Mga Pamatan-on—Panikasugi ang mga Tulumuron nga Nagapadungog sa Dios
“Hanasa ang imo kaugalingon nga ang imo tulumuron amo ang diosnon nga debosyon.”—1 TIMOTEO 4:7.
1, 2. (a) Ngaa ginhatagan ni Pablo sing komendasyon si Timoteo? (b) Paano ang mga pamatan-on karon ‘nagahanas sang ila kaugalingon nga ang ila tulumuron amo ang diosnon nga debosyon’?
“WALA na ako sing iban pa nga may panimuot kaangay sang iya nga magaulikid gid nahanungod sa inyo. . . . Kaangay sa anak upod sa amay nagpaulipon sia upod sa akon sa pagpauswag sing maayong balita.” (Filipos 2:20, 22) Ginlakip ni apostol Pablo ining mainit nga komendasyon sa iya sulat sa unang siglo nga mga Cristiano sa Filipos. Sin-o ang iya ginapatuhuyan? Si Timoteo, ang iya bataon nga kaupod sa paglakbay. Hunahunaa lamang kon paano napalig-on si Timoteo sang ginpabutyag nga pagpalangga kag pagsalig ni Pablo!
2 Ang mahunahunaon sa espirituwal nga mga pamatan-on kaangay ni Timoteo hamili gid sa katawhan ni Jehova. (Salmo 110:3) Sa karon, ang organisasyon sang Dios may madamo nga pamatan-on nga nagaalagad subong mga payunir, mga misyonero, mga boluntaryo sa konstruksion, kag mga Bethelite. Tuman ka dalayawon man ang mga makugi nga nagapakigbahin sa mga hilikuton sang kongregasyon samtang ginaatipan ang iban pa nga mga responsibilidad. Nabatyagan sining mga pamatan-on ang matuod nga kaayawan bangod ginpanikasugan nila ang mga tulumuron nga nagapadungog sa aton langitnon nga Amay, si Jehova. Matuod gid nga ‘ginahanas nila ang ila kaugalingon nga ang ila tulumuron amo ang diosnon nga debosyon.’—1 Timoteo 4:7, 8.
3. Ano nga mga pamangkot ang binagbinagon sa sini nga artikulo?
3 Subong isa ka pamatan-on, ginapanikasugan mo bala nga lab-uton ang espesipiko nga espirituwal nga mga tulumuron? Diin mo masapwan ang bulig kag pagpalig-on agod mahimo ini? Paano mo mapamatukan ang mga pag-ipit sining materyalistiko nga kalibutan? Ano nga mga pagpakamaayo ang mapaabot mo kon panikasugan mo ang mga tulumuron nga nagapadungog sa Dios? Sabton naton ini nga mga pamangkot paagi sa pag-usisa sa kabuhi kag karera ni Timoteo.
Ang Ginhalinan ni Timoteo
4. Isaysay sing malip-ot ang kabuhi ni Timoteo subong isa ka Cristiano.
4 Si Timoteo nagdaku sa Listra, isa ka gamay nga banwa sa probinsia sang Galacia nga sakop sang Roma. Mahimo nga natun-an niya ang Cristianismo sang tin-edyer pa lamang sia, sang nagbantala si Pablo sa Listra sang mga 47 C.E. Madasig nga natigayon ni Timoteo ang maayo gid nga reputasyon sa tunga sang lokal nga Cristianong mga kauturan. Sang nagbalik si Pablo sa Listra duha ka tuig sang ulihi kag sang nahibaluan niya ang pag-uswag ni Timoteo, ginpili ni Pablo si Timoteo subong iya kaupod sa pagmisyonero. (Binuhatan 14:5-20; 16:1-3) Samtang nagahamtong si Timoteo, ginhatagan sia sing mas daku pa nga mga responsibilidad, lakip na ang importante nga katungdanan nga palig-unon ang mga kauturan. Sang ginsulatan ni Pablo si Timoteo gikan sa bilangguan sa Roma sang mga 65 C.E., si Timoteo nagapangalagad na subong isa ka Cristianong gulang sa Efeso.
5. Suno sa 2 Timoteo 3:14, 15, ano ang duha ka butang nga nakaamot sa desisyon ni Timoteo nga panikasugan ang espirituwal nga mga tulumuron?
5 Maathag nga ginpili ni Timoteo nga panikasugan ang espirituwal nga mga tulumuron. Apang ano ang nagpahulag sa iya nga himuon ini? Sa iya ikaduha nga sulat kay Timoteo, ginsambit ni Pablo ang duha ka butang. “Magpadayon ka sa mga butang nga imo natun-an kag nabuyok ka nga patihan,” sulat niya, “nga nakahibalo kon kay sin-o mo natun-an ini kag kutob sa pagkalapsag nahibaluan mo ang balaan nga mga sinulatan.” (2 Timoteo 3:14, 15) Usisaon anay naton ang impluwensia sang iban nga mga Cristiano sa ginhimo nga mga pagpili ni Timoteo.
Manginpulos sa Maayo nga mga Impluwensia
6. Ano nga paghanas ang nabaton ni Timoteo, kag ano ang iya ginhimo?
6 Ginpadaku si Timoteo sa isa ka nabahinbahin sa relihion nga puluy-an. Ang iya amay Griego, kag ang iya iloy nga si Eunice, kag ang iya lola nga si Loida mga Judiyo. (Binuhatan 16:1) Kutob sa iya pagkalapsag, gintudluan nanday Eunice kag Loida si Timoteo sang mga kamatuoran gikan sa Hebreong Kasulatan. Sang nangin Cristiano na sila, walay duhaduha nga ginbuyok nila si Timoteo nga patihan ang Cristianong mga panudlo. Maathag nga ginpanginpuslan ni Timoteo ining maayo gid nga paghanas. Si Pablo nagsiling: “Ginadumdom ko ang imo pagtuo nga wala sing bisan ano nga pagkasalimpapaw, nga yara una sa imo lola nga si Loida kag sa imo iloy nga si Eunice, kag nagasalig ako nga yara man sa imo.”—2 Timoteo 1:5.
7. Ano nga pagpakamaayo ang yara sa madamo nga pamatan-on, kag paano sila makapanginpulos sa sini?
7 Sa karon, madamo nga pamatan-on ang may mahinadlukon sa Dios nga mga ginikanan kag mga lolo kag lola, nga kaangay nanday Loida kag Eunice nagakilala sang pagkaimportante sang espirituwal nga mga tulumuron. Halimbawa, nadumduman pa ni Samira ang malawig nga paghambalanay nila sang iya mga ginikanan sang tin-edyer pa sia. “Gintudluan ako ni Nanay kag ni Tatay nga tamdon ang mga butang suno sa pagtamod ni Jehova kag unahon ang pagbantala nga hilikuton sa akon kabuhi,” saysay niya. “Pirme nila ako ginpalig-on nga panikasugan ang bug-os tion nga pag-alagad.” Ginsunod ni Samira ang pagpalig-on sang iya mga ginikanan kag karon malipayon sia sa iya pinasahi nga pribilehiyo nga makaalagad subong katapo sang pamilya Bethel sa ila pungsod. Kon ginapalig-on kamo sang inyo mga ginikanan nga magkonsentrar sa espirituwal nga mga tulumuron, binagbinaga sing maayo ang ila laygay. Ginahunahuna gid nila ang inyo kaayuhan.—Hulubaton 1:5.
8. Paano nakapanginpulos si Timoteo gikan sa makapalig-on nga Cristianong pagpakig-upod?
8 Importante man nga mangita ka sing makapalig-on nga pagpakig-upod sa Cristianong paghiliutod. Si Timoteo kilala gid sang Cristianong mga gulang sa iya kaugalingon nga kongregasyon kag sang mga taga-Iconio, nga mga 30 kilometros ang kalayuon. (Binuhatan 16:1, 2) Ginpalambo niya ang suod nga pagpakig-abyan kay Pablo, isa ka makugi nga tawo. (Filipos 3:14) Ginpahangop sang mga sulat ni Pablo nga si Timoteo handa sa pagbaton sang mga laygay kag sa pag-ilog sa mga halimbawa sang mga alagad sang Dios nga nagpakita sing talalupangdon nga pagtuo. (1 Corinto 4:17; 1 Timoteo 4:6, 12-16) Si Pablo nagsulat: “Ginsunod mo sing maayo ang akon panudlo, ang akon dalanon sang kabuhi, ang akon katuyuan, ang akon pagtuo, ang akon pagkamapinasensiahon, ang akon gugma, ang akon pagbatas.” (2 Timoteo 3:10) Huo, ginsunod sing maayo ni Timoteo ang halimbawa ni Pablo. Sing kaanggid, kon makigsuod ka sa mabakod sa espirituwal nga mga indibiduwal sa kongregasyon, mabuligan ka nga mapalambo ang maayo nga espirituwal nga mga tulumuron.—2 Timoteo 2:20-22.
Tun-i “ang Balaan nga mga Sinulatan”
9. Luwas sa pagpili sing maayo nga mga kaupdanan, ano ang dapat mo himuon agod ‘mahanas mo ang imo kaugalingon nga ang imo tulumuron amo ang diosnon nga debosyon’?
9 Ang paglab-ot sa espirituwal nga mga tulumuron nagadepende lamang bala sa pagpili sing maayo nga mga kaupdanan? Indi. Kaangay ni Timoteo, dapat mo usisaon sing maayo ang “balaan nga mga sinulatan.” Ayhan wala ka sing huyog sa pagtuon, apang dumduma nga dapat ‘hanason ni Timoteo ang iya kaugalingon nga ang iya tulumuron amo ang diosnon nga debosyon.’ Sa masami ang mga atleta nagahanas sing lakas sa sulod sang madamo nga bulan agod malab-ot ang ila tulumuron. Sing kaanggid, ang paglab-ot sa espirituwal nga mga tulumuron nagakinahanglan man sing sakripisyo kag hanuot nga panikasog. (1 Timoteo 4:7, 8, 10,) ‘Apang,’ mahimo mamangkot ka, ‘paano ang pagtuon sing Biblia makabulig sa akon nga malab-ot ang akon mga tulumuron?’ Binagbinagon naton ang tatlo ka paagi.
10, 11. Ngaa ang Kasulatan makapahulag sa imo sa paglab-ot sang espirituwal nga mga tulumuron? Maghatag sing halimbawa.
10 Una, ang Kasulatan magahatag sa imo sing husto nga motibasyon. Ginapahayag sini ang dalayawon nga personalidad sang aton langitnon nga Amay, ang iya daku gid nga buhat sang gugma para sa aton, kag ang dayon nga mga pagpakamaayo nga ginatigana niya sa iya matutom nga mga alagad. (Amos 3:7; Juan 3:16; Roma 15:4) Samtang nagadugang ang imo ihibalo tuhoy kay Jehova, nagadaku man ang imo gugma sa iya kag ang imo handum nga idedikar ang imo kabuhi sa iya.
11 Madamo nga Cristianong pamatan-on ang nagasiling nga importante ang personal nga pagtuon sing regular sa Biblia agod mabuligan sila nga manindugan sa kamatuoran. Halimbawa, si Adele, ginpadaku sa isa ka Cristianong puluy-an apang wala gid nakapahamtang sing espirituwal nga mga tulumuron. “Ginadala ako sang akon mga ginikanan sa Kingdom Hall,’’ saysay niya, “apang wala ako nagatuon ukon nagapamati man lang sa mga miting.” Sang nabawtismuhan ang iya magulang nga babayi, nangin serioso si Adele sa kamatuoran. “Ginsugdan ko nga basahon ang bug-os nga Biblia. Nagabasa ako sing malip-ot kag dayon ginasulat ko ang akon komento tuhoy sa akon nabasahan. Ginatago ko gihapon ang akon mga nota. Nabasa ko ang Biblia sa sulod sang isa ka tuig.” Subong resulta, napahulag si Adele nga idedikar ang iya kabuhi kay Jehova. Walay sapayan sang iya serioso nga kasablagan sa lawas, sia karon isa ka payunir, ukon bug-os tion nga ebanghelisador.
12, 13. (a) Ang pagtuon sa Biblia makabulig sa isa ka pamatan-on sa paghimo sing ano nga mga pagbag-o, kag paano? (b) Maghatag sing mga halimbawa sang praktikal nga kaalam nga yara sa Pulong sang Dios.
12 Ikaduha, ang Biblia magabulig sa imo sa paghimo sing kinahanglanon nga mga pagbag-o sa imo personalidad. Ginsilingan ni Pablo si Timoteo nga “ang balaan nga mga sinulatan” “mapuslanon sa pagpanudlo, sa pagsabdong, sa pagtadlong sa mga butang, sa pagdisiplina sa pagkamatarong, agod ang tawo sang Dios may ikasarang gid, kag nasangkapan sing bug-os para sa tagsa ka maayong buhat.” (2 Timoteo 3:16, 17) Paagi sa regular nga pagpamalandong sa mga butang may kaangtanan sa Pulong sang Dios kag paagi sa pag-aplikar sang mga prinsipio sang Biblia, ginapahanugutan mo ang espiritu sang Dios nga pauswagon ang imo personalidad. Mapalambo mo ang importante nga mga kinaiya, subong sang pagkamapainubuson, pagbatas, kapisan, kag matuod nga gugma sa mga masigka-Cristiano. (1 Timoteo 4:15) Ginpakita ni Timoteo ini nga mga kinaiya, amo nga daku gid sia nga bulig kay Pablo kag sa mga kongregasyon nga iya gin-alagaran.—Filipos 2:20-22.
13 Ikatlo, ang Pulong sang Dios nagaunod sing madamo nga praktikal nga kaalam. (Salmo 1:1-3; 19:7; 2 Timoteo 2:7; 3:15) Magabulig ini sa imo sa pagpili sing maalamon sang imo mga abyan, sing maayo nga kalingawan, kag sa pag-atubang sa madamo nga problema. (Genesis 34:1, 2; Salmo 119:37; 1 Corinto 7:36) Importante gid ang paghimo sing maalamon nga mga desisyon karon agod malab-ot mo ang imo espirituwal nga mga tulumuron.
“Makig-away sa Maayong Pagpakig-away”
14. Ngaa ang pagpanikasog sa espirituwal nga mga tulumuron indi ang pinakamahapos nga dalanon?
14 Ang pag-una sa mga tulumuron nga nagapadungog kay Jehova amo ang labing maalamon nga dalanon apang indi ini ang pinakamahapos. Halimbawa, kon tuhoy sa pagpili sing karera mahimo nga impluwensiahan gid ikaw sang imo mga paryente, mga katubotubo, kag may maayo sing tinutuyo nga mga manunudlo nga nagapati nga ang mas mataas nga edukasyon kag daku sing kita nga karera amo ang importante nga mga butang agod matigayon ang matuod nga kadalag-an kag kalipay. (Roma 12:2) Kaangay ni Timoteo, kinahanglan mo nga “makig-away sa maayong pagpakig-away sang pagtuo” agod ‘makapanguyapot sing malig-on sa kabuhi nga walay katapusan’ nga ginatanyag ni Jehova sa imo.—1 Timoteo 6:12; 2 Timoteo 3:12.
15. Ano nga pagpamatok ang mahimo gin-atubang ni Timoteo?
15 Kon ang di-tumuluo nga mga katapo sang pamilya indi mag-ugyon sa imo mga desisyon, ang pagtilaw labi na nga mabudlay. Ayhan, dapat landason ni Timoteo ini nga sahi sang pagpamatok. Suno sa isa ka libro, mahimo nga ang pamilya ni Timoteo “lakip sa edukado kag may mataas sing kinitaan nga pamilya.” Mahimo man nga ginpaabot sang iya amay nga unahon niya ang mas mataas nga edukasyon kag padayunon ang negosyo sang pamilya.a Hunahunaa ang reaksion sang amay ni Timoteo sang nahibaluan niya nga ginpili ni Timoteo ang mga katalagman kag ang walay kasiguruhan sa pinansial nga pagmisyonero upod kay Pablo!
16. Paano gin-atubang sang isa ka pamatan-on ang pagpamatok sang iya ginikanan?
16 Ang pamatan-on nga mga Cristiano karon nagaatubang man sing kaanggid nga mga problema. Si Matthew, nga nagapangalagad sa sanga talatapan sang mga Saksi ni Jehova, naghinumdom: “Sang ginsugdan ko ang pagpayunir, nalugaw-an gid ang akon amay. Para sa iya, kanugon gid sang akon tinun-an bangod nagdyanitor lang ako agod may inugsakdag sa akon pagpayunir. Ginayaoyao niya ako, nga ginapahanumdom kon daw ano kadaku kuntani ang akon kitaon kon mangita ako sing mas maayo nga trabaho.” Paano gin-atubang ni Matthew ang amo nga pagpamatok? “Gin-ukuran ko ang akon iskedyul sa pagbasa sing Biblia kag tayuyon ako nga nagapangamuyo, ilabi na sa mga tion nga daw madula ko na ang akon pagpugong sa kaugalingon.” Ginpadyaan ang panikasog ni Matthew. Sang ulihi nag-ayuhay na sila sang iya amay. Labi pa nga nagsuod man si Matthew kay Jehova. “Napamatud-an ko nga ginsakdag, ginpalig-on kag gin-amligan ako ni Jehova batok sa paghimo sing di-maalamon nga mga desisyon,” siling ni Matthew. “Wala ko tani maeksperiensiahan ini tanan kon wala ko gintinguhaan ang espirituwal nga mga tulumuron.”
Hupti ang Imo Espirituwal nga mga Tulumuron
17. Paano di-hungod nga mapaluya sang iban ang mga nagaplano sa pagsulod sa bug-os tion nga pag-alagad? (Mateo 16:22)
17 Sing di-hungod, mahimo nga ang imo mga masigkatumuluo amo pa gani ang magpaluya sang imo pagpanikasog nga malab-ot ang imo espirituwal nga mga tulumuron. ‘Ngaa magpayunir ka gid?’ mahimo ipamangkot sang iban. ‘Puede ka man makapangabuhi sing normal kag sa gihapon makapakigbahin sa pagbantala nga hilikuton. Ngaa indi ka mangita sing maayo nga trabaho agod mag-ayo ang imo pangabuhi.’ Daw maayo ini nga laygay, apang ginahanas mo gid bala ang imo kaugalingon nga ang imo tulumuron amo ang diosnon nga debosyon kon sundon mo ini nga laygay?
18, 19. (a) Paano mo mahuptan ang imo espirituwal nga mga tulumuron? (b) Ipaathag kon ano nga mga sakripisyo ang imo ginahimo para sa Ginharian subong isa ka pamatan-on.
18 Mahimo gid nga kaanggid sini ang panghunahuna sang pila ka Cristiano sang panahon ni Timoteo. (1 Timoteo 6:17) Agod buligan si Timoteo nga mahuptan ang iya espirituwal nga mga tulumuron, ginpalig-on sia ni Pablo, nga nagasiling: “Wala sing tawo nga nagaalagad subong soldado ang nadalahig sa pagpatikang subong palangabuhian, agod matigayon niya ang kahamuot sang isa nga naglista sa iya subong soldado.” (2 Timoteo 2:4) Indi mahimo sang isa ka soldado ang mga ginapanikasugan sang sibilyan nga mga tawo. Ang kabuhi niya kag sang iban nasandig sa iya pirme nga pagkaalisto sa sugo sang iya nagamando nga opisyal. Subong soldado sa idalom ni Cristo, dapat ka man mangin determinado kag maglikaw nga madalahig sa di-kinahanglanon nga pagpanikasog sa materyal nga mahimo makapugong sa imo sa pagtuman sing bug-os sa imo nagaluwas kabuhi nga ministeryo.—Mateo 6:24; 1 Timoteo 4:16; 2 Timoteo 4:2, 5.
19 Sa baylo nga himuon ang matawhay nga pangabuhi nga imo tulumuron, palambua ang masinakripisyuhon nga panimuot. “Mangin handa bisan wala ang mga butang nga nagapahapos sa kabuhi, subong isa sa mga hangaway ni Cristo Jesus.” (2 Timoteo 2:3, The English Bible in Basic English) Sang nagapakig-upod kay Pablo, natun-an ni Timoteo ang pagkakontento bisan sa pinakamabudlay nga mga kahimtangan. (Filipos 4:11, 12; 1 Timoteo 6:6-8) Mahimo mo man ini. Handa ka bala sa pagsakripisyo para sa Ginharian?
Mga Pagpakamaayo Karon kag sa Palaabuton
20, 21. (a) Ilaragway ang pila ka pagpakamaayo nga matigayon paagi sa pagtinguha sa espirituwal nga mga tulumuron. (b) Determinado ka nga himuon ang ano?
20 Mga 15 ka tuig nga nakig-upod si Timoteo kay Pablo. Nasaksihan mismo ni Timoteo ang pagtukod sing bag-o nga mga kongregasyon samtang nagalapnag ang maayong balita sa halos bug-os nga naaminhan nga duog sa Mediteraneo. Ang iya kabuhi mas makalilipay kag makaalayaw sangsa kon ginpili niya ang “normal” nga kabuhi. Paagi sa pagpanikasog sa espirituwal nga mga tulumuron, ikaw man magaani sing bugana nga espirituwal nga mga pagpakamaayo. Mangin suod ka kay Jehova kag matigayon mo ang gugma kag pagtahod sang imo mga masigka-Cristiano. Sa baylo sang kasakit kag kabang-awan nga resulta sang pagtinguha sa materyal nga manggad, matigayon mo ang matuod nga kalipay nga resulta sang di-makagod nga paghatag. Labi sa tanan, ‘makapanguyapot ka sing malig-on sa matuod nga kabuhi’—dayon nga kabuhi sa paraiso nga duta.—1 Timoteo 6:9, 10, 17-19; Binuhatan 20:35.
21 Gani kon wala mo pa ini mahimo, ginapalig-on ka gid namon nga sugdan gilayon ang paghanas sa imo kaugalingon nga ang imo tulumuron amo ang diosnon nga debosyon. Makigsuod sa mga utod sa kongregasyon nga makabulig sa imo sa paglab-ot sang espirituwal nga mga tulumuron, kag pamangkuta sila kon ano ang ila malaygay sa imo. Himua nga prioridad ang personal nga pagtuon sing regular sa Pulong sang Dios. Mangin determinado nga pamatukan ang materyalistiko nga espiritu sining kalibutan. Kag dumduma pirme nga ang Dios “nga bugana nga nagahatag sa aton sang tanan nga butang agod malipay kita” nagapasalig sa imo nga matigayon mo ang bugana nga pagpakamaayo karon kag sa palaabuton kon pilion mo ang mga tulumuron nga nagapadungog sa iya.—1 Timoteo 6:17.
[Footnote]
a Ginapabaloran gid sang mga Griego ang edukasyon. Si Plutarch nga katubotubo ni Timoteo, nagsulat: “Ang maayo nga edukasyon amo ang ginahalinan sang tanan nga kaayuhan. . . . Masiling ko nga nagabulig gid ini para sa maayo nga pamatasan kag kalipay. . . . Ang tanan iban pa nga bentaha para lamang sa kaayawan sang mga handum sang tawo, kag indi tanto ka importante, kag indi takus nga kabalak-an gid naton.”—Moralia, I, “Ang Edukasyon Sang mga Kabataan.”
Madumduman Mo Bala?
• Diin masapwan sang mga pamatan-on ang bulig agod malab-ot ang ila espirituwal nga mga tulumuron?
• Ngaa importante ang maukod nga pagtuon sing Biblia?
• Paano mapamatukan sang mga pamatan-on ang materyalistiko nga impluwensia sining kalibutan?
• Ano nga mga pagpakamaayo ang resulta sang pagtinguha sa espirituwal nga mga tulumuron?
[Piktyur sa pahina 24]
Ginpanikasugan ni Timoteo ang maayo nga mga tulumuron
[Mga piktyur sa pahina 25]
Anong maayo nga mga impluwensia ang nakabulig kay Timoteo?
[Mga piktyur sa pahina 26]
Ginatinguhaan mo bala nga malab-ot ang espirituwal nga mga tulumuron?