Makasapo Ka Bala sing Kalinong sa Kaugalingon?

Sadto anay sang 1854, ang Amerikano nga awtor nga si Henry Thoreau nagsulat: “Ang kalabanan nga mga tawo nagakabuhi sing mahipos nga pagkawalay paglaum.”

Maathag gid nga sang panahon niya ang kalabanan nga mga tawo wala nagaagom sing kalinong sa kaugalingon. Apang, halos 150 ka tuig na ina nga nagligad. Tuhay bala ang mga kahimtangan karon? Ukon matuod bala gihapon ang mga pulong ni ­Thoreau? Kamusta naman ikaw? Kontento ka bala kag may kalinong? Ukon ikaw bala wala sing kalig-unan, wala makapat-od sang palaabuton, ‘mahipos nga walay paglaum,’ nagagamit sang lain nga mga tinaga gikan sa mga pulong ni ­Thoreau?

SING makapasubo, madamo nga butang sa kalibutan ang nagakuha sa mga tawo sing kalinong sa kaugalingon. Magsambit kita sing pila lamang. Sa madamong pungsod ang pagkawalay trabaho kag manubo nga kinitaan nagaresulta sa kaimulon kag sa pagkawalay paglaum sa pangabuhi. Sa iban pa nga kadutaan madamo ang nagagamit sing daku nga bahin sang ila kusog sa paghingamo sing manggad kag materyal nga mga pagkabutang. Apang, sa masami, ang mapaindis-indison nga estilo sang pagkabuhi nagadala sing kabalaka, indi sing kalinong. Ang balatian, inaway, krimen, inhustisya, kag pagpigos nagakuha man sang kalinong sang mga tawo.

Nagpangita Sila Sing Kalinong sa Kaugalingon

Madamo ang indi luyag mag-agwanta sa kon ano gid ang kahimtangan sa kalibutan. Si Antônio⁠a lider anay sang mga trabahador sa isa ka daku nga pabrika sa São Paulo, Brazil. Sa paglaum nga mapauswag ang mga kahimtangan sa pangabuhi, nag-entra sia sa mga protesta kag mga demonstrasyon, apang wala ini maghatag sa iya sing kalinong sa hunahuna.

Ang iban nagalaum nga ang pag-asawahay magahatag sing pila ka kalinungan sa ila kabuhi, apang mahimo sila mapaslawan. Si Marcos isa anay ka madinalag-on nga negosyante. Nag-entra sia sa politika kag nangin meyor sang isa ka siudad nga madamo sing industriya. Apang, ang iya kabuhi sa puluy-an daku gid nga kapaslawan. Sang naghalin sa puluy-an ang iya kabataan, nagbulagay sila sang iya asawa bangod sang ila indi malubad nga mga di-paghangpanay.

Si Gerson, nga isa ka bata nga nagdaku sa kalye sa Salvador, Brazil, luyag magpasimpalad. Nagsaylosaylo sia sa lainlain nga mga siudad, nagaupod sa mga drayber sang trak. Wala magdugay kag nagiyan sia sa droga, nagapangawat sa mga tawo agod magastuhan ang iya bisyo. Pila ka beses sia nga nadakpan sang mga pulis. Apang, walay sapayan sang masupog kag masingki nga personalidad, handum gid ni Gerson nga matigayon ang kalinong sa kaugalingon. Masalapuan ayhan niya ini?

Sang bata pa si Vania, ang iya iloy napatay, kag si ­Vania amo ang nag-atipan sang ila puluy-an, lakip na ang iya nagamasakit nga manghod nga babayi. Bisan pa nagasimba si ­Vania, nagbatyag sia nga ginpabay-an sang Dios. Wala gid sia sing kalinong sa hunahuna.

Nian yara si Marcelo. Ang luyag lamang ni ­Marcelo amo ang maglipaylipay. Mahuyugon sia sa party kaupod sa iban pa nga mga pamatan-on​—⁠magsaot, mag-inom, kag magdroga. Isa ka bes nakakita sia sing away kag nahalitan niya ang isa ka pamatan-on. Pagkatapos sini, naghinulsol gid sia sa iya ginhimo kag nangamuyo sing bulig sa Dios. Luyag man niya ang kalinong sa hunahuna.

Ginapakita sini nga mga eksperiensia ang pila ka kahimtangan nga makaguba sing kalinong sa hunahuna. Posible bala nga matigayon sang lider sang mga trabahador, sang politiko, sang bata nga nagdaku sa kalye, sang sobra-sa-trabaho nga anak nga babayi, kag sang mahuyugon sa party ang ginapangita nila nga kalinong sa kaugalingon? May matun-an bala kita sa kon ano ang natabo sa ila? Ang sabat sa duha ka pamangkot amo ang huo, subong sang makita naton sa masunod nga artikulo.

[Nota]

[Retrato sa pahina 3]

Handum mo gid bala ang kalinong sa kaugalingon?