“Ihuyog ang Imo Tagipusuon” sa Templo sang Dios!

“Anak sang tawo, . . . ihuyog ang imo tagipusuon sa tanan nga ipakita ko sa imo . . . Isugid ang tanan nga imo nakit-an sa balay sang Israel.”—EZEQUIEL 40:4.

1. Sa anong kahimtangan nasapwan sang katawhan sang Dios ang ila kaugalingon sang 593 B.C.E.?

TUIG 593 B.C.E. sadto, ang ika-14 nga tuig sang pagkatapok sang Israel. Para sa mga Judiyo nga nagapuyo sa Babilonia, daw tuman gid kalayo sang ila hinigugma nga dutang-natawhan. Ang pinakaulihi nga nakit-an sang kalabanan sa ila ang Jerusalem, nagadabadaba ini, narumpag ang iya daku nga pader, nagkalaguba ang iya matahom nga mga tinukod. Ang templo ni Jehova—ang korona anay sang himaya sang siudad, ang nagaisahanon nga sentro sang putli nga pagsimba sa bug-os nga duta—nangin kagulub-an na lamang. Karon ang daku nga bahin sang pagkatapok sang Israel yara pa sa unahan. Kalim-an kag anom ka tuig pa antes mag-abot ang ginsaad nga kahilwayan.—Jeremias 29:10.

2. Ngaa ginsubuan si Ezequiel sa pagdumdom sa templo sang Dios sa Jerusalem?

² Mahimo nga ginsubuan gid si manalagna Ezequiel sa pagdumdom sa naguba nga templo sang Dios ginatos ka kilometro ang kalayuon, nga ginapuy-an sang ilahas nga mga hayop. (Jeremias 9:11) Ang iya amay nga si Buzi, isa anay ka saserdote didto. (Ezequiel 1:3) Natigayon man kuntani ni Ezequiel ang amo nga pribilehiyo, apang gintapok sia upod sa mga dungganon sang Jerusalem sang 617 B.C.E., sadtong bataon pa sia. Karon sa halos 50 anyos nga pangidaron, mahimo nahibaluan ni Ezequiel nga indi na niya maabtan ang Jerusalem ukon makapakigbahin sa pagtukod liwat sa templo sini. Busa, hunahunaa, kon daw ano ka malipayon si Ezequiel sang makabaton sia sing isa ka palanan-awon tuhoy sa mahimayaon nga templo!

3. (a) Ano ang katuyuan sang palanan-awon ni Ezequiel tuhoy sa templo? (b) Ano ang apat ka panguna nga bahin sang palanan-awon?

³ Ining malaba nga palanan-awon, nga nagaunod sing siam ka kapitulo sang tulun-an sang Ezequiel, naghatag sa gintapok nga mga Judiyo sing makapalig-on-pagtuo nga saad. Ang putli nga pagsimba ipasag-uli! Mga siglo kutob sadto, bisan tubtob sa aton mga adlaw, ini nga palanan-awon nangin tuburan sang pagpalig-on sa mga nagahigugma kay Jehova. Paano? Usisaon naton kon ano ang kahulugan sang matagnaon nga palanan-awon ni Ezequiel sa sadtong gintapok nga mga Israelinhon. May apat ini ka panguna nga bahin: ang templo, ang mga saserdote, ang pangulo, kag ang duta.

Ang Ginpasag-uli nga Templo

4. Diin gindala si Ezequiel sa una nga bahin sang iya palanan-awon, ano ang iya nakit-an didto, kag sin-o ang naglibot sa iya?

⁴ Una, si Ezequiel gindala sa “isa gid ka mataas nga bukid.” Sa bagatnan nayon sang bukid yara ang isa ka daku nga templo, kaangay sang isa ka napaderan nga siudad. Ang isa ka anghel, nga ang iya “dagway kaangay sa dagway sang saway,” nagdala sa manalagna kag ginlibot sia sa amo nga duog. (Ezequiel 40:2, 3) Sa pagpadayon sang palanan-awon, nakita ni Ezequiel nga mahalungon nga ginatakus sang anghel ang tatlo ka paris nga gawang sang templo lakip ang mga hulot sang bantay sini, ang naguwa nga luwang, ang nasulod nga luwang, ang mga hulot kalan-an, ang halaran, kag ang santuaryo sang templo lakip ang Balaan kag Labing Balaan nga mga hulot sini.

5. (a) Ano nga pasalig ang ginhatag ni Jehova kay Ezequiel? (b) Anong “mga bangkay sang ila mga hari” ang dapat kuhaon sa templo, kag ngaa importante ini?

⁵ Nian, nagpakita mismo si Jehova sa palanan-awon. Nagsulod sia sa templo kag ginpasalig si Ezequiel nga magapuyo Sia didto. Apang nagsugo Sia nga tinluan ang Iya balay, nga nagasiling: “Karon ipakuha sa ila ang ila pagkamakihilawason kag ipalayo sa akon ang mga bangkay sang ila mga hari, kag magapuyo ako sa tunga nila sing dayon.” (Ezequiel 43:2-4, 7, 9) Ining “mga bangkay sang ila mga hari” pat-od nga nagapatuhoy sa mga idolo. Ginhigkuan sang rebelyuso nga mga hari kag mga tawo sa Jerusalem ang templo sang Dios sing mga idolo, kag sa amo, nagpakahari sa ila. (Ipaanggid ang Amos 5:26.) Ining mga idolo indi gid buhi nga mga dios ukon mga hari, patay ini kag mahigko nga mga butang sa panulok ni Jehova. Dapat ini dulaon.—Levitico 26:30; Jeremias 16:18.

6. Ano ang kahulugan sang pagtakus sa templo?

⁶ Ano ang ginapahangop sini nga bahin sang palanan-awon? Ginapasalig sini ang mga tinapok tuhoy sa bug-os nga pagpasag-uli sang putli nga pagsimba sa templo sang Dios. Dugang pa, ang pagtakus sa templo nagahatag sing garantiya sang Dios nga ang palanan-awon pat-od gid nga matuman. (Ipaanggid ang Jeremias 31:39, 40; Zacarias 2:2-8.) Pagadulaon ang tanan nga idolatriya. Liwat nga pakamaayuhon ni Jehova ang iya balay.

Ang mga Saserdote kag ang Pangulo

7. Ano ang ginasugid tuhoy sa mga Levinhon kag sa mga saserdote?

⁷ Ang mga saserdote tinluan man, ukon ulayon. Ang mga Levinhon ginsaway bangod sang pagpadaug nila sa idolatriya, samtang ang saserdotenhon nga mga anak nga lalaki ni Zadok gindayaw kag ginpadyaan bangod nagpabilin sila nga matinlo.a Sa gihapon, ining duha ka grupo makatigayon sing mga posisyon sang pag-alagad sa ginpasag-uli nga balay sang Dios—sing walay duhaduha, depende sa ila indibiduwal nga katutom. Dugang pa, si Jehova nagpahayag: “Kag tudluan nila ang akon katawhan sang kinatuhayan sa ulot sang balaan kag dibalaan nga butang; kag dapat nila mahibaluan ang kinatuhayan sang dimatinlo kag sang matinlo.” (Ezequiel 44:10-16, 23) Sa amo ang mga saserdote ipasag-uli, kag ang matutom nga pagbatas sang mga saserdote pagapadyaan.

8. (a) Sin-o ang mga pangulo sang dumaan nga Israel? (b) Sa anong mga paagi nga ang pangulo sa palanan-awon ni Ezequiel aktibo sa putli nga pagsimba?

⁸ Ginapatuhuyan man sang palanan-awon ang isa nga gintawag pangulo. Kutob pa sang mga adlaw ni Moises, ang pungsod may mga pangulo na. Ang Hebreong tinaga para sa “pangulo,” ang na·si’ʹ, mahimo nagapatuhoy sa ulo sang pamilya, tribo, ukon sang isa ka pungsod pa gani. Sa palanan-awon ni Ezequiel, ang mga gumalahom sang Israel subong isa ka klase ginsabdong bangod sang pagpigos sa mga tawo kag ginsugo nga mangin walay pinasulabi kag makatarunganon. Apang, bisan nga indi bahin sang saserdotenhon nga klase, ang pangulo aktibo gid sa putli nga pagsimba. Nagasulod kag nagaguwa sia sa nagguwa nga luwang upod sa disaserdotenhon nga mga tribo, nagalingkod sa portico sang Gawang sa Sidlangan, kag nagahatag sing pila ka halad agod ihalad sang mga tawo. (Ezequiel 44:2, 3; 45:8-12, 17) Sa amo ang palanan-awon nagpasalig sa katawhan sang panahon ni Ezequiel nga ang ginpasag-uli nga pungsod makatigayon sing huwaran nga mga lider, mga tawo nga magasakdag sa mga saserdote sa pag-organisar sa katawhan sang Dios kag mangin huwaran sa espirituwal nga mga butang.

Ang Duta

9. (a) Paano ginbahinbahin ang duta, apang sin-o ang indi makabaton sing palanublion? (b) Ano ang balaan nga amot, kag ano ang ginaunod sini?

⁹ Sa katapusan, ang palanan-awon ni Ezequiel nagalakip sa dagway sang duta sang Israel. Pagatulungaon ini, ginbahinbahin para sa tagsa ka tribo. Ang pangulo makatigayon man sing palanublion. Apang, wala sing palanublion ang mga saserdote, kay si Jehova nagsiling, “Ako ang ila palanublion.” (Ezequiel 44:10, 28; Numeros 18:20) Ginpakita sang palanan-awon nga ang bahin nga duta sang pangulo yara sa magtimbang nga kilid sang pinasahi nga duog nga gintawag ang balaan nga amot. Isa ini ka kuwadrado nga duta nga gintunga sa tatlo ka bahin—ang ibabaw para sa mahinulsulon nga mga Levinhon, ang tunga para sa mga saserdote, kag ang idalom para sa siudad lakip ang mabungahon nga duta sa magtimbang nga kilid. Ang templo ni Jehova nahamtang sa duta nga iya sang mga saserdote, sa sentro sang kuwadrado nga amot.—Ezequiel 45:1-7.

10. Ano ang kahulugan sang tagna tuhoy sa pagtunga sa duta sa matutom gintapok nga mga Judiyo?

¹⁰ Napalig-on gid sini ang tagipusuon sang mga gintapok! Ang tagsa ka pamilya ginpasalig nga makatigayon sing palanublion sa duta. (Ipaanggid ang Miqueas 4:4.) Ang putli nga pagsimba may mataas, sentro nga duog didto. Kag talupangda nga sa palanan-awon ni Ezequiel ang pangulo, kaangay sa mga saserdote, magapuyo sa duta nga gin-amot sang mga tawo. (Ezequiel 45:16) Gani sa ginpasag-uli nga duta, ang katawhan magapakigbahin sa hilikuton sadtong gintangdo ni Jehova sa pagdumala, ginasakdag sila paagi sa pagsunod sang ila panuytoy. Sa kabilugan, ini nga duta isa gid ka larawan sang organisasyon, kooperasyon, kag kalig-unan.

11, 12. (a) Paano matagnaon nga ginpasalig ni Jehova ang iya katawhan nga pakamaayuhon niya ang ila ginpasag-uli nga dutang natawhan? (b) Ano ang ginalaragway sang mga kahoy sa higad sang mga pangpang sang suba?

¹¹ Pakamaayuhon bala ni Jehova ang ila duta? Ginasabat sang tagna ining pamangkot paagi sa makatalandog nga paglaragway. May suba nga nagailig halin sa templo, nga nagalapad samtang nagapalayo, nga nangin isa ka sulog sang makalab-ot ini sa Patay nga Dagat. Ginbuhi sini didto ang patay, walay kabuhi nga mga tubig, kag nagbugana ang pangisda sa baybayon. Sa mga pangpang sang suba yara ang madamo nga puno sang kahoy nga nagapamunga sa bug-os nga tuig, nga nagapabaskog kag nagabulong.—Ezequiel 47:1-12.

¹² Para sa mga gintapok, ining saad nagsulit kag nagpalig-on sa nahauna nga mga tagna sang pagpasag-uli nga ila ginpakabahandi. Madamo nga beses nga ginlaragway sang inspirado nga mga manalagna ni Jehova ang napasag-uli, ginpuy-an liwat nga Israel sa tulad-paraiso nga mga tinaga. Ang dimabungahon nga mga duog nga liwat nga nagbugana nangin sulitsulit nga tema sang tagna. (Isaias 35:1, 6, 7; 51:3; Ezequiel 36:35; 37:1-14) Bangod sini ginpaabot sang mga tawo nga ang nagahatag-kabuhi nga mga pagpakamaayo ni Jehova magailig kaangay sang suba halin sa ginpasag-uli nga templo. Subong resulta, ang patay sa espirituwal nga pungsod naumpawan. Ang ginpasag-uli nga katawhan ginpakamaayo sing talalupangdon espirituwal nga mga lalaki—mga lalaki nga matarong kag malig-on subong sang mga puno sang kahoy sa ubay sang mga pangpang sang suba sa palanan-awon, mga lalaki nga magapanguna sa pagtukod liwat sa nalaglag nga duta. Si Isaias nagsulat man tuhoy sa “dalagku nga mga kahoy sang pagkamatarong” nga “magapatindog liwat sa madugay na nahapay nga mga duog.”—Isaias 61:3, 4.

San-o Matuman ang Palanan-awon?

13. (a) Sa anong kahulugan ginpakamaayo ni Jehova ang iya ginpasag-uli nga katawhan sing “dalagku nga mga kahoy sang pagkamatarong”? (b) Paano ang tagna tuhoy sa Patay nga Dagat natuman?

¹³ Ginluyahan bala sing buot ang nagbalik nga mga tinapok? Wala gid! Ang ginpasag-uli nga nagkalabilin nagbalik sa ila hinigugma nga dutang-natawhan sang 537 B.C.E. Sang ulihi, sa idalom sang pagtuytoy sining “dalagku nga mga kahoy sang pagkamatarong”—subong sang escriba nga si Esdras, sang mga manalagna nga sanday Hageo kag Zacarias, kag sang mataas nga saserdote nga si Josue—ang madugay na nahapay nga mga duog liwat nga natukod. Ang mga pangulo, subong nanday Nehemias kag Zorobabel, naggahom sa duta sing maayo kag makatarunganon. Ang templo ni Jehova napasag-uli, kag ang iya mga aman para sa kabuhi—ang mga pagpakamaayo sang pagkabuhi suno sa iya katipan—liwat nga nag-ilig. (Deuteronomio 30:19; Isaias 48:17-20) Ang isa ka pagpakamaayo amo ang ihibalo. Ang mga saserdote ginpasag-uli, kag gintudluan sang mga saserdote ang katawhan tuhoy sa Kasuguan. (Malaquias 2:7) Subong resulta, naumpawan sa espirituwal ang mga tawo kag nangin mabungahon liwat nga mga alagad ni Jehova, subong ginalaragway sang Patay nga Dagat nga nag-ayo kag nagpatubas sing mabungahon nga industriya sang pangisda.

14. Ngaa may daku pa nga katumanan ang tagna ni Ezequiel sangsa natabo pagkatapos nga nakabalik ang mga Judiyo gikan sa pagkabihag sa Babilonia?

¹⁴ Amo lang bala ini ang katumanan sang palanan-awon ni Ezequiel? Indi; may daku pa ini nga katumanan. Binagbinaga: Ang templo nga nakita ni Ezequiel indi matukod suno sa paglaragway sa sini. Matuod, gintamod sing serioso sang mga Judiyo ina nga palanan-awon kag literal pa gani nga ginsunod ang pila ka detalye.b Apang, ang templo sa palanan-awon sa kabilugan tuman kadaku amo nga indi makaigo sa Bukid sang Moria, ang ginatindugan anay sang una nga templo. Dugang pa, ang templo ni Ezequiel wala sa siudad kundi sa lain nga duog sa malayo, samtang ang ikaduha nga templo gintukod sa ginatindugan anay sang una nga templo, sa siudad sang Jerusalem. (Esdras 1:1, 2) Dugang pa, wala sing literal nga suba halin sa templo sang Jerusalem. Sa amo diutay lamang nga katumanan sang tagna ni Ezequiel ang nakit-an sang dumaan nga Israel. Ginapahangop sini nga may mas daku, espirituwal nga katumanan ini nga palanan-awon.

15. (a) Kasan-o nagpanghikot ang espirituwal nga templo ni Jehova? (b) Ano ang nagapakita nga ang palanan-awon ni Ezequiel wala matuman sang yari pa si Cristo sa duta?

¹⁵ Sing maathag, dapat naton paabuton ang dakung katumanan sang palanan-awon ni Ezequiel sa dakung espirituwal nga templo ni Jehova, nga malawig nga ginpaathag ni apostol Pablo sa tulun-an sang Hebreo. Ina nga templo nagpanghikot sang ginhaplas si Jesucristo subong Mataas nga Saserdote sini sang 29 C.E. Apang natuman bala ang palanan-awon ni Ezequiel sang mga adlaw ni Jesus? Wala sa pagkamatuod. Si Jesus, subong Mataas nga Saserdote, nagtuman sa matagnaon nga kahulugan sang Adlaw sang Katumbasan paagi sa iya bawtismo, sang iya mahalaron nga kamatayon, kag sang iya pagsulod sa Labing Balaan, nga sa langit mismo. (Hebreo 9:24) Apang, sing talalupangdon, ang palanan-awon ni Ezequiel wala gid nagasambit tuhoy sa mataas nga saserdote ukon tuhoy sa Adlaw sang Katumbasan. Gani mahimo gid nga wala nagapatuhoy ini nga palanan-awon sa unang siglo C.E. Sa ano nga tion, nian, ini matuman?

16. Ang mga danyag sa palanan-awon ni Ezequiel nagapahanumdom sa aton sing anong lain pa nga tagna, kag paano ini nakabulig sa aton nga mahangpan ang tion sang daku nga katumanan sang palanan-awon ni Ezequiel?

¹⁶ Para sa sabat, balikan naton ang palanan-awon mismo. Si Ezequiel nagsulat: “Sa mga palanan-awon sang Dios gindala niya ako sa duta sang Israel kag ginpalingkod ako sa ibabaw sang mataas gid nga bukid, nga daw may balayan sang siudad sa bagatnan.” (Ezequiel 40:2) Ang duog sining palanan-awon, ang “mataas gid nga bukid,” nagapahanumdom sa aton sang Miqueas 4:1: “Sa ulihi nga mga adlaw mahanabo nga ang bukid sang balay ni Jehova patindugon sing malig-on sa putukputukan sang mga bukid, kag bayawon gid ini labaw sa mga kabakuluran; kag ang mga katawhan magadugok sa sini.” San-o matuman ini nga tagna? Ginapakita sang Miqueas 4:5 nga magasugod ini samtang ang mga pungsod nagasimba sa butig nga mga dios. Sa katunayan, natabo ini sa aton tion, “ang katapusan nga bahin sang mga adlaw,” nga ang putli nga pagsimba pagabayawon, ginpasag-uli sa iya nagakaigo nga duog sa kabuhi sang mga alagad sang Dios.

17. Paano ang tagna sa Malaquias 3:1-5 nagabulig sa aton nga mapat-od kon san-o gintinluan ang templo sa palanan-awon ni Ezequiel?

¹⁷ Paano natuman ini nga pagpasag-uli? Dumduma, nga sa labing talalupangdon nga hitabo sa palanan-awon ni Ezequiel, si Jehova nagkari sa templo kag namilit nga tinluan ang iya balay gikan sa idolatriya. Kasan-o gintinluan ang espirituwal nga templo sang Dios? Sa Malaquias 3:1-5, si Jehova nagtagna sang tion nga sia “magakari sa Iya templo,” upod sa iya “mensahero sang katipan,” si Jesucristo. Sa ano nga katuyuan? “Mangin kaangay sia sang kalayo sang manugtunaw kag sang habon sang mga manugpamunak.” Ini nga pag-ulay nagsugod sadtong unang inaway kalibutanon. Ano ang nangin resulta? Si Jehova nagpuyo sa iya balay kag ginpakamaayo ang espirituwal nga duta sang iya katawhan kutob sang 1919 padayon. (Isaias. 66:8) Kon amo, makahinakop kita, nga ang tagna ni Ezequiel tuhoy sa templo natuman sang katapusan nga mga adlaw.

18. San-o matabo ang katapusan nga katumanan sang palanan-awon tuhoy sa templo?

¹⁸ Kaangay sa iban nga tagna tuhoy sa pagpasag-uli, ang palanan-awon ni Ezequiel may dugang pa nga katumanan, ang katapusan nga katumanan, sa Paraiso. Sa sina lamang nga tion nga ang matarong sing tagipusuon nga katawhan makabaton sing bug-os nga mga kaayuhan sang kahimusan sang Dios sa templo. Nian ipadapat ni Cristo ang balor sang iya halad-gawad, upod sa iya 144,000 langitnon nga mga saserdote. Ang tanan masinulundon tawhanon nga sakop sang paggahom ni Cristo pagabayawon sa kahimpitan. (Bugna 20:5, 6) Apang, ang Paraiso indi ang panguna nga tion sang katumanan para sa palanan-awon ni Ezequiel. Ngaa indi?

Ang Palanan-awon Nagapatuhoy sa Aton Adlaw

19, 20. Ngaa ang daku nga katumanan sang palanan-awon nagakatabo karon kag indi sa Paraiso?

¹⁹ Nakit-an ni Ezequiel ang isa ka templo nga kinahanglan tinluan gikan sa idolatriya kag espirituwal nga pagpakighilawas. (Ezequiel 43:7-9) Indi gid ini maaplikar sa pagsimba kay Jehova sa Paraiso. Dugang pa, ang mga saserdote sa palanan-awon nagalaragway sa hinaplas nga saserdotenhon nga klase samtang yari pa sila sa duta, indi pagkatapos sang ila langitnon nga pagkabanhaw ukon sa tion sang Milenyo. Ngaa? Talupangda nga ang mga saserdote ginlaragway nga nagaalagad sa nasulod nga luwang. Ginpakita sang nagligad nga mga artikulo sa Ang Lalantawan nga ining luwang nagalaragway sa pinasahi espirituwal nga kahimtangan sang kaupod nga mga saserdote ni Cristo samtang yari pa sila sa duta.c Talupangda man nga ginapadaku sang palanan-awon ang dikahimpitan sang mga saserdote. Ginasugo sila nga magdulot sing mga halad para sa ila kaugalingon nga mga sala. Ginapaandaman sila tuhoy sa katalagman nga mangin dimatinlo—sa espirituwal kag sa moral. Sa amo wala nila ginalaragway ang ginbanhaw nga mga hinaplas, nga sa ila nagsulat si apostol Pablo: “Magatunog ang budyong, kag ang mga patay banhawon nga dimadinulunton.” (1 Corinto 15:52; Ezequiel 44:21, 22, 25, 27) Ang mga saserdote sa palanan-awon nakig-angot kag nag-alagad sing direkta sa mga tawo. Indi ini matabo sa Paraiso, kay ang saserdotenhon nga klase didto na sa langit. Busa, maathag nga ginalaragway sang palanan-awon ang suod nga pagpanghikot sang mga hinaplas upod sa “dakung kadam-an” sa duta karon.—Bugna 7:9; Ezequiel 42:14.

²⁰ Sa amo ang palanan-awon ni Ezequiel tuhoy sa templo nagalaragway sang maayo nga mga epekto sang espirituwal nga pagpaninlo nga nagakatuman karon. Apang ano ang buot silingon sini sa imo? Indi lamang ini isa ka sahi sang masibod teolohiko nga palaligban. Ini nga palanan-awon may daku nga kaangtanan sa imo matag-adlaw nga pagsimba sa lamang matuod nga Dios, si Jehova. Tan-awon naton kon paano ini, sa aton masunod nga artikulo.

[Mga footnote]

Madumduman Mo Bala?

◻ Ano ang una nga katumanan sang palanan-awon ni Ezequiel tuhoy sa templo kag sa pagkasaserdote sini?

◻ Paano ang palanan-awon ni Ezequiel tuhoy sa pagtunga sa duta natuman sing temprano?

◻ Sa pagpasag-uli sang dumaan nga Israel, sin-o ang nagpanghikot subong matutom nga mga pangulo kag sin-o ang nagpanghikot subong “dalagku nga mga kahoy sang pagkamatarong”?

◻ Ngaa ang palanan-awon ni Ezequiel tuhoy sa templo natuman sa katapusan nga mga adlaw?