Ang Pagsunog sing Incienso—Bahin Bala sang Matuod nga Pagsimba?
“NAHAMUOT ang mga dios sa mga maamyon.” Kinaandan ini nga hurubaton sa dumaan nga mga Egiptohanon. Para sa ila, ang pagsunog sing incienso bahin gid sang ila pagsimba. Sa pagpati nga malapit ang mga dios, nagasunog ang mga Egiptohanon sing incienso kada adlaw sa ila mga templo kag sa mga altar sa ila puluy-an kag bisan gani samtang naganegosyo. Amo man sini ang mga kustombre sa iban nga mga pungsod.
Ano ang incienso? Ini nga tinaga mahimo nagapatuhoy sa ginapaaso ukon sa butang nga ginasunog. Human ini sa mahumot nga mga resin kag mga gum, subong sang kamangyan kag balsamo. Ginabukbok ini sing mapino kag masami nga ginasamuan sang mga espesia, panit sang kahoy, kag mga bulak agod maghumot para sa espesipiko nga gamitan.
Maayo gid kag malahalon ang incienso sang dumaan nga panahon amo nga ang mga ingrediente sini nangin importante nga mga butang nga ginabaligya. Ang mga guban sang nagalakbay nga mga negosyante nagadala sini gikan sa malayo nga mga duog. Ayhan madumduman mo nga ang lanubo nga anak ni Jacob nga si Jose ginbaligya sa mga negosyante nga Ismaelnon nga “nagapakari halin sa Gilead, kag ang ila mga kamelyo kargado sing mga labdanum kag balsamo kag matagok nga panit sang kahoy, nga nagadala sini padulhog sa Egipto.” (Genesis 37:25) Nangin mabakal gid ang incienso amo nga ang ruta sa pagbaligya sang kamangyan, walay duhaduha nga ginpatigayon sang mga negosyante sang incienso, nagbukas sang paglakbay sa ulot sang Asia kag Europa.
Ang incienso ginasunog gihapon sa mga seremonya kag mga ritwal sa madamo nga relihion karon. Dugang pa, nagadamo ang mga tawo karon nga nagasunog sing incienso sa ila mga puluy-an agod makahaklo lamang sang kahumot sini. Paano dapat tamdon sang mga Cristiano ang pagsunog sing incienso? Ginakahamut-an bala ini sang Dios sa pagsimba? Usisaon naton kon ano ang pagtamod sang Biblia tuhoy sa sini.
“Butang nga Balaan kay Jehova”
Sa dumaan nga mga Israelinhon, ang pagsunog sing incienso may importante nga bahin sa saserdotenhon nga mga katungdanan sa tabernakulo. Ang McClintock and Strong’s Cyclopedia nagasiling: “Sa pagkamatuod, ang pagsunog sing incienso daw ginakabig sang mga Hebreo nga isa ka buhat sang pagsimba ukon sagrado nga paghalad amo nga wala kita sing mabasahan nga ginagamit nila ini sa iban nga katuyuan.”
Si Jehova nga Dios nagsugo nga apat ka ingrediente ang samuon kag sunugon sa tabernakulo: “Magkuha ka sing mga pahumot: mga tinulo nga estacte kag onica kag mahumot nga galbano kag puro nga kamangyan. Dapat pareho ang kadamuon sang kada isa. Kag himuon mo ini nga incienso, isa ka ginsamo nga espesia, nga ginhimo sang manughimo sing ungguento, inasinan, puro, kag balaan. Kag bukbukon mo ang pila sini tubtob mangin mapino nga pulbos kag ibutang mo ang iban sini sa atubangan sang Pagpamatuod sa sulod sang tolda nga tilipunan.” (Exodo 30:34-36) Ginasiling sang mga iskolar nga ang iban nga mga ingrediente nga ginagamit sa templo gindugang na lang sang ulihi sang mga rabiniko nga mga Judiyo.
Sagrado ang incienso nga ginasunog sa tabernakulo, nga ginagamit lamang sa pagsimba sa Dios. Si Jehova nagsugo: “Ang incienso nga himuon mo suno sa sangkap sini, dili kamo maghimo para sa inyo kaugalingon. Para sa imo magapadayon ini subong butang nga balaan kay Jehova. Ang bisan sin-o nga maghimo sing kaangay sini agod hakluon ang kahumot sini pagautdon gikan sa iya katawhan.” (Exodo 30:37, 38) Sa isa ka gintangdo nga altar, ginasunog sang mga saserdote ang incienso sing duha ka beses kada adlaw. (2 Cronica 13:11) Kag sa Adlaw sang Katumbasan, ginasunog sang mataas nga saserdote ang incienso sa Labing Balaan.—Levitico 16:12, 13.
Indi tanan nga paghalad sang incienso ginakahamut-an sang Dios. Ginsilutan niya ang mga di-saserdote nga makahas nga naghalad sini nga daw saserdote sila. (Numeros 16:16-18, 35-40; 2 Cronica 26:16-20) Wala ginkahamut-an ni Jehova ang incienso nga ginhalad sang Judiyong pungsod kon sa amo man nga tion nagpakigbahin sila sa butig nga pagsimba kag nagpuno sang ila mga kamot sa pagpaagay sing dugo. Bangod sang ila pagkasalimpapaw, nagsiling si Jehova: “Incienso—makangilil-ad ini sa akon.” (Isaias 1:13, 15) Nangin mapatumbayaon gid ang mga Israelinhon sa nahamut-an nga pagsimba kay Jehova amo nga ginpasirado nila ang templo kag nagsunog sing incienso sa iban nga mga altar. (2 Cronica 28:24, 25) Mga tinuig sang ulihi gingamit pa gani ang balaan nga incienso sa malaut nga pagsimba sa butig nga mga dios. Ini nga mga buhat makangilil-ad gid kay Jehova.—Ezequiel 16:2, 17, 18.
Ang Incienso kag ang Una nga mga Cristiano
Ang Kasuguan nga katipan, lakip ang sugo sa mga saserdote sa paghalad sing balaan nga incienso, natapos sang gin-inagurahan ni Jesus ang bag-o nga katipan sang 33 C.E. (Colosas 2:14) Wala sing rekord nga ang una nga mga Cristiano nagsunog sing incienso para sa relihioso nga katuyuan. Tuhoy sa sini, ang McClintock and Strong’s Cyclopedia nagasiling: “Sigurado gid nga ang incienso wala gingamit [sang una nga mga Cristiano]. Ang matuod, ang paggamit sini tanda sang paganismo . . . Ang diutay nga pulbos sang incienso nga ginasabwag sang isa ka sumilimba sa altar sang pagano isa ka buhat sang pagsimba.”
Wala man magsunog ang una nga mga Cristiano sing incienso agod kilalahon ang “pagkadios” sang emperador sang Roma, bisan pa patyon sila. (Lucas 4:8; 1 Corinto 10:14, 20) Bangod sang idolatroso nga paggamit sing incienso sadto, indi makapakibot nga ang una nga mga Cristiano wala gani nagbaligya sing incienso.
Ang Pagsunog sing Incienso Karon
Paano ginagamit ang incienso karon? Sa madamo nga simbahan sang Cristiandad, ginasunog ang incienso sa mga seremonya kag misa. Sa mga taga-Asia, madamo nga pamilya ang nagasunog sing incienso sa mga templo ukon sa atubang sang altar sang pamilya agod padunggan ang ila mga dios kag amligan ang ila mga minatay. Sa relihioso nga mga serbisyo, gingamit ang incienso sa pagtuub sa kuarto, pagpaayo, pagputli, kag pag-amlig.
Nangin popular liwat ang incienso sining karon lang bisan sa tunga sang mga indi relihioso. Ang iban nagasunog sing incienso samtang nagapamalandong. Ang isa ka giya nga libro nagpanugda nga maggamit sing incienso agod malab-ot ang “misteryo nga duog sang panghunahuna” kag “pinasahi nga mga gahom” sa gua sang pisikal nga kalibutan. Agod makakita sang solusyon sa mga problema sa kabuhi, nagapanugyan man ini nga magsunog sing incienso sa mga ritwal nga nagalakip sa pagpakig-angot sa “labaw-sa-kinaugali nga mga tinuga.” Ini bala nga mga buhat para sa mga Cristiano?
Ginapakamalaut gid ni Jehova ang mga nagatinguha nga isimbog ang butig nga relihioso nga mga buhat sa putli nga pagsimba. Ginkutlo ni apostol Pablo ang tagna ni Isaias kag gin-aplikar ini sa mga Cristiano, nga nagapalig-on sa ila nga maglikaw sa mahigko nga impluwensia sang butig nga relihion. Sia nagsulat: “‘Gua kamo gikan sa tunga nila, kag magpain kamo gikan sa ila,’ siling ni Jehova, ‘kag mag-untat kamo sa pagtandog sing di-matinlo nga butang’; ‘kag batunon ko kamo.’” (2 Corinto 6:17; Isaias 52:11) Ginapat-od sang matuod nga mga Cristiano nga likawan ang bisan ano nga butang nga may kaangtanan sa butig nga pagsimba ukon okulto.—Juan 4:24.
Ang kamatuoran bala nga ang incienso ginagamit sa relihioso nga mga seremonya kag espiritismo nagakahulugan nga sayop ang tanan nga buhat sang pagsunog sing incienso? Indi gid man. Ayhan luyag sang isa ka tawo nga magsunog sing incienso subong pahumot lang sa iya puluy-an. (Hulubaton 27:9) Walay sapayan sini, kon nagadesisyon nga magsunog sing incienso, dapat binagbinagon sang isa ka Cristiano ang pila ka butang. Ang iban bala sa inyo lugar nagapati nga ang paggamit sing incienso may yara kaangtanan sa butig nga relihioso nga buhat? Sa inyo lugar, masami bala ginaangot ang incienso sa espiritistiko nga mga ritwal? Ukon kinaandan na bala nga ginagamit ini sa di-relihioso nga mga katuyuan?
Kon ang isa magdesisyon nga magsunog sing incienso, dapat niya binagbinagon ang iya konsiensia kag ang balatyagon sang iban. (1 Corinto 10:29) Ang mga pinamulong ni apostol Pablo sa mga taga-Roma naaplikar. Sia nagsulat: “Tinguhaon naton ang mga butang nga nagadala sing paghidait kag ang mga butang nga makapalig-on sa isa kag isa. Indi paglaglaga ang buhat sang Dios tungod lamang sa pagkaon. Matuod, ang tanan nga butang matinlo, apang makahalalit ini sa tawo nga nagakaon kon ini makapasandad. Maayo nga indi magkaon sing unod ukon mag-inom sing alak ukon maghimo sing bisan ano nga butang nga nagapasandad sa imo utod.”—Roma 14:19-21.
Mga Pangamuyo nga “Nahanda Subong sang Incienso”
Ang paghalad sing incienso sang mga Israelinhon nagakaigo gid nga simbulo sang mga pangamuyo nga ginpamatian sang Dios. Busa, si salmista David nag-amba kay Jehova: “Kabay nga ang akon pangamuyo nahanda subong sang incienso sa atubangan mo.”—Salmo 141:2.
Wala ginatamod sang matutom nga mga Israelinhon ang incienso subong isa ka wala sing pulos nga ritwal. Ginahanda nila sing maayo kag ginasunog ang incienso suno gid sa ginsiling ni Jehova. Sa baylo nga maggamit sing literal nga incienso, ang mga Cristiano karon nagahalad sing mga pangamuyo nga nagapakita sing tudok nga apresasyon kag pagtahod sa aton langitnon nga Amay. Kaangay sang mahumot nga incienso nga ginhalad sang mga saserdote sa templo, ang Pulong sang Dios nagapasalig sa aton: “Ang pangamuyo sang mga matadlong kalahamut-an sa iya.”—Hulubaton 15:8.
[Mga retrato sa pahina 29]
Sagrado ang ginasunog anay nga incienso sa tabernakulo kag sa templo
[Retrato sa pahina 30]
Nagakaigo bala sa mga Cristiano ang pagsunog sing incienso samtang nagapamalandong?