Kilalaha si Jehova Paagi sa Iya Pulong
“Ini amo ang kabuhi nga walay katapusan, ang pagkuha nila sing ihibalo tuhoy sa imo, ang lamang matuod nga Dios, kag sa isa nga imo ginpadala, nga si Jesucristo.”—JUAN 17:3.
1, 2. (a) Ano ang kahulugan sang “kilala” kag “ihibalo” subong ginagamit sa Kasulatan? (b) Anong mga halimbawa ang nagapaathag sini nga kahulugan?
ANG makilala ang isa subong kakilala lamang ukon ang may ihibalo sa pila ka butang sing hapaw indi bastante sa kahulugan sang mga tinaga nga “kilala” ukon “ihibalo” nga gingamit sa Kasulatan. Sa Biblia nagadalahig ini sang “buhat sa paghibalo paagi sa eksperiensia,” ang ihibalo nga nagapabutyag sing “kaangtanan nga may pagsalig sa tunga sang mga tawo.” (The New International Dictionary of New Testament Theology) Nagalakip ina sang pagkilala kay Jehova paagi sa pagbinagbinag sa iya espesipiko nga mga buhat, subong sang madamo nga mga hitabo sa tulun-an sang Ezequiel diin ginpatuman sang Dios ang mga paghukom batok sa mga nakahimo sing sala, nga nagasiling: “Kag makilala ninyo nga ako amo si Jehova.”—Ezequiel 38:23.
2 Ang nanuhaytuhay nga paagi nga ang “kilala” kag “ihibalo” mahimo magamit sarang mapaathag sa pila ka halimbawa. Sa madamo nga nagapangangkon nga nagpanghikot sa iya ngalan, nagsiling si Jesus, “Wala gid ako makakilala sa inyo”; buot niya silingon nga wala gid sia sing labot sa ila. (Mateo 7:23) Ang 2 Corinto 5:21 nagasiling nga si Cristo “wala makakilala sing sala.” Wala ina nagakahulugan nga wala sia sing hinalung-ong sa sala kundi, nga wala sia sini makahimo sing personal. Sa kaanggid, sang nagsiling si Jesus; “Ini amo ang kabuhi nga walay katapusan, ang pagkuha nila sing ihibalo tuhoy sa imo, ang lamang matuod nga Dios, kag sa isa nga imo ginpadala, nga si Jesucristo,“ labi pa ang nadalahig sangsa paghibalo lamang sing pila ka butang tuhoy sa Dios kag kay Cristo.—Ipaanggid ang Mateo 7:21.
3. Ano ang nagapamatuod nga si Jehova nagapakita sing nagapakilala nga tanda sang matuod nga Dios?
3 Madamo sa mga kinaiya ni Jehova ang mahimo mahibaluan paagi sa iya Pulong, ang Biblia. Ang isa sini amo ang iya ikasarang sa pagtagna sing sibu. Amo ini ang tanda sang matuod nga Dios: “Ipaguwa kag ipahayag sa amon ang mga butang nga mahanabo. Ang nahauna nga mga butang—kon ano sila—ipahayag ninyo, agod nga amon ini maaplikar sa amon tagipusuon kag mahibaluan ang ila palaabuton. Ukon ipabati sa amon ang mga butang nga magaabot. Ipahayag ang mga butang nga magaabot sa ulihi, agod nga mahibaluan namon nga kamo mga dios.” (Isaias 41:22, 23) Sa iya Pulong, ginasugid ni Jehova ang nahaunang mga butang nahanungod sa pagtuga sa duta kag sa kabuhi sa sini. Ginsugid niya sing abanse ang mga butang nga mahanabo sa ulihi kag ang mga nagligad. Kag bisan karon ‘ginapabati [niya] sa aton ang mga butang nga magaabot,’ ilabi na ang mga butang nga mahanabo sa sining “katapusan nga mga adlaw.”—2 Timoteo 3:1-5, 13; Genesis 1:1-30; Isaias 53:1-12; Daniel 8:3-12, 20-25; Mateo 24:3-21; Bugna 6:1-8; 11:18.
4. Paano gingamit ni Jehova ang iya kinaiya nga gahom, kag paano niya ini pagagamiton?
4 Ang isa pa ka kinaiya ni Jehova amo ang gahom. Makita ini sa mga langit diin ang mga kabituunan nga nagapanghikot subong daku nga pugon nagabubo sing kapawa kag init. Sang ginhangkat sang rebelyuso nga mga tawo ukon mga anghel ang soberanya ni Jehova, gingamit niya ang iya gahom subong “hangaway,” nagaapin sang iya maayong ngalan kag matarong nga mga talaksan. Sa sinang mga okasyon wala sia nagapang-alag-ag sa pagpaguwa sang gahom sing malaglagon, subong sang Anaw sang panahon ni Noe, sang ginlaglag ang Sodoma kag Gomorra, kag sang ginluwas ang Israel sa Dagat nga Mapula. (Exodo 15:3-7; Genesis 7:11, 12, 24; 19:24, 25) Sa dili madugay, gamiton sang Dios ang iya gahom sa ‘pagdugmok kay Satanas sa idalom sang inyo mga tiil.’—Roma 16:20.
5. Upod sa iya gahom, anong kinaiya ang ginapanag-iyahan man ni Jehova?
5 Apang, walay sapayan sining tanan nga walay latid nga gahom, may pagpaubos. Ang Salmo 18:35, 36 nagasiling: “Ang imo pagpaubos nagapadaku sa akon. Ginpasangkad mo ang akon mga tikang sa idalom nakon.” Ang pagpaubos sang Dios nagatugot sa iya sa “pagtulok sa mga butang nga yara sa langit kag sa duta, ginabayaw niya ang imol gikan sa yab-ok; ginabayaw niya ang nawad-an gikan sa higko.”—Salmo 113:6, 7.
6. Anong kinaiya ni Jehova ang nagaluwas sing kabuhi?
6 Ang kaluoy ni Jehova sa pagpakig-angot sa tawo nagaluwas sing kabuhi. Daw ano nga kaluoy ang ginpakita kay Manases sang ginpatawad sia, bisan pa nakahimo sia sing grabe nga kapintas! Si Jehova nagsiling: “Kon magsiling ako sa malauton: ‘Sa pagkamatuod mapatay ka,’ kag nagbiya sia sa iya sala kag naghimo suno sa katarungan kag pagkamatarong, wala sing sala nga nahimo ang dumdumon batok sa iya. Nahimo niya ang suno sa katarungan kag pagkamatarong. Sa pagkamatuod magakabuhi sia.” (Ezequiel 33:14, 16; 2 Cronica 33:1-6, 10-13) Ginalarawan ni Jesus si Jehova sang ginlaygay niya ang pagpatawad sing 77 ka beses, bisan sing 7 ka beses sa isa ka adlaw!—Salmo 103:8-14; Mateo 18:21, 22; Lucas 17:4.
Isa ka Dios nga May Balatyagon
7. Paano si Jehova tuhay gikan sa Griegong mga dios, kag anong hamili nga pribilehiyo ang bukas sa aton?
7 Ang Griegong mga pilosopo, kaangay sang mga Epicureanhon, nagpati sa mga dios apang gintamod nila sila subong tuman kalayo gikan sa duta agod mangin interesado sa tawo ukon maapektuhan sang iya mga balatyagon. Tuhay gid ang kaangtanan ni Jehova kag sang iya matutom nga mga Saksi! “Si Jehova nagakahamuot sa iya katawhan.” (Salmo 149:4) Ang mga malauton antes sang Anaw nagpalisod kag “nagpasakit sang iya tagipusuon.” Ang Israel, bangod sang pagkadimatutom, naghatag sing kasakit kag kalisod kay Jehova. Ang mga Cristiano, bangod sang pagkadimatinumanon, magapalisod sang espiritu ni Jehova; apang, bangod sang ila katutom, mapahalipay nila sia. Daw ano ka makatilingala hunahunaon nga ang indi importante nga tawo sa duta mahimo magpalisod ukon magpahalipay sa Manunuga sang uniberso! Bangod sang tanan nga ginahimo niya para sa aton, makalilipay gid nga may hamili kita nga pribilehiyo nga pahalipayon sia!—Genesis 6:6; Salmo 78:40, 41; Hulubaton 27:11; Isaias 63:10; Efeso 4:30.
8. Paano gingamit ni Abraham ang iya kahilwayan sa paghambal kay Jehova?
8 Ginapakita sang Pulong sang Dios nga ang gugma ni Jehova nagahatag sa aton sing daku nga “kahilwayan sa paghambal.” (1 Juan 4:17) Talupangda ang kaso ni Abraham sang ginlaglag ni Jehova ang Sodoma. Si Abraham nagsiling kay Jehova: “Papason mo bala ang matarong upod sa malauton? Pananglit may kalim-an ka matarong sa sulod sang siudad. Papason mo bala, nian, kag indi pagpaiwayon ang duog tungod sa kalim-an ka matarong nga yara sa sulod niya? . . . Magmalayo sa imo. Indi bala maghimo sing matarong ang Hukom sang bug-os nga duta?” Daw ano nga mga pulong nga ihambal sa Dios! Apang si Jehova nagpasugot nga luwason ang Sodoma kon may 50 ka matarong nga tawo didto. Si Abraham nagpadayon kag nagpaubos sang numero halin sa 50 tubtob sa 20. Nahangawa sia nga basi tuman sa iya ka pilitan. Sia nagsiling: “Kabay, palihug, nga indi maakig sa akon si Jehova, apang magahambal ako sing makaisa na lang: Pananglit makita didto ang napulo.” Sa liwat si Jehova nagpasugot: “Indi ko paglaglagon ini tungod sang napulo.”—Genesis 18:23-33.
9. Ngaa gintugutan ni Jehova si Abraham nga maghambal subong sang ginhimo niya, kag ano ang matun-an naton gikan sa sini?
9 Ngaa gintugutan ni Jehova si Abraham nga maghambal sing subong sina kahilway? Una, nahibaluan ni Jehova ang ginakabalak-an ni Abraham. Nahibaluan niya nga ang hinablos ni Abraham nga si Lot nagapuyo sa Sodoma, kag nabalaka si Abraham sa iya kaluwasan. Subong man, si Abraham abyan sang Dios. (Santiago 2:23) Kon may isa nga maghambal sa aton sing makahas, ginatinguhaan bala naton nga hangpon ang iya mga balatyagon kag ang mga kabangdanan kon ngaa nahambal niya ini, ilabi na kon sia isa ka abyan nga napaidalom sa pila ka sahi sang emosyonal nga pag-ipit? Indi bala makapalugpay makita nga si Jehova magahangop sang aton paggamit sing kahilwayan sa paghambal, subong sang paghangop niya kay Abraham?
10. Paano ang kahilwayan sa paghambal nagabulig sa aton sa pangamuyo?
10 Ilabi na kon nagadangop kita sa iya subong ang aton ‘Manugpamati sang pangamuyo’ nga ginakalangkagan naton ining kahilwayan sa paghambal agod ibubo ang aton kalag sa iya, kon nasit-an gid kita kag indi mapahamtang. (Salmo 51:17; 65:2, 3) Bisan sa mga tion nga daw indi naton ini mapabutyag sa pulong, “ang espiritu gid nagapakiluoy tungod sa aton nga may mga pag-ugayong nga dimamitlang,” kag si Jehova nagapamati. Mahibaluan niya ang aton mga panghunahuna: “Nahangpan mo kutob sa malayo ang akon hunahuna. Kay wala sing pulong sa akon dila, kundi, yari karon! O Jehova, ikaw nakahibalo sini sing bug-os.” Bisan pa amo sina, dapat kita padayon nga mangabay, mangita, kag manuktok.—Roma 8:26; Salmo 139:2, 4; Mateo 7:7, 8.
11. Paano ginpakita nga si Jehova nagaulikid gid sa aton?
11 Si Jehova nagaulikid. Nagaaman sia para sa kabuhi sang gintuga niya. “Ang mga mata sang tanan nagatulok sing malaumon sa imo, kag ginahatagan mo sila sang ila kalan-on sa nagakaigo nga panag-on. Ginahumlad mo ang imo kamot kag ginabusog ang handum sang tagsa ka butang nga buhi.” (Salmo 145:15, 16) Ginaagda kita sa pagtan-aw kon paano niya ginapakaon ang mga pispis sa mga tanom. Tan-awa ang mga lirio sa latagon, kon daw ano katahom nga ginapapanaptan niya sila. Si Jesus nagdugang nga himuon sang Dios ang kaanggid kag ang kapin pa para sa aton sangsa ginahimo niya para sa ila. Gani ngaa mabalaka kita? (Deuteronomio 32:10; Mateo 6:26-32; 10:29-31) Ang 1 Pedro 5:7 nagaagda sa inyo nga “itugyan ang inyo tanan nga paghimud-os sa iya, kay sia nagakabalaka sa inyo.”
“Larawan Gid sang Iya Kinaugali”
12, 13. Dugang sa makita si Jehova paagi sa iya mga gintuga kag sa iya mga buhat nga narekord sa Biblia, paano pa naton sia makita kag mabatian?
12 Makita naton si Jehova nga Dios paagi sa iya mga gintuga; makita naton sia paagi sa pagbasa sang iya mga binuhatan sa Biblia; makita man naton sia paagi sa mga pulong kag mga buhat nga narekord nahanungod kay Jesucristo. Si Jesus mismo nagsiling sina, sa Juan 12:45: “Ang nakakita sa akon nakakita sa nagpadala sa akon.” Sa liwat, sa Juan 14:9: “Ang nakakita sa akon nakakita man sa Amay.” Ang Colosas 1:15 nagasiling: “[Si Jesus] amo ang larawan sang dimakita nga Dios.” Ang Hebreo 1:3 nagasiling: “[Si Jesus] nagapabanaag sang himaya [sang Dios] kag larawan gid sang iya kinaugali.”
13 Ginpadala ni Jehova ang iya Anak indi lamang agod mag-aman sing gawad kundi agod maghatag man sing halimbawa nga pagasundon, sa pulong kag sa buhat. Si Jesus nagpamulong sang mga pulong sang Dios. Nagsiling sia sa Juan 12:50: “Ang mga butang ginapamulong ko, subong sang ginsugo sa akon sang Amay, gani akon ginapamulong.” Wala niya ginhimo ang iya kaugalingon nga luyag, kundi ginhimo niya ang mga butang nga ginsugo sang Dios nga himuon niya. Sa Juan 5:30 sia nagsiling: “Indi ako makahimo sing bisan ano sa akon kaugalingon.”—Juan 6:38.
14. (a) Anong mga talan-awon ang nagpahulag kay Jesus nga maluoy? (b) Ngaa ang paagi sa paghambal ni Jesus nagpahulag sa mga tawo nga magdugok sa pagpamati sa iya?
14 Nakita ni Jesus ang mga tawo nga aruon, may sablag, bungol, bulag, kag ginsudlan sang demonyo kag yadtong nagalalaw sang ila patay. Bangod sang kaluoy, gin-ayo niya ang masakiton kag ginbanhaw ang patay. Nakita niya ang kadam-an nga maniwang kag maluya sa espirituwal, kag gintudluan niya sila sing madamong butang. Gintudlo niya indi lamang ang husto nga mga pulong kundi ang maayo man nga mga pulong gikan sa iya tagipusuon nga nagatudok sing direkta sa tagipusuon sang iban, nga nagganyat sa ila sa iya, nga nagpahulag sa ila nga magkadto sing temprano sa templo agod mamati sa iya, nga nagtiklod sa ila nga magsunod sa iya, nga mamati sa iya sing makalilipay. Nagdugok sila sa iya agod mamati sa iya, nagsiling nga ‘wala pa sing iban nga nagpamulong subong sining tawo.’ Natingala sila sa iya paagi sa pagpanudlo. (Juan 7:46; Mateo 7:28, 29; Marcos 11:18; 12:37; Lucas 4:22; 19:48; 21:38) Kag sang gintinguhaan sang iya mga kaaway nga ipiton sia paagi sa mga pamangkot, ginbaliskad niya ang kahimtangan, nga nagpahipos sa ila.—Mateo 22:41-46; Marcos 12:34; Lucas 20:40.
15. Ano ang panguna nga tema sang pagbantala ni Jesus, kag tubtob diin niya ginlakip ang iban sa pagpalapnag sini?
15 Ginbantala niya nga “ang ginharian sang langit malapit na” kag ginlaygayan ang mga tagpalamati nga padayon nga ‘pangitaon anay ang ginharian.’ Ginpadala niya ang iban sa pagbantala nga “ang ginharian sang langit malapit na,” sa “paghimo sing mga disipulo sang katawhan sa tanan nga kapungsuran,” nga mangin saksi ni Cristo “tubtob sa ukbong sang duta.” Karon halos apat ka milyon kag tunga ka mga Saksi ni Jehova ang nagalakat sa iya mga tikang, nagahimo sina nga mga butang.—Mateo 4:17; 6:33; 10:7; 28:19; Binuhatan 1:8.
16. Paano ang kinaiya sang Dios nga gugma gintilawan sing daku, kag ano ang nahimo sini para sa katawhan?
16 “Ang Dios gugma,” siling sa aton sa 1 Juan 4:8. Ining tumalagsahon nga kinaiya niya gintilawan sing daku sang ginpadala niya ang iya bugtong nga Anak sa duta agod mapatay. Ang kasakit nga gin-antos sining hinigugma nga Anak kag ang mga pakiluoy nga ginbungat niya sa iya langitnon nga Amay naghatag sing daku nga kasakit kag kasubo kay Jehova, bisan pa nga ginpamatud-an ni Jesus nga butig ang hangkat ni Satanas nga si Jehova indi makatigayon sing katawhan sa duta nga magapanguyapot sing malig-on sa ila integridad sa Iya sa idalom sang daku nga pagtilaw. Dapat man naton pasalamatan ang kadakuon sang halad ni Jesus, kay ginpadala sia diri sang Dios agod mapatay para sa aton. (Juan 3:16) Indi ini isa ka mahapos, maabtik nga kamatayon. Agod maapresyar ang kabilihanan sa Dios kag kay Cristo kag busa mahangpan ang kadakuon sang ila sakripisyo para sa aton, usisaon naton ang rekord sang Biblia tuhoy sa natabo.
17-19. Paano ginlaragway ni Jesus ang pag-antos sa unahan niya?
17 Sa dimagkubos apat ka beses, ginlaragway ni Jesus sa iya mga apostoles kon ano ang mahanabo. Mga pila lamang ka adlaw antes ini matabo, nagsiling sia: “Yari karon, nagataklad kita pa Jerusalem, kag ang Anak sang tawo itugyan sa puno nga mga saserdote kag mga escriba, kag sila magatagudili sa iya sa kamatayon kag magatugyan sa iya sa mga pungsod, kag uligyaton nila sia kag duplaan sia kag bunalon sia kag patyon sia.”—Marcos 10:33, 34.
18 Nabatyagan ni Jesus ang kahuol nga nagahulat sa iya, nakahangop sa kahadlok sang Romanong pagbunal. Ang panit nga latigo nga ginagamit sa paghanot ginbutangan sing metal kag tul-an sang karnero; gani samtang ginalatigo, ang likod kag batiis may agi sang nagadugo nga unod. Mga binulan antes, ginpakita ni Jesus ang emosyonal nga kahuol nga tuga sang kasakit sa unahan niya, nga nagasiling, subong sang mabasa naton sa Lucas 12:50: “May bawtismo ako nga ibawtismo sa akon, kag daw ano ang akon kasakit tubtob nga matuman ini!”
19 Ang pag-ipit nagdugang samtang nagahilapit ang tion. Ginpamulong niya ini sa iya langitnon nga Amay: “Karon nalisang ang akon kalag, kag ano bala ang isiling ko? Amay, luwasa ako sa sining takna. Apang, amo ini kon ngaa nag-abot ako sa sining takna.” (Juan 12:27) Daw ano gid naapektuhan si Jehova sa sining pangabay gikan sa iya bugtong nga Anak! Sa Getsemane, mga pila lamang ka takna antes sang iya kamatayon, si Jesus nalisang sing daku kag nagsiling kanday Pedro, Santiago, kag Juan: “Ang akon kalag masinulub-on sing tama, tubtob gid sa kamatayon.” Mga minuto pagkatapos sadto ginbungat niya ang iya katapusan nga pangamuyo kay Jehova: “ ‘Amay, kon buot mo, ipahilayo sa akon ining tagayan. Apang, indi ang akon kabubut-on, kundi ang imo paghimuon.’ Kag sa kasakit nagpangamuyo sia sing hanuot gid; kag ang iya balhas nangin kaangay sang dalagkung tinulo sang dugo nga nagatupa sa duta.” (Mateo 26:38; Lucas 22:42, 44) Mahimo nga amo ini ang kilala sa medisina nga hematidrosis. Talagsa lamang ini apang mahimo matabo sa tuman ka emosyonal nga kahimtangan.
20. Ano ang nagbulig kay Jesus nga mabatas ang iya pag-antos?
20 Nahanungod sining tion sa Getsemane, ang Hebreo 5:7 nagasiling: “Sa mga adlaw sang iya pagkaunod si Cristo nagpangamuyo kag nag-ampo sa Isa nga makaluwas sa iya sa kamatayon, nga may mabaskog nga pagsinggit kag mga luha, kag ginpamatian sia tungod sang iya kahadlok nga diosnon.” Sanglit wala sia ginluwas sa kamatayon sang “Isa nga makaluwas sa iya sa kamatayon,” sa anong kahulugan nga ang iya pangamuyo ginpamatian? Ang Lucas 22:43 nagasabat: “Nagpahayag sa iya ang isa ka anghel gikan sa langit kag ginpabakod sia.” Ang pangamuyo ginsabat bangod ang anghel nga ginpadala sang Dios nagpabakod kay Jesus sa pagbatas sa idalom sang pag-antos.
21. (a) Ano ang nagapakita nga madinalag-on nga nabatas ni Jesus ang pag-antos? (b) Kon ang pagtilaw sa aton nagagrabe, ano ang luyag naton nga ihambal?
21 Makita ini gikan sa resulta. Sang natapos na ang iya nasulod nga kalisang, si Jesus nagtindog, nagbalik kanday Pedro, Santiago, kag Juan, kag nagsiling: “Tindog kamo, malakat kita.” (Marcos 14:42) Sa katunayan sia nagsiling, ‘Malakat ako agod luiban paagi sa isa ka halok, dakpon sang kadam-an, ikasaba sing dilegal, itagudili sing sayop. Malakat ako agod tiawtiawan, duplaan, bunalon, kag ilansang sa usok sang pag-antos.’ Sa anom ka oras nagkabit sia didto, sa daku nga kasakit, nga nagbatas tubtob sa katapusan. Sang nagatagumatayon na sia, nagsinggit sia sa kadalag-an: “Natuman na!” (Juan 19:30) Nagpabilin sia nga malig-on kag nagpamatuod sang iya integridad sa pagsakdag sa soberanya ni Jehova. Ang tanan nga ginpahimo ni Jehova sa iya sang ginpadala sia sa duta natuman niya. Kon kita mapatay ukon kon magaabot ang Armagedon, makasiling bala kita nahanungod sa sugo sa aton gikan kay Jehova: “Natuman na”?
22. Ano ang nagapakita sang kasangkaron sang paglapnag sang ihibalo kay Jehova?
22 Sa bisan anong hitabo, makapat-od kita nga sa nagapakari sing madasig nga gintalana nga tion ni Jehova, ang bug-os nga “duta matugob sang ihibalo kay Jehova subong nga ang mga tubig nagatabon sang dagat.”—Isaias 11:9.
Madumduman Mo Bala?
◻ Ano ang kahulugan sang makakilala kag makatigayon sing ihibalo?
◻ Paano ang kaluoy kag kapatawaran ni Jehova ginpakita sa aton sa iya Pulong?
◻ Paano gingamit ni Abraham ang kahilwayan sa paghambal kay Jehova?
◻ Ngaa matan-aw naton si Jesus kag sa iya makita ang mga kinaiya ni Jehova?