Sugilanon sang Kabuhi

Halin sa Paghimo sing mga Hinganiban Pakadto sa Pagluwas sing mga Kabuhi

PANUGIRON NI ISIDOROS ISMAILIDIS

Nagaluhod ako samtang nagatululagay ang mga luha sa akon mga guya. “O, Dios, ang akon konsiensia nagadikta sa akon nga indi ako makapadayon sa pagtrabaho sa hilimuan sing mga hinganiban,” pangamuyo ko. “Gintinguhaan ko sing lakas nga makakita sing lain nga trabaho, apang wala ako sing makita. Ihatag ko na buwas ang akon resignasyon. Palihug, Jehova, indi pagtuguti nga magutman ang amon apat ka kabataan.” Paano ako nakalab-ot sa sining kahimtangan?

MALINONG kag simple ang kabuhi sadto sa Drama, sa naaminhan nga Gresya, diin natawo ako sang 1932. Pirme ako ginahambalan sang akon amay kon ano ang luyag niya nga himuon ko. Ginpalig-on niya ako nga magkadto sa Estados Unidos agod mag-eskwela. Sa tapos nga gin-ati ang Gresya sang Bug-os Kalibutan nga Inaway II, ang lapnag nga hambalanon sa tunga sang mga Griego amo: “Makawat ninyo ang amon mga pagkabutang, apang indi gid ninyo makawat ang yara sa amon hunahuna.” Determinado ako nga magtuon sa kolehiyo kag tigayunon ang isa ka butang nga wala sing bisan sin-o nga makakawat.

Sugod sa pagkabata, nagbuylog ako sa nanuhaytuhay nga grupo sang mga pamatan-on nga ginasakdag sang Griegong Ortodokso nga Simbahan. Ginsilingan kami didto nga likawan ang makatalagam nga mga sekta. Espesipiko nga nadumduman ko ang isa ka grupo—mga Saksi ni Jehova—nga ginsambit, kay ginarepresentar kuno nila ang anticristo.

Sang makagradwar ako sa teknikal nga eskwelahan sa Atenas sang 1953, nagkadto ako sa Alemanya agod tan-awon kon bala makakita ako sing trabaho kag makaeskwela sa amo man nga tion. Apang wala ako sing nakita, gani nagkadto ako sa iban pa nga mga pungsod. Pagligad sang pila ka semana, nasapwan ko ang akon kaugalingon nga wala na sing kuwarta sa pantalan sang Bel­gium. Nadumduman ko nga nagsulod ako sa simbahan, nagpungko, kag naghilibion sing todo amo nga may mga luha sa salog sa akon atubangan. Nagpangamuyo ako nga kon buligan ako sang Dios nga makakadto sa Estados Unidos, indi ako maghingamo sing materyal nga mga butang kundi maeskwela ako kag tinguhaan nga mangin isa ka maayo nga Cristiano kag maayo nga banwahanon. Sang ulihi sang 1957, nag-abot gid man ako didto.

Bag-o nga Kabuhi sa Estados Unidos

Ang kabuhi sa Estados Unidos mabudlay para sa isa ka imigrante nga indi makahibalo sang lenguahe kag nga wala sing kuwarta. May duha ako ka trabaho sa gab-i kag naghimakas nga mag-eskwela sa adlaw. Nag-eskwela ako sa pila ka kolehiyo kag nakatigayon sing as­so­ciate de­gree. Pagkatapos sadto nag-eskwela ako sa Uni­ver­sity of Cali­fornia sa Los Angeles kag nakatapos sing apat-ka-tuig nga kurso sa siensia nga ap­plied phys­ics. Ang ginsiling sang akon amay tuhoy sa pagkuha sing edukasyon nagpalig-on sa akon sa sining mabudlay nga tinuig.

Sa sining tion, nakilala ko ang isa ka matahom nga Griego nga lin-ay, si Ekate­ri­ni, kag nagpakasal kami sang 1964. Ang amon subang nga anak nga lalaki natawo pagligad sang tatlo ka tuig, kag wala pa apat ka tuig, may duha pa kami ka anak nga lalaki kag isa ka anak nga babayi. Mabudlay gid nga buhion ang isa ka pamilya kag sa amo man nga tion mag-eskwela sa unibersidad.

Nagtrabaho ako para sa Air ­Force sang Estados Unidos sa mis­sile and ­space com­pany sa Sunny­vale, Cali­for­nia. Nagtrabaho ako sa lainlain nga mga proyekto pangkahanginan kag pangkahawaan, lakip ang mga programa sa Agena kag Apol­lo. Nakabaton pa gani ako sing mga medalya tungod sang nabulig ko sa mga misyon sang Apol­lo 8 kag Apol­lo 11. Pagkatapos sadto, ginpadayon ko ang akon pag-eskwela kag nangin masako gid sa nanuhaytuhay nga mga proyekto pangkahawaan sang militar. Sini nga tion, naghunahuna ako nga kompleto na ang akon kabuhi—isa ka maanyag nga asawa, apat ka makalilipay nga kabataan, isa ka dungganon nga trabaho, kag isa ka matahom nga balay.

Isa ka Determinado nga Amigo

Sang maaga nga bahin sang 1967, nakilala ko sa akon ginatrabahuan si Jim, isa ka mapainubuson gid kag mabuot nga tawo. Daw pirme lang nagayuhom si Jim, kag wala gid sia nagapangindi nga mangape upod sa akon. Gingamit niya ining mga kahigayunan nga ipaambit sa akon ang mga impormasyon halin sa Biblia. Ginsugiran ako ni Jim nga nagatuon sia upod sa mga Saksi ni Jehova.

Nakibot gid ako nga mabatian nga nagapakig-upod si Jim sa sining relihioso nga grupo. Paano nga ining mabuot nga tawo nabiktima sang sekta nga anticristo? Apang, indi ko mabalibaran ang personal nga interes ni Jim sa akon kag ang iya kaayo. Daw subong bala nga kada adlaw may bag-o nga butang nga ginapabasa sia sa akon. Halimbawa, isa ka adlaw nagkadto sia sa akon opisina kag nagsiling: “Isidoros, ini nga artikulo sa Ang Lalantawan nagasugid tuhoy sa pagpabakod sa pamilya. Dalha ini pauli, kag basaha ini upod sa imo asawa.” Ginsilingan ko sia nga basahon ko ini, apang sang ulihi nagkadto ako sa kasilyas kag gin­gisigisi ang magasin kag ginhaboy ini sa basurahan.

Sa sulod sang tatlo ka tuig, ginagisi ko ang tanan nga libro kag magasin nga ginahatag ni Jim sa akon. Bangod may malain na nga opinyon tuhoy sa mga Saksi ni Jehova, apang nagatinguha nga magpabilin nga abyan ko si Jim, nahunahuna ko nga labing maayo nga pamatian ko ang iya ginasiling kag kalimtan na lang ini sa gilayon.

Apang, sa amo nga mga paghambalanay, nakita ko nga ang kalabanan sang mga butang nga akon ginapatihan kag ginahimo wala napasad sa Biblia. Nahisayran ko nga ang mga panudlo tuhoy sa Trinidad, kalayuhon nga impierno, kag pagkadimamalatyon sang kalag indi Makasulatanhon. (Manugwali 9:10; Ezequiel 18:4; Juan 20:17) Subong bugalon nga Griegong Ortodokso, indi ko luyag nga batunon sing dayag nga husto si Jim. Apang bangod pirme sia nagagamit sing Biblia kag wala gid nagahatag sang iya personal nga opinyon, nahisayran ko sang ulihi nga ining tawo may mapuslanon nga mensahe para sa akon halin sa Biblia.

Namutikan sang akon asawa nga may butang nga nagakatabo, kag namangkot sia kon nakighambal ako sa akon abyan nga nagapakig-upod sa mga Saksi ni Jehova. Sang nagsabat ako sing huo, nagsiling sia: “Makadto kita sa bisan ano nga iban pa nga relihion luwas lamang sa mga Saksi ni Jehova.” Apang, wala madugay, kami sang akon asawa, upod sa amon kabataan, regular nga nagatambong sa mga miting sang mga Saksi.

Isa ka Mabudlay nga Desisyon

Samtang nagatuon ako sing Biblia, nabasahan ko ining pinamulong ni manalagna Isaias: “Salsalon nila ang ila mga espada nga mga punta sang arado kag ang ila mga bangkaw nga mga galab nga inughagbas. Ang pungsod indi magabayaw sing espada batok sa pungsod, kag indi na sila magtuon sing inaway.” (Isaias 2:4) Ginpamangkot ko ang akon kaugalingon, ‘Paano ang isa ka alagad sang mahigugmaon-sa-paghidait nga Dios makaobra sa pagdesinyo kag sa paghimo sing malaglagon nga mga hinganiban?’ (Salmo 46:9) Wala madugayi kag naghinakop ako nga dapat islan ko ang akon trabaho.

Halangpunon nga isa gid ini ka daku nga hangkat. May dungganon ako nga trabaho. Naghimakas ako sa sulod sang mga tinuig sang lakas nga pagpangabudlay, pag-eskwela, kag mga pagsakripisyo agod malab-ot ini nga kahimtangan. Nag-asenso na ako sa trabaho, kag yari ako nga manug-untat sa akon karera. Apang, ang akon tudok nga gugma kay Jehova kag ang hanuot nga handum nga himuon ang iya kabubut-on nangibabaw gid man sang ulihi.—Mateo 7:21.

Namat-od ako nga magtrabaho sa isa ka kompanya sa Seat­tle, Washing­ton. Apang, nahanusbo gid ako sang nasapwan ko wala magdugay nga labi pa ako nga nadalahig sa trabaho nga wala nahisanto sa Isaias 2:4. Ang mga panikasog ko nga magtrabaho lamang sa iban nga mga proyekto napaslawan, kag liwat nga gintublag ako sang akon konsiensia. Nakita ko sing maathag nga indi ko sarang mahuptan ang akon trabaho kag sa amo man nga tion mahuptan ang matinlo nga konsiensia.—1 Pedro 3:21.

Nangin maathag nga kinahanglan maghimo kami sing importante nga mga pagbag-o. Sa kubos sa anom ka bulan, ginbag-o namon ang amon estilo sang pagkabuhi kag ginbuhinan sing katunga ang gastos sang amon pamilya. Pagkatapos ginbaligya namon ang amon maluho nga balay kag nagbakal sing isa nga magamay sa Denver, Colo­rado. Handa na ako karon sa katapusan nga desisyon—ang paghalin sa akon trabaho. Ginmakinilya ko ang akon sulat sa paghalin, nga nagapaathag sang akon panindugan suno sa akon konsiensia. Sadto nga gab-i, sang nagakatulog na ang kabataan, nagluhod kami sang akon asawa kag nagpangamuyo kami kay Jehova, subong sang ginalaragway sa panugod sining artikulo.

Sa wala pa isa ka bulan, nagsaylo kami sa Denver, kag pagligad sang duha ka semana, sang Hulyo 1975, nagpabawtismo kami sang akon asawa. Wala ako makakita sing trabaho sa sulod sang anom ka bulan, kag amat-amat nga nagakaubos ang amon sinuptan. Sa ikapito nga bulan, ang nabilin namon nga kuwarta sa bangko kulang pa gani sa bulanan nga balayran namon sa balay. Nagtrabaho ako sing bisan ano nga temporaryo nga trabaho nga makita ko, apang sa gilayon pagkatapos sadto nakakuha ako sing pang-enhenyiro nga trabaho. Ang suweldo mga katunga lamang sang ginakita ko sadto; apang bisan amo sini, kapin pa ini sangsa ginpangayo ko kay Jehova. Malipayon gid ako nga gin-una ko ang espirituwal nga mga intereses!—Mateo 6:33.

Pagpadaku sa Amon mga Kabataan nga Higugmaon si Jehova

Sa amo man nga tion masako kami ni Ekaterini sa makahalangkat nga hilikuton sang pagpadaku sa amon apat ka kabataan suno sa diosnon nga mga prinsipio. Sing makalilipay, nakita namon sila tanan, sa bulig ni Jehova, nga nangin hamtong nga mga Cristiano, nga nagahugod sang ila bug-os nga kabuhi sa importante nga hilikuton sang pagbantala sing Ginharian. Ang amon tatlo ka anak nga lalaki, sanday Chri­stos, ­Lakes, kag Greg­o­ry naggradwar tanan sa Min­is­te­rial Train­ing ­School kag nagaalagad karon sa nanuhaytuhay nga asaynment, nagaduaw kag nagapalig-on sang mga kongregasyon. Si ­Toula, ang amon anak nga babayi, nagaboluntaryo sa ulong-talatapan sang mga Saksi ni Jehova sa New York. Natandog ang amon tagipusuon samtang nakita namon sila tanan nga ginsakripisyo ang mahimo magmadinalag-on nga mga karera kag ang daku-sing-suweldo nga mga trabaho agod alagaron si Jehova.

Madamo ang nagapamangkot kon ano ang sekreto sa sining madinalag-on nga pagpadaku sa kabataan. Sa pagkamatuod, wala sing pat-od nga pormula sa pagpadaku sa kabataan, apang ginatinguhaan gid namon nga ipatudok sa ila tagipusuon ang gugma kay Jehova kag sa isigkatawo. (Deuteronomio 6:6, 7; Mateo 22:37-39) Natun-an sang mga kabataan nga indi namon masiling kay Jehova nga ginahigugma namon sia luwas kon ginapakita ini sang amon mga buhat.

Isa ka adlaw sa isa ka semana, sa masami kon Sabado, nagapakigbahin kami sa ministeryo bilang pamilya. May regular kami nga pangpamilya nga pagtuon sing Biblia kon Lunes sang gab-i pagkatapos sang panihapon, kag nagatuon man kami sa Biblia sa kada isa sa mga bata. Sang bata pa sila, gintudluan namon ang kada bata sa malip-ot nga tinion sing pila ka beses sa isa ka semana, kag samtang nagadaku sila, nagatuon kami sing mas malawig sing makaisa sa isa ka semana. Sa tion sining pagtinuon, ginapabutyag sang amon kabataan ang ila mga balatyagon kag hilway nga ginabinagbinag ang ila mga problema upod sa amon.

May yara man kami makapalig-on nga paglingawlingaw subong pamilya. Naluyagan namon nga magtokar sing mga instrumento sa musika sing magkaupod, kag ang tagsa ka bata nalipay sa pagtokar sang iya paborito nga mga ambahanon. Sa iban nga mga talipuspusan sang semana, ginaagda namon ang iban nga mga pamilya para sa makapalig-on nga pagpakig-upod. Nagabakasyon man kami subong pamilya. Sa isa sining bakasyon, duha ka semana kami nga namasyar sa kabukiran sang Colo­rado kag nagpanghikot upod sa lokal nga mga kongregasyon sa ministeryo sa latagon. Malipayon nga ginahinumdom sang amon mga kabataan ang pagpanghikot sa distrito nga mga kombension sa nanuhaytuhay nga departamento kag ang pagbulig sa pagtukod sing Kingdom Hall sa lainlain nga mga duog. Sang gindala namon ang kabataan sa Gresya agod duawon ang ila mga paryente, nakilala man nila ang madamong matutom nga Saksi nga nabilanggo tungod sa ila pagtuo. May daku gid ini nga epekto sa ila, nga nagbulig sa ila nga mamat-od nga magpabilin nga malig-on kag maisugon dampig sa kamatuoran.

Sa pagkamatuod, kon kaisa ang pila ka kabataan nagapasaway ukon nagsayop sa pagpili sing kaupdanan. Kon kaisa man, ginhatagan namon sila sing problema bangod sang ayhan sobra nga pagkaestrikto sa pila ka butang. Apang ang pagsunod sa “nagatadlong nga panghunahuna ni Jehova,” subong sang makita sa Biblia, nakabulig sa pagtadlong sing mga butang para sa amon tanan.—Efeso 6:4; 2 Timoteo 3:16, 17.

Ang Pinakamalipayon nga Tion sa Akon Kabuhi

Sang ang amon kabataan yara na sa bug-os tion nga ministeryo, serioso nga ginhunahuna namon ni Ekaterini kon ano ang amon sarang mahimo agod pasangkaron ang amon bahin sa sining nagaluwas-kabuhi nga hilikuton. Sa amo, sang 1994, pagkatapos sang maaga ko nga pagretiro, ginsugdan namon nga duha ang pagregular payunir. Ang amon ministeryo nagalakip sang pagduaw sa mga kolehiyo kag unibersidad, diin nagapanaksi kami sa mga estudyante kag nagadumala sing mga pagtuon sa Biblia sa pila sa ila. Bangod makasimpatiya ako sa ila mga kabudlayan—sanglit amo man sini ang akon kahimtangan sang nagligad lang nga madamo nga tuig—nagmadinalag-on gid ako sa pagbulig sa ila nga makatuon tuhoy kay Jehova. Makalilipay gid ang pagdumala sing mga pagtuon sa mga estudyante halin sa Boli­via, Bra­zil, ­Chile, China, Egipto, Ethio­pia, Mex­ico, Thai­land, kag Turkey! Nagapanaksi man ako paagi sa telepono, ilabi na sa mga tawo nga nagahambal sang akon tumandok nga hambal.

Bisan pa may madamo ako nga limitasyon bangod sang akon Griego gid nga tono sa paghambal kag sang katigulangon, ginatinguhaan ko pirme nga huptan ang akon kaugalingon nga handa nga gamiton kag may espiritu ni Isaias, nga nagsiling: “Yari ako! Ipadala ako.” (Isaias 6:8) Nalipay gid kami nga mabuligan ang kapin sa tunga sa dosena ka tawo nga nagdedikar sang ila kabuhi kay Jehova. Pinakamalipayon gid ini nga tion sa amon.

Sang una, ang akon kabuhi nasentro lamang sa paghimo sing dalagku nga mga hinganiban para sa pagpatay sa mga isigkatawo. Apang, si Jehova, paagi sa iya di-bagay nga kaayo, nagbukas sing dalan para sa akon kag sa akon pamilya nga mangin iya dedikado nga mga alagad kag ihugod ang amon kabuhi sa pagbantala sa mga tawo sing maayong balita tuhoy sa kabuhi nga wala sing katapusan sa paraiso nga duta. Samtang ginahinumdom ko ang mabudlay nga mga desisyon nga dapat ko anay himuon, madumduman ko ang mga pulong sa Malaquias 3:10: “‘Tilawi ako sa sini nga butang, palihug,’ siling ni Jehova sang mga kasuldadusan, ‘kon indi ko pagbuksan sa inyo ang mga talambuan sang langit kag iula sa inyo ang pagpakamaayo tubtob nga wala na sing kakulang.’” Ginhimo gid niya ini—tubtob sa luyag namon!

[Kahon/Retrato sa pahina 27]

Lakes: Ginatamay sang akon amay ang pagkasalimpapaw. Gintinguhaan gid niya nga indi mangin salimpapaw, ilabi na sa pagpahamtang sing nagakaigo nga huwaran sa iya pamilya. Pirme kami niya ginasilingan: “Kon ginadedikar mo ang imo kabuhi kay Jehova, may kahulugan ina. Dapat handa ka sa paghimo sing mga sakripisyo para kay Jehova. Amo gid sina ang kahulugan sang pagka-Cristiano.” Ining mga pulong nagpabilin sa akon kag nakabulig sa akon nga sundon ang iya huwaran sa paghimo sing mga sakripisyo para kay Jehova.

[Kahon/Retrato sa pahina 27]

Christos: Ginaapresyar ko gid ang bug-os kalag nga katutom sang akon mga ginikanan kay Jehova kag ang paghimo gid nila sang ila katungdanan subong mga ginikanan. Bilang pamilya, ginhimo namon ang tanan nga butang nga magkaupod—halin sa amon pag-alagad tubtob sa amon mga bakasyon. Walay sapayan nga nangin masako sila kuntani sa madamo pa nga butang, ginpasimple sang akon mga ginikanan ang ila kabuhi kag nagkonsentrar sa ministeryo. Sa karon, nahibaluan ko nga pinakamalipayon gid ako kon masako ako kaayo sa pag-alagad kay Jehova.

[Kahon/Retrato sa pahina 28]

Gregory: Kapin pa sa mga pulong sang pagpalig-on sang akon mga ginikanan sa akon nga pasangkaron ang akon ministeryo, ang ila huwaran kag ang pamatuod sang ila kalipay sa pag-alagad kay Jehova nagpahulag sa akon nga usisaon liwat ang akon mga kahimtangan, ipahigad ang akon mga kahangawa kag kabalaka tuhoy sa pagsugod sa bug-os tion nga pag-alagad, kag ihugod sing labi pa ang akon kaugalingon sa hilikuton ni Jehova. Ginapasalamatan ko ang akon mga ginikanan sa pagbulig sa akon nga matigayon ang kalipay nga resulta sang akon pagpanikasog.

[Kahon/Retrato sa pahina 28]

Toula: Pirme ginapadaku sang akon mga ginikanan nga ang amon kaangtanan kay Jehova amo ang labing hamili nga butang nga matigayon namon kag nga ang lamang nga paagi nga mangin malipayon gid kami amo ang paghatag kay Jehova sang amon bug-os nga masarangan. Ginhimo nila si Jehova nga matuod gid sa amon. Pirme kami ginsilingan sang akon amay nga may yara di-malaragway nga balatyagon sa pagtulog sa gab-i nga may matinlo nga konsiensia, sa pagkahibalo nga ginhimo mo ang imo bug-os nga masarangan agod pahalipayon si Jehova.

[Retrato sa pahina 25]

Sang soldado pa ako sa Gresya, 1951

[Retrato sa pahina 25]

Upod kay Ekaterini sang 1966

[Retrato sa pahina 26]

Ang akon pamilya sang 1996: (halin sa wala pa tuo, sa likod) Gregory, Christos, Toula; (atubang) Lakes, Ekaterini, kag ako