Maayo nga Komunikasyon—Isa ka Yabi sa Madinalag-on nga Pag-asawahay
Sang 1778, ginparehistro ni Robert Barron ang doble-aksion, duha sing trangka nga kandado nga amo gihapon ang basihan sang kandado karon. Ang iya desinyo nagakinahanglan lamang sing isa ka yabi agod maalsa sing dungan ang duha ka trangka sang kandado.
SING kaanggid, ang madinalag-on nga pag-asawahay nasandig sa pagpangabudlay sang bana kag sang asawa sing tingob. Agod mabuksan kag maeksperiensiahan ang hamili nga kalipay sang isa ka madinalag-on nga pag-asawahay, kinahanglanon ang maayo nga komunikasyon.
Kon Ano ang Nadalahig sa Maayo nga Komunikasyon
Ano ang nadalahig sa maayo nga komunikasyon? Ginpaathag sang isa ka diksionaryo ang komunikasyon subong “ang paghatag ukon pagbayluhanay sing panghunahuna, opinyon, ukon impormasyon paagi sa pulong, sulat, ukon mga senyas.” Busa, ang komunikasyon nagadalahig sing pagpaambitay sing mga balatyagon kag hunahuna. Kag ang maayo nga komunikasyon nagalakip sa mga butang nga makapalig-on, makapapagsik, maayo, dalayawon, kag makalugpay.—Efeso 4:29-32; Filipos 4:8.
Ang maayo nga komunikasyon mangin posible paagi sa kompiansa, pagsalig, kag paghangop. Matigayon ining mga kinaiya kon ang pag-asawahay ginatamod subong tubtob buhi nga kaangtanan kag may hanuot nga determinasyon agod magmadinalag-on ini. Nagakomento sa amo sina nga kaangtanan, ang ika-18 nga siglo nga manalaysay nga si Joseph Addison nagsulat: “Ang duha ka persona nga nagpili sa kada isa gikan sa tanan nga tawo, upod sa katuyuan nga maglugpay kag magpahalipay sa isa kag isa, nagtingob sang ila kaugalingon, bangod sina, nga mangin masinadyahon, mainayuhon, mainandamon, mapinatawaron, mapailubon, kag malipayon, kon tuhoy sa kaluyahon kag kahimpitan sang kada isa, tubtob sa kamatayon.” Daw ano ka malipayon ina nga pag-upod! Kag ining tulad hiyas nga mga kinaiya makapatahom sa inyo pag-asawahay, kay mangin inyo ini paagi sa maayo nga komunikasyon.
Mga Balagbag sa Maayo nga Komunikasyon
Ang kalabanan nga tawo nagasulod sa pag-asawahay nga puno sing paglaum kag makunyagon pa gani. Apang, para sa madamo, ini nga kakunyag wala nagadugay, kag ang paglaum nagakadula. Ang pagsalig mahimo mabuslan sing kasakit sang kapaslawan, kaakig, kaawayon, kag sobra nga kaugot. Nian ang pag-asawahay mangin kahimtangan nga ginabatas “tubtob bulagon kita sang kamatayon.” Gani, agod mapauswag ukon mahuptan ang maayo nga komunikasyon nga kinahanglanon sa madinalag-on nga pag-asawahay, dapat landason ang pila ka balagbag.
Ang isa ka matuod nga balagbag sa maayo nga komunikasyon amo ang kahadlok kon ano ang mangin reaksion sang tiayon sa isa ka impormasyon ukon ginpabutyag nga handum. Halimbawa, ang kahadlok nga sikwayon mahimo mag-utwas sa tapos mahibaluan sang isa nga may nagatubo nga serioso personal nga diperensia. Paano mapaathag sang isa sa iya tiayon nga ang isa ka pagbulong magabalhin sing daku sa iya hitsura ukon ikasarang? Sa sina nga kahimtangan, tuman gid ka importante ang bunayag nga komunikasyon kag maayo nga pagplano sa palaabuton. Ang pagpasalig paagi sa pulong sang padayon nga gugma upod ang masunson nga mga buhat sang kalulo, magapaalinton sing personal nga interes nga magabulig sa pagsakdag sa tunay malipayon nga pag-asawahay. Dapat mapabutyag sing labi na ini nga hulubaton sa pag-asawahay: “Ang matuod nga kaupod mahigugmaon sa tanan nga tion, kag isa ka utod nga natawo para sa tion sang kalisod.”—Hulubaton 17:17.
Ang paghinakit isa pa ka balagbag sa maayo nga komunikasyon. Nagakaigo nga ginsiling nga ang malipayon nga pag-asawahay amo ang pag-upod sang duha ka maayo nga manugpatawad. Agod mangin amo sina, dapat gid tinguhaan sang mag-asawa nga sundon ang praktikal nga laygay ni apostol Pablo: “Indi pagpatunuri sing adlaw ang inyo kaakig.” (Efeso 4:26) Ang pag-aplikar sini nga laygay sa baylo nga maakig ukon maghinakit nagakinahanglan gid sing mapainubuson nga komunikasyon. Ang maayo nga mag-asawa wala pirme nagapadala sa kaakig, pagbaisay, kag paghupot sing malain nga buot. (Hulubaton 30:33) Ginailog nila ang Dios, nga wala nagahupot sing paghinakit. (Jeremias 3:12) Sa pagkamatuod, ginapatawad nila ang isa kag isa gikan sa tagipusuon.—Mateo 18:35.
Ang pat-od nga balagbag sa bisan ano nga komunikasyon amo ang mahipos nga pagtratar. Ayhan nagadalahig ini sing masinulub-on nga pangguyahon, paghibubun-ot, daw wala balatyagon nga mga hulag, kag indi pagtingog sang isa ka tiayon. Ang tiayon nga nagahulag sa sini nga paagi nagakomunikar sing dikahamuot. Apang ang paghambal sang personal nga mga balatyagon sa prangka kag maayo nga paagi mas labi nga magapauswag sa pag-asawahay sangsa pagpabilin nga mahipos kag masubo.
Ang indi pagpamati sing maayo ukon ang indi na gid pagpamati isa pa ka balagbag nga dapat landason para sa maayo nga komunikasyon sa suod nga bahin sang pag-asawahay. Ayhan tuman kita kakapoy ukon tuman kasako agod makatigayon sing kusog sa hunahuna kag emosyon nga kinahanglanon agod makapamati sa isa kag isa sing maayo. Mahimo mag-utwas ang pagbaisay bangod sang wala mahangpi nga mga kahimusan nga abi sang isa ka tiayon nangin maathag na apang ginapilit sang isa nga bag-o pa lang niya mabatian. Maathag nga ang kabangdanan sinang problema amo ang indi maayo nga komunikasyon.
Kon Paano Mapauswag ang Maayo nga Komunikasyon
Daw ano ka importante nga hatagan sing tion ang mahigugmaon kag maayo nga komunikasyon! Ang iban nagahinguyang sing daku nga tion sa atubang sang TV nga nagatan-aw sa kabuhi sang iban nga tawo amo nga diutay na lang ang ila nga tion para sa ila kaugalingon. Busa, ang pagpatay sa telebisyon amo masami ang isa ka kinahanglanon nga tikang sa maayo nga komunikasyon.
Apang, subong nga may nagakaigo nga tion sa paghambal, may tion man sa paghipos. Ang maalam nga tawo nagsiling: “Kay sa tagsa ka butang may gintalana nga tion, . . . tion sa paghipos kag tion sa paghambal.” Sa pagkamatuod, may nagakaigo man nga mga pulong nga dapat ihambal. “Ang pulong sa iya nagakaigo nga tion O daw ano kaayo!” siling sang isa ka hulubaton. (Manugwali 3:1,7; Hulubaton 15:23) Gani pat-ura kon san-o ang pinakamaayo nga tion agod ipaathag ang imo punto ukon ipabutyag ang kabalaka sang imo tagipusuon. Pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Ang akon bala tiayon kapoy ukon yara sa relaks kag maayo nga panghunahuna? Makapakibot bala ang tema nga luyag ko hambalan? Ano ang indi nagustuhan sang akon tiayon sa akon nahambal sang katapusan namon nga ginhambalan ini nga butang?’
Maayo dumdumon nga labing maayo ang reaksion sang mga tawo kon mahangpan nila kon paano sila makabenepisyo sa pagkooperar kag pagsunod sa isa ka pangabay. Kon may mag-utwas nga tension sa ulot sang mag-asawa, ang isa sa ila mahimo magsiling, “May nagatublag sa akon, kag tadlungon naton ini karon gid!” Siempre, ang eksakto nga mga tinaga depende sa kahimtangan, apang maayo pa ang magsiling sing kaangay sini, “Palangga, ginahunahuna ko ang butang nga ginhambalan naton kaina kag kon paano ini malubad.” Diin sa sini nga paagi ang mas batunon sang imo tiayon?
Huo, importante gid kon paano ginahambal ang isa ka butang. Si apostol Pablo nagsulat: “Mangin malulo pirme ang inyo panghambal; nga naunawan sing asin.” (Colosas 4:6) Panikasugi nga mangin malulo ang tono sang imo tingog kag ang imo mga tinaga. Dumduma nga “ang matahom nga mga pulong subong sang uludlan sang dugos, matam-is sa kalag kag ikaayo sa mga tul-an.”—Hulubaton 16:24.
Para sa iban nga mag-asawa, ang paghimo sang mga proyekto sa puluy-an sing magkaupod makadala sing maayo nga kahimtangan para sa komunikasyon. Ina nga pagbuligay makapauswag sang paghatagay samtang nagatugot sing tion sa maayo nga paghambalanay. Sa iban pa nga mag-asawa, ang malinong nga tion nga magkaupod nga wala sing ginahimo mas maayo kag mas makabulig sa maayo nga komunikasyon.
Daku ang masami matun-an paagi sa pagbinagbinag kon paano nagakomunikar sa isa kag isa ang nagaugyunay nga mga mag-asawa. Ano ang naghimo sa ila nga mangin amo sina? Mahimo gid nga ang ila paghiusa kag kahapusan sa pagkomunikar sa isa kag isa resulta sang personal nga panikasog, pagpailob, kag mahigugmaon nga patugsiling. Maathag nga madamo sila mismo sing dapat tun-an, kay ang maayo nga pag-asawahay wala nagaabot sing hinali lamang. Daw ano gid ka importante, sa amo, nga binagbinagon ang pagtamod sang imo tiayon, apresyahon ang iya mga kinahanglanon, kag likawan ang makapahuol nga mga sitwasyon paagi sa mainandamon nga pulong. (Hulubaton 16:23) Gani, kon ikaw minyo, panikasugi nga ikaw mangin maayo nga kaupod kag mahapos pangayuan sing pasaylo. Magabulig gid ina nga mangin madinalag-on ang inyo pag-asawahay.
Luyag ni Jehova nga Dios nga mangin malipayon kag mapinadayunon ang pag-asawahay sang mga tawo. (Genesis 2:18,21) Apang ang yabi yara sa mga kamot sadtong ginhiusa sa kasal. Kinahanglan ang duha ka mahigugmaon nga tawo nga nagapangabudlay gid sing magkaupod agod mabuksan ang ganhaan padulong sa madinalag-on nga pag-asawahay paagi sa paghanas sing lantip sa arte sang maayo nga komunikasyon.
[Laragway sa pahina 22]
Ang pagpatay sa TV nagahatag sing kapin nga tion para sa komunikasyon
[Mga laragway sa pahina 23]
Ang maayo nga komunikasyon nagabulig sa pagtingob sang mga tagipusuon sa dayon nga gugma