Himua ang Inyo Kabuhi nga Madinalag-on!
“Malipayon ang tawo nga wala nagalakat sa laygay sang mga malauton . . . Ang bisan ano nga ginahimo niya magamadinalag-on.”—SALMO 1:1, 3.
1. (a) Paano ginatamod sang madamong pamatan-on sa kalibutan ang kadalag-an? (b) Paano ginalaragway sang Biblia ang isa ka madinalag-on nga tawo?
KADALAG-AN—ano ang kahulugan sina nga tinaga sa inyo? “Ang akon pinakaimportante nga tulumuron amo ang kadalag-an sa negosyo,” siling sang isa ka pamatan-on nga lalaki. Ang isa ka dalagita nagsiling: “Ang akon daku gid nga handum amo ang makatigayon sing malipayon nga pamilya.” Apang ang isa pa ka dalagita nagsiling: “Ang akon handum amo ang makatigayon sing matahom nga condo, matahom nga salakyan . . . Interesado ako sa akon kaugalingon.” Ang problema amo nga indi kuwarta, ukon pamilya, ukon bisan daku-sing-kita nga karera ang talaksan sang matuod nga kadalag-an. Sa Salmo 1:1-3, aton mabasa: “Malipayon ang tawo nga wala nagalakat sa laygay sang mga malauton . . . Ang iya kalipay yara sa kasuguan ni Jehova . . . Ang bisan ano nga ginahimo niya magamadinalag-on.”
2. Diin masapwan ang matuod nga kadalag-an, kag ano ang lamang nga paagi agod matigayon ini?
2 Nagasaad diri ang Biblia sing isa ka butang nga wala sing tawo ang makahatag—ang matuod nga kadalag-an! Apang wala ini sing kaangtanan sa pinansial nga daug. Ang Biblia mismo nagapaandam: “Ang gugma sa kuwarta amo ang gamot sang tanan makahalalit nga mga butang.” (1 Timoteo 6:10) Ang matuod nga kadalag-an masapwan sa pagpahamuot sa Dios—lakip ang pagsunod sa kasuguan ni Jehova. Amo lamang ini ang makahatag sing matuod nga kaayawan kag kalipay! Ayhan daw indi makagalanyat ang ideya nga mapaidalom sa kasuguan ni Jehova kag hambalan kon ano ang himuon. Apang, si Jesus nagsiling: “Malipayon ang mga mahunahunaon sang ila espirituwal nga kinahanglanon.” (Mateo 5:3) Nahibaluan man ninyo ukon indi, gintuga kamo nga may espirituwal nga mga kinahanglanon—lakip ang daku nga kinahanglanon nga makilala ang Dios kag mahangpan ang iya mga katuyuan. Busa, maagom lang ninyo ang matuod nga kalipay kon busgon ninyo ining mga kinahanglanon kag sundon ang “kasuguan ni Jehova.”
Kon Ngaa Kinahanglan Naton ang mga Kasuguan sang Dios
3. Ngaa dapat kita malipay nga ‘magpatuytoy [kay Jehova] sa aton mga tikang’?
3 Si manalagna Jeremias nagsulat: “Nahibaluan ko, O Jehova, nga ang dalanon sang tawo wala sa iya kaugalingon. Wala sa tawo nga nagalakat bisan ang pagtuytoy sa iya tikang.” (Jeremias 10:23) Matuod ini sa tanan nga tawo, bata man kag tigulang. Indi lamang nga kulang kita sing kaalam, eksperiensia, kag ihibalo sa pagtuytoy sang aton mga tikang; kundi wala gid kita sing kinamatarong sa paghimo sini. Sa Bugna 4:11, ang Biblia nagasiling: “Takus ka, Jehova, nga amon Dios, sa pagbaton sang himaya kag dungog kag gahom, kay ikaw ang nagtuga sang tanan nga butang, kag bangod sang imo kabubut-on nangin amo kag gintuga sila.” Subong aton Manunuga, si Jehova ang “tuburan sang kabuhi.” (Salmo 36:9) Bangod sini, mas nakahibalo sia sangsa kay bisan sin-o kon paano naton dapat gamiton ang aton kabuhi. Gani naghimo sia sing mga kasuguan, indi agod kuhaan kita sing kalipay, kundi agod buligan kita nga makapanginpulos. (Isaias 48:17) Sikwaya ang kasuguan sang Dios, kag pat-od gid nga mapaslawan kamo.
4. Ngaa madamo gid nga pamatan-on ang nagaguba sang ila kabuhi?
4 Halimbawa, napaligban na bala ninyo kon ngaa tuman kadamo nga pamatan-on ang nagahalit sang ila kabuhi paagi sa droga, pagkasalamwanan, kag iban pa nga mga bisyo? Ang Salmo 36:1, 2 nagapaathag: “Ang pagpamulong sing paglalis sa isa nga malauton yara sa sulod sang iya tagipusuon; wala sing kahadlok sa Dios sa atubangan sang iya mga mata. Kay nagapanghikot sia sing tuman ka maulug-ulugon sa iya kaugalingon sa iya mga mata sa pagtukib sang iya sala agod dumtan ini.” Bangod wala sila sing nagakaigo nga “kahadlok sa Dios,” madamong pamatan-on ang nagadaya sang ila kaugalingon sa pagpati nga ang makatalagam nga paggawi wala sing malain nga mga resulta. Apang, dapat nila atubangon sa ulihi ining di-mabalhin nga prinsipio: “Bisan ano ang ginasab-ug sang tawo, ini man ang iya anihon; bangod sia nga nagasab-ug tuhoy sa iya unod magaani sing kaduluntan gikan sa iya unod, apang sia nga nagasab-ug tuhoy sa espiritu magaani sing kabuhi nga walay katapusan gikan sa espiritu.”—Galacia 6:7, 8.
‘Pag-isip sang mga Adlaw’
5, 6. (a) Ngaa dapat ‘isipon [sang mga pamatan-on] ang ila mga adlaw,’ kag ano ang kahulugan sang paghimo sini? (b) Ano ang kahulugan sang ‘pagdumdom sa aton Dakung Manunuga’?
5 Paano ninyo himuon ang inyo kabuhi nga madinalag-on kag ‘mag-ani sing kabuhi nga walay katapusan’? Si Moises nagsulat: “Ang mga adlaw sang amon mga tuig kapituan ka tuig; kag kon bangod sang pinasahi nga kabaskog ini kawaluan ka tuig . . . Maabtik ini nga nagalipas, kag sa malayo kita nagalupad.” (Salmo 90:10) Talagsa lang ninyo ginahunahuna, kon ginahunahuna gid man, ang tuhoy sa kamatayon. Sa katunayan, madamong pamatan-on ang nagagawi nga daw indi sila mahalitan. Apang ginapakita sa aton ni Moises ang masakit nga katunayan nga ang kabuhi malip-ot lamang. Wala gani sing garantiya nga magakabuhi kita sing 70 ukon 80 ka tuig. Bangod sang “tion kag wala ginapaabot nga hitabo,” bisan ang mga lamharon pa kag mapagros nagakapatay. (Manugwali 9:11) Kon amo, paano ninyo gamiton ang hamili nga kabuhi nga ginaagom ninyo karon? Si Moises nangamuyo: “Tudlui kami sa pag-isip sang amon mga adlaw sa paagi nga makaagom kami sing tagipusuon nga may kaalam.”—Salmo 90:12.
6 Ano ang kahulugan sang pag-isip sang inyo mga adlaw? Wala ini nagakahulugan nga pirme ninyo pamensaron kon daw ano kalawig kamo mahimo magkabuhi. Si Moises nangamuyo nga tudluan ni Jehova ang Iya katawhan kon paano gamiton ang ila nabilin nga mga adlaw sa paagi nga nagahatag sing kadungganan sa Iya. Ginaisip bala ninyo ang mga adlaw sang inyo kabuhi—ginatamod ang tagsa ka adlaw subong isa ka hamili nga manggad nga dapat gamiton sa paghatag sing kadayawan sa Dios? Ang Biblia nagahatag sa mga pamatan-on sini nga pagpalig-on: “Kuhaa ang kaugot sa imo tagipusuon, kag isikway ang kalamidad gikan sa imo unod; kay ang pagkapamatan-on kag ang pamanagbanag sang kabuhi walay pulos. Dumduma, karon, ang imo Dakung Manunuga sa mga adlaw sang imo pagkapamatan-on.” (Manugwali 11:10–12:1) Ang pagdumdom sa aton Manunuga wala lamang nagakahulugan nga indi naton pagkalimtan nga nagaluntad sia. Sang ang kriminal nakitluoy kay Jesus, “Dumduma ako kon magsulod ka sa imo ginharian,” luyag niya nga indi lamang pagdumdumon ni Jesus ang iya ngalan. Luyag niya nga magpanghikot si Jesus, magbanhaw sa iya! (Lucas 23:42; ipaanggid ang Genesis 40:14, 23; Job 14:13.) Sa kaanggid nga paagi, ang pagdumdom kay Jehova nagakinahanglan sing pagpanghikot, sing paghimo sang kon ano ang nagapahamuot sa iya. Sarang bala masiling nga ginadumdom ninyo si Jehova?
Likawi ang Pagkahisa sa mga Makasasala
7. Ngaa ginapakamaayo sang iban nga mga pamatan-on nga kalimtan ang ila Manunuga? Maghatag sing halimbawa.
7 Madamong pamatan-on ang nagapakamaayo nga kalimtan si Jehova bangod abi nila tuman ka madumilion ang mangin isa ka Saksi. Ang isa ka utod nga lalaki sa Espanya nagahinumdom sang iya balatyagon sang tin-edyer pa sia: “Naganyat ako sa kalibutan bangod ang kamatuoran daw mabudlay kag estrikto. Nagkahulugan ini sang pagpungko, pagtuon, pagtambong sa mga miting, pagsuksok sing kurbata, kag indi ini ang mga butang nga luyag ko himuon.” Nagabatyag bala kamo kon kaisa nga may nawasi kamo bangod nagaalagad kamo sa Dios? Ayhan makibot kamo nga mahibaluan nga ang isa sang mga manunulat sang Biblia nagbatyag sing amo gid sini. Buksi palihug ang inyo Biblia kag basaha ang Salmo 73.
8. Ngaa ‘nahisa [si Asaf] sa mga matinaastaason’?
8 Usisaon naton ang pila ka detalye sini nga salmo. Ang bersikulo 2 kag 3 nagasiling: “Apang ako, ang akon mga tiil diutayan lang makadanlog, ang akon mga tikang diutayan lang makadalin-as. Kay nangin mahisaon ako sa mga matinaastaason, sang nakita ko ang kalinong sang mga malauton.” Suno sa superskripsion, ini nga salmo ginsulat ni Asaf. Isa sia ka Levinhon nga musikero kag katubotubo ni Hari David. (1 Cronica 25:1,2; 2 Cronica 29:30) Bisan may daku sia nga pribilehiyo nga makaalagad sa templo sang Dios, “nangin mahisaon” sia sa mga tawo nga nagpabugal sang ila pagkamalinapason. Daw maayo ang ila kahimtangan; daw nagaagom sila sing kalinong kag kalig-unan. Sa katunayan, ang ila mga kadalag-an ‘labaw pa sa handum sang ila tagipusuon.’ (Bersikulo 5, 7) Ginapahambog nila ang ila mga hinimuan “sing matinaastaason,” buot silingon, sing bugalon. (Bersikulo 8) ‘Ginapahamtang nila ang ila baba sa mga langit kag ang ila dila nagadayandayan sa duta,’ nga wala nagatahod kay bisan sin-o—sa langit man ukon sa duta.—Bersikulo 9.
9. Paano ang pila ka Cristianong mga pamatan-on karon nagabatyag kaangay kay Asaf?
9 Ayhan masiling man ini sa inyo mga katubotubo sa eskwelahan. Ayhan mabatian ninyo sila nga walay kahuya nga ginapabugal ang ila seksuwal nga mga hinimuan, ang ila magansal nga mga pagtilipon, kag ang ila pagpatuyang sa alkohol kag droga. Kon ipaanggid ninyo ang ila pagkabuhi nga may ginatawag nga paglipaylipay sa makitid nga banas nga dapat ninyo laktan subong isa ka Cristiano, ayhan kon kaisa ‘mahisa kamo sa mga matinaastaason.’ (Mateo 7:13, 14) Si Asaf mismo nakalab-ot sa punto nga nakatu-aw sia: “Sa pagkamatuod walay pulos nga gintinluan ko ang akon tagipusuon kag ginhinawan ang akon mga kamot sa pagkawalay sala. Kag ginsalot ako sa bug-os nga adlaw.” (Bersikulo 13, 14) Huo, ginpangduhaduhaan niya ang kabilihanan sang pag-alagad sa Dios kag sang pagpangabuhi sing matadlong.
10, 11. (a) Ano ang nagpabag-o sang panimuot ni Asaf? (b) Paano ang mga makasasala yara sa “madanlog nga duog”? Maghatag sing halimbawa.
10 Maayo na lang, si Asaf wala magpabilin sing madugay sa sining napung-awan nga kahimtangan. Narealisar niya gilayon nga ang kalinong sang mga malauton wala gali sing pulos kundi ilusyon lamang—kag umalagi lamang! Sia nagtuaw: “Ginapahamtang mo gid sila sa madanlog nga duog. Ginahulog mo sila sa kalaglagan. O nangin butang sila nga kalatingalahan sa makadali! Kon paano sila nakalab-ot sa ila nadangatan, napapas sila sing bug-os nga may kakugmat!” (Bersikulo 18, 19) Madamo sang inyo mga katubotubo ang yara man sa “madanlog nga duog.” Sa dili madugay ang ila di-diosnon nga paggawi matukiban, ayhan magaresulta sa wala ginapaabot nga pagmabdos, balatian nga naliton paagi sa paghulid, pagkabilanggo pa gani ukon kamatayon! Ang malain pa, mahamulag sila sa Dios.—Santiago 4:4.
11 Nakita mismo sang isa ka pamatan-on nga Saksi sa Espanya ini nga kamatuoran. Sang pamatan-on pa, nagkabuhi sia sing doble-kara, nakig-upod sa isa ka grupo sang mga pamatan-on nga wala sing dios. Wala magdugay, naghigugma sia sa isa sa ila—sa isa nga giyan sa droga. Bisan pa nga sia mismo wala magdroga, sia ang nagabakal sing droga para sa iya. “Ginabuligan ko pa gani sia sa pagtublok sang dagom,” ginabaton niya. Maayo na lang, ining utod nakamarasmas kag napasag-uli sa espirituwal nga kapagros. Apang daku gid ang iya kakibot sang mabalitaan niya paglipas sang pila ka tion nga ang iya nagadroga nga nobyo napatay sa AIDS. Huo, suno gid sa ginsiling sang salmista, ang mga tawo nga walay dios yara sa “madanlog nga duog.” Ang iban mahimo mapatay sing hinali bangod sang ila lugak nga estilo sang pagkabuhi. Apang ang iban naman, kon indi nila pagbag-uhon ang ila dalanon, atubangon nila sa malapit nga palaabuton ang “pagpahayag ni Ginuong Jesus gikan sa langit kaupod sang iya gamhanan nga mga anghel sa nagadabdab nga kalayo, samtang ginatimalusan niya ang mga wala nagakilala sa Dios kag ang mga wala nagatuman sa maayong balita tuhoy sa aton Ginuong Jesus.”—2 Tesalonica 1:7, 8.
12. Paano nakita sang isa ka pamatan-on sa Japan ang kabuangan sang pagkahisa sa mga makasasala?
12 Kon amo, kabuangan gid nga kahisaan ang “wala nagakilala sa Dios”! Sa pagkamatuod, ang mga nagakilala kay Jehova kag may paglaum nga magkabuhi sing dayon ang dapat kahisaan. Narealisar ina sang isa ka pamatan-on nga utod nga lalaki sa Japan. Sang pamatan-on pa, sia man “maluyag sang dugang pa nga kahilwayan.” Sia nagapaathag: “Abi ko may nawasi ako. Pagkatapos sadto nahunahuna ko kon ano ayhan ang matabo sa akon kabuhi kon wala ang kamatuoran. Makita ko ang akon kaugalingon nga nagakabuhi sing 70 ukon 80 ka tuig kag dayon mapatay. Apang si Jehova nagahatag sing paglaum sang kabuhi nga walay katapusan! Sang mahangpan ko ini, naapresyar ko kon ano gid ang yara sa akon.” Bisan amo sini, ang pagpabilin nga matutom nga napalibutan sang mga tawo nga wala nagatuman sang mga kasuguan sang Dios indi mahapos. Ano ang pila ka butang nga sarang ninyo himuon agod pamatukan ining mga pag-ipit?
Bantayi ang Inyo mga Kaupdanan!
13, 14. Ngaa importante nga mangin mapilion kon tuhoy sa mga kaupdanan?
13 Tan-awon naton liwat ang paglaragway sa madinalag-on nga tawo, nga narekord sa Salmo 1:1-3: “Malipayon ang tawo nga wala nagalakat sa laygay sang mga malauton, kag sa dalanon sang mga makasasala wala nagatindog, kag sa lingkuranan sang mga mayubiton wala nagalingkod. Kundi ang iya kalipay yara sa kasuguan ni Jehova, kag sa iya kasuguan nagabasa sia sing mahinay sa adlaw kag gab-i. Kag mangin kaangay sia sang kahoy nga natanom sa ubay sang mga kasulgan sang tubig, nga nagapamunga sa iya panag-on kag ang iya dahon indi malaya, kag ang bisan ano nga ginahimo niya magamadinalag-on.”
14 Una sa tanan, talupangda nga ang inyo mga kaupdanan may daku nga papel nga ginatungdan. Ang Hulubaton 13:20 nagasiling: “Sia nga nagalakat upod sa maalam nga mga tawo magaalam, apang sia nga nagapakig-angot sa mga buangbuang magaantos.” Wala ini nagakahulugan nga mangin di-masinapakon, di-mainabyanon, ukon di-matinahuron kamo sa mga pamatan-on nga indi mga Saksi ni Jehova. Ang Biblia nagalaygay sa aton nga higugmaon ang aton mga isigkatawo kag mangin “mahidaiton sa tanan nga tawo.” (Roma 12:18; Mateo 22:39) Apang, ayhan masapwan ninyo ang inyo kaugalingon nga ‘nagalakat sa laygay’ sang mga wala nagasunod sang mga talaksan sang Biblia kon nagapakig-upod kamo sing suod sa ila.
Ang Kapuslanan sang Pagbasa sing Biblia
15. Paano mapalambo sang mga pamatan-on ang kahidlaw sa pagbasa sing Biblia?
15 Ang salmista nagsiling man nga ang madinalag-on nga tawo nalipay sa pagbasa sang kasuguan sang Dios “sing mahinay sa adlaw kag gab-i.” (Salmo 1:1, 2) Matuod, ang Biblia indi mahapos basahon, kag yari diri ang “pila ka butang nga mabudlay hangpon.” (2 Pedro 3:16) Apang ang pagbasa sing Biblia indi kinahanglan nga mangin makatalaka. Posible nga ‘magtigayon sing kahidlaw sa wala masimbugan nga gatas’ sang Pulong sang Dios. (1 Pedro 2:2) Tilawi ang pagbasa bisan diutay lamang kada adlaw. Kon may mga punto nga indi ninyo mahangpan, magpanalawsaw. Pagkatapos sina, binagbinaga ang inyo nabasa. (Salmo 77:11, 12) Kon nabudlayan kamo sa pagkonsentrar, tilawi ang pagbasa sa ‘mahinay nga tingog.’ Sa ulihi, ang inyo kaluyag sa pagbasa sing Biblia pat-od nga magatubo. Ang isa ka lamharon nga utod nga babayi sa Brazil nagahinumdom: “Si Jehova daw pirme malayo sa akon. Apang sa sulod sang pila na ka bulan karon, nag-uswag ako sa akon personal nga pagtuon kag pagbasa sing Biblia. Karon nagabatyag ako nga ang akon kaangtanan kay Jehova mas mabakod. Mas matuod na sia sa akon.”
16. Paano naton matigayon ang kapin pa gikan sa mga miting sang kongregasyon?
16 Ang pagtambong sa mga miting sang kongregasyon kinahanglanon man sa inyo espirituwal nga pagtubo. Kon ‘hatagan ninyo sing igtalupangod kon paano kamo nagapamati,’ makatigayon kamo sing daku nga pagpalig-on. (Lucas 8:18) Nagabatyag bala kamo kon kaisa nga ang mga miting indi gid makawiwili? Kon amo, pamangkuta ang inyo kaugalingon, ‘Ano ang akon ginahimo agod mangin makawiwili ang mga miting? Nagapamati bala ako? Nagahanda bala ako? Nagakomento bala ako?’ Ti, ang Biblia nagasiling sa aton nga “binagbinagon naton ang isa kag isa agod pukawon sa gugma kag sa maayong mga buhat, . . . nagapalig-unay sa isa kag isa.” (Hebreo 10:24, 25) Agod mahimo ini dapat kamo makigbahin! Siempre pa, agod makapakigbahin dapat kamo magtuon sing abanse. Ang isa ka lamharon nga utod nga babayi nagabaton: “Mas madali nga makigbahin sa mga miting kon nakahanda ka.”
Ang Pagsunod sa Dalanon sang Dios Nagadul-ong sa Kadalag-an
17. Paano ang isa ka makugi nga bumalasa sang Biblia “kaangay sang kahoy nga natanom sa ubay sang mga kasulgan sang tubig”?
17 Ang salmista nagalaragway sing dugang pa sa madinalag-on nga tawo nga “kaangay sang kahoy nga natanom sa ubay sang mga kasulgan sang tubig.” Ang mga kasulgan sang tubig mahimo nga nagapatuhoy sa irigasyon nga mga kanal nga gingamit sa pagbunyag sa mga kahoy sa katamnan. (Isaias 44:4) Ang adlaw-adlaw nga pagbasa sing Biblia daw subong nga naangot sa wala nagakahubsan nga tuburan sang sustento kag kapahuwayan. (Jeremias 17:8) Makabaton kamo sa adlaw-adlaw sing kusog nga ginakinahanglan ninyo agod maantos ang mga pagtilaw kag mga kabudlayan. Bangod nahibaluan ang panghunahuna ni Jehova, may yara kamo kaalam nga kinahanglan ninyo agod makadesisyon sing maalamon.
18. Ano ang makapat-od sang kadalag-an sang isa ka pamatan-on sa pag-alagad kay Jehova?
18 Kon kaisa, ang pag-alagad kay Jehova daw mabudlay. Apang indi gid magbatyag nga tuman ini kabudlay himuon. (Deuteronomio 30:11) Ang Biblia nagasaad sa inyo nga ‘ang tanan ninyo nga himuon magamadinalag-on’ sa ulihi, basta nga ang inyo una nga ginakabalak-an amo ang pahamut-an si Jehova kag pahalipayon ang iya tagipusuon! (Hulubaton 27:11) Kag dumduma, wala kamo nagaisahanon. Ginasakdag kamo ni Jehova kag ni Jesucristo. (Mateo 28:20; Hebreo 13:5) Nahibaluan nila ang mga pag-ipit nga inyo ginaatubang, kag indi gid nila kamo pagbayaan. (Salmo 55:22) Ginasakdag man kamo sang “bug-os nga katilingban sang mga kauturan” kag sang inyo mga ginikanan kon sila mga mahinadlukon sa Dios. (1 Pedro 2:17) Upod ini nga pagsakdag, lakip ang inyo determinasyon kag panikasog, maagom ninyo ang madinalag-on nga kabuhi indi lamang karon kundi sa walay katubtuban!
Mga Pamangkot Para sa Repaso
◻ Ano ang matuod nga kadalag-an?
◻ Ngaa dapat kita magpatuytoy kay Jehova sa aton mga tikang?
◻ Paano ‘maisip [sang mga pamatan-on] ang ila mga adlaw’?
◻ Ngaa kabuangan nga kahisaan ang mga makasasala?
◻ Paano ang adlaw-adlaw nga pagbasa sing Biblia kag regular nga pagtambong sa mga miting nagabulig sa mga pamatan-on nga maagom ang madinalag-on nga kabuhi?
[Laragway sa pahina 20]
Bangod kulang sila sing nagakaigo nga “kahadlok sa Dios,” madamong pamatan-on ang nagagawi sing makahalalit
[Laragway sa pahina 22]
Ang mga pamatan-on masunson nagakalipat nga ang ila mga buhat may malain nga mga resulta
[Laragway sa pahina 23]
Palambua ang gugma sa pagbasa sa Biblia
[Laragway sa pahina 23]
Labi kamo nga magakalipay sa mga miting kon makigbahin kamo