Bilog Kalibutan nga Problema sa Mental Health
“May ginakabalak-an gid ako pirme, bisan pa wala man sing rason.”
“Kon malipayon gani ako, ginakulbaan ako. Kay bal-an ko nga dugaydugay, masubuan naman ako.”
“Ginatinguhaan ko tani nga magpokus sa nagakatabo sa isa lang ka adlaw, pero kon kaisa, gulpi lang ako nagakabalaka sa madamo nga mga butang.”
Ginsiling ini sang mga tawo nga may problema sa ila mental health. May kilala ka bala, ukon ikaw mismo may amo man sini nga problema?
Ang matuod, wala ka nagaisahanon. Madamo nga tawo subong ang apektado sang problema sa mental health. Mahimo nga sila mismo ang nagaantos sini ukon ang ila mga pinalangga.
Maathag gid nga nagakabuhi na kita sa “makahalanguyos nga mga tion nga mabudlay atubangon” nga nagadala sang madamo nga mga problema. (2 Timoteo 3:1) Ginabulubanta sa isa ka pagtuon, nga sa bilog nga kalibutan, mga isa sa kada walo ka tawo ang may problema sa mental health. Bangod sa COVID-19 nga pandemic, sang 2020 nagtaas sing mga 26 porsiento ang kadamuon sang mga tawo nga may anxiety disorder kag mga 28 porsiento man ang gindugang sa kadamuon sang mga tawo nga may malala nga depresyon.
Importante nga mabal-an naton kon daw ano kadamo ang may amo sini nga problema. Pero mas importante nga mabal-an kon ano ang makabulig sa imo kag sa imo mga pinalangga nga maatubang ini.
Ano ang mental health?
Kon maayo ang imo mental health, maayo ang pamatyag mo kag mahimo mo ang imo mga ulubrahon. Masarangan mo ang normal nga mga stress, madamo ka sing mahimo, kag nalipay ka sa imo kabuhi.
Ang problema sa hunahuna . . .
INDI bangod maluya ang isa ka tawo ukon may ginhimo sia nga sala.
ISA KA BALATIAN nga nagaresulta sa grabe nga pag-antos kag amo ang rason kon ngaa indi makontrol sang isa ang iya hunahuna, emosyon, kag paggawi.
Isa man ka rason nga mabudlayan ang isa sa pagpakigbagay sa iban kag sa paghimo sang adlaw-adlaw nga hilikuton.
Wala sang ginapili, ano man ang edad, kultura, rasa, tribo, relihion, ineskwelahan, ukon obra.
Kon ano ang makabulig sa mga may problema sa mental health
Kon ikaw ukon ang isa sa imo mga pinalangga makaeksperiensia sang daku nga pagbag-o sa personalidad, nangin palatulog ukon indi makatulog, nangin palakaon ukon wala sing gana nga magkaon, sobra magkabalaka ukon pirme ginasubuan, mahimo nga kinahanglan mo sang bulig para mahibaluan kon ano ang rason sini kag kon paano ini bulngon. Pero ano ang makabulig sa imo?
Ang pinakamaalam nga tawo nga nagkabuhi, si Jesucristo, nagsiling: “Ang mga mapagros wala nagakinahanglan sing manugbulong, kundi ang mga masakiton.” (Mateo 9:12) Ang mga nagamasakit nga nagpakonsulta sa doktor kag nahatagan sang insakto nga bulong nabuligan para mag-ayoayo ang ila pamatyag kag para mahimo naman nila liwat ang ila mga hilikuton kag mangin malipayon. Kon ang imo mga sintomas grabe gid kag wala nagakadula, maayo gid nga magpadoktor ka dayon.a
Bisan pa ang Biblia indi isa ka libro parte sa pagpabulong, ang ginasiling sini makabulig sa aton mental health. Ginaagda ka namon nga binagbinagon ang masunod nga mga artikulo. Mabasa mo diri kon paano makabulig ang Biblia para maatubang naton ang mga problema sa mental health.
a Ang Lalantawan wala nagarekomendar sang bisan ano nga klase sang pagbulong. Dapat binagbinagon sang kada isa ang iya sitwasyon antes maghimo sang personal nga desisyon.