Ang Pinakamaayo nga Butang nga Himuon sa Akon Kabuhi

PANUGIRON NI BOB ANDERSON

Mga napulo ka tuig na ang nagligad, ginpamangkot ako sang pila ka abyan: “Ngaa kadugay na sa imo nga nagapayunir, Bob?” “Ti,” nagyuhom ako kag nagsiling, “may maayo pa bala sa banta mo nga himuon sangsa magpayunir?”

BEINTE-TRES anyos ako sang 1931 sang magsulod ako sa payunir nga pag-alagad. Otsentay siete na ako karon kag padayon gihapon nga nagapayunir. Nahibaluan ko nga wala na ako sing mas maayo nga himuon sa akon kabuhi. Tuguti ako sa pagpaathag kon ngaa.

Sang 1914 isa ka ­tract ang ginbilin sa amon puluy-an. Ginbalhag ini sang International Bible Students, subong amo anay ang pagtawag sa mga Saksi ni Jehova. Sang nagbalik ang Saksi, maid-id sia nga ginpamangkot sang akon iloy tuhoy sa kalayuhon nga impierno. Ginpadaku sia subong isa ka estrikto nga Wesleyan Methodist apang indi niya mapahisanto ang doktrina sang dayon nga pagpaantos sa isa ka Dios sang gugma. Sa gilayon nga natun-an niya ang kamatuoran tuhoy sa sini nga butang, nagsiling sia: “Nakabatyag ako sing kalipay kapin sangsa nabatyagan ko sa bug-os ko nga kabuhi!”

Gilayon nga nag-untat si Nanay sa pagtudlo sa Sun­day ­school sang Meth­od­ist kag nagbuylog sa diutay nga grupo sang mga Estudyante sa Biblia. Nagsugod sia sa pagpanaksi sa amon duog sang Bir­ken­head, nga nagaatubang sa pantalan sang Liv­er­pool sa tabok sang Mer­sey Riv­er, kag wala madugay regular nga nagabisikleta pakadto sa kaingod nga mga banwa. Nagpanaksi sia sa sining masangkad nga teritoryo sa nabilin nga bahin sang iya kabuhi kag nagbantog sia kaayo, nga nagpahamtang sing maayo nga halimbawa sa iya kabataan. Napatay sia sang 1971 sa katigulangon nga 97 anyos, isa ka aktibo nga Saksi tubtob sa kamatayon.

Kami sang akon magulang nga babayi, si Kath­leen, naghalin sa Methodist Sunday school agod updan si Nanay sa iya mga miting upod sa mga Estudyante sa Biblia. Sang ulihi, sang magbuylog man ang akon amay, ang akon mga ginikanan naghimo sing isa ka regular nga pangpamilya nga pagtuon sa Biblia sa libro nga The Harp of God. Sadtong mga adlaw ang amo nga sahi sang pagtuon isa ka tumalagsahon nga butang, apang ining maaga nga paghanas sa sadsaran nga kamatuoran sa Biblia nagbunga sing bugana nga padya, kay pareho kami sang utod ko nga nagsulod sa payunir nga pag-alagad sang ulihi.

Nagpati gid si Nanay nga ang pagtan-aw sa “Photo-Drama of Creation” sa Liv­er­pool sang 1920 amo ang isa ka importante nga espirituwal nga tion para sa amon nga mga kabataan, kag husto sia. Bisan bata pa ako sadto, ang amo nga palaguwaon nagpatudok gid sing maathag importante nga butang sa akon hunahuna. Ang indi ko gid malipatan amo ang bahin nga tuhoy sa kabuhi ni Jesus, ilabi na sadtong nagalakat sia padulong sa iya kamatayon. Ang bug-os nga eksperiensia nagbulig sa akon nga ipatuhoy ang akon hunahuna sa labing importante nga hilikuton sa kabuhi​—⁠ang pagbantala!

Sang temprano sang katuigan 1920, nagsugod ako sa pagpanagtag sing mga ­tract upod sa akon iloy kon Domingo sang hapon. Sang primero ginsilingan kami nga ibilin ini sa mga puluy-an; sang ulihi ginhambalan kami nga idaho ini sa mga tagbalay kag balikan yadtong mga interesado. Pirme ko ginkabig ini subong maaga nga sadsaran para sa aton pagduaw liwat kag pagtuon sang Biblia nga hilikuton, nga tuman ka mabungahon sa karon.

Pagsulod sa Payunir nga Pag-alagad!

Nabawtismuhan kami ni Kathleen sang 1927. Nagatrabaho ako sadto subong an­a­lyt­i­cal chem­ist sa Liverpool diin, sang 1931, nabatian ko ang resolusyon sa pagbaton sa ngalan nga mga Saksi ni Jehova. Masami ko makita ang mga kolportyur sang Sosiedad (ginatawag karon nga mga payunir) nga nagabantala sa mga palatikangan sa Liv­er­pool, kag hanuot ko gid nga ginatahod ang ila halimbawa. Daku gid ang akon handum nga mahilway gikan sa kalibutanon nga kaupdanan, agod ihinguyang ang akon kabuhi sa pag-alagad kay Jehova!

Sang tig-ilinit sadto mismo nga tuig, ginsugiran ako sang akon abyan nga si Ger­ry Gar­rard nga nakabaton sia sing asaynment gikan sa ikaduha nga presidente sang Watch Tower Society, si Joseph F. Ruth­er­ford, sa pagbantala sa India. Antes sia maglakat, ginduaw niya ako kag nagsugilanon tuhoy sa pribilehiyo sang bug-os tion nga pag-alagad. Sang nagpaalam na sia, ginpalig-on pa gid niya ako sing dugang paagi sa pagsiling, “Napat-od ko nga magapayunir ka man sa ulihi, Bob.” Kag amo sina ang natabo. Nagpalista ako sadto nga Oktubre. Daw ano nga kalipay, daw ano nga kahilwayan, nagabisikleta sa mga dalanon, nga nagabantala sa nabaw-ing nga mga komunidad! Nian nahibaluan ko nga ginasugdan ko ang pinakaimportante nga hilikuton nga sarang ko mahimo.

Ang akon una nga asaynment sa pagpayunir amo ang ­South ­Wales diin nakaupod ko si Cy­ril Sten­ti­ford. Sang ulihi ginpangasawa ni Cy­ril si Kath­leen, kag magkaupod sila nga nagpayunir sa sulod sang madamong tinuig. Ang ila anak nga babayi, si Ruth, nagsulod man sang ulihi sa payunir nga pag-alagad. Sang 1937, didto ako sa Fleet­wood, Lan­ca­shire​—⁠si Eric Cooke amo ang akon kaupod nga payunir. Sadto nga tion, ang mga payunir nagapanghikot lamang sa nauma nga mga duog sang Britanya, sa guwa sang teritoryo sang kongregasyon. Apang si Al­bert D. Schroe­der, nga amo anay ang nagatatap sang hilikuton sa sanga talatapan sang Sosiedad sa London, namat-od nga ibalhin kami sa siudad sang Brad­ford, York­shire. Amo yadto ang una nga tion diin ang mga payunir sa Britanya gintangdo sa pagbulig sa isa ka espisipiko nga kongregasyon.

Sang 1946, nag-eskwela si Eric sa Watchtower Bible School of Gilead kag ginpadala sa Bagatnan nga Rho­de­sia, karon Zim­ba­bwe, kag sila sang iya asawa padayon nga nagaalagad sing matutom subong mga misyonero sa Durban, Bagatnan nga Aprika.

Sang tuig 1938 didto ako sa lain naman nga teritoryo, sa sini nga tion subong isa ka alagad sang sona (karon ginatawag nga alagad sang sirkito) para sa naaminhan-nakatundan sang Lan­ca­shire kag sa matahom nga ­Lake Dis­trict. Didto ko nakilala si Olive Duc­kett, kag pagkatapos sang amon kasal, ginbuylugan niya dayon ako sa sirkito nga hilikuton.

Sa Ireland sang mga Tuig sang Inaway

Wala madugay pagkatapos nga nagdeklarar ang Britanya sing inaway batok sa Alemanya sang Septiembre 1939, ang akon asaynment ginsaylo sa Ire­land. Nagsugod ang obligado nga pagsulod sa militar sa Britanya apang indi sa bagatnan nga Republika sang Ire­land, nga nagpabilin nga isa ka neutral nga pungsod sa sulod sang mga tuig sang inaway. Ang Republika sang Ire­land kag ang Aminhan nga Ire­land nangin isa ka sirkito. Apang, ginpatuman ang mga pagdumili, kag kinahanglan ang magtigayon sing permiso sa pagbiyahe paguwa sa Britanya padulong sa bisan diin nga duog sang Ire­land. Gintugutan ako sang awtoridad sa pagguwa, apang dapat ako mag-ugyon nga magbalik gilayon sa Inglaterra sa tion nga malab-ot ko na ang edad sa pagsulod sa militar. Nagpasugot ako sa hambal lamang, apang sa akon nga kakibot, sang pag-abot sang akon permiso, wala ini sing ginaunod nga mga kondisyones!

Sadto nga tion, may kapin lamang sa 100 ka Saksi sa bug-os nga Ire­land. Sang pag-abot namon sa Dub­lin sang Nobiembre 1939, ginsugata kami sang isa ka madugay na nga payunir, si Jack Corr. Ginsugiran niya kami nga may duha pa ka payunir sa kaingod nga banwa kag pila ka interesado nga mga tawo sa Dub­lin, mga 20 tanan. Nag-arkila si Jack sing isa ka hulot sa Dub­lin para sa isa ka miting diin nag-ugyon ang tanan nga magtipon sing regular kada Domingo. Nagpadayon ini nga kahimusan tubtob nga natukod ang kongregasyon sang 1940.

Ang Naaminhan nga Ire­land, subong bahin sang United Kingdom, nagapakig-away batok sa Alemanya, gani sang magsaylo kami paaminhan sa Bel­fast, may rasyon kami nga pagkaon kag dapat namon aguwantahon ang kagab-ihon nga wala sing elektrisidad. Bisan nga ang mga eroplano-de-guerra sang Nazi dapat maglakbay sing kapin sa 1,600 kilometros agod makalab-ot sa Bel­fast kag makabalik sa ila mga kampo sa Europa, nagmadinalag-on sila sa pagpamomba sa siudad. Sa tion sang una nga pagpamomba, nahalitan ang amon Kingdom Hall kag naguba ang amon ginaistaran samtang ginaduaw namon ang mga kauturan sa iban pa nga bahin sang siudad, gani naluwas kami sing makatilingala. Sadto man mismo nga gab-i, isa ka pamilya nga mga Saksi ang nagpadulong sa palanaguan nga duog sang komunidad. Sang pag-abot nila didto, puno na ini kag kinahanglan nila nga magbalik sa ila puluy-an. Nasakam gid sang bomba ang palanaguan, kag napatay ang tanan nga yadto didto, apang ang amon mga kauturan naluwas nga may diutay nga pilas kag mga bagras. Sa tion sining mabudlay nga mga tinuig sang inaway, wala sing isa sang amon mga kauturan ang serioso nga nasamaran, nga ginpasalamatan namon kay Jehova.

Mga Suplay sang Espirituwal nga Pagkaon

Samtang nagapadayon ang inaway, labi nga nangin estrikto ang mga pagdumili, kag sang ulihi ginpatuman ang pagsensor sa koreo. Gintunaan ini sang pagkadakop sa The Watchtower kag wala gintugutan nga makasulod sa pungsod. Bisan matuod nga nagpalibog kami kon ano ang amon mahimo, si Jehova wala magpabaya. Isa ka aga nakabaton ako sing isa ka sulat gikan sa isa ka “pakaisa” sa Canada nga nagasulat sa akon tuhoy sa kahimtangan sang pamilya. Indi ko sia kilala, apang sa post­script nagsiling sia nga ginalakipan niya ang iya sulat sing “isa ka interesante nga artikulo sa Biblia” agod akon mabasa. Isa yadto ka kopya sang The Watchtower, apang bangod nasulod ini sa kinaandan nga panghapin, wala ini makuha sang sensor.

Sa gilayon ginsugdan namon sang akon asawa, sa bulig sang lokal nga mga Saksi, lakip si Mag­gie Coo­per, nga nakapakigbahin sa “Photo-Drama” nga hilikuton, ang pagkopya sang mga artikulo. Gilayon nga gin-organisar namon ang amon kaugalingon agod ipanagtag ang 120 ka kopya sa bug-os nga pungsod, bangod regular nga nagaabot ang Watchtower nga mga magasin sa kinaandan nga panghapin gikan sa madamong bag-o nga mga kauturan sa Canada, Australia, kag Estados Unidos. Bangod sa ila kaukod kag kaluoy, wala kami sing nawasi nga isa ka guwa sa bug-os nga tion sang inaway.

Nahimo man namon nga maghiwat sing mga asambleya. Ang talalupangdon amo ang kombension sang 1941 diin ginpaguwa ang bag-ong publikasyon nga Children. Daw indi batok ang sensor sa isa ka libro nga sa banta niya tuhoy sa kabataan, gani natigayon namon nga mapasulod sa pungsod ang amon suplay nga wala sing problema! Sa isa pa ka okasyon, napaimprinta namon sing lokal ang pulyeto nga Peace​—⁠Can It Last? bangod indi puwede ang magkuha sing mga kopya gikan sa London. Walay sapayan sang mga pagdumili sa amon, gin-atipan kami sing maayo sa espirituwal.

Paglandas sa Pagpamatok

Isa ka klerigo nga nagapuyo sa balay alaypan sa Belfast nga ginadumalahan sang isa sang mga Saksi ni Jehova ang nagpadala sing isa ka kopya sang libro nga Riches sa iya asawa sa Inglaterra. Batok sia sa kamatuoran, kag makita ini sa iya nga sabat. Nagsiling man sia nga kami “isa ka organisasyon nga indi matutom sa pungsod.” Natalupangdan ini sang sensor kag ginreport ini sa Criminal Investigation Department. Subong resulta, ginpatawag ako sa kampo sang pulisiya agod magpaathag kag ginpangabay nga magdala sing isa ka kopya sang Riches. Sing talalupangdon, sang gin-uli sang ulihi ang libro, natalupangdan ko nga ang mga bahin nga nakuritan may kahilabtanan tanan sa Iglesia Katolika Romana. Ginhunahuna ko nga delikado yadto, bangod nahibaluan ko nga ang pulisiya nagabantay gid batok sa mga hilikuton sang IRA (­Irish Re­pub­li­can Ar­my).

Gin-usisa ako sing maid-id tuhoy sa amon neutralidad sa mga tion sang inaway, kay ginbudlayan sa paghangop ang pulisiya tuhoy sa amon panindugan. Apang wala gid sing ginhimo nga malain sa amon ang kapulisan. Sang ulihi, sang ginhatagan ako sing permiso sa paghiwat sing isa ka asambleya, namilit ang kapulisan sa pagpadala sing duha ka reporter sang pulisiya. Nagsiling ako, “Abiabihon namon sila!” Gani nag-abot sila kag nagtambong sa panghapon nga miting, nagakuha sing short­hand nga mga nota. Pagkatapos sang miting, namangkot sila, “Ngaa ginpadala kami diri? Naluyagan gid namon ini!” Nagbalik sila liwat sang masunod nga adlaw kag malipayon nga nagbaton sing libre nga kopya sang amon pulyeto nga Peace​—⁠Can It Last? Ang nabilin nga bahin sang asambleya natapos nga wala sing malain nga natabo.

Sa gilayon pagkatapos sang inaway kag gindula na ang mga pagdumili sa pagbiyahe, si ­Pryce ­Hughes gikan sa London Beth­el nag-abot sa Bel­fast. Kaupod niya si Harold King, nga ginpadala sang ulihi sa China subong misyonero. Pagkatapos sang anom ka tuig nga wala sing komunikasyon sa sanga talatapan sang London, napalig-on kami tanan sang mga pamulongpulong nga ginhatag sining mga kauturan. Wala madugay sang ulihi, si Harold Duer­den, isa pa ka matutom nga payunir, ginpadala halin sa Inglaterra agod palig-unon ang hilikuton sang Ginharian sa Bel­fast.

Pabalik sa Inglaterra

Natun-an namon nga higugmaon ang mga kauturan sa Ire­land, kag mabudlay ang magbalik sa Inglaterra. Apang gintangdo kami sang akon asawa balik sa Man­ches­ter kag sang ulihi nagsaylo kami sa New­ton-le-Wil­lows, isa pa ka banwa sa Lan­ca­shire diin daku ang pagkinahanglan. Si Lois, ang amon anak nga babayi, natawo sang 1953, kag makapapagsik ang makita sia nga nagsulod sa payunir nga ministeryo sa edad nga 16. Pagkatapos sang iya kasal sa payunir nga si David Parkinson, ginpadayon nila ang ila bug-os tion nga pag-alagad sa Naaminhan nga Ireland, nga sa madamo nga paagi nagsunod sa tikang namon ni Olive. Karon, upod sa ila kabataan, nagbalik sila sa Inglaterra, kag kami tanan nagaalagad sa isa ka kongregasyon.

Walay sapayan sang mga pagbag-o sa amon mga kahimtangan, wala gid ako mag-untat sa pagpayunir​—⁠indi luyag ni Olive nga mag-untat, amo man ako. Pirme ko ginabatyag nga kalakip ang akon asawa sa akon rekord sang pagpayunir bangod kay kon wala ang iya padayon, mahigugmaon nga pagsakdag, wala gid ako makapadayon sa bug-os tion nga pag-alagad. Huo, sa karon madali lang kami malapyo, apang ang pagpanaksi makalilipay gihapon, ilabi na kon magkaupod kami, nga nagadumala sing mga pagtuon sa Biblia sa amon mga kasilingan. Sa sulod sang mga tinuig, pribilehiyo namon nga mabuligan ang halos isa ka gatos ka tawo nga mangin dedikado, bawtismado nga mga alagad ni Jehova. Makalilipay gid yadto! Kag ginabanta ko nga ining kadamuon pila ka pilo nga nagmuad na sa karon bangod ang mga pamilya tubtob sa ikatlo kag ikaapat nga henerasyon nangin mga Saksi man.

Pirme kami nagaistorya ni Olive tuhoy sa amon madamong pribilehiyo kag mga eksperiensia sa sulod sang mga tinuig. Makalilipay gid yadto nga mga tinuig, kag tuman gid kadasig ang pagligad sini! Nahibaluan ko nga wala na ako sing mas maayo nga butang nga masapwan sa kabuhi sangsa pag-alagad sa akon Dios, si Jehova, subong isa ka payunir sining tanan nga mga tinuig. Karon, bisan magbalikid ako sa nagligad nga may pagpasalamat ukon magtulok sa palaabuton nga may pagpaabot, nasapwan ko ang daku gid nga kahulugan sang mga pinamulong ni Jeremias: “Ini gikan sa malig-on nga paghigugma ni Jehova nga wala kita pagpapasa, bangod nga ang iya mga kaluoy wala nagauntat. Bag-o sila aga-aga. . . . ‘Busa magalaum ako sa iya.’ ”​—⁠Panalabiton 3:​22-24.

[Retrato sa pahina 26]

Sanday Bob kag Olive Anderson