Pagdayaw Bala Ina Ukon Pagpanginto?
MAY isa nga nagsiling sa imo, “Angayan gid ikaw sa imo buhok!” Pagdayaw bala ina ukon pagpanginto? “Bagay gid ina nga bayo sa imo!” Pagdayaw bala ukon pagpanginto? “Amo ini ang pinakamanamit nga pagkaon nga akon natilawan!” Pagdayaw bala ina ukon pagpanginto? Kon makabaton kita sing subong sina nga mga pagdayaw, mahimo magpangduhaduha kita kon bala sinsero gid sila kag maminatud-on ukon basi luyag lang nila pahamut-an kita kag indi sinsero ang nagahambal.
Paano naton mahibaluan kon bala ang ginasiling sang tawo sa aton isa ka pagdayaw ukon pagpanginto? Importante pa bala ini? Indi bala puwede nga batunon na lang naton kon ano ang ginsiling kag malipay sa sini? Kamusta naman kon ginadayaw naton ang iban? Gin-usisa bala naton ang aton mga motibo? Ang pagbinagbinag sining mga pamangkot makabulig sa aton nga mangin mahinantupon kag gamiton ang aton dila sa paagi nga nagadayaw kay Jehova nga Dios.
Ang Kahulugan sang Pagdayaw kag Pagpanginto
Ang pagdayaw suno sa Webster’s Dictionary nagakahulugan sing pagpabutyag sing kahamuot ukon komendasyon, kag ang tinaga mahimo man mapatuhoy sa pagsimba ukon paghimaya. Maathag nga ang ulihi nga duha ka kahulugan ginapatuhoy lamang sa pagdayaw nga para kay Jehova nga Dios. Amo ini ang importante nga bahin sang matuod nga pagsimba, subong sang ginapalig-on sang inspirado nga salmista: “Kay maayo ini . . . , kalahamut-an ini—ang pagdayaw nagakaigo.” “Ang tagsa ka butang nga nagaginhawa—magdayaw kay Jah.”—Salmo 147:1; 150:6.
Apang, wala ini nagakahulugan nga ang pagdayaw indi mahatag sa mga tawo. Sarang ini mahatag paagi sa komendasyon, kahamuot, ukon paborable nga paghukom. Sa isa ka parabola ni Jesus, ginsilingan sang agalon ang iya alagad: “Maayo gid, maayo kag matutom nga ulipon!”—Mateo 25:21.
Sa pihak nga bahin, ang pagpanginto nagakahulugan sing butig, indi sinsero ukon sobra nga pagdayaw, diin ang manug-into masami nga may makagod nga mga motibo. Ginahatag ang malalangon nga komendasyon ukon pagdayaw agod makatigayon sing pabor ukon materyal nga mga benepisyo halin sa isa ukon agod may obligasyon ang isa nga ginainto. Sa amo ang mga manug-into ginapahulag sang kakagod. Suno sa Judas 16, ‘handa sila sa pag-into sa iban nga tawo kon may nakita sila nga bentaha sa sini.’—The Jerusalem Bible.
Ang Makasulatanhon nga Pagtamod
Ano ang Makasulatanhon nga pagtamod sa pagdayaw sa mga isigkatawo? Ginahatagan kita ni Jehova sing halimbawa tuhoy sini nga butang. Ginsugiran kita sa Biblia nga pagadayawon kita kon ginahimo naton ang kabubut-on ni Jehova. Si apostol Pablo nagasiling nga “ang kada isa makatigayon sing pagdayaw halin sa Dios.” Ginasugiran kita ni Pedro nga ang natilawan nga kalidad sang aton pagtuo “mahimo nga pagadayawon.” Sa amo ang katunayan nga si Jehova magadayaw sa mga tawo nagapakita nga ang paghatag sing matuod nga pagdayaw isa ka maayo, mahigugmaon, kag mapuslanon nga buhat, isa nga indi dapat kalimtan.—1 Corinto 4:5; 1 Pedro 1:7.
Ang isa pa nga mahimo magdayaw sa aton, suno sa Biblia, amo ang mga awtoridad sang panguluhan nga nagapanilag sang aton maayo nga paggawi kag bunayag nga nagadayaw sa aton. “Padayon nga maghimo sing maayo,” ginasugo kita, “kag pagadayawon ka bangod sini.” (Roma 13:3) Mahimo man kita makabaton sing pagdayaw gikan sa mga tawo nga sinsero nga nagapati sa ila ginahambal kag wala sing malain nga motibo sa pagdayaw sa aton. Ang inspirado nga Kasulatan nagasiling sa Hulubaton 27:2: “Kabay nga ang dumuluong, indi ang imo kaugalingon nga bibig, ang magadayaw sa imo.” Ginapakita sini nga nagakaigo ang magbaton sing pagdayaw gikan sa mga tawo.
Tuhay ini kon tuhoy sa pagpanginto ukon sa pagbaton sa pag-into. Ngaa ang nagapanginto nga hambal malaut gid para kay Jehova? Una, indi ini sinsero, kag ginapakamalaut ni Jehova ang pagkadisinsero. (Ipaanggid ang Hulubaton 23:6, 7.) Dugang pa, indi ini bunayag. Ginalaragway ang mga tawo nga wala ginakahamut-an sang Dios, ang salmista nagasiling: “Ang ila ginahimo amo ang pagbinutigay, nagapanginto nga mga bibig, nagahambal nga duha sing tagipusuon. Kabay nga laplapon ni Yahweh ang tanan nga nagapanginto nga bibig.”—Salmo 12:2, 3, JB.
Labaw sa tanan, ang pagpanginto indi mahigugmaon. Ginapahulag ini sang kakagod. Pagkatapos maghambal tuhoy sa mga nagapanginto, ginakutlo sila ni salmista David nga nagasiling: “Paagi sa amon dila mangibabaw kami. Yari sa amon ang amon mga bibig. Sin-o bala ang mangin agalon sa amon?” Ginalaragway ni Jehova inang mga makagod subong ‘mga manug-ati sa mga nasit-an.’ Ang ila nagapanginto nga mga dila gingamit, indi agod palig-unon ang iban, kundi agod atihan sila kag pabudlayan.—Salmo 12:4, 5.
Pagpanginto—Isa ka Tugalbong
“Ang tawo nga nagainto sa iya kaupod nagaladlad sing pukot sa iya mga tikang.” Amo sina ang ginsiling sang maalamon nga si Hari Solomon, kag matuod gid ina! (Hulubaton 29:5) Gintinguhaan sang mga Fariseo nga masiod si Jesus paagi sa pagpanginto. Sila nagsiling: “Manunudlo, nahibaluan namon nga ikaw maminatud-on kag nagatudlo sang dalanon sang Dios sa kamatuoran, kag wala ikaw sing ginapasulabi, kay wala mo ginatan-aw ang mga tawo suno sa ila dagway.” Kanami gid pamatian! Apang wala magpadala si Jesus sa ila mga pagdayaw. Nahibaluan niya nga wala sila nagapati sa iya maminatud-on nga panudlo kundi luyag lamang nila sia masiod sa iya ginhambal tuhoy sa isyu sang pagbayad sing buhis kay Cesar.—Mateo 22:15-22.
Ang kabaliskaran gid ni Jesus amo si Hari Herodes sang unang siglo. Sang magpamulongpulong sia sa banwa sang Cesaria, ang mga tawo nagsabat: “Tingog sang dios, kag indi sang tawo!” Sa baylo nga sawayon ang mga tawo bangod sadtong maathag, butig nga pagdayaw, ginbaton ni Herodes ang pagpanginto. Ang anghel ni Jehova nagpadala sang gilayon nga silot bangod gin-uk-ok si Herodes sang mga ulod nga nagresulta sa iya kamatayon.—Binuhatan 12:21-23.
Ang hamtong nga Cristiano dapat mangin alisto sa pagkilala kon ano ang tuyo sang isa ka pagpanginto. Ang mga gulang sa kongregasyon dapat gid magbantay kon ang isa nga nadalahig sa hudisyal nga kaso nagahatag sing mga komendasyon, ayhan tubtob sa punto nga ginapaanggid niya ang isa ka gulang sa isa pa kag nagasiling kon daw ano kaayo kag mahinuklugon ang gulang nga iya kahambal.
Maathag nga ginapakita sang Biblia ang isa pa ka tugalbong nga matuga sang pagpanginto sang ginlaragway sini kon paano ang isa ka pamatan-on nga lalaki nasulay sa imoralidad sang isa ka babayi nga manubo sing lupad. (Hulubaton 7:5, 21) Ini nga paandam importante sa karon nga kahimtangan. Sa tunga sang mga ginasikway sa kongregasyon kada tuig, madamo sa ila ang ginsikway bangod sang imoral nga pagginawi. Ang amo bala nga pagkahulog sa serioso nga sala mahimo nga naghalin lamang sa pag-into? Bangod maluyagon gid ang mga tawo sa mga pagdayaw kag komendasyon, ang maayo nga hambal sang nagapanginto nga mga bibig mahimo magapaluya sa resistensia sang Cristiano batok sa dinagakaigo nga pagginawi. Kon wala ini ginabantayan, mahimo ini magdul-ong sa malain nga mga resulta.
Mga Pangamlig Batok sa Pagpanginto
Ang pagpanginto nagapaayaw sa gugma sa kaugalingon ukon sa bugal sang isa nga ginainto. Nagahatag ini sa tawo sing sobra nga pagtamod sa iya kabilihanan, nagapabatyag sa iya nga superyor sia sa iban sa pila ka paagi. Ang pilosopo nga si François de La Rochefoucauld nagapaanggid sa pagpanginto sa bugos nga kuwarta, “nga, kon indi tungod sa bugal wala sing bili.” Sa amo, agod maamligan ang kaugalingon maayo nga pamatian ang mapainubuson nga laygay ni apostol Pablo: “Ginasiling ko sa tagsa sa inyo nga indi maghunahuna sing sobra sa iya kaugalingon sing nagakaigo hunahunaon; kundi maghunahuna agod makatigayon sing maayong hunahuna, ang kada isa suno sa kadakuon sang pagtuo nga ginhatag sa iya sang Dios.”—Roma 12:3.
Walay sapayan nga mahuyugon kita mamati sa kon ano ang maayo sa aton palamatin-an, ang aton labi nga ginakinahanglan amo ang pasad sa Biblia nga laygay kag disiplina. (Hulubaton 16:25) Luyag lamang pamatian ni Hari Ahab yadtong makapahamuot sa iya; ginpangabay pa gani sang iya mga alagad si propeta Micaya nga himuon ang iya mga pulong ‘kaangay sang pulong sang isa sa ila [manug-into nga mga propeta ni Ahab] kag magpamulong ka sing maayo.’ (1 Hari 22:13) Kon namati lamang si Ahab sa prangka nga hambal kag ginbag-o ang iya masinupakon nga mga dalanon, nalikawan niya kuntani ang daku nga kalutusan sa inaway sa Israel kag ang iya kamatayon. Para sa aton espirituwal nga kaayuhan, dapat kita magmaabtik sa pagsunod sa malig-on, apang mahigugmaon, nga laygay sang tinangdo Cristianong mga gulang, nga luyag magbulig sa aton nga makapabilin sa matadlong nga dalanon sang kamatuoran, sa baylo nga pangitaon ang mga tawo nga pirme nagasiling kon daw ano sa aton ka dalayawon, nga nagapakalam sang aton mga dulunggan paagi sa nagapanginto nga mga hambal!—Ipaanggid ang 2 Timoteo 4:3.
Bisan sa ano man nga rason, ang mga Cristiano, indi luyag magpanginto. Kaangay sa matutom nga si Elihu, determinado sila nga nagapangamuyo: “Indi ako magpasulabi sa kay bisan sin-o nga tawo ukon mag-into sa kay bisan sin-o; kay indi ako makahibalo manginto, basi kuhaon ako sing madali sang akon Magbubuhat.” Nian, kaangay ni Pablo, makasiling sila: “Wala gid kami maggamit sang nagapanginto nga mga pulong . . . ukon sing pagpakunokuno para sa pagkamahamkunon.”—Job 32:21, 22, An American Translation; 1 Tesalonica 2:5, 6.
Magdayaw Kon Nagakaigo Ini
Ginapakita sang inspirado nga hulubaton nga ang pagdayaw mangin isa ka talaksan, nga nagasiling: “Ang tunawan nga kolon para sa pilak kag ang hurno para sa bulawan, apang ang pagdayaw amo ang nagatilaw sa pagkatawo.” (Hulubaton 27:21, The New English Bible) Huo, ang pagdayaw mahimo magapalambo sing pagkasuperyor ukon bugal, nga nagadul-ong sa pagkapukan sang isa. Sa pihak nga bahin, mapadayag sini ang iya kaugdang kag pagkamapinaubuson kon kilalahon niya nga utang kay Jehova ang tanan niya nga hinimuan nga naghatag sa iya sing kadayawan.
Ang sinsero nga pagdayaw para sa takus nga paggawi ukon mga hinimuan nagapalig-on sa nagadayaw kag ginadayaw. Nagaamot ini sa mainabyanon kag maayo nga apresasyon sa isa kag isa. Nagapalig-on ini nga tinguhaan ang dalayawon nga mga tulumuron. Ang takus nga pagdayaw nga ginahatag sa mga pamatan-on mahimo magpahulag sa ila nga magpangabudlay pa sing lakas. Mahimo ini makabulig sa pagdihon sang ila pagkatawo samtang ginatinguhaan nila nga magkabuhi suno sa mga talaksan nga ginapaabot sa ila.
Busa, likawan naton ang magpanginto—nagahatag man ukon nagabaton sini. Dapat kita magmapainubuson kon ginadayaw kita. Kag dapat kita magmaalwan kag mangin bug-os kalag kon nagahatag sing pagdayaw—sing tayuyon kay Jehova sa aton pagsimba kag sinsero sa iban paagi sa maayo nga komendasyon kag apresasyon, nagadumdom nga ang “isa ka pulong sa husto nga tion O daw ano kaayo!”—Hulubaton 15:23.