Sugilanon sang Kabuhi

Nagbag-o ang Akon Kabuhi sang Matun-an Ko kon Ngaa Ginatugutan sang Dios ang Pag-antos

PANUGIRON NI HARRY PELOYAN

Ngaa ginatugutan sang Dios ang pag-antos? Ina nga pamangkot nagtublag gid sa akon halin sang bata pa ako. Ang akon mga ginikanan mapisan, bunayag, kag ginauna gid nila ang kaayuhan sang ila pamilya. Apang, indi relihioso si Tatay, kag si Nanay naman diutay lang ang interes sa relihion. Gani, indi nila masabat ang akon pamangkot.

LABI ko nga ginpaligban ini nga pamangkot sa tion kag pagkatapos sang Bug-os Kalibutan nga Inaway II, sang kapin sa tatlo ka tuig nga yara ako sa U.⁠S. Navy. Sang matapos ang inaway, gin-asayn ako sa isa ka barko nga nagdul-ong sing bulig nga mga suplay sa China. Nagtener ako didto sing halos isa ka tuig kag nasaksihan ko ang pag-antos sang tuman kadamo nga tawo.

Ang mga Intsik mapisan kag maalam nga mga tawo. Apang madamo ang ginabudlayan gid bangod sang kaimulon kag sang kasingki nga tuga sang Bug-os Kalibutan nga Inaway II. Naluoy ako sa matahom nga mga kabataan, nga kalabanan sa ila wala mapakaon sing maayo kag gurisnay ang panapton, nga nagapakilimos sa amon kon magkadto kami sa baybayon.

Ngaa?

Natawo ako sang 1925 kag nagdaku sa California, sa E.⁠U.⁠A. Wala pa gid ako makakita sing kahimtangan nga subong sang nakita ko sa China. Gani, pirme ko ginapamangkot ang akon kaugalingon, ‘Kon may isa ka labing gamhanan nga Manunuga, ngaa ginatugutan niya ining mga kahimtangan nga magpapiot sa tuman kadamo nga tawo, ilabi na sa inosente nga mga kabataan?’

Nagpalibog man ako kon ngaa ang Dios, kon nagaluntad gid man sia, nagatugot nga matabo ini nga kagulub-an, pagpamatay, kamatayon, kag pag-antos nga siniglo na nga nagapapiot sa katawhan​—⁠ilabi na gid sa tion sang Bug-os Kalibutan nga Inaway II, nga nagpatay sing kapin sa 50 milyones ka tawo. Dugang pa, sa tion sini nga inaway, ngaa ang mga tawo nga pareho sing relihion, ginasulsulan sang ila klero nga magpatyanay bangod lamang magkatuhay ang ila nasyonalidad?

Ang Teleskopyo

Sang nagsugod ang Bug-os Kalibutan nga Inaway II sang 1939 kag tuman kadamo nga tawo sa bug-os nga kalibutan ang ginpamatay, nagbatyag ako nga imposible gid nga may isa ka Dios. Nian, sa isa ka asignatura sa siensia sa hayskul, ang tagsa sa amon nga estudyante kinahanglan nga maghimo sing isa ka butang nga may labot sa siensia. Sanglit interesado ako sa astronomiya, nagsugod ako sa paghimo sing isa ka daku nga teleskopyo nga may 20 sentimetros kalapad nga salaming.

Agod mahimo ini nga teleskopyo, nagbakal ako sing isa ka kristal nga mga 2.5 sentimetros ang kadamulon kag 20 sentimetros ang kalaparon kag ginpatipulon ini. Nian gin-utihan ko ang pagbaid sini agod mangin isa ini ka luhobluhob nga salaming. Sa bug-os nga semestre amo ini ang akon ginahimo sa akon bakante nga tion. Sang nahuman ang salaming, gintakod ko ini sa isa ka malaba nga metal nga tubo kag ginbutangan ini sing mga lente nga may nanuhaytuhay nga kapasidad.

Sa isa ka kagab-ihon nga matin-aw ang langit, sa una nga higayon gindala ko sa gua ang nahuman ko nga teleskopyo kag ginpukos ko ini sa mga bituon kag mga planeta sa aton solar system. Nahayanghag ako sa kadamuon sang mga butang sa kalangitan kag kon daw ano ka organisado ang tanan. Nian, sang natun-an ko nga ang iban nga mga “bituon,” mga galaksiya gali kaangay sang aton Milky Way nga galaksiya, nga ang tagsa sini may binilyon ka bituon, mas labi ako nga nahayanghag.

‘Pat-od gid,’ sa hunahuna ko, ‘nga tanan ini wala nagtuhaw lamang. Wala sing organisado nga butang ang natabuan lang. Ang uniberso tuman ka organisado nga daw ginhimo ini sang isa ka eksperto. Posible ayhan nga may Dios gid man?’ Ini nga hitabo sang gingamit ko ang akon teleskopyo, daw nagpaluya sa akon dogmatiko nga pagpati sadto nga wala nagaluntad ang Dios.

Nian, ginpamangkot ko ang akon kaugalingon: ‘Kon may Dios gid man nga gamhanan kag maalam nga makasarang gani magtuga sining makahalawhaw nga uniberso, indi bala niya masarangan nga bag-uhon ining makaluluoy nga kahimtangan sa duta? Ngaa nga gintugutan pa niya ining pag-antos?’ Kon ipamangkot ko ini sa relihioso nga mga tawo, indi ako kontento sa ila mga sabat.

Pagkatapos sang hayskul kag pila ka tuig sa kolehiyo, nagsulod ako sa U.⁠S. Navy. Apang, bisan ang mga pari sa army indi man makasabat sa akon mga pamangkot. Sa masami, ginasilingan ako sang mga relihioso nga, “Ang Ginuo nagapanghikot sing misteryoso.”

Padayon ang Akon Pagpangita sing Sabat

Sang magbiya ako sa China, padayon ko gihapon nga ginapamangkot kon ngaa ginatugutan sang Dios ang pag-antos. Indi ako mahim-os ilabi na gid kon makita ko ang mga patyo sang mga soldado sa nanuhaytuhay nga mga isla nga amon ginhapitan sang magtabok kami sa Pasipiko pagpauli namon. Kalabanan sining mga lulubngan iya sang lamharon pa nga mga lalaki nga hilaw ang kamatayon.

Pagbalik ko sa Estados Unidos kag paggua ko sa Navy, may isa pa ako ka tuig nga talapuson sa Harvard University sa Cambridge, Massachusetts. Naggradwar ako pagkadason nga tuig kag nakakuha sing degree, apang wala ako dayon nagpauli sa California. Nagdesisyon ako nga magtener anay sa East Coast kag pangitaon ang sabat sa akon mga pamangkot. Plano ko nga magkadto sa New York City, diin madamo sing relihion, agod makatambong sa pila ka relihioso nga mga pagtilipon para mahibaluan ko kon ano ang ila mga panudlo.

Gin-agda ako sang akon tiya sa New York nga si Isabel Kapigian, nga magdayon sa iya puluy-an. Sia kag ang iya kapid nga anak nga babayi nga sanday Rose kag Ruth mga Saksi ni Jehova. Bangod abi ko indi ako mangin interesado sa ila mga pagtuluuhan, nagtambong ako sa pagtilipon sang iban nga mga relihion, nagpakighambal sa mga katapo sini kag nagbasa sang ila mga literatura. Masami nga ginapamangkot ko sila kon ngaa ginatugutan sang Dios ang pag-antos, apang pareho ko, wala man sila makahibalo sang sabat. Naghinakop ako nga siguro wala gid man sing Dios.

Nasapwan Ko ang mga Sabat

Nian, ginpamangkot ko ang akon tiya kag ang iya mga anak kon puede ko mabasa ang pila nila ka literatura agod mahibaluan ko ang mga pagtuluuhan sang mga Saksi ni Jehova. Sang ginbasa ko ang mga publikasyon, gilayon ko nga nakita nga ang mga Saksi ni Jehova tuhay gid sa iban nga mga relihion. Gikan sa Biblia ang mga sabat kag nakontento gid ako sini. Sa malip-ot lang nga tion, nasabat ang akon pamangkot kon ngaa ginatugutan sang Dios ang pag-antos.

Magluwas sa sini, nakita ko pa nga ginasakdag sang mga Saksi ni Jehova ang ila pasad-sa-Biblia nga mga sabat paagi sa ila mga buhat. Halimbawa, ginpamangkot ko ang akon tiya kon ano ang ginhimo sang mga lamharon pa nga mga Saksi ni Jehova sa Alemanya sang tion sang Bug-os Kalibutan nga Inaway II. Nagbuylog man bala sila sa militar didto, nagsinggit bala sila sing “Heil Hitler!,” kag nagsaludo sa bandera sang Nazi? Nagsabat sia nga wala sila magbuylog sa pagkasoldado. Kag bangod sang ila neutral nga tindog, ginpriso sila sa mga kampo konsentrasyon, diin madamo sa ila ang ginpamatay. Ginpaathag niya nga sa tion sang inaway pareho ang panindugan sang mga Saksi ni Jehova bisan diin​—⁠neutral sila. Bisan sa demokratiko nga mga pungsod, ang lamharon nga mga lalaki nga Saksi ni Jehova ginpriso bangod sang ila neutral nga panindugan.

Nian, ginpabasa sang tiya ko sa akon ang Juan 13:35 nga nagasiling: “Sa sini ang tanan makahibalo nga kamo mga disipulo ko, kon nagahigugmaanay kamo.” Dapat makita sa matuod nga mga Cristiano sa bisan diin man nga pungsod sila nagapuyo ining nagapakilala nga tanda sang gugma. Indi gid sila magpakigbahin sa mga inaway sang nagakontrahanay nga mga pungsod, nga nagapinatyanay bangod lamang magkatuhay ang ila nasyonalidad! Nagpamangkot sia: “Mahanduraw mo bala si Jesus kag iya mga disipulo nga may ginaapinan sa tion sang mga inaway sa Roma, kag nagapinatyanay?”

Ginpangabay man niya ako nga basahon ang 1 Juan 3:10-12. Nagasiling ini: “Ang mga anak sang Dios kag ang mga anak sang Yawa makilala sa sining katunayan: Ang tagsatagsa nga wala nagahimo sing pagkamatarong wala maghalin sa Dios, amo man sia nga wala nagahigugma sang iya utod. . . . Dapat kita maghigugmaanay, indi kaangay ni Cain, nga naghalin sa isa nga malauton kag nagpatay sang iya utod.”

Maathag ang ginasiling sang Biblia. Ang matuod nga mga Cristiano nagahigugmaanay, bisan diin man nga pungsod sila nagapuyo. Gani, sila nga mga mag-ululutod sa espirituwal indi gid magpatyanay ukon magpatay sang iban. Amo nga si Jesus makasiling tuhoy sa iya mga sumulunod: “Indi sila bahin sang kalibutan, subong nga ako indi bahin sang kalibutan.”​—⁠Juan 17:16.

Kon Ngaa Ginatugutan ang Pag-antos

Wala magdugay, natun-an ko nga ginasugiran kita sang Biblia kon ngaa ginatugutan sang Dios ang pag-antos. Ginapaathag sini nga sang gintuga sang Dios ang aton unang ginikanan, gintuga niya sila nga himpit kag ginbutang sila sa isa ka paraiso nga hardin. (Genesis 1:26; 2:15) Ginhatagan man niya sila sing isa ka hamili gid nga regalo​—⁠ang kahilwayan sa pagbuot. Apang dapat nila gamiton ina nga kahilwayan sing maalamon. Kon tumanon nila ang Dios kag ang iya mga kasuguan, padayon sila nga magakabuhi sa kahimpitan sa isa ka paraiso. Pasangkaron nila ini nga paraiso tubtob sa ukbong sang duta. Mangin himpit man ang ila mga kaanakan, amo nga sa ulihi, ining duta mangin isa ka matahom nga paraiso nga ginapuy-an sang himpit kag malipayon nga mga tawo.​—⁠Genesis 1:28.

Apang, kon sundon nanday Adan kag Eva ang ila kaugalingon nga dalanon, nga nahamulag sa Dios, nian indi niya pagtugutan nga magpadayon ang ila kahimpitan. (Genesis 2:​16, 17) Sing makapasubo para sa katawhan, gingamit sang aton unang mga ginikanan ang ila kahilwayan sa pagbuot sa sayop nga paagi kag naghamulag sang ila kaugalingon sa Dios. Ginsugyot sila sang isa ka rebelyuso nga espiritu nga tinuga nga amo si Satanas nga Yawa. Ginhandum niya ang paghamulag sa Dios kag ang pagsimba nga nagakadapat lamang sa Dios.​—⁠Genesis 3:1-19; Bugna 4:11.

Gani, si Satanas nangin “dios sining sistema sang mga butang.” (2 Corinto 4:4) Ang Biblia nagasiling: “Ang bug-os nga kalibutan yara sa gahom sang isa nga malauton.” (1 Juan 5:19) Gintawag ni Jesus si Satanas nga “manuggahom sang kalibutan.” (Juan 14:30) Ang pagkamalinapason ni Satanas kag sang aton unang ginikanan nagdala sing pagkadihimpit, kasingki, kamatayon, kasubo, kag pag-antos sa tanan nga katawhan.​—⁠Roma 5:12.

“Wala sa Tawo”

Agod mapakita kon ano ang epekto sang di-pagsapak sa mga kasuguan sang Manunuga sa pamilya sang tawo, gintugutan sang Dios ang mga resulta sang pagkamalinapason sa sulod sang linibo ka tuig. Ini nga kalawigon sang tion naghatag sing bastante nga kahigayunan para sa tanan nga katawhan nga kilalahon ang pagkamaminatud-on sang ginasiling sang Biblia: “Ang dalanon sang tawo wala sa iya kaugalingon. Wala sa tawo nga nagalakat bisan ang pagtuytoy sa iya tikang. Tadlunga ako, O Jehova.”​—⁠Jeremias 10:​23, 24.

Karon, pagligad sang mga siniglo, makita naton nga isa gid ka kapaslawan ang paggahom nga nahamulag sa Dios. Busa, katuyuan sang Dios nga pagatapuson ining makahalalit nga eksperimento sang katawhan nga nahamulag sa iya kag sa iya mga kasuguan.

Isa ka Maayo Gid nga Palaabuton

Sa dili na lang madugay, subong sang ginapakita sang tagna sa Biblia, pagatapuson na sang Dios ining masingki kag mapintas nga sistema sang mga butang: “Sa diutay pa nga tion, kag ang malauton wala na . . . Apang ang mga mahagop magapanag-iya sang duta, kag makasapo gid sila sing daku nga kalipay sa kabuganaan sang paghidait.”​—⁠Salmo 37:​10, 11.

Ang tagna sa Daniel 2:44 nagasiling: “Sa mga adlaw sadto nga mga hari [tanan nga sahi sang pagginahom nga nagaluntad sa karon] ang Dios sang langit magapatindog sing ginharian nga indi gid malaglag. Kag ang ginharian mismo indi iliton sa iban nga katawhan. Dugmukon sini kag papason ini tanan nga ginharian, kag magapadayon ini tubtob sa walay katubtuban.” Indi na liwat pagtugutan ang paggahom sang tawo. Ang bug-os nga duta pagagamhan sang Ginharian sang Dios. Sa idalom sang pagdumalahan sini, ang bug-os nga duta mangin isa ka paraiso kag ang katawhan amat-amat nga mahimpit kag magakabuhi sing dayon sa kalipay. Ang Biblia nagasaad: “Pahiran [sang Dios] ang tagsa ka luha sa mga mata nila, kag wala na sing kamatayon, ukon kalisod ukon paghibi ukon kasakit pa.” (Bugna 21:4) Daw ano gid kaayo nga palaabuton ang ginatigana sang Dios sa aton!

Isa ka Tuhay nga Kabuhi

Nagbag-o ang akon kabuhi sang masapwan ko ang makaalayaw nga sabat sa akon mga pamangkot. Sugod sadto, luyag ko nga alagaron ang Dios kag buligan ang iban nga mahangpan kon ngaa ginatugutan sang Dios ang pag-antos. Nahangpan ko gid ang pagkaserioso sang ginasiling sang 1 Juan 2:17: “Ang kalibutan [ining sistema sang mga butang karon nga ginagamhan ni Satanas] nagataliwan kag amo man ang kailigbon sini, apang sia nga nagahimo sang kabubut-on sang Dios nagapabilin sing dayon.” Luyag ko gid ang kabuhi nga walay katapusan sa bag-ong kalibutan sang Dios. Nagdesisyon ako nga magpuyo sa New York kag nagpakig-angot sa isa ka kongregasyon sang mga Saksi ni Jehova didto, kag madamo ang akon makalilipay nga eksperiensia sa pagbulig sa iban nga matun-an man kon ano ang akon natun-an.

Sang 1949, nakilala ko si Rose Marie Lewis. Sia, ang iya iloy nga si Sadie, kag ang iya anom ka utod nga babayi, mga Saksi ni Jehova. Si Rose nagaalagad sa Dios sing bug-os tion sa pagbantala nga hilikuton. Madamo sia sing maayo nga mga kinaiya kag gilayon nga nahulog ang akon buot sa iya. Nagpakasal kami sang Hunyo 1950 kag nagpuyo sa New York. Malipayon kami sa amon hilikuton kag nagakalipay sa paglaum nga magkabuhi sing dayon sa bag-ong kalibutan sang Dios.

Sang 1957, gin-agda kami ni Rose Marie nga mag-alagad sing bug-os tion sa ulong-talatapan sang mga Saksi ni Jehova sa Brooklyn, sa New York. Sang Hunyo 2004, 54 ka tuig na kami nga nagaasawahay sing malipayon, kag 47 sa sini ang ginhinguyang namon sa ulong-talatapan sa Brooklyn. Makalilipay gid yadto nga mga tinuig sang pag-alagad kay Jehova kag pagpanghikot kaupod sa linibo ka masigkatumuluo.

Ang Akon Pinakagrabe nga Pag-antos

Makapasubo nga sang temprano sang Disiembre 2004, nasayasat nga ang isa ka baga ni Rose Marie may kanser. Nagsiling ang espesyalista nga mga doktor nga madasig ini maglapta kag dapat kuhaon. Gin-operahan sia sang talipuspusan sang Disiembre kag mga isa ka semana sang ulihi, ang manugbusbos nagkadto sa kuarto ni Rose sa ospital kag nagsiling sa amon: “Rose Marie, magpauli ka na! Nag-ayo ka na!”

Apang, pila lang ka adlaw pagpauli namon, si Rose Marie nakabatyag sing tuman nga kasakit sa iya tiyan nayon kag sa iban pa nga bahin sang iya lawas. Wala nagauntat ini nga pagpalanakit, gani nagbalik sia sa ospital para magpaeksamin liwat. Nasapwan nga bangod sa pila ka rason, nagakorta ang dugo sa pila niya ka organo amo kon ngaa indi makasulod sa sini nga mga organo ang kinahanglanon nga oksiheno. Ginhimo sang mga doktor ang tanan nila nga masarangan agod mabulong ini apang napaslawan sila. Pagligad sang pila lang ka semana, sang Enero 30, 2005, nabatyagan ko ang pinakamasakit nga hitabo sa akon kabuhi. Ang akon pinalangga nga si Rose Marie napatay.

Sa sini nga tion halos 80 anyos na ako kag sa bug-os ko nga kabuhi nakita ko na ang pag-antos sang mga tawo, apang tuhay gid ini. Si Rose Marie kag ako, subong sang ginasiling sang Biblia, “isa ka unod.” (Genesis 2:24) Nasaksihan ko ang pag-antos sang iban kag nabatyagan ko man mismo ang kasakit sang mapatyan ako sing mga abyan kag himata. Apang ang kasakit nga akon nabatyagan sang mapatay ang akon asawa tuman gid kag indi madali madula. Bug-os ko karon nga narealisar kon daw ano nga kasubo ang ginaantos sang tawhanon nga pamilya sa madugay na nga tion kon ang isa ka hinigugma mapatay.

Walay sapayan sini, nabuligan ako sang akon paghangop tuhoy sa ginhalinan sang pag-antos kag kon paano ini matapos. Ang Salmo 34:18 nagasiling: “Si Jehova malapit sa mga buong sing tagipusuon; kag ginaluwas niya ang mga nadugmok sa espiritu.” Ang isa ka sekreto agod mabatas ini nga pag-antos amo ang ihibalo nga ang Biblia nagatudlo nga may pagkabanhaw, nga yadtong yara sa mga lulubngan magagua, kag may kahigayunan nga magpuyo sing dayon sa bag-ong kalibutan sang Dios. Ang Binuhatan 24:15 nagasiling: “May pagkabanhaw sang mga matarong kag mga dimatarong.” Ginahigugma gid ni Rose Marie ang Dios. Napat-od ko nga ginahigugma man sia sang Dios kag nga dumdumon niya sia kag pagabanhawon niya sa iya gintalana nga tion, nga ginalauman ko nga sa dili na lang madugay.​—⁠Lucas 20:38; Juan 11:25.

Bisan pa nga tuman nga kasubo ang ginadulot sang pagkapatay sang isa ka hinigugma, mas labi ang kalipay nga mabatyagan sa pag-abiabi sa isa nga hinigugma sa pagkabanhaw. (Marcos 5:42) Ang Pulong sang Dios nagasaad: “Ang imo mga patay magakabuhi. . . . Bisan ang wala sing mahimo nga mga patay iluad sang duta.” (Isaias 26:19) Madamo sa mga “matarong” nga ginsambit sa Binuhatan 24:15 ang mahimo nga una nga pagabanhawon. Daw ano ka makalilipay ina nga tion! Kag upod sa mga pagabanhawon amo si Rose Marie. Pat-od nga pagaabiabihon sia sang iya mga hinigugma! Daw ano ka makaalayaw ang pagkabuhi sa sina nga tion sa isa ka kalibutan nga wala na sing pag-antos!

[Mga retrato sa pahina 9]

Nasaksihan ko ang pag-antos sang gin-asayn ako sa China

[Mga retrato sa pahina 10]

Sugod sang 1957, nagaalagad ako sa ulong-talatapan sang mga Saksi ni Jehova sa Brooklyn

[Retrato sa pahina 12]

Ginpakaslan ko si Rose Marie sang 1950

[Retrato sa pahina 13]

Sa ika-50 nga anibersaryo sang amon kasal, sang 2000