Pagkabuhi Para sa Karon Ukon Para sa Dayon nga Palaabuton?
“Sa sining paglaum naluwas kita.”—ROMA 8:24.
1. Ano ang ginatudlo sang mga Epicureanhon, kag paano nakaapektar sa pila ka Cristiano ina nga sahi sang pilosopiya?
SI APOSTOL Pablo nagsulat sa mga Cristiano nga nagapuyo sa Corinto: “Paano bala nga nagasiling ang iban sa inyo nga walay pagkabanhaw sa mga patay?” (1 Corinto 15:12) Sing maathag, ang makamamatay nga pilosopiya sang Griegong mangin-alamon nga si Epicurus nakasulod sa tunga sang unang-siglo nga mga Cristiano. Busa ginpatalupangod ni Pablo ang Epicureanhon nga panudlo: “Magkaon kita kag mag-inom, kay buwas mapatay kita.” (1 Corinto 15:32) Nagatamay sa bisan ano nga paglaum tuhoy sa kabuhi sa pihak sang kamatayon, ang mga sumulunod sang pilosopo nagpati nga ang undanon nga kalipayan amo ang lamang ukon maayo gid sa kabuhi. (Binuhatan 17:18, 32) Ang Epicureanhon nga pilosopiya maiyaiyahon, mamulayon, kag makahuluya gid.
2. (a) Ngaa tuman ka makatalagam nga ipanghiwala ang pagkabanhaw? (b) Paano ginpabakod ni Pablo ang pagtuo sang mga Cristiano sa Corinto?
2 Ining pagpanghiwala sa pagkabanhaw may daku nga mga epekto. Si Pablo nangatarungan: “Kon, sa pagkamatuod, walay pagkabanhaw sang mga patay, nian wala mabanhaw si Cristo. Apang kon si Cristo wala mabanhaw, nian walay pulos ang amon pagwali, kag walay pulos ang amon pagtuo. . . . Kon ang paglaum ta kay Cristo sa sining kabuhi lamang, labi kita nga kailo sa tanan nga tawo.” (1 Corinto 15:13-19) Huo, kon wala ang paglaum sa dayon nga palaabuton, ang Cristianismo mangin “walay pulos.” Mangin wala ini sing katuyuan. Indi katingalahan, nian, nga sa idalom sang impluwensia sining paganong panghunahuna, ang kongregasyon sang Corinto nangin buluaran sang mga problema. (1 Corinto 1:11; 5:1; 6:1; 11:20-22) Busa, tuyo ni Pablo nga pabakuron ang ila pagtuo sa pagkabanhaw. Naggamit sing epektibo nga pangatarungan, mga binalikwat sa Kasulatan, kag mga ilustrasyon, ginpamatud-an niya sing indi gid mapangduhaduhaan nga ang paglaum nga pagkabanhaw indi lamang patupato kundi isa ka katunayan nga may pat-od nga katumanan. Bangod sini, ginlaygayan niya ang iya mga masigka-tumuluo: “Magpakalig-on kamo, nga dimationg, nga madamo pirme sing ginahimo sa hilikuton sang Ginuo, sa nahibaluan ninyo nga ang inyo pagpangabudlay may kaangtanan sa Ginuo indi walay pulos.”—1 Corinto 15:20-58.
“Padayon Kamo sa Pagbantay”
3, 4. (a) Suno kay Pedro, anong makatalagam nga panimuot ang magaapektar sa pila sa katapusan nga mga adlaw? (b) Sa ano naton dapat pirme pahanumdumon ang aton kaugalingon?
3 Sa karon, madamo ang may pesimistiko, nagakabuhi para sa karon nga panimuot. (Efeso 2:2) Subong ini sa gintagna ni apostol Pedro. Nagpamulong sia tuhoy sa “mga mayubiton nga may pagyubit . . . nga nagasiling: ‘Diin bala ining saad sang iya presensia? Aba, kutob sang pagtulog sa kamatayon sang amon mga ginikanan, ang tanan nagapadayon subong nga amo sila kutob sa ginsuguran sang pagtuga.’ ” (2 Pedro 3:3, 4) Kon nagpadala sa subong sina nga pagtamod ang matuod nga mga sumilimba, mahimo sila nga mangin “di-aktibo ukon di-mabungahon.” (2 Pedro 1:8) Sing makalilipay, ang kalabanan nga katawhan sang Dios sa karon wala magpadala sa sina nga panimuot.
4 Indi malain ang mangin interesado sa nagapakari nga katapusan sang karon malauton nga sistema. Dumduma ang interes nga ginpakita sang mga apostoles mismo ni Jesus: “Ginuo, pasag-ulion mo bala ang ginharian sa Israel sa sining tion?” Si Jesus nagsabat: “Indi inyo ang paghibalo sang mga tion ukon mga dag-on nga ginpat-od sang Amay sa iya kaugalingon nga pagbulut-an.” (Binuhatan 1:6, 7) Ining mga pulong nagapaalinton sang pangunang mensahe sa Bukid sang mga Olibo: “Wala kamo makahibalo kon sa ano nga adlaw magakari ang inyo Ginuo. . . . Sa takna nga wala ninyo paghunahunaa, magakari ang Anak sang tawo.” (Mateo 24:42, 44) Dapat naton pirme pahanumdumon ang aton kaugalingon tuhoy sina nga laygay! Ang iban mahimo masulay sang panimuot, ‘Ayhan dapat lang ako maghinayhinay kag magpulupatawhay.’ Daku gid ina nga sala! Binagbinaga sanday Santiago kag Juan, nga “mga Anak sang Daguob.”—Marcos 3:17.
5, 6. Anong mga leksion ang makuha naton gikan sa mga halimbawa nanday Santiago kag Juan?
5 Nahibaluan naton nga si Santiago tuman gid kakugi nga apostol. (Lucas 9:51-55) Sang gintukod ang Cristianong kongregasyon, mahimo gid nga may aktibo sia nga papel. Apang sang bata pa si Santiago, ginpapatay sia ni Herodes Agripa I. (Binuhatan 12:1-3) Nagahunahuna bala kita nga si Santiago, sang nakita nga mapatay sia sa wala ginapaabot, nagkasubo nga nangin makugi sia katama, nga nanikasog sia sing lakas sa iya ministeryo? Indi gid! Pat-od gid nga nalipay sia nga ginhinguyang niya ang labing maayo nga tinuig sang iya tuman gid kalip-ot nga pagkabuhi sa pag-alagad kay Jehova. Karon, wala sing isa sa aton ang makahibalo kon bala mapatay kita sa wala ginapaabot. (Manugwali 9:11; ipaanggid ang Lucas 12:20, 21.) Gani maalamon gid nga huptan ang aton daku nga kakugi kag magpabilin nga aktibo sa pag-alagad kay Jehova. Sa sinang paagi mahuptan naton ang aton maayong ngalan sa iya kag magpadayon nga nagakabuhi nga ginahunahuna ang aton dayon nga palaabuton.—Manugwali 7:1.
6 May yara praktikal nga matun-an kay apostol Juan, nga yadto didto sang si Jesus naglaygay sing hanuot, “Padayon kamo sa pagbantay.” (Mateo 25:13; Marcos 13:37; Lucas 21:34-36) Gindumdom gid ina ni Juan, nag-alagad nga may kapagsik sa sulod sang madamo nga dekada. Sa katunayan, sia ang ulihi nga napatay sa tanan iban pa nga apostoles. Sang tigulang na si Juan, nga sarang makahinumdom sang mga dekada sang matutom nga pagpanghikot, gintamod bala niya ini nga isa ka sala, isa ka kabuhi nga gintuytuyan sing sayop ukon indi timbang? Wala gid! Malangkagon gihapon sia nga nagatan-aw sa palaabuton. Sang ang ginbanhaw nga si Jesus nagsiling: “Huo; magakari ako sing madali,” si Juan gilayon nga nagsabat, “Kabay pa! Kari, Ginuong Jesus.” (Bugna 22:20) Si Juan wala gid magkabuhi para sa karon, nga nagahandum sang mahinay kag malinong nga ‘normal nga kabuhi.’ Determinado sia nga mag-alagad sing padayon sa bug-os niya nga kabuhi kag kusog, bisan san-o man nga ang Ginuo mahimo magkari. Kamusta kita?
Mga Sadsaran sa Pagpati sa Dayon nga Kabuhi
7. (a) Paano ang paglaum tuhoy sa kabuhi nga walay katapusan ‘ginsaad sa wala pa ang malawig nga panahon nga nagligad’? (b) Paano ginpaathag ni Jesus ang paglaum tuhoy sa kabuhi nga dayon?
7 Makasalig kamo nga ang paglaum nga kabuhi nga walay katapusan indi hinimu-sang-tawo nga damgo ukon pantasya lamang. Subong sang ginasiling sang Tito 1:2, ang aton diosnon nga debosyon napasad sa “paglaum sa kabuhi nga walay katapusan nga ginsaad sang Dios, nga indi makabutig, sa wala pa ang malawig nga panahon nga nagligad.” Orihinal nga katuyuan sang Dios nga ang tanan nga matinumanon nga katawhan magakabuhi sing dayon. (Genesis 1:28) Wala sing butang, wala bisan ang pagrebelde nanday Adan kag Eva, ang makabag-o sini nga katuyuan. Subong sang ginarekord sa Genesis 3:15, ang Dios gilayon nga nagsaad sing “binhi” nga magadula sang tanan nga halit nga ginhimo sa katawhan. Sang ang “binhi,” ukon Mesias, nga si Jesus, nag-abot, ginhimo niya ang paglaum nga kabuhi nga dayon nga isa sang iya sadsaran nga mga panudlo. (Juan 3:16; 6:47, 51; 10:28; 17:3) Paagi sa paghatag sang iya himpit nga kabuhi subong gawad, si Cristo nakatigayon sing legal nga kinamatarong nga madulot ang kabuhi nga walay katapusan sa katawhan. (Mateo 20:28) Ang pila niya ka disipulo, 144,000 tanan, magakabuhi sing dayon sa mga langit. (Bugna 14:1-4) Busa ang pila sang anay mamalatyon nga mga tawo “magasuklob sing pagkadimamalatyon!”—1 Corinto 15:53.
8. (a) Ano ang “pagkadimamalatyon,” kag ngaa ginhatag ini ni Jehova sa 144,000? (b) Anong paglaum ang ginhatag ni Jesus sa “iban nga mga karnero”?
8 Ang “pagkadimamalatyon” wala lamang nagakahulugan sing indi gid mapatay. Nagalakip ini sa “gahom sang dimalaglag nga kabuhi.” (Hebreo 7:16; ipaanggid ang Bugna 20:6.) Apang, ano ang ginhimo sang Dios sa paghatag sinang talalupangdon nga dulot? Dumduma ang hangkat ni Satanas nga wala kuno sing tinuga sang Dios ang mahimo masaligan. (Job 1:9-11; 2:4, 5) Paagi sa paghatag sing pagkadimamalatyon sa 144,000, ginapakita sang Dios ang iya bug-os nga kompiansa sa sining grupo nga nagsabat sing tuman ka tumalagsahon sa hangkat ni Satanas. Apang kamusta ang nabilin nga bahin sang katawhan? Si Jesus nagsiling sa nahaunang mga katapo sining “diutay nga panong” sang mga manunubli sang Ginharian nga sila “magalingkod sa mga trono sa paghukom sa napulog-duha ka tribo sang Israel.” (Lucas 12:32; 22:30) Nagapakita ini nga ang iban magabaton sing kabuhi nga walay katapusan sa duta subong mga sakop sang iya Ginharian. Walay sapayan nga ining “iban nga mga karnero” wala ginhatagan sing pagkadimamalatyon, magabaton sila sing “kabuhi nga walay katapusan.” (Juan 10:16; Mateo 25:46) Busa ang kabuhi nga walay katapusan amo ang paglaum sang tanan nga Cristiano. Indi lamang ini pantasya kundi butang nga ginsaad sing hanuot sang “Dios, nga indi makabutig,” kag ginbayaran paagi sa hamili nga dugo ni Jesus.—Tito 1:2.
Sa Malayo Pa Bala nga Palaabuton?
9, 10. Ano ang maathag nga mga palatandaan nga malapit na kita sa katapusan?
9 Si apostol Pablo nagtagna nga “ang makahalanguyos nga tion nga mabudlay pakigbagayan” magapakita nga nakalab-ot na gid kita sa “katapusan nga mga adlaw.” Samtang ang tawhanon nga katilingban sa palibot naton nagakawasdak padulong sa kahimtangan sang pagkawala sing gugma, kakagod, pagpaayaw sa kaugalingon, kag pagkadidiosnon, wala bala naton mahangpan nga ang adlaw ni Jehova para sa pagpatuman sang iya paghukom sa sining malauton nga sistema sang kalibutan madasig nga nagahilapit? Samtang ang kasingki kag pagdumot nagadugang, wala bala naton tanan makita sa palibot naton ang katumanan sang dugang pa nga pinamulong ni Pablo: “Ang malaut nga mga tawo kag mga impostor magalain kag magalain pa”? (2 Timoteo 3:1-5, 13) Ang iban mahimo magasinggit sing optimistiko sang “Paghidait kag kalig-unan,” apang ang tanan nga paglaum tuhoy sa paghidait madula, kay “sa hinali ang kalaglagan magaabot sa ila subong nga ang kasakit sa pag-anak nagaabot sa babayi nga nagadala; kag indi sila nga mas-a makalikaw.” Wala kita ginbilin sa kadudulman kon tuhoy sa kahulugan sang aton tion. Gani, “magpabilin kita nga nagabugtaw kag huptan ang aton kaligdong.”—1 Tesalonica 5:1-6.
10 Dugang pa, ginapakita sang Biblia nga ang katapusan nga mga adlaw “malip-ot lamang nga tion.” (Bugna 12:12; ipaanggid ang 17:10.) Ang kalabanan sinang ‘malip-ot nga tion’ nakaligad na. Ang tagna ni Daniel, halimbawa, nagalaragway sing sibu sang inaway sa ulot sang “hari sang aminhan” kag sang “hari sang bagatnan” nga naglab-ot tubtob sini nga siglo. (Daniel 11:5, 6) Ang nabilin na lamang nga dapat matuman amo ang katapusan nga pagsalakay sang “hari sang aminhan,” nga ginlaragway sa Daniel 11:44, 45.—Tan-awa Ang Lalantawan sang Hulyo 1, 1987, kag Nobiembre 1, 1993, para sa paghinun-anon sini nga tagna.
11. (a) Tubtob sa anong kasangkaron matuman ang Mateo 24:14? (b) Ano ang ginapakita sang pinamulong ni Jesus nga narekord sa Mateo 10:23?
11 Yara man ang tagna ni Jesus nga “ining maayong balita sang ginharian ibantala sa bug-os napuy-an nga duta subong panaksi sa tanan nga kapungsuran; kag ugaling magaabot ang katapusan.” (Mateo 24:14) Karon, ginahimo sang mga Saksi ni Jehova ang ila hilikuton sa 233 ka kadutaan, mga grupo nga isla, kag mga teritoryo. Matuod, may yara gihapon wala matandog nga mga teritoryo, kag ayhan sa gintalana nga tion ni Jehova, ang ganhaan sang kahigayunan mabuksan. (1 Corinto 16:9) Apang, ang mga pinamulong ni Jesus nga narekord sa Mateo 10:23 nagapahunahuna: “Indi ninyo malibot ang sirkito sang mga siudad sang Israel tubtob nga magkari ang Anak sang tawo.” Walay sapayan nga ang maayong balita pat-od nga ibantala sa bug-os nga duta, indi naton mapalab-utan sing personal ang tanan nga bahin sang duta sing mensahe sang Ginharian antes “magkari” si Jesus subong Berdugo.
12. (a) Anong ‘pagpat-in’ ang ginapatuhuyan sa Bugna 7:3? (b) Ano ang kahulugan sang pagdiutay sing kadamuon sang mga hinaplas sa duta?
12 Binagbinaga ang teksto sa Bugna 7:1, 3, nga nagasiling nga ang “apat ka hangin” sang kalaglagan ginapunggan “tubtob mapat-inan namon ang mga ulipon sang aton Dios sa ila mga agtang.” Wala ini nagapatuhoy sa nahaunang pagpat-in, nga natabo sang ang 144,000 nakabaton sang ila langitnon nga pagtawag. (Efeso 1:13) Nagapatuhoy ini sa katapusan nga pagpat-in, sang mapag-on sila nga nakilal-an subong natilawan kag matutom nga “mga ulipon sang aton Dios.” Ang kadamuon sang matuod nga hinaplas nga mga anak sang Dios nga buhi pa sa duta labi nga nagadiutay. Dugang pa, maathag nga ginasiling sang Biblia nga “tungod sa mga pinili” nga ang nagabukas nga bahin sang dakung kapipit-an ‘palip-uton.’ (Mateo 24:21, 22) Ang kalabanan sang mga nagapangangkon nga hinaplas mga tigulang na. Sa liwat, wala bala ini nagapakita nga ang katapusan malapit na?
Isa ka Matutom nga Manugbantay
13, 14. Ano ang responsabilidad sang manugbantay nga klase?
13 Sa sini man nga tion, maayo nga pamatian naton ang panuytoy nga ginhatag sang ‘matutom nga ulipon.’ (Mateo 24:45) Sa sulod sang kapin sa isa ka gatos ka tuig, ang modernong-adlaw nga “ulipon” matutom nga nag-alagad subong “manugbantay.” (Ezequiel 3:17-21) Ang Hulyo 1, 1984 nga Ang Lalantawan, nagpaathag: “Ginapanilagan sining manugbantay kon paano ang mga hitabo sa duta nagatuman sang tagna sang Biblia, nagapalanog sing paandam tuhoy sa nagahilapit nga ‘dakung kapipit-an nga wala pa sing subong nga nahanabo kutob sa ginsuguran sang kalibutan’ kag nagabantala sing ‘maayong balita sang butang nga mas maayo.’ ”—Mateo 24:21; Isaias 52:7.
14 Dumduma: Katungdanan sang manugbantay nga ipalanog ang “iya makita.” (Isaias 21:6-8) Sang panahon sang Biblia ang isa ka manugbantay nagapalanog sing paandam bisan nga ang posible nga katalagman tuman pa kalayo para mahibaluan sing maayo. (2 Hari 9:17, 18) Ang sayop nga mga alarma pat-od gid nga natabo sadto. Apang ang maayong manugbantay indi magauntat sa pagpamulong bangod lamang sang kahadlok nga mahuy-an. Kon ang imo balay masunog, ano ang batyagon mo kon wala mag-abot ang mga bombero bangod abi nila isa lamang ini ka sayop nga alarma? Huo, ginapaabot naton nga ini nga mga tawo magahulag sing maabtik sa bisan anong tanda sang katalagman! Sa kaanggid nga paagi, ang manugbantay nga klase naghambal kon ginapanugda sang mga kahimtangan.
15, 16. (a) Ngaa ginhimo ang mga pagbag-o sa aton paghangop tuhoy sa tagna? (b) Ano ang matun-an naton gikan sa matutom nga mga alagad sang Dios nga may sayop nga paghangop tuhoy sa pila ka tagna?
15 Apang, samtang ini nagakatabo, ang aton paghangop sa tagna labi nga nagaathag. Ginapakita sang maragtas nga talagsa lang, kon may yara gid man, nga ang mga tagna sang Dios nahangpan sing bug-os antes ini matuman. Ginsugiran sang Dios si Abram kon daw ano gid kadugay nga ang iya binhi mangin “dumuluong nga pumuluyo sa duta nga indi ila,” nga amo, sa sulod sang 400 ka tuig. (Genesis 15:13) Apang, gintanyag ni Moises ang iya kaugalingon subong manluluwas sing tuman pa kaaga.—Binuhatan 7:23-30.
16 Binagbinaga man ang mga tagna tuhoy sa Mesias. Sa paghinumdom maathag gid nga ang kamatayon kag pagkabanhaw sang Mesias gintagna. (Isaias 53:8-10) Apang, ang mga disipulo mismo ni Jesus wala makahangop sini. (Mateo 16:21-23) Wala nila mahangpan nga ang Daniel 7:13, 14 matuman sa palaabuton nga pa·rou·siʹa, ukon “presensia” ni Cristo. (Mateo 24:3) Gani kulang sing halos 2,000 ka tuig ang ila kalkulasyon sang namangkot sila kay Jesus: “Ginuo, pasag-ulion mo bala ang ginharian sang Israel sa sining tion?” (Binuhatan 1:6) Bisan sa tapos natukod ang Cristianong kongregasyon, ang sala nga mga ideya kag sayop nga mga pagpaabot padayon nga nagaulhot. (2 Tesalonica 2:1, 2) Bisan nga ang iban may sayop nga mga pagtamod kon kaisa, dimapanghiwala nga ginpakamaayo ni Jehova ang hilikuton sadtong unang-siglo nga mga tumuluo!
17. Ano dapat ang pagtamod naton sa mga pagbag-o sa aton paghangop sang Kasulatan?
17 Dapat man athagon sang manugbantay nga klase karon ang mga pagtamod sini sa tion kag tion. Apang, mapangduhaduhaan bala ni bisan sin-o nga ginapakamaayo ni Jehova ang ‘matutom nga ulipon’? Isa pa, ginatamod sa konteksto, indi bala nga ang kalabanan nga mga pagbag-o diutay lamang? Ang aton sadsaran nga paghangop sa Biblia wala magbalhin. Ang aton pagpati nga nagakabuhi kita sa katapusan nga mga adlaw mabaskog gihapon!
Pagkabuhi Para sa Dayon nga Palaabuton
18. Ngaa dapat naton likawan ang pagkabuhi para sa karon lamang?
18 Ang kalibutan mahimo magasiling, ‘Magkaon kita kag mag-inom, kay buwas mapatay kita,’ apang indi amo sini ang dapat nga mangin panimuot naton. Ngaa manikasog sa walay pulos sa kalipay nga matigayon mo sa kabuhi karon kon mapanikasugan mo ang para sa dayon nga palaabuton? Ina nga paglaum, dimamalatyon man nga kabuhi sa langit ukon kabuhi nga walay katapusan sa duta, indi damgo, indi pantasya lamang. Isa ini ka katunayan nga ginsaad sang Dios nga “indi makabutig.” (Tito 1:2) Madamo gid ang ebidensia nga ang katumanan sang aton paglaum malapit na! “Ang tion nga nabilin ginpalip-ot.”—1 Corinto 7:29.
19, 20. (a) Paano ginatamod ni Jehova ang mga sakripisyo nga ginhimo naton tungod sa Ginharian? (b) Ngaa dapat kita magkabuhi nga ginatan-aw ang walay katapusan?
19 Matuod, ining sistema nagdugay sing mas malawig na sangsa ginhunahuna sang madamo. Ang pila mahimo karon magbatyag nga kon nahibaluan lang nila ini anay, ayhan wala sila maghimo sing pila ka sakripisyo. Apang indi dapat maghinulsol ang isa nga ginhimo niya ini. Total, ang paghimo sing mga sakripisyo isa ka kinahanglanon nga bahin sang isa ka Cristiano. Ang mga Cristiano ‘nagasikway sang ila kaugalingon.’ (Mateo 16:24) Indi gid kita dapat magbatyag nga ang aton mga panikasog nga pahamut-an ang Dios nangin walay pulos. Si Jesus nagsaad: “Wala sing bisan sin-o nga nagbiya sang balay ukon mga utod nga lalaki ukon mga utod nga babayi ukon iloy ukon amay ukon mga anak ukon mga uma bangod sa akon kag sa maayong balita ang indi makabaton sing isa ka gatos ka pilo karon . . . kag sa nagapakari nga sistema sang mga butang sing kabuhi nga walay katapusan.” (Marcos 10:29, 30) Isa ka libo ka tuig kutob karon, mangin daw ano bala ka importante ang imo trabaho, balay, ukon tinago sa banko? Apang, ang mga sakripisyo nga ginhimo mo para kay Jehova mangin importante isa man ka milyon ka tuig kutob karon—isa ka bilyon ka tuig kutob karon! “Kay ang Dios indi dimatarong nga malimot sang inyo binuhatan.”—Hebreo 6:10.
20 Busa, magkabuhi kita nga ginatan-aw ang walay katapusan, ginatuon ang aton mga mata, “indi sa mga butang nga makita, kundi sa mga butang nga dimakita. Kay ang mga butang nga makita umalagi, apang ang mga butang nga dimakita walay katapusan.” (2 Corinto 4:18) Si manalagna Habacuc nagsulat: “Ang palanan-awon naigo pa sa gintalana nga tion, kag nagadalidali ini sa katapusan, kag indi ini magbutig. Bisan pa magpalantang ini, padayon nga paabuta ini; kay pat-od nga magaabot ini. Indi ini magpalantang.” (Habacuc 2:3) Paano ang ‘padayon nga pagpaabot’ sa katapusan nagaapektar sa kon paano naton ginahimo ang aton personal kag pangpamilya nga mga responsabilidad? Ang aton masunod nga artikulo magahinun-anon sining mga guwa.
Mga Punto Para sa Repaso
◻ Paano ang pila sa karon naapektuhan sang daw pagpalantang sang katapusan sining sistema sang mga butang?
◻ Ano ang sadsaran para sa aton paglaum nga kabuhi nga walay katapusan?
◻ Paano naton dapat tamdon ang mga sakripisyo nga ginhimo naton para sa mga interes sang Ginharian?
[Kapsion sa pahina 15]
Ang tugob-globo nga pagbantala nga hilikuton dapat matapos sa wala pa mag-abot ang katapusan