, bangod nadula ko ang akon mga abyan sa kalye. Apang, karon ginarepaso ko ang nagligad kag nagapasalamat gid sa akon amay. Nagsakripisyo gid sia sa pinansial agod lamang ilikaw ako sa sadtong mga palibot. Samtang sang una lalakton lang ang iya ginatrabahuan, sini nga tion magabiyahe pa sia sing malaba sa tren. Apang ini nga tikang nagpabalik sa akon sa teokratiko nga palibot.

Ginsab-ug ang Binhi sang Pagmisyonero

Halos kada tuig, nagalakbay kami pakadto sa South Lansing, Nueva York, agod magtambong sa gradwasyon sang Watchtower Bible School of Gilead. Ang pagtan-aw sa sadtong mga misyonero nga ginpalada sa bug-os nga kalibutan nagsab-ug sa akon tagipusuon sing handum nga mangin misyonero. Busa, pagkagradwar ko sa hayskol, nagpalista ako subong regular nga payunir nga ministro, sugod sang Mayo 1947.

Ang isa pa ka pamatan-on nga payunir sa amon kongregasyon amo si Elsa Schwarz, kag makugi gid sia sa pagbantala nga hilikuton. Pirme sia ginpalig-on sang iya mga ginikanan nga mangin misyonera, gani mapaktan mo kon ano ang nangin resulta. Ginkasal kami sang 1951. Samtang pareho kami nga nagapayunir sa Pennsylvania, nag-aplay kami sa pag-eskwela sa Gilead nga eskwelahan sa pagmisyonero. Sang 1953 gin-agda kami sa ika-23 nga klase sang Gilead. Sa tapos sang lima ka bulan nga pagtuon sing maid-id kag paghanda sa Gilead, naggradwar kami sa isa ka kombension sa Toronto, Canada, kag nabaton namon ang amon asaynment​—⁠Espanya!

Mga Problema sa Espanya

Samtang nagahanda kami sa paglakat para sa amon asaynment subong mga misyonero sang 1955, si Elsa kag ako madamo sing mga pamangkot. Espanya! Ano ayhan ang kahimtangan didto? Ang pungsod ginagamhan sang Katoliko nga diktador nga si Generalissimo Francisco Franco, kag ang hilikuton sang mga Saksi ni Jehova ginadumilian. Ano ang himuon namon sa idalom sining mga kahimtangan?

Ginpahibalo kami sang mga utod sa ulong-talatapan sang Sosiedad sa Brooklyn nga si Fred­erick Franz, bise presidente sadto sang Watch Tower Society, kag si Alvaro Berecochea, isa ka misyonero gikan sa Argentina, gindakop, upod sa madamo pa nga kauturan. May sekreto nga asambleya nga gin-organisar sa kagulangan malapit sa Barcelona. Apang, natukiban sang pulisiya ining sekreto nga pagtinipon kag gindakop ang kalabanan sang nagtambong.

Ginsilingan kami nga ayhan wala sing may masugat sa amon kon mag-abot kami sa Barcelona. Ang instruksion sa amon amo: “Magdayon kamo sa otel, dayon pahibal-a ang Sosiedad sa Nueva York sang direksion sang otel.” Gintandaan namon ang mga pulong ni Isaias: “Malipayon ang tanan nga padayon nga nagahulat kay [Jehova]. Kag ang imo mga dulunggan makabati sing mga pulong sa likod nimo nga nagasiling: ‘Ini amo ang dalan, lakat kamo sa sini.’ ” (Isaias 30:​18, 21) Dapat lamang namon hulaton si Jehova kag sundon ang direksion sang iya organisasyon.

Nagpaalam kami sa amon mga ginikanan kag mga abyan nga nagkadto sa Nueva York agod magpaalam sa amon, kag wala madugay ang barko nga amon ginsakyan, ang Saturn, naglayag sa Hudson River padulong sa Atlantiko. Amo yadto ang katapusan nga tion nga nakita ko ang akon amay. Duha ka tuig sang ulihi, samtang didto ako sa iban nga pungsod, napatay sia pagligad sang madugay nga balatian.

Sang ulihi nalab-ot namon ang amon asaynment, ang pantalan nga siudad sang Barcelona. Isa yadto ka mamingaw kag maulan nga adlaw, apang samtang nagaagi kami sa adwana, nakita namon ang “silak” sang nagayuhom nga mga nawong. Si Alvaro Berecochea, upod sa iban pa nga Espanyol nga kauguran, didto sa pagsugat sa amon. Nalipay gid kami sa paghibalo nga ang amon kauturan ginpaguwa.

Karon tion na nga magtuon kami sing Espanyol. Sadtong mga adlaw ang mga misyonero dapat magtuon sing mga hambal sa mabudlay nga paagi​—⁠nga wala sing libro ukon manunudlo. Wala sadto sing mga kurso para sa pagtuon sing hambal. Dapat namon lab-uton ang ginakinahanglan nga kadamuon sang oras sa pagbantala kag sa amo man nga tion magtuon sing hambal samtang nagabantala.

Pagbantala sa Idalom sang Isa ka Katoliko nga Pagkadiktador

Ang organisasyon ni Jehova sadto bata pa sa Espanya. Sang 1955, 366 ka manugbantala ang kataason sa isa ka pungsod nga may mga 28 milyones ka tawo. Napulo lamang ang kongregasyon sa bug-os nga pungsod. Mangin subong bala sini sa malawig nga tion? Sa tion nga ang akon asawa kag ako nagsugod sa pagbantala sa mga balay, nasapwan namon nga ang Espanya kaangay sang paraiso para sa mga nagapalapnag sing maayong balita. Huo, ang mga tawo gutom sa kamatuoran.

Apang paano sadto ginahimo ang pagbantala, kay ginadumilian ini? Sa masami wala namon ginaduaw ang tagsa ka balay sa isa ka kalye, ukon ang tanan nga apar­tment sa isa ka tinukod. Ang Barcelona may madamo nga lima- kag anom-ka-panalgan nga apart­ment nga mga tinukod, kag ginbilinan kami nga magsugod sa pinakamataas nga panalgan paubos. Mahimo namon duawon ang isa ka apart­ment sa tagsa ka panalgan ukon laktawan pa gani ang mga panalgan. Bangod sini nga metodo, nabudlayan ang pulisiya sa pagdakop sa amon kon ireport kami sang isa ka panatiko nga tagbalay.

Ang mga miting sang kongregasyon ginahiwat sa pribado nga mga puluy-an, kay ang mga kongregasyon ginahuman sing tatlo pa apat ka grupo sa pagtinuon sa libro. Bangod sini, ginaduaw sang alagad sang kongregasyon ang tagsa sining mga pagtinuon sa libro makaisa kada bulan. Ang manugdumala sang pagtinuon sa libro amo ang nagadumala sang tanan nga miting, nga ginahiwat sa duha ka magkatuhay nga gab-i sang semana para sa diutay nga mga grupo sang 10 pa 20 ka tawo.

Nagtuon kami sing bag-o nga sahi sang pagkabuhi. Sadto nga tion wala sing puluy-an para sa mga misyonero sa Espanya. Kon posible, nagadayon kami sa puluy-an sang mga utod. Ang pagtuon sa pagluto sa pugon nga baga ang ginagamit makahalangkat gid para kay Elsa! Sang ulihi nakabakal kami sing de-gas nga pugon, nga isa ka matuod nga pag-uswag.

Paghingabot kag Pagtabog

Wala madugay nabalitaan namon nga nagsugod ang paghingabot sa Andalusia, nga sa diin gindakop ang isa ka espesyal nga payunir. Ang malain, dala niya ang kuwaderno nga nagaunod sang mga ngalan kag mga direksion sang kauturan sa tanan nga bahin sing pungsod. Padayon kami nga nakabaton sing mga balita nga ang amon kauturan ginadakop sa lainlain nga siudad. Ang pagsalakay sang mga pulis amat-amat nga naglapit sa Barcelona. Sang ulihi, ang paghingabot nakalab-ot sa Barcelona.

Pila ka bulan antes sini, gindala ako sang pulisiya sa ila ulong-talatapan agod pamangkuton. Pagligad sang pila ka oras ginpaguwa ako, kag pagdumdom ko wala na sing problema. Nian ginkontak ako sang Embahada sang Amerika kag ginpanugda sa akon nga agod indi kami mahuy-an nga tabugon, dapat ako maghalin sa pungsod sing kinabubut-on. Wala madugay sa tapos sadto, ginpahibalo kami sang polisiya nga may napulo kami ka adlaw sa paghalin sa pungsod. Sanglit wala kami sing tion sa pagsulat sa Watch Tower Society, ano ang dapat himuon namon? Daw ginpakita sang kahimtangan nga dapat kami magkadto sa pinakamalapit nga latagon sang misyonero sa guwa sang Espanya​—⁠ang Portugal, sa nakatundan.

Lain Naman nga Asaynment,Lain Naman nga Hambal

Pag-abot namon sa Lisbon, Portugal, sang Hulyo 1957, ginpadala kami subong mga misyonero sa Porto, isa ka siudad sa aminhan nayon sang Lisbon. Ginkabig ini nga ikaduha nga kapital sang pungsod kag yara sa isa ka rehiyon nga kilala sa matam-is nga alak. Ang isa ka mauswagon nga kongregasyon nagahiwat sing mga miting sa basement sang isa ka tinukod sa tunga sang siudad. Ang pagbantala gindumilian man sa Portugal, kay ang pungsod yara sa idalom sang pagkadiktador ni Salazar. Apang, tuhay sing bug-os ang kahimtangan diri sang sa Espanya. Ang mga miting ginahiwat sa mga puluy-an sang mga utod, kag 40 pa 60 ka mga utod ang nagatambong. Wala sing mga karatula nga ang mga puluy-an amo ang mga duog tilipunan sang mga Saksi ni Jehova. Bisan pa indi ako makahambal sing Portuges, gintangdo ako nga alagad sang kongregasyon. Sa liwat, nakatuon kami sing bag-o nga hambal sa mabudlay nga paagi.

Mga isa ka tuig sang ulihi, ginpadala kami sa Lisbon. Diri, sa una nga tion, nakatigayon kami sang amon kaugalingon nga puluy-an, isa ka apar­tment nga nagatamwa sa siudad sang Lisbon. Gin-asayn kami sa pag-atipan sang isa ka sirkito​—⁠ang bug-os nga Republika sang Portugal. Sang mag-abot kami sa Portugal, may 305 lamang ka manugbantala didto kag lima ka kongregasyon.

Nagsugod ang Tion sang Kabudlayan

Sa pila sang mga mapa nga nagapakita sang Portugal kag sang mga koloniya sini, makita ini nga hulubaton: “Ang adlaw wala gid nagatunod sa teritoryo sang Portugal.” Matuod ini, kay ang Portugal may mga koloniya sa madamo nga bahin sang kalibutan, ang duha sang pinakadaku amo ang Mozambique kag Angola sa Aprika. Sang 1961 daw subong bala nga may mga problema nga nagapadulong sa sining mga koloniya, kag nakita sang Portugal nga dapat dugangan ang iya mga puwersa militar.

Karon, ano ang himuon sang pamatan-on nga mga lalaki kon tawgon sila agod mag-alagad sa militar? Ang iban nakatigayon sing exemp­tion bangod sang maluya nga lawas, apang ang kalabanan malig-on nga nagtindog sa Cristianong pagkawalay nadampigan. Wala magdugay nagsugod ang mabaskog nga balod sang paghingabot. Ang sanga nakabaton sing mga report nga ang mga espesyal nga payunir ginapangdakop kag ginabakol sang mga sekreta, ang malaut nga P.I.D.E (Policia Internacional e Defesa do Estado). Ang pila ka misyonero nga kaupod namon ginpatawag sang mga pulis agud usisaon. Dayon, tatlo ka mag-asawa ang ginhatagan sing 30 ka adlaw sa paghalin. Nagpangabay kami tanan nga liwaton ang desisyon.

Isa-isa nga ginpatawag ang mag-asawa nga misyonero sa ulong talatapan sang pulisiya agod interbyuhon sang direktor sang P.I.D.E. Una, ang manugtatap sang sanga, nga si Eric Britten, kag ang iya asawa, nga si Cristina. Nian, si Eric Beveridge kag ang iya asawa, nga si Hazel, kag sang ulihi si Elsa kag ako. Nagbutangbutang ang hepe sang polisiya nga ginagamit kami sang mga Komunista sa pagpahuyang sang Nakatundan nga kalibutan sa amon pagtudlo sing pagkawalay nadampigan. Ang amon apelasyon wala sing nahimo.

Daw ano kasubo nga biyaan ang 1,200 ka kauturan nga mga lalaki kag mga babayi nga nagaantos sang mabudlay nga mga tion bangod sang mapintas nga paggahom sang isa ka indi makatarunganon nga diktador! Samtang ang mga Bev­er­idge nagkadto sa Espanya kag ang mga Brit­ten nagbalik sa Inglaterra, ano ang amon masunod nga asaynment? Amo ang Muslim Morocco!

Pagbantala sa Islamiko nga Morocco

Sa liwat, naghulat kami kay Jehova. Isa ka bag-o nga asaynment, bag-o nga mga kinabatasan, kag bag-o nga mga hambal! Ang Arabe, Pranses, kag Espanyol amo ang opisyal nga mga hambal sang Ginharian sang Morocco, nga sa diin may 234 ka Saksi sa walo ka kongregasyon. Ang opisyal nga relihion sang pungsod amo ang Islam, kag batok sa kasuguan ang pagkombertir sa mga Muslim. Gani makabantala lamang kami sa Europeo nga pumuluyo.

Sang mag-inabot ang mga misyonero sang talipuspusan sang katuigan 1950, nakita ang pag-uswag. Apang ginsugdan sang panguluhan sang Morocco ang pag-ipit sa Europeo nga pumuluyo, gani madamo nga mga dumuluong ang naghalin sa pungsod, lakip ang madamo nga kauturan.

Bangod nagdiutay ang indi Muslim nga pumuluyo, napilitan kami sa pagpangita sing mataktikanhon nga mga paagi sa pagpakighambal sa mga Muslim, kag nagreklamo sa sini ang pulisiya. Bangod nagsunson ang mga reklamo sa Tangier kag sa iban pa nga mga siudad, ginsilingan kami sang ulihi nga may 30 ka adlaw na lamang kami sa paghalin sa pungsod. Sang Mayo 1969, si Elsa kag ako gintabog gikan sa isa naman ka asaynment.

Isa Bala ka Malip-ot nga Asaynment?

Ginsilingan kami nga magbalik sa Brooklyn, kag gin-agda ako sa pagtambong sa miting para sa mga alagad sang sanga nga ginhiwat sadtong tig-ilinit. Samtang didto, ginpahibalo ako nga ang amon bag-o nga asaynment amo ang El Salvador, Sentral nga Amerika, kag magaalagad ako kono didto subong alagad sang sanga. Nabatian ko nga mahimo gid nga ini nga asaynment magadugay sing mga lima ka tuig, ang pinakamalaba nga tion nga ang mga misyonero ginatugutan sa pagpabilin sa sadto nga pungsod, kay ang amon hilikuton wala ginakilala sing legal didto.

El Salvador​—⁠daw ano nga asaynment! Kada bulan, 1,290 ka manugbantala, lakip ang 114 ka payunir ang promedyo nga nagareport. Ang mga tawo didto mahinadlukon sa Dios, mahigugmaon sa Biblia, kag maabiabihon. Sa halos tagsa ka ganhaan, ginapasulod nila kami agod makighambal sa ila. Sa malip-ot nga tion, nakakita kami sing madamo nga mga pagtuon sa Biblia tubtob sa masarangan namon.

Sang makita namon ang pag-uswag kag ang daku nga kinahanglanon didto, ginsubuan kami nga biyaan namon ining asaynment pagligad sang lima lamang ka tuig. Gani namat-od kami sa pagtinguha nga kilalahon sing legal ang hilikuton sang mga Saksi ni Jehova didto. Ginsumiter namon ang mga papeles sa gobierno sang Disiembre 1971, kag sang Abril 26, 1972, nalipay kami sa pagbasa sa pamantalaan sang gobierno, nga Diario Oficial, nga ang amon pangabay ginbaton. Ang mga misyonero indi na kinahanglan nga maghalin pagligad sang lima ka tuig kundi makatigayon sing permanente nga pagpuyo sa pungsod.

Mga Pagtilaw kag mga Pagpakamaayo

Sa sulod sang mga tinuig sa nanuhaytuhay nga mga asaynment namon, nakakita kami sing madamo nga mabuot nga mga abyan kag nakita namon ang bunga sa amon ministeryo. Si Elsa may maayo nga eksperiensia sa San Salvador tuhoy sa isa ka maestra kag sa iya soldado nga bana. Ang isa sang mga abyan sang maestra nangin interesado man sa kamatuoran. Sang primero ang bana wala magpakita sing interes sa Biblia; walay sapayan, ginduaw namon sia sang maospital sia, kag mainabyanon man sia. Sang ulihi nagtuon sia sa Biblia, ginbiyaan niya ang militar, kag nagsugod sa pagbantala upod sa amon.

Samtang, may isa ka babayi nga nagkari sa Kingdom Hall kag ginpamangkot si Elsa kon nagatuon sia upod sa isa ka soldado anay. Kerida niya gali ini anay! Nagatuon man sia sa Biblia upod sa mga Saksi ni Jehova. Sa distrito nga kombension, ang soldado anay, ang iya asawa, ang abyan sang iya asawa, kag ang kerida anay sang soldado ginbawtismuhan tanan!

Pagsangkad sa El Salvador

Bangod sang daku nga pag-uswag, madamo nga mga Kingdom Hall ang gintukod, kag ang pungsod karon may yara kapin sa 18,000 ka aktibo nga mga Saksi. Apang, ini nga pag-uswag nag-antos sing mga pagtilaw kag mga kabudlayan. Sa sulod sang napulo ka tuig, ang kauturan naghimo sang kabubut-on ni Jehova sa tunga sang isa ka inaway sibil. Apang ginhuptan nila ang ila pagkawalay nadampigan kag nagpabilin nga matutom sa Ginharian ni Jehova.

Sa ulot namon nga duha, si Elsa kag ako bug-os tion nga nagaalagad sing 85 ka tuig. Nasapwan namon nga kon maghulat kami kay Jehova kag magpamati ‘sa pulong sa likod nga nagasiling, “Ini amo ang dalan, lakat kamo sa sini,” ’ wala gid kami malugaw-an. Nakatigayon gid kami sing makaalayaw kag makapaladya nga pagkabuhi subong bug-os tion nga mga alagad ni Jehova.

[Footnote]

Para sa bug-os nga detalye, tan-awa ang 1978 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, pahina 177-9.

[Retrato ni Domenick kag Elsa Piccone sa pahina 23]

[Laragway sa pahina 24]

Asambleya sa isa ka kagulangan sa Espanya, 1956

[Laragway sa pahina 25]

Nagbantala kami anay sa mga indi-Muslim sa Morocco

[Laragway sa pahina 26]]

Ang sanga sa El Salvador, ang amon asaynment karon