Si Jehova—Ang Matuod kag Buhi nga Dios

SI Paraon sang Egipto nagpamulong nga may pagpamatok kag pagpasipala sang namangkot sia: “Sin-o si Jehova?” (Exodo 5:⁠2) Subong sang ginpakita sa nauna nga artikulo, ina nga panimuot nagdala sing mga kalalat-an kag kamatayon sa mga Egiptohanon, lakip ang tubigon nga lulubngan kay Paraon kag sa iya mga kasoldadusan.

Sa Egipto sadto anay, ginpamatud-an ni Jehova nga Dios ang iya pagkalabaw sa dimatuod nga mga dios. Apang madamo pa ang dapat matun-an tuhoy sa iya. Ano ang pila ka bahin sang iya personalidad? Kag ano ang ginakinahanglan niya sa aton?

Ang Iya Ngalan kag Kabantugan

Sang nagsugo sia kay Paraon sang Egipto, si Moises wala magsiling: ‘Ang Ginuo nagsiling sing amo sini kag amo sina.’ Ginakabig ni Paraon kag sang iban pa nga mga Egiptohanon ang ila madamong butig nga mga dios subong mga ginuo. Wala, gingamit ni Moises ang balaan nga ngalan, nga Jehova. Sia mismo nakabati nga ginpamulong ini gikan sa langit sang didto sia sa nagadabadaba nga tanom sa duta sang Midian. Siling sang inspirado nga rekord:

“Ang Dios nagpadayon sa pagpamulong kay Moises kag sa pagsiling sa iya: ‘Ako si Jehova. . . . Nabatian ko ang pag-ugayong sang katawhan sang Israel, nga gin-ulipon sang mga Egiptohanon, kag ako nakadumdom sang akon katipan. Busa isiling sa katawhan sang Israel, “Ako si Jehova, kag paguwaon ko kamo gikan sa idalom sang mga lulan sang mga Egiptohanon kag luwason ko kamo sa kahiulipnan nila, kag tubson ko kamo sa butkon nga inuntay kag dalagku nga mga paghukom. Kag angkunon ko kamo nga akon katawhan, kag ako mangin inyo Dios; kag magakilala kamo nga ako si Jehova nga inyo Dios nga nagpaguwa sa inyo gikan sa idalom sang mga lulan sang Egipto. Kag dalhon ko kamo sa duta [sang Canaan] nga ginsumpa ko nga ihatag kay Abraham, kay Isaac, kag Jacob [nga inyo mga katigulangan]; kag ihatag ko ini sa inyo nga kaugalingon. Ako si Jehova.” ’ ”​—⁠Exodo 6:​1-8.

Amo gid sina ang ginhimo ni Jehova. Ginhilway niya ang mga Israelinhon gikan sa pag-ulipon sang mga Egiptohanon kag ginpapuyo sila sa duta sang Canaan. Subong sang ginsaad, ginpahanabo ini tanan sang Dios. Nagakaigo gid! Ang iya ngalan, nga Jehova, nagakahulugan “Ginapahanabo Niya.” Ang Biblia nagapatuhoy kay Jehova sa mga titulo nga “Dios,” “Soberanong Ginuo,” “Manunuga,” “Amay,” “ang Labing Gamhanan,” kag “ang Labing Mataas.” Apang ang iya ngalan nga Jehova nagapakilala sa iya subong ang matuod nga Dios nga progresibo nga nagatuman sang iya dakung mga katuyuan.​—⁠Isaias 42:⁠8.

Kon basahon naton ang Biblia sa orihinal nga mga pamulong sini, makita naton ang ngalan sang Dios sing linibo ka beses. Sa Hebreo ginarepresentar ini paagi sa apat ka konsonante nga Yod He Waw He (יהוה), nga gintawag Tetragrammaton, nga ginabasa halin sa tuo pa wala. Ang mga nagapamulong sing Hebreo nagabutang sing vowel nga tunog, apang ang mga tawo karon wala makahibalo sing pat-od kon ano yadto. Samtang ginapakamaayo sang iban ang tigbato nga Yahweh, ang porma nga Jehova amo ang kinaandan kag nagakaigo nga nagapakilala sa aton Manunuga.

Ang paggamit sa ngalan nga Jehova nagapakilala man sa Dios gikan sa isa nga gintawag “ginuo ko” sa Salmo 110:​1, diin ang isa ka badbad amo: “Ang GINUO [Hebreo, יהוה) nagsiling sa akon Ginuo, Lingkod ka sa akon tuo, tubtob himuon ko ang imo mga kaaway nga palatungan sang imo tiil.” (King James Version) Nagabaton sang paggamit sa ngalan sang Dios diri sa Hebreong teksto, ang New World Translation mabasa: “Amo ini ang ginsiling ni Jehova sa akon Ginuo: ‘Lingkod ka sa akon tuo tubtob mabutang ko ang imo mga kaaway nga palatungan sang imo mga tiil.’ ” Inang mga pinamulong ni Jehova nga Dios nagapatuhoy sing matagnaon kay Jesucristo, nga gintawag sang manunulat nga “Ginuo ko.”

Si Jehova naghimo sing ngalan para sa iya kaugalingon sang panahon ni Paraon. Paagi kay Moises, ang Dios nagsiling sa sadtong matig-a sing tagipusuon nga gumalahom: “Sa sining tion ipadala ko ang tanan ko nga kalalat-an sa imo tagipusuon kag sa imo mga alagad kag sa imo katawhan, agod nga makahibalo ka nga wala na gid sing iban nga kaangay sa akon sa bug-os nga duta. Kay karon nauntay ko na kuntani ang akon kamot kag nalaglag ikaw kag ang imo katawhan sa kalalat-an kag ikaw nawala kuntani sa duta. Apang, tungod sining katuyuan ginbuhi ko ikaw, sa pagpakita sa imo sang akon gahom kag agod mapahayag ang akon ngalan sa bug-os nga duta.”​—⁠Exodo 9:​14-16.

Nahanungod sa pagguwa sang Israel gikan sa Egipto kag sa pagkapukan sang pila ka mga hari sang Canaan, ang babayi nga si Rahab sang Jerico nagsugid sa duha ka Hebreo nga mga lampitaw: “Nakahibalo ako nga ang duta ginhatag sa inyo [nga mga Israelinhon] ni Jehova nga inyo Dios, kag nga ang kahadlok sa inyo nahulog sa amon, kag nga ang tanan nga pumuluyo sang duta nagkalatunaw sa atubangan ninyo. Kay amon nabatian kon paano nga ginpamala ni Jehova ang tubig sang Dagat nga Mapula sa atubangan ninyo sang pagguwa ninyo sa Egipto, kag kon ano ang ginhimo ninyo sa duha ka hari sang mga Amornon nga yadto sa tabok sang Jordan, kay Sihon kag kay Og, nga ginlaglag ninyo sing totoo. Kag sa pagkabati namon sini, natunaw ang amon tagipusuon, kag wala na sing nabilin nga espiritu sa bisan kay sin-o nga tawo bangod sa inyo, kay si Jehova nga inyo Dios amo sia ang Dios sa langit sa ibabaw kag sa duta sa idalom.” (Josue 2:​9-11) Huo, ang kabantugan ni Jehova naglapnag.

Si Jehova kag ang Iya mga Kinaiya

Ang salmista nagpabutyag sining tinagipusuon nga handum: “Agod nga makilala nila nga ikaw lamang, nga ang imo ngalan amo si Jehova, amo ang Labing Mataas sa bug-os nga duta.” (Salmo 83:18) Sanglit ang soberanya ni Jehova bug-os uniberso, ang ginhingabot nga mga sumulunod ni Jesus makapangamuyo: “Soberanong Ginuo, ikaw ang Isa nga naghimo sang langit kag sang duta kag sang dagat kag sang tanan nga yara sa ila.” (Binuhatan 4:24) Kag daw ano ka makalulugpay mahibaluan nga si Jehova amo ang “Manugpamati sang pangamuyo”!​—⁠Salmo 65:⁠2.

Ang pangunang kinaiya ni Jehova amo ang gugma. Sa pagkamatuod, “ang Dios gugma”​—⁠ang larawan gid sini nga kinaiya. (1 Juan 4:⁠8) Dugang pa, “sa iya yara ang kaalam kag gahom.” Si Jehova amo ang maalamon sa tanan kag gamhanan sa tanan, apang wala gid niya ginaabusuhan ang iya gahom. (Job 12:13; 37:23) Makapat-od man kita nga si Jehova pirme magapakig-angot sing makatarunganon sa aton, kay “ang pagkamatarong kag katarungan amo ang sadsaran sang iya trono.” (Salmo 97:⁠2) Kon makasala kita apang mahinulsulon, makakuha kita sing paumpaw sa paghibalo nga si Jehova “Dios nga maluluy-on kag mainayuhon, makuli sa pagpangakig kag bugana sa mahigugmaon nga kalulo kag kamatuoran.” (Exodo 34:⁠6) Indi katingalahan nga may kalipay kita sa pag-alagad kay Jehova!​—⁠Salmo 100:​1-5.

Ang Dimapaanggiran nga Langitnon nga Hari

Ang Anak ni Jehova, si Jesucristo, nagsiling: “Ang Dios Espiritu.” (Juan 4:24) Gani, si Jehova dikitaon sa tawhanon nga mga mata. Sa katunayan, si Jehova nagsiling kay Moises: “Indi ka makakita sang akon nawong, kay wala sing tawo nga makakita sa akon kag mabuhi.” (Exodo 33:20) Ining langitnon nga Hari mahimayaon gid katama nga ang mga tawo indi makasarang sang eksperiensia nga makita sia.

Bisan pa nga si Jehova dikitaon sa aton mga mata, may madamo nga pamatuod sang iya pagluntad subong Labing Gamhanan nga Dios. Sa pagkamatuod, “ang iya dikitaon nga mga kinaiya maathag nga nakita kutob sa pagtuga sang kalibutan, bangod nahantop sila paagi sa mga butang nga nahimo, bisan ang iya dayon nga gahom kag pagka-Dios.” (Roma 1:20) Ang duta​—⁠upod ang hilamon sini, kahoy, prutas, utanon, kag bulak​—⁠nagapamatuod sa pagka-Dios ni Jehova. Indi kaangay sang walay pulos nga mga idolo nga mga diosdios, si Jehova nagahatag sing ulan kag mabungahon nga mga panag-on. (Binuhatan 14:​16, 17) Tan-awa ang mga bituon sa kalangitan kon gab-i. Daw ano kadaku nga pamatuod sang pagka-Dios ni Jehova kag sa iya ikasarang sa pag-organisar!

Gin-organisar man ni Jehova ang iya balaan, intelihente nga espiritu nga mga tinuga sa langit. Subong isa ka nahiusa nga organisasyon, ginahimo nila ang kabubut-on sang Dios, subong sang ginasiling sang salmista: “Pakamaayuha si Jehova, O kamo nga iya mga anghel, nga mga gamhanan sa kusog, nga nagatuman sang iya pulong, nga nagapamati sa tingog sang iya pulong. Pakamaayuha si Jehova, tanan kamo nga iya kasoldadusan, kamo nga mga manug-alagad niya, nga nagahimo sang iya nahamut-an.” (Salmo 103:​20, 21) Gin-organisar man ni Jehova ang iya katawhan sa duta. Ang pungsod sang Israel organisado sing maayo, kag amo man ang una nga mga sumulunod sang Anak sang Dios. Amo man sa karon, si Jehova may bug-os kalibutan nga organisasyon sang mapisan nga mga Saksi, nga nagabantala sing maayong balita nga ang iya Ginharian malapit na.​—⁠Mateo 24:⁠14.

Si Jehova Amo ang Matuod kag Buhi nga Dios

Ang pagka-Dios ni Jehova ginpakita sa tuman kadamo nga mga paagi! Ginpakahuy-an niya ang butig nga mga dios sang Egipto kag ginluwas ang mga Israelinhon pasulod sa Ginsaad nga Duta. Ang pagpanuga nagahatag sing dagaya nga pamatuod sang pagka-Dios ni Jehova. Kag indi gid sia mapaanggid sa walay pulos nga mga idolo nga mga diosdios sang butig nga relihion.

Ginpakita ni manalagna Jeremias ang daku nga kinatuhayan ni Jehova, ang buhi nga Dios, kag sang walay kabuhi nga hinimo sang tawo nga mga idolo. Ina nga kinatuhayan ginpabutyag sing maayo sa Jeremias kapitulo 10. Lakip sini, si Jeremias nagsulat: “Si Jehova amo sa kamatuoran ang Dios. Sia ang buhi nga Dios kag Hari tubtob sa tion nga dinapat-od.” (Jeremias 10:10) Ang buhi kag matuod nga Dios, si Jehova, nagtuga sang tanan nga mga butang. Ginluwas niya ang mga Israelinhon nga nagaantos sing pagkaulipon sa Egipto. Wala sing butang nga imposible sa iya.

Si Jehova, “ang Hari sang katuigan,” magasabat sang pangamuyo: “Amay namon sa mga langit, pakabalaanon ang imo ngalan. Pakariha ang imo ginharian. Himua ang imo kabubut-on, kon ano sa langit, amo man sa duta.” (1 Timoteo 1:17; Mateo 6:​9, 10) Ang langitnon nga Mesianikong Ginharian, nga yara na sa mga kamot ni Jesucristo, magapanghikot sa dili madugay batok sa mga malauton kag magalaglag sang tanan nga mga kaaway ni Jehova. (Daniel 7:​13, 14) Paluntaron man sina nga Ginharian ang bag-ong kalibutan sang walay katapusan nga mga kabulahanan para sa matinumanon nga katawhan.​—⁠2 Pedro 3:⁠13.

Madamo pa sing dapat tun-an nahanungod kay Jehova kag sa iya mga katuyuan. Ngaa indi paghimuon nga imo determinasyon ang magkuha sina nga ihibalo kag magpanghikot suno sa sini? Kon himuon mo ini, pribilehiyo mo nga maagom ang kabuhi nga dayon sa dutan-on nga paraiso sa idalom sang pagginahom sang Ginharian. Magakabuhi ikaw kon san-o nga ang kasubo, kasakit, kag bisan kamatayon nagtaliwan na kag ang ihibalo tuhoy kay Jehova magatugob sang duta. (Isaias 11:9; Bugna 21:​1-4) Mangin imo ina palaabuton kon imo tinguhaan, pangitaon, kag manghikot nahisuno sa pasad sa Biblia nga mga sabat sa pamangkot, “Sin-o si Jehova?”

[Picture Credit Line sa pahina 7]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.