Nahibaluan Mo Bala?

Ano ang ginahimo sang mga Judiyo nga nangin rason para pakamalauton ni Jesus ang pagpanumpa?

SUNO sa Mosaikong Kasuguan, may mga tion nga nagakaigo ang pagpanumpa. Pero, sang panahon ni Jesus, nangin kinaandan na lang sa mga Judiyo ang pagpanumpa. Kon may ihambal sila bisan parte sa witiwiti nga mga butang, nagapanumpa sila dayon. Ginahimo nila ini para patihan ang ila ginhambal. Pero duha ka beses nga ginpakamalaut ini ni Jesus. Nagsiling sia: “Dapat nga ang inyo ‘Huo’ mangin huo, ang inyo ‘Indi,’ indi.”—Mat. 5:33-37; 23:16-22.

Suno sa Theological Dictionary of the New Testament, ginapamatud-an sang Talmud nga kinaandan na lang para sa mga Judiyo nga magpanumpa sa halos tanan nila nga ginahambal. Detalyado nga ginapaathag sang Talmud kon ano nga panumpa ang dapat tumanon kag kon ano ang indi.

Indi lang si Jesus ang nagpakamalaut sang indi nagakaigo nga pagpanumpa. Halimbawa, ang Judiyo nga manunulat sang kasaysayan nga si Flavius Josephus nagsulat parte sa isa ka sekta sang mga Judiyo nga wala nagapanumpa. Ang mga miembro sini nga sekta nagapati nga ang pagpanumpa mas malain pa sa pagbutig. Para sa ila, kon ang isa ka tawo nagapanumpa para patihan sia sang iban, butigon ina nga tawo. Ang apokripal nga sinulatan sang mga Judiyo nga ginatawag Wisdom of Sirach, ukon Ecclesiasticus, (23:11) nagsiling man: “Ang tawo nga pirme nagapanumpa tuman kalain.” Gani, ginpakamalaut ni Jesus ang mga tawo nga wala ginaserioso ang pagpanumpa. Kon pirme kita nagasugid sang matuod, indi na naton kinahanglan magpanumpa para patihan kita.