Sugilanon sang Kabuhi

Pagpangita Anay sa Ginharian​​—⁠May Kalig-unan kag Malipayon nga Kabuhi

PANUGIRON NI JETHA SUNAL

Pagkatapos sang pamahaw nabatian namon ang pahibalo sa radyo: “Ang mga Saksi ni Jehova ilegal, kag ginadumilian ang ila hilikuton.”

TUIG 1950 sadto, kag nagaalagad kami nga apat ka dalaga nga beintehon ang pangidaron subong mga misyonera sang mga Saksi ni Jehova sa Dominican Republic. Nag-abot kami didto isa ka tuig antes sini.

Indi ko anay tulumuron nga magmisyonera. Matuod, nagasimba ako sang bata pa ako. Apang, nag-untat sa pagsimba ang akon amay sa tion sang Bug-os Kalibutan nga Inaway I. Sang adlaw sang akon kompirmasyon sa Simbahan sang Episkopal sang 1933, isa lang ka bersikulo sa Biblia ang ginbasa sang obispo, kag dayon naghambal na sia tuhoy sa politika. Naugot gid si Nanay amo nga wala na gid sia magbalik sa simbahan.

Nagbag-o ang Amon Pagkabuhi

Lima ang anak sang akon mga ginikanan, nga sanday William Karl kag Mary Adams. Ang mga lalaki amo sanday Don, Joel, kag Karl. Ang akon manghod nga babayi nga si Joy, amo ang kinagot, kag ako ang subang. Siguro mga 13 anyos ako sadto sang isa ka adlaw halin sa eskwelahan, naabtan ko si Nanay nga nagabasa sing polyeto nga ginbalhag sang mga Saksi ni Jehova. May tig-ulo ini nga The Kingdom, the Hope of the World. “Amo ini ang kamatuoran,” siling niya sa akon.

Ginasugid ni Nanay sa amon tanan ang mga butang nga natun-an niya gikan sa Biblia. Paagi sa pulong kag halimbawa, ginpatudok niya sa amon ang importansia sang laygay ni Jesus: “Pangitaa anay ang ginharian kag ang iya pagkamatarong.”​—⁠Mateo 6:33.

Ginatamaran ako pirme mamati. Isa ka bes ginsilingan ko sia, “Nay, untati na ang pagwali sa akon, kay kon indi, indi ko na pagtrapuhan ang mga pinggan.” Apang mataktikanhon sia nga nagpadayon sa paghambal sa amon. Regular nga ginadala niya kami tanan nga kabataan sa mga pagtuon sa Biblia nga ginahiwat sa balay ni Clara Ryan, nga lalakton lang ang distansia gikan sa amon puluy-an sa Elmhurst, Illinois, E.⁠U.⁠A.

Nagatudlo man si Clara sing piano. Kon nagatokar ang iya mga estudyante sa tuigan nga recital, gingamit niya ang kahigayunan sa paghambal tuhoy sa Ginharian sang Dios kag sa paglaum nga pagkabanhaw. Bangod interesado ako sa musika, nagtuon pa gani ako sing byolin sugod sang siete anyos ako, ginpamatian ko ang ginsiling ni Clara.

Wala madugayi nagsugod kami nga mga kabataan sa pagtambong sa mga miting sang kongregasyon upod kay Nanay sa katundan nayon sang Chicago. Malawig yadto nga pagbiyahe sakay sa bus kag sa trambiya, apang bahin ini sang temprano nga paghanas sa amon sa kon ano ang buot silingon sang pagpangita anay sa Ginharian. Sang 1938, tatlo ka tuig pagkatapos nga nabawtismuhan si Nanay, nag-upod ako sa iya sa isa ka kombension sang mga Saksi ni Jehova sa Chicago. Isa ini sa 50 ka siudad nga gin-angot paagi sa radiotelephone para sa sini nga okasyon. Natandog gid ako sa akon nabatian didto.

Apang, daku man ang akon gugma sa musika. Naggradwar ako sa hayskul sang 1938, kag ginpaeskwela ako ni Tatay sa American Conservatory of Music sa Chicago. Gani sang masunod nga duha ka tuig, nagtuon ako sing musika, nagtokar sa duha ka orkestra, kag naghunahuna sing karera sa sini nga patag.

Ang akon manunudlo sa byolin nga si Herbert Butler magabiya na sadto sa Europa agod magpuyo sa Estados Unidos. Gani ginhatagan ko sia sing polyeto nga Refugees,⁠a nagalaum nga basahon niya ini. Ginbasa niya ini, kag pagkatapos sang akon leksion pagkasunod nga semana, nagsiling sia: “Jetha, maayo ka magtokar, kag kon magpadayon ka sa imo pagtuon, makatrabaho ka sa orkestra sa radyo ukon makatudlo sing musika. Apang,” siling pa niya samtang ginauyatan ang polyeto nga ginhatag ko sa iya, “sa banta ko ang imo tagipusuon yari sa sini. Ngaa indi mo ini paghimuon nga imo karera?”

Ginhunahuna ko ini sing serioso. Sa baylo nga padayunon ang akon pagtuon sa konserbatoryo, ginbaton ko ang imbitasyon ni Nanay nga magtambong sa kombension sang mga Saksi ni Jehova sa Detroit, Michigan, sang Hulyo 1940. Nagdayon kami sa mga tolda sa trailer city. Siempre, dala ko ang akon byolin, kag nagtokar ako sa orkestra sang kombension. Apang madamo ako sing nakilala nga mga payunir (bug-os tion nga mga ebanghelisador) sa trailer city. Malipayon gid sila tanan. Namat-od ako nga magpabawtismo kag mag-aplay sa pagpayunir. Nangamuyo ako kay Jehova nga buligan niya ako nga makapadayon sa bug-os tion nga ministeryo sa bug-os ko nga kabuhi.

Nagsugod ako sa pagpayunir sa amon banwa. Sang ulihi, nag-alagad ako sa Chicago. Sang 1943, nagsaylo ako sa Kentucky. Sadto nga tig-ilinit, antes lang sang distrito nga kombension, nakabaton ako sing pangagda nga mag-eskwela sa ikaduha nga klase sang Gilead School, diin hanason ako para sa pagmisyonera. Ang klase nagsugod sang Septiembre 1943.

Sa tion sang kombension sadto nga tig-ilinit, nagdayon ako sa isa ka Saksi nga naghatag sa akon sing bisan ano nga naluyagan ko nga mga bayo sang iya anak nga babayi. Ang iya anak nagbuylog sa militar, kag ginsilingan niya ang iya iloy nga ipanghatag ang tanan niya nga mga pagkabutang. Para sa akon, ini nga mga aman katumanan sang saad ni Jesus: “Padayon, nian, nga pangitaa anay ang ginharian kag ang iya pagkamatarong, kag ining tanan iban pa nga mga butang idugang sa inyo.” (Mateo 6: ​33) Madasig nga naglipas ang lima ka bulan sa Gilead, kag sang paggradwar ko sang Enero 31, 1944, malangkagon nga ginhulat ko ang pag-alagad subong misyonera.

Nag-alagad Man Sila sing Bug-os Tion

Nagpayunir si Nanay sang 1942. Sadto nga tion, nagaeskwela pa ang akon tatlo ka manghod nga lalaki kag manghod nga babayi. Masami sila ginasugat ni Nanay pagbuhi nila sa eskwelahan kag ginapaupod sila sa ministeryo sa latagon. Gintudluan man niya sila sa pagbulig sa mga ulubrahon sa balay. Masunson sia mismo nagapulaw kon gab-i sa pagpamalantsa kag sa paghimo sing iban pa nga kinahanglanon nga hilikuton agod makaguwa sia sa ministeryo kon adlaw.

Sang Enero 1943, sang nagapayunir ako sa Kentucky, nagpayunir man ang akon manghod nga si Don. Nagpasubo ini kay Tatay, nga naglaum nga ang tanan niya nga kabataan makatapos sa kolehiyo, kasubong nila ni Nanay. Sa tapos makapayunir sing halos duha ka tuig, gin-agda si Don nga magpadayon sa iya bug-os tion nga ministeryo subong bahin sang talapuanan sang bug-os kalibutan nga ulong-talatapan sang mga Saksi ni Jehova sa Brooklyn, New York.

Nagpayunir si Joel sang Hunyo 1943 samtang nagapuyo sa balay. Sadto nga tion gintinguhaan niya nga kumbinsihon si Tatay nga magtambong sa isa ka kombension apang napaslawan sia. Apang, sang wala sing masugdan nga pagtuon sa Biblia si Joel sa teritoryo, nagpasugot si Tatay nga hiwatan sia sing pagtuon sa libro nga “The Truth Shall Make You Free.” Mahapos lang nga ginasabat niya ang mga pamangkot, apang nagainsister sia nga pakitaan sia ni Joel sing pamatuod sa Kasulatan tuhoy sa ginasiling sang libro. Nagbulig ini kay Joel nga himuon ang kamatuoran nga iya.

Naglaum si Joel nga hatagan man sia sing eksempsion sang Selective Service Board nga naghatag kay Don sing eksempsion sa pag-alagad sa militar subong ministro. Apang sang nakita sang board nga bataon pa si Joel, wala nila sia ginkilala subong ministro kag ginpadalhan sia sing sulat nga magreport sa pag-alagad sa militar. Sang wala sia magreport, ginpaguwa ang awtorisasyon sa pagdakop sa iya. Sang gindakop sia sang FBI, ginbilanggo sia sing tatlo ka adlaw sa prisuhan sang Cook County.

Gingamit ni Tatay ang amon balay subong piyansa. Pagkatapos sadto, ginhimo man niya ini para sa iban pa nga pamatan-on nga mga Saksi nga nag-atubang sing amo man nga kahimtangan. Ang inhustisya sa sining butang nagpaakig kay Tatay, kag gin-updan niya si Joel sa Washington, D.C., agod tan-awon kon posible ang pag-apelar. Sang ulihi, nabaton ni Joel ang iya kategoriya subong isa ka ministro, kag ginsirado ang kaso. Ginsulatan ako ni Tatay sa akon teritoryo sa pagmisyonera, “Sa banta ko dapat naton ipatungod ini nga kadalag-an kay Jehova!” Sang talipuspusan sang Agosto 1946, gin-agda man si Joel nga mag-alagad subong katapo sang talapuanan sang ulong-talatapan sa Brooklyn.

Nagpayunir si Karl sa tion sang iya bakasyon sa eskwelahan sing pila ka beses antes sia makatapos sa hayskul sang temprano nga bahin sang 1947 kag nagsugod sia dayon sa pagregular payunir. Sadtong tion nagluya ang panglawason ni Tatay, gani ginbuligan sia anay ni Karl sa iya negosyo antes magbiya agod magpayunir sa iban nga lugar. Sa talipuspusan sang 1947, nag-alagad si Karl upod kanday Don kag Joel sa ulong-talatapan sa Brooklyn subong katapo sang pamilya Bethel.

Sang nakatapos si Joy sa hayskul, nagpayunir man sia. Nian sang 1951, nagbuylog sia sa iya mga utod nga lalaki sa Bethel. Nagtrabaho sia sa housekeeping kag sa Subscription Department man. Sang 1955 ginpamana niya si Roger Morgan, nga katapo man sang pamilya Bethel. Pagligad sang mga pito ka tuig, bangod namat-od nga magpamilya, nagguwa sila sa Bethel. Sang ulihi, may duha sila ka kabataan, nga nagaalagad man kay Jehova.

Sang ang tanan nga kabataan yara na sa bug-os tion nga pag-alagad, ginpalig-on gid ni Nanay si Tatay, amo nga sia man nagdedikar sang iya kabuhi kay Jehova kag nagpabawtismo sang 1952. Sa sulod sang 15 ka tuig, tubtob sa iya kamatayon, nangin mapahituon gid sia sa pagpangita sing mga paagi sa pagpaambit sing kamatuoran sang Ginharian sa iban, bisan pa limitado na lang ang iya mahimo bangod sang balatian.

Sa tapos mag-untat sing makadali bangod sang balatian ni Tatay, nagpadayon si Nanay sa pagpayunir tubtob sa iya kamatayon. Wala gid sia sing awto; ukon nakasakay man sa bisikleta. Isa ka manubo nga babayi, ginlakat lang niya bisan diin sia magkadto, masami sa malayo nga kaumhan, agod magdumala sing mga pagtuon sa Biblia.

Pakadto sa Teritoryo Subong Misyonera

Sang makagradwar sa Gilead School, ang grupo namon nagpayunir sa aminhan sang New York City sa sulod sang isa ka tuig tubtob nakakuha kami sing kinahanglanon nga mga papeles sa paglakbay. Sang ulihi, sang 1945, nagkadto kami sa amon asaynment, sa Cuba, diin amat-amat kami nga nagpasibu sa isa ka bag-o nga paagi sang pagkabuhi. Maayo ang reaksion sang mga tawo sa amon pagbantala, kag wala madugayi tanan kami nagadumala sing madamo nga mga pagtuon sa Biblia. Nag-alagad kami didto sa sulod sang mga apat ka tuig. Dayon ginpadala kami sa Dominican Republic. Isa ka adlaw, may nasugilanon ako nga babayi nga nagpangabay sa akon nga pakigkitaan ang isa niya ka kliyente, isa ka Pranses nga babayi nga si Suzanne Enfroy, nga luyag buligan agod mahangpan ang Biblia.

Si Suzanne isa ka Judiyo, kag sang ginsalakay ni Hitler ang Pransia, ginsaylo sia sang iya bana upod sa ila duha ka kabataan sa iban nga pungsod. Ginsugid man gilayon ni Suzanne sa iban ang mga butang nga iya natun-an. Una niya nga ginsugilanon ang babayi nga nagpangabay sa akon nga duawon sia, dayon si Blanche, nga abyan niya halin sa Pransia. Nag-uswag sila nga duha tubtob nagpabawtismo.

“Ano ang himuon ko agod mabuligan ang akon mga kabataan?” pamangkot ni Suzanne sa akon. Ang iya anak nga lalaki nagatuon sing medisina, kag ang iya anak nga babayi nagatuon sing ballet, kag nagalaum nga magsaot sa Radio City Music Hall sa New York. Ginpadalhan sila ni Suzanne sing suskripsion sa Ang Lalantawan kag Magmata! Bilang resulta, ang anak nga lalaki ni Suzanne, ang iya asawa, kag ang kapid nga babayi sang iya asawa nangin mga Saksi tanan. Ang bana ni Suzanne nga si Louis ginkulbaan tuhoy sa interes sang iya asawa sa mga Saksi ni Jehova bangod gindumilian na sadto sang gobierno sang Dominican Republic ang amon hilikuton. Apang sang magsaylo ang bug-os nga pamilya sa Estados Unidos, sia man nangin Saksi sang ulihi.

Gindumilian Apang Padayon nga Nag-alagad

Bisan pa ang hilikuton sang mga Saksi ni Jehova sa Dominican Republic gindumilian wala madugay pagkatapos nga gin-asayn kami didto sang 1949, determinasyon namon nga tumanon ang Dios subong manuggahom sa baylo sang mga tawo. (Binuhatan 5:29) Padayon nga ginpangita namon anay ang Ginharian sang Dios paagi sa pagbantala sing maayong balita tuhoy sa sini, subong sang ginsugo ni Jesus sa iya mga sumulunod. (Mateo 24:14) Apang, natun-an namon nga mangin ‘maalam subong sang mga man-ug apang inosente subong sang mga salampati’ samtang nagabantala kami. (Mateo 10:16) Ang akon byolin, halimbawa, nangin daku gid nga bulig. Dala ko ini kon nagadumala ako sing mga pagtuon sa Biblia. Wala mangin mga byolinista ang akon mga estudyante, apang pila ka pamilya ang nangin mga alagad ni Jehova!

Sang ginpatuman ang pagdumili, kami nga apat ka babayi​​—⁠si Mary Aniol, si Sophia Soviak, si Edith Morgan, kag ako⁠​—⁠ginpasaylo halin sa puluy-an sang mga misyonero sa San Francisco de Macorís pakadto sa isa nga nahamtang sa sanga sa Santo Domingo, nga amo ang kapital. Apang kada bulan, nagabiyahe ako pakadto sa amon orihinal nga asaynment agod magtudlo sing musika. Bangod sini, makadala ako sing espirituwal nga pagkaon para sa amon Cristianong kauturan kag ginasulod ko ini sa suludlan sang akon byolin kag ginadala ko balik ang mga report sang ila hilikuton sa pagpanaksi.

Sang ang mga kauturan sa San Francisco de Macorís ginbilanggo sa Santiago bangod sang ila Cristianong neutralidad, ginpangabay ako nga dalhan sila sing kuwarta kag, kon posible, sing mga Biblia, kag subong man balitaan pabalik ang ila mga pamilya. Sa prisuhan sa Santiago, sang nakita sang mga guardia ang ginasipit ko nga suludlan sang akon byolin, namangkot sila, “Para sa ano ina?” “Sa paglingaw sa ila,” sabat ko.

Lakip sa mga ambahanon nga akon gintokar amo ang ginsulat sang isa ka Saksi samtang yara sia sa kampo konsentrasyon sang mga Nazi. Ini nga ambahanon amo karon ang numero 29 sa libro sang mga ambahanon sang mga Saksi ni Jehova. Gintokar ko ini agod matun-an ini nga kantahon sang mga nabilanggo nga mga kauturan.

Nahibal-an ko nga madamo nga mga Saksi ang ginsaylo sa uma ni Trujillo, ang pangulo sang gobierno. Ginsilingan ako nga malapit lang ini sa ruta sang bus. Gani sang udto, nanaug ako sa bus kag nagpamangkot sing direksion pakadto sa uma. Gintudlo sang tag-iya sang gamay nga balaligyaan ang sa pihak pa nayon sang kabukiran kag ginpahulam niya ako sang iya kabayo kag ginpaupdan sing isa ka bata agod magtudlo sa akon sa kondisyon nga ibilin ko ang akon byolin subong garantiya nga iuli ko ang kabayo.

Sa pihak sadtong mga pukatod, nagtabok kami sa suba nga nagasakay sa kabayo samtang nagalangoy ini. Nakakita kami didto sing panong sang mga pikoy, nga ang berde kag asul nga mga balahibo sini nagabadlak sa silak sang adlaw. Matahom gid yadto tan-awon! Nagpangamuyo ako: “Salamat Jehova, sa paghimo sa ila nga tuman katahom.” Sang ulihi, sang alas kuwatro sang hapon, nag-abot kami sa uma. Gintugutan ako sang guardia nga makighambal sa mga kauturan, kag nagpasugot sia nga ihatag ko sa mga kauturan ang tanan nga mga butang nga gindala ko para sa ila, bisan ang gamay nga Biblia.

Sang pagbalik ko, wala untat ang akon pagpangamuyo, kay gab-i na. Nakabalik kami sa balaligyaan, nga basa sing ulan. Sanglit nakahalin na ang katapusan nga biyahe sang bus sa sina nga adlaw, ginpangabay ko ang tag-iya sang balaligyaan nga parahan ang nagaagi nga trak. Indi bala delikado ang pagsakay upod sa duha ka lalaki sa trak? Ang isa sa ila nagpamangkot sa akon: “Kilala mo bala si Sophie? Ginatun-an niya ang akon manghod nga babayi.” Ginkabig ko nga sabat ini ni Jehova sa akon pangamuyo! Gindul-ong nila ako nga hilway sa katalagman sa Santo Domingo.

Sang 1953, isa ako sa mga halin sa Dominican Republic nga nagtambong sa internasyonal nga kombension sang mga Saksi ni Jehova sa Yankee Stadium sa New York. Nagtambong didto ang akon bug-os nga pamilya, pati na si Tatay. Pagkatapos sang report kon paano ang pagbantala nga hilikuton nagauswag sa Dominican Republic, may bahin kami sang akon kaupod nga misyonera, nga si Mary Aniol, sa programa sa pagpasundayag kon paano namon ginahimo ang amon pagbantala sa idalom sang pagdumili.

Pinasahi nga Kalipay sa Paglakbay nga Hilikuton

Sadto nga tig-ilinit nakilala ko si Rudolph Sunal, nga nangin bana ko pagkasunod nga tuig. Ang iya pamilya nangin mga Saksi ni Jehova sa Allegheny, Pennsylvania, wala madugay pagkatapos sang Bug-os Kalibutan nga Inaway I. Pagkatapos mabilanggo bangod sang Cristianong neutralidad sa tion sang Bug-os Kalibutan nga Inaway II, nag-alagad sia sa Bethel sa Brooklyn, New York. Wala madugay pagkatapos sang amon kasal, gin-agda sia agod magduaw sa mga kongregasyon subong isa ka nagalakbay nga manugtatap. Sa sulod sang 18 ka tuig, gin-updan ko sia sa pag-alagad sa sirkito.

Sa amon pag-alagad, nakakadto kami sa Pennsylvania, sa West Virginia, sa New Hampshire, kag sa Massachusetts, lakip sa iban pa nga mga lugar. Masami kami nagadayon sa puluy-an sang amon Cristianong mga kauturan. Pinasahi gid nga kalipay ang makilala sila sing maayo kag mag-alagad kay Jehova upod sa ila. Ang gugma kag pagkamaabiabihon nga ginpakita sa amon pirme gid mainit kag tunay. Sang mapangasawa ni Joel ang kaupod ko anay nga misyonera, nga si Mary Aniol, nag-alagad sila sing tatlo ka tuig sa nagalakbay nga hilikuton, nga nagaduaw sa mga kongregasyon sa Pennsylvania kag Michigan. Pagkatapos sadto, sang 1958, gin-agda liwat si Joel nga mangin katapo sang pamilya Bethel, sa sining tion kaupod si Mary.

Si Karl nag-alagad sa Bethel sa sulod sang mga pito ka tuig sang gin-asayn sia sa sirkito nga hilikuton sa sulod sang pila ka bulan agod makatigayon sing dugang nga eksperiensia. Pagkatapos sadto nangin instruktor sia sa Gilead School. Sang 1963, ginpangasawa niya si Bobbie, nga nag-alagad sing matutom sa Bethel tubtob napatay sia sang Oktubre 2002.

Sa tion sang madamo nga tinuig ni Don sa Bethel, nagalakbay sia sa pulupanag-on sa iban nga mga pungsod agod mag-alagad sa mga nagatrabaho sa mga sanga talatapan kag sa mga misyonero. Bangod sang iya asaynment nakakadto sia sa Sidlangan, Aprika, Europa, kag sa nagkalainlain nga bahin sang Amerika. Ang matutom nga asawa ni Don, si Dolores, masami nga nagalakbay upod sa iya.

Nagbag-o ang Amon Kahimtangan

Pagkatapos nga nagbalatian sing malawig, napatay si Tatay, apang antes sini ginsilingan niya ako nga nalipay gid sia nga ginpili namon nga alagaron si Jehova nga Dios. Nagsiling sia nga nabaton namon ang madamo pa nga mga pagpakamaayo sangsa natigayon kuntani namon kon nagpadayon kami sa pag-eskwela sa kolehiyo nga luyag niya anay para sa amon. Sa tapos ko ginbuligan si Nanay sa pag-impaki kag nagsaylo malapit sa akon manghod nga si Joy, ginbaton namon sang akon bana ang mga asaynment sa pagpayunir sa New England agod malapit kami sa iya iloy, nga sadtong tion nagakinahanglan sang amon bulig. Sang mapatay ang iya iloy, nagpuyo si Nanay upod sa amon sa sulod sang 13 ka tuig. Nian, sang Enero 18, 1987, natapos ang iya dutan-on nga asaynment sa edad nga 93 anyos.

Sing masunson, kon ginahatagan sia sing komendasyon sang mga abyan bangod sang pagpadaku niya sa tanan niya nga kabataan nga nagahigugma kag nagaalagad kay Jehova, maugdang nga nagasabat si Nanay: “Natabuan lang nga maayo nga ‘duta’ ang akon ginapanghikutan.” (Mateo 13:23) Isa gid ka pagpakamaayo nga makaangkon sing mahinadlukon sa Dios nga mga ginikanan nga nagpahamtang sing maayo nga halimbawa sa amon sa kakugi kag pagkamapainubuson!

Ginauna Gihapon ang Ginharian

Padayon nga ginauna namon ang Ginharian sang Dios sa amon kabuhi kag ginatinguhaan man nga iaplikar ang laygay ni Jesus nga isugid ini sa iban. (Lucas 6:​38; 14:12-​14) Kag si Jehova maalwan nga nagaaman sang amon mga kinahanglanon. Natigayon namon ang may kalig-unan kag malipayon nga kabuhi.

Yara gihapon ang gugma namon ni Rudy sa musika. Makalilipay gid nga tion kon ang iban nga maluyagon man sa sini nagakadto sa amon balay sa gab-i kag nagatokar kami sang amon mga instrumento sing ululupod. Apang indi ko karera ang musika. Dugang lang ini nga kalipayan sa kabuhi. Nalipay kami karon sang akon bana nga makita ang mga bunga sang amon ministeryo subong mga payunir, ang mga tawo nga nabuligan namon sa sulod sang mga tinuig.

Walay sapayan sang mga problema sa panglawas, masiling ko nga ang amon kabuhi malipayon gid kag may kalig-unan sa sulod sang kapin sa 60 ka tuig sa bug-os tion nga ministeryo. Sa pagbugtaw ko kada aga, ginapasalamatan ko si Jehova sa pagsabat niya sang akon pangamuyo sang magsulod ako sa bug-os tion nga ministeryo sang nagligad nga madamong tuig, kag ginahunahuna ko, ‘Paano ko mapangita anay ang Ginharian karon?’

[Nota]

[Retrato sa pahina 24]

Ang amon pamilya sang 1948 (wala pa-tuo): si Joy, si Don, si Nanay, si Joel, si Karl, ako, kag si Tatay

[Retrato sa pahina 25]

Nagpahamtang si Nanay sing makugi nga halimbawa sa ministeryo

[Retrato sa pahina pahina 26]

Si Karl, si Don, si Joel, si Joy, kag ako karon, pagligad sang kapin sa 50 ka tuig

[Retrato sa pahina 27]

Wala pa-tuo: Ako, si Mary Aniol, si Sophia Soviak, kag si Edith Morgan subong mga misyonera sa Dominican Republic

[Retrato sa pahina 28]

Upod kay Mary (sa wala) sa Yankee Stadium, 1953

[Retrato sa pahina 29]

Upod sa akon bana sang nagaalagad sia sa sirkito