Ang Kaliwatan sang 1914—Ngaa May Kahulugan?

“Nahibaluan sang amon mga bumalasa nga mga tinuig na kami nga nagapaabot sang pagtakop sini nga Dag-on upod ang makapulunaw nga tion sang kagamo, kag ginapaabot namon nga magaabot ini sang hinali kag mabaskog indi madugay sa tapos sang Oktubre, 1914.”—Gikan sa The Watch Tower and Herald of Christ’s Presence, Mayo 15, 1911.

SUGOD sang 1879 ang magasin nga kilala sadto nga The Watch Tower and Herald of Christ’s Presence (kilala karon nga Ang Lalantawan Nagabantala sang Ginharian ni Jehova) masami nagatudlo sa 1914 subong ang gintandaan nga tuig sa tagna sa Biblia. Samtang nagahinampot ina nga tuig, ang mga bumalasa ginapahanumdom nga ang “makapulunaw nga tion sang kagamo” sarang mapaabot.

Ini nga impormasyon ginpahibalo sing lapnag sang mga Cristiano, nga nagpasad sini sa ila paghangop sa “pito ka tion” kag “panag-on sang mga Gentil” nga ginsambit sa Biblia.a Ginhangop nila ini nga panag-on subong 2,520 ka tuig—sugod sang pagkapukan sang dumaan Davidiko nga ginharian sa Jerusalem kag natapos sang Oktubre 1914.b—Daniel 4:16, 17; Lucas 21:24, King James Version.

Sang Oktubre 2, 1914, si Charles Taze Russell, anay presidente sang Watch Tower Bible and Tract Society, maathag nga nagpahibalo: “Natapos na ang panag-on sang mga Gentil; nag-abot na ang adlaw sang mga hari.” Matuod gid ang iya mga pulong! Indi kitaon sa tawhanon nga mga mata, sang Oktubre 1914 ang hitabo nga may makapatay-ug kalibutan nga importansia natabo sa langit. Si Jesucristo, ang permanente nga Manunubli sa “trono ni David,” nagsugod sang iya paggahom subong Hari sa bug-os nga katawhan.—Lucas 1:32, 33; Bugna 11:15.

‘Apang,’ mahimo nga mamangkot ka, ‘kon nagsugod sa paggahom si Cristo sang 1914, ngaa naglain ang mga kahimtangan sa duta?’ Bangod ang dikitaon nga kaaway sang tawo si Satanas nagaluntad pa. Tubtob sang 1914, si Satanas may pagpakig-angot sa langit. Nagbag-o ina nga kahimtangan sang gintukod ang Ginharian sang Dios sang 1914. “Natabo ang inaway sa langit.” (Bugna 12:7) Nalutos si Satanas kag ang iya mga demonyo kag ginhulog sa duta, nga nagdala sing makahalapay nga epekto sa katawhan. Ang Biblia nagtagna: “Kailo sa inyo O duta kag dagat, kay ang yawa nagpanaug sa inyo sa dakung kasingkal, bangod nakahibalo sia nga may malip-ot lamang sia nga tion.”—Bugna 12:12.

Sang unang siglo C.E., si Jesus nagsiling nga ang iya dikitaon nga presensia subong bag-o nga Hari sang duta pagatandaan sang kitaon nga tanda. Ginpamangkot sia: “Ano ang tanda sang imo presensia kag sang katapusan sang sistema sang mga butang?” Ang iya sabat? “Ang pungsod magatindog batok sa pungsod kag ang ginharian batok sa ginharian, kag may tiggulutom kag mga linog sa nagakalainlain nga duog. Tanan ini pamuno lamang sang mga kasakit.”—Mateo 24:3, 7, 8.

Sing sibu, ang inaway nga natabo sang 1914 gin-updan sang daku nga kakulang sing kalan-on, kay ang kinaandan nga patubas sang pagkaon nasablagan sa sulod sing apat ka tuig. Kamusta ang mga “linog sa nagakalainlain nga mga duog”? Sa dekada nga nagsunod sa 1914, indi magkubos sa napulo ka linog ang nagpatay sa sobra 350,000 ka tawo. (Tan-awa ang kahon.) Sa pagkamatuod, naeksperiensiahan sang kaliwatan sang 1914 ang “pamuno sang mga kasakit.” Kag sugod sadto, ang kasakit nagpadayon sa porma sang natural nga mga kalamidad, tiggulutom, kag madamo nga inaway.

Walay sapayan, ang balita nga natukod na ang Ginharian sang Dios sang 1914 isa ka maayong balita bangod luwason sina nga Ginharian ining duta sa pagkalaglag. Paano? Dulaon sini ang tanan butig, salimpapaw nga mga relihion, dunot nga mga panguluhan, kag ang malauton nga impluwensia ni Satanas. (Daniel 2:44; Roma 16:20; Bugna 11:18; 18:4-8, 24) Dugang pa, buksan sini ang isa ka bag-ong kalibutan sa diin “magapuyo ang pagkamatarong.”—2 Pedro 3:13.

Wala madugay pagkatapos sang Inaway Kalibutanon I, nahangpan sang sinsero nga mga Estudyante sa Biblia, subong amo ang pagkilala sa mga Saksi ni Jehova sadto, ang ila pribilehiyo tuhoy sa isa pa ka bahin sang tanda sang presensia ni Jesus subong Hari. Si Jesucristo nagtagna: “Ining maayong balita sang ginharian ibantala sa bug-os napuy-an nga duta subong panaksi sa tanan nga kapungsuran ugaling magaabot ang katapusan.”—Mateo 24:14.

Gikan sa diutay nga panugod sang 1919, ang mga Saksi ni Jehova nagpadayon nga wala sing pag-untat sa pagpalapnag ‘sining maayong balita.’ Subong resulta, minilyon sa sobra 200 ka kadutaan ang ginatipon karon subong sakop sang Ginharian sang Dios. Kag daw ano nga mga pagpakamaayo ang nagahulat sa sini nga mga sakop! Dulaon sang Ginharian ang inaway, gutom, krimen, kag pagpigos. Dulaon sini bisan ang balatian kag kamatayon!—Salmo 46:9; 72:7, 12-14, 16; Hulubaton 2:21, 22; Bugna 21:3, 4.

Antes magtaliwan ang kaliwatan sang 1914, matigayon sang pagbantala sang Ginharian nga hilikuton ang iya katuyuan. “Nian,” nagtagna si Jesus, “magaabot ang dakung kapipit-an nga wala pa sing subong nga nahanabo kutob sa ginsuguran sang kalibutan tubtob karon, wala, kag indi na gid mahanabo. Sa pagkamatuod, kon indi palip-uton yadtong mga adlaw, wala sing tawo nga maluwas; apang bangod sang mga pinili yadtong mga adlaw ginpalip-ot.”—Mateo 24:21, 22.

Indi paghimua ang sayop nga nahimo sang mga kaliwatan antes sang 1914. Ang mga butang indi magapadayon subong kon ano sa karon. Makapakibot nga mga pagbalhin ang yara sa unahan. Apang sa ila nga nagapanghikot sing maalamon, may yara matahom nga mga palaabuton.

Pamatii, nian, ang mga pulong sang dumaan nga manalagna: “Pangitaa ninyo si Jehova, kamo tanan nga mapainubuson sang duta . . . Pangitaa ang pagkamatarong, pangitaa ang pagkamapainubuson. Ayhan malipdan kamo sa adlaw sang kaakig ni Jehova.” (Sofonias 2:3) Paano naton maaplikar ini nga laygay? Ang masunod nga mga artikulo magabulig sa pagsabat sina nga pamangkot.

[Mga footnote]

[Tsart sa pahina 7]

Mga Linog sang Dekada nga Nagsunod sa 1914

Petsa: Lokasyon: Mga napatay:

Enero 13, 1915 Avezzano, Italya 32,600

Enero 21, 1917 Bali, Indonesia 15,000

Pebrero 13, 1918 Probinsia sang Kwangtung, Tsina 10,000

Oktubre 11, 1918 Puerto Rico (nakatundan) 116

Enero 3, 1920 Veracruz, Mexico 648 Septiembre 7, 1920 Reggio di Calabria, Italya 1,400

Disiembre 16, 1920 Probinsia sang Ningsia, Tsina 200,000

Marso 24, 1923 Probinsia sang Szechwan, Tsina 5,000

Mayo 26, 1923 Iran (naaminhan-nasidlangan) 2,200

Septiembre 1, 1923 Tokyo-Yokohama, Hapon 99,300

Gikan sa listahan sang “Talalupangdon nga mga Linog sa Kalibutan” sa libro nga Terra Non Firma, nanday James M. Gere kag Haresh C. Shah.