Mga Reperensia Para sa Pagkabuhi kag Pagministeryo nga Workbook Para sa Miting
SEPTIEMBRE 5-11
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | 1 HARI 9-10
“Dayawa si Jehova Bangod sa Iya Kaalam”
Isa ka Pagduaw nga Ginpadyaan sing Bugana
Sang makilala si Solomon, gintilawan sia sang reyna paagi sa “makalilibog nga mga pamangkot.” (1 Hari 10:1) Ang Hebreong tinaga nga gingamit diri mahimo mabadbad subong “mga paktakon.” Apang wala ini nagakahulugan nga ginpasabat sang reyna si Solomon sang wala pulos nga paindis-indis. Sing makawiwili, gingamit sa Salmo 49:4 ang pareho nga Hebreong tinaga sa paglaragway sang serioso nga mga pamangkot tuhoy sa sala, kamatayon, kag pagtubos. Kon amo, mahimo nga ang reyna sang Seba naghinun-anon upod kay Solomon sang madalom nga mga tema nga nagtilaw sa kadalumon sang iya kaalam. Ang Biblia nagasiling nga “ginpabutyag [niya] sa iya ang tanan nga yara sa iya tagipusuon.” Kag si Solomon “nagsaysay sa iya sang tanan niya nga pamangkot. Wala sing bisan ano nga natago sa hari nga wala niya masaysay sa iya.”—1 Hari 10:2b, 3.
Kon Bugana ang Kaalwan
Natingala sa iya nabatian kag nakita, mapainubuson nga nagsabat ang reyna: “Malipayon ang imo mga alagad nga nagatindog sa imo atubangan, nga nagapamati sang imo kaalam!” (1 Hari 10:4-8) Wala niya ginsiling nga malipayon ang mga alagad ni Solomon bangod ginpalibutan sila sang kahamungaya—bisan pa nga amo matuod. Sa baylo, ang mga alagad ni Solomon ginpakamaayo bangod makapamati sila pirme sa hatag-Dios nga kaalam ni Solomon. Daw ano kaayo nga halimbawa ang reyna sang Sheba sa katawhan ni Jehova karon, nga nagabenepisyo mismo sa kaalam sang Manunuga kag sang iya Anak, si Jesucristo!
Isa ka Pagduaw nga Ginpadyaan sing Bugana
Nagdayaw gid ang reyna sang Seba sa kaalam ni Solomon kag sa kahamungaya sang iya ginharian sa bagay nga “nahalawhaw sia.” (1 Hari 10:4, 5) Ginhangop sang iban ini nga prase nga ang reyna “naurungan.” Ang isa ka iskolar nagapanugda pa gani nga nalipong sia! Kon ano gid man ang natabo, nahayanghag ang reyna sa iya nakita kag nabatian. Gintawag niya nga malipayon ang mga alagad ni Solomon bangod nakabati sining kaalam sang hari, kag ginpakamaayo niya si Jehova tungod sang pagpalingkod kay Solomon sa trono. Nian ginhatagan niya ang hari sing malahalon nga mga dulot, nga ang bulawan lamang nagabili, suno sa karon nga bili, sing mga $40,000,000. Naghatag man si Solomon sing mga dulot, nagahatag sa reyna sang “tanan nga iya naluyagan nga iya pangayuon.”—1 Hari 10:6-13.
Espirituwal nga mga Hiyas
Nahibaluan Mo Bala?
Daw ano kadamo ang bulawan ni Hari Solomon?
Ginsiling sang Kasulatan nga si Hiram, ang hari sang Tiro, nagpadala kay Solomon sing apat ka tonelada nga bulawan, kag amo man ang rayna sang Seba. Ang mga sakayan ni Solomon nagdala man sa iya sing kapin sa 15 ka tonelada nga bulawan gikan sa Ofir. Ang rekord nagsiling: “Ang kabug-aton sang bulawan nga nag-abut kay [Solomon] sa isa ka tuig anum ka gatus kag kan-uman kag anum ka talanton nga bulawan,” ukon kapin sa 25 ka tonelada. (1 Hari 9:14, 28; 10:10, 14) Mapatihan gid bala ini? Daw ano kadamo sadto ang bulawan sang mga hari?
Ang isa ka dumaan nga sinulatan nga ginasaligan sang mga iskolar nagsiling nga si Paraon Thutmose III sang Egipto (ikaduha nga milenyo B.C.E.) naghatag sing mga 13.5 ka tonelada nga bulawan sa templo ni Amun-Ra sa Karnak. Sang ikawalo nga siglo B.C.E., nakabaton sing buhis nga kapin sa 4 ka tonelada nga bulawan gikan sa Tiro si Hari Tiglath-pileser III sang Asiria, kag si Sargon II nagregalo sing amo man kadamo nga bulawan sa mga dios sang Babilonia. Ginreport nga si Hari Philip II sang Macedonia (359-336 B.C.E.) nakakuha sing kapin sa 28 ka tonelada nga bulawan kada tuig sa mga minahan sang Pangaeum sa Thrace.
Sang ang anak ni Philip nga si Alejandro nga Daku (336-323 B.C.E.) nag-agaw sang siudad sang Persia nga Susa, nakakuha sia kuno sing mga 1,180 ka tonelada nga bulawan, kag halos 7,000 ka tonelada gikan sa bug-os nga Persia. Gani kon ipaanggid sa sining mga report, indi sobra ang paglaragway sang Biblia sa bulawan ni Hari Solomon.
SEPTIEMBRE 12-18
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | 1 HARI 11-12
“Pilia sing Maayo ang Imo Mangin Bana Ukon Asawa”
“Sin-o ang Dampig kay Jehova?”
7 Madamo kita sing matun-an sa halimbawa ni Hari Solomon. Sang lamharon sia, nagdangop sia kay Jehova para giyahan sia. Ginhatagan sia sang Dios sing dalayawon nga kaalam kag gintugyan sa iya ang pagpatindog sang matahom nga templo sa Jerusalem. Pero nadula ni Solomon ang iya maayo nga kaangtanan kay Jehova. (1 Hari 3:12; 11:1, 2) Maathag sa Kasuguan sang Dios nga ang Hebreo nga hari indi dapat “magpangasawa sing madamo, agod indi magtalang ang iya tagipusuon.” (Deut. 17:17) Wala ini gintuman ni Solomon, kag 700 ang iya nangin asawa kag 300 ang iya nangin babayi. (1 Hari 11:3) Madamo sa iya asawa ang indi Israelinhon, nga nagasimba sa butig nga mga dios. Gani ginlapas ni Solomon ang sugo sang Dios nga indi dapat magpangasawa sing dumuluong.—Deut. 7:3, 4.
Paano Mo Mabantayan ang Imo Tagipusuon?
6 Gusto ni Satanas nga mangin pareho kita sa iya, nga isa ka rebelde nga wala nagasunod sa mga talaksan ni Jehova kag ginauna ang iya kaugalingon. Indi kita mapilit ni Satanas nga sundon ang iya mga panghunahuna kag ginahimo. Gani nagagamit sia sang iban nga paagi. Halimbawa, ginagamit niya ang mga tawo nga naimpluwensiahan na niya. (1 Juan 5:19) Gusto niya nga mag-upod kita sa malain nga mga tawo bisan pa nabal-an naton nga ang pagpakig-upod sa ila ‘makapalain’ ukon ‘makaguba’ sang aton maayo nga mga panghunahuna kag ginahimo. (1 Cor. 15:33; footnote) Ini nga paagi nagmadinalag-on kay Hari Solomon. Nagpangasawa sia sing madamo nga pagano nga babayi, kag nangin “mabaskog ang impluwensia [nila] sa iya,” gani “amat-amat nga ginpahilayo [nila] ang iya tagipusuon” kay Jehova.—1 Hari 11:3; footnote.
“Sin-o ang Dampig kay Jehova?”
9 Wala ginapabulagbulagan ni Jehova ang sala. Ang Biblia nagasiling: “Naakig gid si Jehova kay Solomon, bangod napahilayo ang iya tagipusuon kay Jehova . . . nga nagpakita sa iya sing duha ka beses, kag nagpaandam sa iya tuhoy sa sini gid nga butang, nga indi sia magsimba sa iban nga mga dios. Apang wala niya gintuman ang sugo ni Jehova.” Bangod sini, wala na sia ginkahamut-an kag ginsakdag sang Dios. Indi na bilog nga Israel ang gingamhan sang kaliwatan ni Solomon, kag madamo nga problema ang naeksperiensiahan nila sa sulod sang ginatos ka tuig.—1 Hari 11:9-13.
Espirituwal nga mga Hiyas
Natigayon Kuntani Niya ang Kahamuot sang Dios
Bangod sang pagrebelde, gintipon ni Rehoboam ang iya mga soldado. Pero nagpasilabot si Jehova paagi kay manalagna Semaias, nga nagasiling: “Indi kamo magpakig-away sa inyo mga utod nga mga Israelinhon. Magpauli na kamo, kay ako ang nagpahanabo sini.”—1 Hari 12:21-24.
Indi makig-away? Mahimo nga nabudlayan gid si Rehoboam nga himuon ini! Ano ang isiling sang mga tawo sa hari nga nagpamahog nga silutan niya ang iya mga sakop sing “latigo nga may matalom nga mga metal” nga wala sing ginhimo sa sini nga pagrebelde? (Ipaanggid ang 2 Cronica 13:7.) Pero “gintuman [sang hari kag sang iya mga soldado] ang ginsiling ni Jehova kag nagpauli sila, suno sa ginsiling ni Jehova.”
Ano ang leksion sini sa aton? Maayo gid nga sundon naton ang Dios bisan pa nga mahimo kita pakalainon. Kon tumanon naton ang Dios, kahamut-an niya kita kag pakamaayuhon.—Deut. 28:2.
Ano ang natabo kay Rehoboam? Wala sia makig-away sa bag-o natukod nga pungsod, kag nagkonsentrar sia sa pagtukod sing mga siudad sa mga teritoryo sang Juda kag Benjamin nga iya sakop. “Ginpabakod pa gid” niya ang pila ka siudad. (2 Cron. 11:5-12) Kag labaw sa tanan, may mga panahon nga ginsunod niya ang mga kasuguan ni Jehova. Sang nagsimba sa mga diosdios ang napulo ka tribo nga ginharian sang Israel nga ginagamhan ni Jeroboam, madamo sa ila ang ‘nagsakdag kay Rehoboam’ paagi sa pagkadto sa Jerusalem kag suportahan ang matuod nga pagsimba. (2 Cron. 11:16, 17) Gani bangod gintuman ni Rehoboam si Jehova, nagbakod ang iya ginharian.
SEPTIEMBRE 19-25
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | 1 HARI 13-14
“Kon Ngaa Dapat Mangin Kontento kag Maugdang”
Hupti ang Pagkamainunungon sing Bug-os Tagipusuon
4 Nian ginsilingan ni Jeroboam ang tawo sang matuod nga Dios: “Pauli ka upud sa akon, kag magpaumpaw sang imo kaugalingon, kag hatagan ko ikaw sing [regalo, NW].” (1 Hari 13:7) Ano karon ang himuon sang manalagna? Sikwayon bala niya ang pangagda sang hari bangod bag-o lang niya sia ginhatagan sing mensahe sang pagpakamalaut? (Sal. 119:113) Ukon batunon bala niya ini, kay daw naghinulsol man ang hari? Sigurado nga makasarang gid maghatag si Jeroboam sing malahalon nga mga regalo sa iya mga abyan. Kon ang manalagna sang Dios may ginatago nga handum sa materyal nga mga butang, isa gid ka daku nga pagsulay sa iya ang ginatanyag sang hari. Apang, ginsugo ni Jehova ang manalagna: “Dili ka magkaon, ukon mag-inum sing tubig, ukon magbalik sa dalan nga imo gin-agihan.” Gani, ang manalagna malig-on kag maathag nga nagsabat: “[Bisan pa] ihatag mo sa akon ang katunga sang imo balay, indi ako mag-upud sa imo. Kag indi ako magkaon sing tinapay ukon mag-inum sing tubig sa sining duug.” Busa, naghalin ang manalagna sa Betel kag nag-agi sa iban nga dalan. (1 Hari 13:8-10) Ano nga leksion ang matun-an naton tuhoy sa tinagipusuon nga pagkamainunungon sa ginhimo sang manalagna?—Roma 15:4.
Hupti ang Pagkamainunungon sing Bug-os Tagipusuon
15 Ano pa ang aton matun-an sa sala sang manalagna gikan sa Juda? Ang Hulubaton 3:5 nagasiling: “Salig sa GINOO sa bug-os mo nga tagiposoon, kag dili magsandig sa imo kaugalingon nga paghangup.” Sang una, ining manalagna gikan sa Juda nagsandig kay Jehova. Apang sa sining higayon, nagsalig sia sa iya kaugalingon nga paghangop. Ining sayop nagresulta sa iya kamatayon kag pagkaguba sang iya maayo nga ngalan sa Dios. Daw ano gid ka daku nga leksion tuhoy sa importansia sang pagkaugdang kag pagkamainunungon sa pag-alagad kay Jehova!
Hupti ang Pagkamainunungon sing Bug-os Tagipusuon
10 Dapat namutikan na kuntani sang manalagna gikan sa Juda nga ginlimbungan sia sang tigulang nga manalagna. Dapat ginpamangkot niya ang iya kaugalingon, ‘Ngaa abi mapadala si Jehova sing anghel sa iban nga tawo agod maghatag sing instruksion para sa akon?’ Dapat ginpamangkot kuntani sang manalagna si Jehova agod pat-uron ini, apang wala ginpakita sang Kasulatan nga amo sini ang iya ginhimo. Sa baylo, “nagbalik sia upod sa [tigulang], kag nagkaon sia sang tinapay sa iya balay, kag nag-inum sing tubig.” Wala nahamuot si Jehova sa iya ginhimo. Sang nagpauli na ining nalimbungan nga manalagna pabalik sa Juda, ginsugata sia sang leon kag ginpatay. Daw ano gid ka makahalanusbo nga katapusan sang iya hilikuton subong manalagna!—1 Hari 13:19-25.
Espirituwal nga mga Hiyas
Nagatan-aw Sia sa Maayo nga Kinaiya
Ang pinamulong sang 1 Hari 14:13 may maayo nga ginatudlo sa aton parte kay Jehova kag kon ano ang ginatan-aw niya sa aton. Dumduma nga may maayo nga nakita ang Dios kay Abias. Mahimo nga gin-usisa ni Jehova ang tagipusuon ni Abias asta nga may nakita sia nga maayo. Kon ikumparar sia sa iya pamilya, nagsiling ang isa ka iskolar nga daw nagaisahanon sia nga perlas “sa nagatinumpok nga bato.” Ginpabaloran gid ni Jehova ang iya kaayo kag ginpadyaan sia sa sini. Ginkaluuyan sia ni Jehova bisan pa ang iya pamilya tama kalain.
SEPTIEMBRE 26–OKTUBRE 2
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | 1 HARI 15-16
“Nangin Maisog si Asa—Mailog Mo Bala Sia?”
“Ang Inyo Binuhatan Balusan”
Beinte ka tuig sang ulihi, sa tapos matunga ang Israel sa duha ka ginharian, naimpluwensiahan ang Juda sang pagano nga mga buhat. Sang maghari si Asa sang 977 B.C.E., bisan ang palasyo nadagtaan sang pagsimba sa dios sang pertilidad sang mga Canaanhon. Apang ang inspirado nga sinulatan sang paggahom ni Asa nagsiling nga “ginhimo [niya] ang maayo kag matarung sa mga mata sang GINOO nga iya Dios. Ginkuha niya ang mga halaran nga dumuloong kag ang mataas nga mga duug, kag ginwagwag ang mga obelisco kag ginpulud ang mga Asherim.” (2 Cron. 14:2, 3) Gintabog man ni Asa gikan sa ginharian sang Juda ang “mga sodomanhon” ukon ang mga lalaki sa templo nga nagapakighilawas subong bahin sang ila pagsimba. Luwas sini, ginsugo man niya ang mga tawo nga ‘pangitaon ang GINOO, ang Dios sang ila mga ginikanan,’ kag tumanon ang ‘kasogoan kag sogo’ sang Dios.—1 Hari 15:12, 13; 2 Cron. 14:4.
Mag-alagad kay Jehova sing Bug-os Tagipusuon!
7 Mahimo usisaon naton ang aton tagipusuon kon bala bug-os ang aton debosyon sa Dios. Pamangkuta ang imo kaugalingon, ‘Determinado bala ako nga pahamut-an si Jehova, pangapinan ang matuod nga pagsimba, kag amligan ang iya katawhan sa malain nga impluwensia?’ Dapat gid nga mangin maisog si Asa para mabatuan niya si Maaca, nga rayna sang Juda! Mahimo nga wala ka sing nakilala nga nagagawi pareho kay Maaca, pero basi may mga kahimtangan nga mahimo mo mailog ang kakugi ni Asa. Halimbawa, ano abi kon makasala ang isa ka miembro sang imo pamilya ukon ang isa mo ka suod nga abyan, kag ma-disfellowship sia kay wala maghinulsol? Mauntat ka bala sa pagpakig-upod sa iya? Ano ang imo himuon?
it-1-E 184-185
Asa
Bisan pa kon kaisa nagpakita si Asa sing kakulang sa kaalam kag espirituwal nga paghangop, maathag nga mas labaw gihapon ang iya maayo nga mga kinaiya kag wala sia naimpluwensiahan sang apostasya. Gani gintamod sia nga isa sa matutom nga mga hari sa linya ni Juda. (2Cr 15:17) Sa 41 ka tuig nga paggahom ni Asa, nakadungan niya ang walo ka nagbuslanay nga hari sang Israel: Sanday Jeroboam, Nadab, Baasa, Elah, Zimri, Omri, Tibni (nga naggahom sa isa ka bahin sang Israel nga batok kay Omri), kag Ahab. (1Ha 15:9, 25, 33; 16:8, 15, 16, 21, 23, 29) Sang napatay si Asa, ginbuslan sia sang iya bata nga si Jehosapat bilang hari.—1Ha 15:24.
Espirituwal nga mga Hiyas
Ang Dios Bala Matuod sa Imo?
Halimbawa, basaha ang tagna tuhoy sa silot tungod sa pagtukod liwat sa Jerico kag nian binagbinaga ang katumanan sini. Ang Josue 6:26 nagasiling: “Si Josue nagsumpa sadtong partikular nga tion, nga nagasiling: ‘Isumpa ang tawo sa atubangan ni Jehova nga magabangon kag magatukod sini nga siudad, ang Jerico. Sa kamatayon sang iya panganay tukuron niya ang sadsaran sini, kag sa kamatayon sang iya kinagot ibutang niya ang mga ganhaan sini.’ ” Natuman ini mga 500 ka tuig sang ulihi, kay aton mabasa sa 1 Hari 16:34: “Sa mga adlaw [ni Hari Ahab] si Hiel nga taga-Bethel nagpatindog sang Jerico. Sa kamatayon ni Abiram nga iya panganay gintukod niya ang sadsaran sini, kag sa kamatayon ni Segub nga iya kinagot ginpahamtang niya ang mga ganhaan sini, suno sa pinamulong ni Jehova nga ginpamulong niya paagi kay Josue nga anak ni Nun.” Ang matuod nga Dios lamang ang makabugna sing subong sina nga mga tagna kag makatuman sini.
OKTUBRE 3-9
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | 1 HARI 17-18
“Tubtob San-o Pa Kamo nga Indi Makadesisyon?”
Magtuo—Magdesisyon sing Maayo!
6 Sang nakapuyo na ang mga Israelinhon sadto sa Ginsaad nga Duta, dapat sila magdesisyon: Simbahon si Jehova ukon ang iban nga dios. (Basaha ang Josue 24:15.) Mahimo nga daw kahapos lang sini nga desisyon. Pero mahimo sini maapektuhan ang ila kabuhi. Sulitsulit nga nangin indi husto ang desisyon sang mga Israelinhon sang panahon sang mga Hukom. Gintalikdan nila si Jehova kag nagsimba sila sa butig nga mga dios. (Huk. 2:3, 11-23) Binagbinaga man ang isa pa ka hitabo sang ulihi sa kasaysayan sang katawhan sang Dios nga dapat sila magdesisyon. Ginpapili sila ni manalagna Elias: Alagaron si Jehova ukon ang butig nga dios nga si Baal. (1 Hari 18:21) Ginsabdong ni Elias ang mga tawo kay indi sila makadesisyon. Mahimo magsiling ka nga kahapos lang sini himuon kay pinakamaayo gid man nga alagaron si Jehova. Wala sing maalam nga tawo nga luyag mag-alagad kay Baal. Pero yadtong mga Israelinhon “indi makadesisyon.” Gani ginpalig-on sila ni Elias nga simbahon nila si Jehova.
Ginpangapinan Niya ang Putli nga Pagsimba
15 Sang mabatian ini sang mga manalagna ni Baal, labi na gid sila nga nag-aliwasa nga daw mga buang, ‘nagtuaw sila sing mabaskug, kag ginpilas nila ang ila kaugalingon suno sa ila kinabatasan paagi sa mga sundang kag mga bangkaw, tubtub nga nag-agay ang dugo sa ila.’ Apang, napaslawan lamang sila! “Wala sing tingug; ukon bisan sin-o nga nagsabat, ukon bisan sin-o nga nagsapak.” (1 Hari 18:28, 29) Indi gid matuod si Baal. Gin-uluimbento lamang ini ni Satanas agod ganyaton ang mga tawo nga magtalikod kay Jehova. Ang matuod, kon talikdan naton si Jehova kag pilion ang iban nga agalon, malugaw-an lamang kita, ukon mahuy-an pa gani.—Basaha ang Salmo 25:3; 115:4-8.
Ginpangapinan Niya ang Putli nga Pagsimba
18 Antes mangamuyo si Elias, mahimo nahangawa ang kadam-an kon bala si Jehova pareho man kay Baal nga nagpaslaw lamang sa ila. Apang, pagkatapos gid sang pangamuyo, naalimunaw ang tanan nila nga kahangawa. Ang Biblia nagasiling: “Niyan ang kalayo sang GINOO naholog, kag nag-upus sang halad-nga-sinonog, kag sang gatong, kag sang mga bato, kag sang yab-ok, kag nagdilap sang tubig nga yadto sa kalog.” (1 Hari 18:38) Daw ano ka makahalawhaw nga sabat! Kag ano ang ginhimo sang mga tawo?
Espirituwal nga mga Hiyas
w08 4/1 19, kahon
Nagbantay Sia kag Naghulat
Daw Ano Kadugay ang Tigpalamangag sang Adlaw ni Elias?
Si Elias nga manalagna ni Jehova nagpahibalo kay Ahab nga sa indi madugay magauntat na ang malawig nga tigpalamangag. Magauntat na ini pagligad sang “ikatlong tuig,” sugod sang ginpahibalo ni Elias ang tigpalamangag. (1 Hari 18:1) Nagpaulan lamang si Jehova pagkatapos magsiling si Elias nga magapaulan Sia. Ang iban mahimo maghinakop nga ang tigpalamangag nag-untat antes matapos ang ikatlo nga tuig kag gani indi bug-os nga tatlo ka tuig ang tigpalamangag. Apang, sanday Jesus kag Santiago lunsay nagsugid sa aton nga ang tigpalamangag nagdugay sing “tatlo ka tuig kag anom ka bulan.” (Lucas 4:25; Santiago 5:17) May pagsumpakilay bala sa sini?
Wala gid. Ang tig-ilinit sa Israel sadto nagadugay sing anom ka bulan. Gani, wala sing duhaduha nga ginpahibalo ni Elias kay Ahab ang tigpalamangag sang nangin di-kinaandan na ang kadugayon kag ang kainit sang panahon. Sa amo, tunga na sa tuig nga nagsugod ang tigpalamangag. Busa, sang ginpahibalo ni Elias nga magauntat ang tigpalamangag pagligad sang “ikatlong tuig” sugod sa iya una nga pagpahibalo sini, ang tigpalamangag naglawig na sing halos tatlo ka tuig kag tunga. Nagligad na ang “tatlo ka tuig kag anom ka bulan” sa tion nga nagtipon ang tanan nga tawo sa pagsaksi sang daku nga pagtilaw sa Bukid Carmel.
Binagbinaga man ang tion sang una nga pagkadto ni Elias kay Ahab. Nagapati ang mga tawo nga si Baal amo ang “nagasakay sa mga panganod” kag ang dios nga magapaulan kag magapauntat sang tigpalamangag. Kon mangin di-kinaandan ang kadugayon sang tig-ilinit, mahimo gid nga matingala ang mga tawo: ‘Diin na ayhan si Baal? San-o ayhan sia magapaulan?’ Ang pahibalo ni Elias nga wala sing ulan ukon tun-og tubtob indi niya pag-ipamulong ini, isa gid ka kapaslawan sa mga sumilimba ni Baal.—1 Hari 17:1.
OKTUBRE 10-16
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | 1 HARI 19-20
“Mangabay sing Paumpaw kay Jehova”
Magsalig kay Jehova Kon Makabatyag sang Stress
5 Basaha ang 1 Hari 19:1-4. Pero hinadlukan si Elias sang nagsiling si Rayna Jezebel nga patyon sia. Gani nagpalagyo sia sa Beer-seba. Nagluya gid ang iya buot amo nga “nangabay sia nga mapatay na lang sia.” Ngaa amo sini ang iya ginbatyag? Indi perpekto si Elias, kag “tawo man [sia] nga may balatyagon kaangay sa aton.” (Sant. 5:17) Mahimo nga grabe gid ang iya stress kag kakapoy. Mahimo nga naghunahuna si Elias nga wala sing pulos ang iya mga panikasog para sa matuod nga pagsimba, nga wala man sing nagbag-o sa Israel, kag sia na lang ang nabilin nga nagaalagad kay Jehova. (1 Hari 18:3, 4, 13; 19:10, 14) Mahimo matingala kita sa reaksion sining matutom nga manalagna. Pero nahangpan ni Jehova si Elias.
Ginlugpayan Sia sang Iya Dios
13 Ano ayhan ang ginbatyag ni Jehova sang nakita niya halin sa langit ang iya pinalangga nga manalagna nga nagahigda sa idalom sadtong kahoykahoy sa kamingawan kag gusto na mapatay? Suno sa Biblia, sang natulugan si Elias, ginpadalhan sia ni Jehova sang isa ka anghel. Gintandog sia sang anghel kag ginsilingan: “Bangon ka kag magkaon.” Nagtuman si Elias, kay ginhandaan sia sang anghel sang mainit nga tinapay kag tubig. Nagpasalamat bala sia sa anghel? Ginasugid lang sang Biblia nga ang manalagna nagkaon, nag-inom, kag naghigda liwat. Naluyahan gid bala sia amo nga wala na sia nakapasalamat? Ginpukaw liwat sang anghel si Elias, ayhan sang kaagahon na, kag ginsilingan, “Bangon ka kag magkaon,” kag nagsiling pa ini, “bangud nga ang lalakton tama pa kalawig sa imo.”—1 Hari 19:5-7.
Ginlugpayan Sia sang Iya Dios
21 Ginapahanumdom kita sini nga mga hitabo nga si Jehova indi makita sa tumalagsahon nga puersa sang kinaugali. Nahibaluan ni Elias nga si Jehova indi pareho kay Baal, nga isa ka dios sang kinaugali nga ginhimuhimo lang kag ginasimba subong “nagasakay sa mga panganod,” ukon nagapaulan. Si Jehova amo ang matuod nga Ginahalinan sang tanan nga puersa sa kinaugali, kag gamhanan sia katama sangsa iya mga tinuga. Indi gani sia makaigo sa langit! (1 Hari 8:27) Paano nakabulig kay Elias ini nga mga hitabo? Dumduma nga nahadlok sia. Kon dampig sa iya si Jehova nga may tumalagsahon nga gahom, wala sia sing dapat kahadlukan kanday Ahab kag Jezebel!—Basaha ang Salmo 118:6.
Ginlugpayan Sia sang Iya Dios
22 Sang wala na ang kalayo, naglinong ang palibot kag nabatian ni Elias ang “isa ka tingug nga mahinay.” Bangod sini, ginpabutyag liwat ni Elias ang iya ginabatyag. Mahimo nga nagmag-an pa gid ang iya pamatyag. Pero, labi pa nga nalugpayan si Elias sa masunod nga ginsiling sa iya sang “tingug nga mahinay.” Ginpasalig sia ni Jehova nga ginapabaloran sia. Paano? Ginsugid sang Dios kay Elias ang himuon pa Niya para dulaon ang pagsimba kay Baal sa Israel. Ginapakita sini nga may pulos ang ginhimo ni Elias, kay wala sing makapugong sa katuyuan sang Dios. Ginpadala sia liwat ni Jehova kag ginhatagan sing pila ka instruksion.—1 Hari 19:12-17.
Espirituwal nga mga Hiyas
Isa ka Huwaran sang Pagsakripisyo sa Kaugalingon kag Pagkamainunungon
Madamo nga alagad sang Dios karon ang nagapasundayag sing kaanggid nga espiritu sa pagsakripisyo sa kaugalingon. Ang pila nagbiya sang ila “mga ulumhan,” sang ila mga palangabuhian, sa pagbantala sing maayong balita sa malayo nga mga teritoryo ukon mag-alagad subong katapo sang pamilya Bethel. Ang iban naglakbay sa iban nga kadutaan agod magtrabaho sa mga proyekto sa konstruksion sang Sosiedad. Madamo ang nagbaton sing mga trabaho nga ginakabig nga makapanubo. Apang, wala sing isa nga nagapaulipon kay Jehova ang nagahimo sing walay pulos nga pag-alagad. Ginaapresyar ni Jehova ang tanan nga nagaalagad sa iya sing kinabubut-on, kag pakamaayuhon niya ang ila nagasakripisyo sa kaugalingon nga espiritu.—Marcos 10:29, 30.
OKTUBRE 17-23
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | 1 HARI 21-22
“Iluga Kon Paano Ginagamit ni Jehova ang Iya Awtoridad”
it-2-E 21
Jehova sang mga Kasuldadusan
Sang nakita ni Josue ang bisita nga anghel malapit sa Jerico kag ginpamangkot niya kon bala dampig ini sa Israel ukon sa ila mga kaaway, nagsabat ini, “Nagkari ako bilang pangulo sang kasuldadusan ni Jehova.” (Jos 5:13-15) Ginsilingan ni manalagna Micaya sanday Hari Ahab kag Jehosapat, “Nakita ko si Jehova nga nagapungko sa iya trono kag ang tanan nga kasuldadusan sang langit nga nagatindog sa iya tuo kag sa iya wala,” nga maathag nga nagapatuhoy sa mga espiritu nga mga anak ni Jehova. (1Ha 22:19-21) Husto gid ang paggamit sang plural nga “Jehova sang mga kasuldadusan,” kay ang mga kasuldadusan sang mga anghel ginlaragway indi lamang bilang grupo sang mga kerubin, serafin, kag mga anghel (Isa 6:2, 3; Ge 3:24; Bug 5:11) kundi bilang naorganisar man nga mga grupo, amo kon ngaa nagsiling si Jesucristo nga puede sia makapangabay nga padalhan sia “sing kapin sa 12 ka lehiyon sang mga anghel.” (Mat 26:53) Sang nangabay si Ezequias sing bulig kay Jehova gintawag niya sia nga “Jehova sang mga kasuldadusan, ang Dios sang Israel, nga nagapungko sa trono sa ibabaw sang mga kerubin.” Mahimo gid nga ginapatuhuyan niya ang kaban sang katipan kag ang tinigib nga mga kerubin sa takop sini nga makita sa takop sini, nga nagasimbulo sa trono ni Jehova sa langit. (Isa 37:16; ipaanggid 1Sa 4:4; 2Sa 6:2.) Sang hinadlukan ang alagad ni Eliseo, ginpabakod sia paagi sa milagruso nga palanan-awon. Nakita niya nga ang kabukiran sa palibot sang nalikupan nga siudad diin nagaistar si Eliseo, “puno sing daw kalayo nga mga kabayo kag mga kangga sa inaway,” nga isa ka bahin sang kasuldadusan sang mga anghel ni Jehova.—2Ha 6:15-17.
“Ang Cristo Amo ang Ulo sang Tagsa ka Lalaki”
9 Pagkamapainubuson. Bisan pa si Jehova ang pinakamaalam nga Persona, ginapamatian niya ang opinyon sang iya mga alagad. (Gen. 18:23, 24, 32) Ginpamangkot man niya sila sang ila mga panugda. (1 Hari 22:19-22) Perpekto si Jehova, pero wala niya ginapahimo sa aton ang indi naton masarangan. Sa baylo, ginabuligan niya ang indi perpekto nga mga tawo nga nagaalagad sa iya nga mangin madinalag-on. (Sal. 113:6, 7) Ginatawag pa gani sang Biblia si Jehova nga “manugbulig.” (Heb. 13:6; Sal. 27:9) Nagsiling si Hari David nga natapos lang niya ang daku nga hilikuton nga ginpahimo sa iya bangod nagpaubos si Jehova para buligan sia.—2 Sam. 22:36.
it-2-E 245
Kabutigan
Ginatugutan ni Jehova nga Dios ‘nga magpanghikot ang kasaypanan’ sa mga tawo nga mas ginpili ang butig “agod magpati sila sa kabutigan” imbes sa maayong balita parte kay Jesucristo. (2Te 2:9-12) Ini nga prinsipio gin-ilustrar sa natabo sa hari sang Israel nga si Ahab mga ginatos ka tuig antes sini. Ang butig nga mga manalagna nagsiling kay Ahab nga sigurado gid nga madaug sia sa inaway sa Ramot-gilead, pero ang manalagna ni Jehova nga si Micaya nagtagna nga may malain nga matabo. Ginpakita sa palanan-awon ni Micaya nga gintugutan ni Jehova ang isa ka espiritu nga tinuga nga “pahambalon sing binutig” ang mga manalagna ni Ahab. Buot silingon, gingamit sining espiritu nga tinuga ang iya gahom para ihambal nila, indi ang kamatuoran, kundi kon ano gid ang gusto nila ihambal kag ang gusto mabatian ni Ahab halin sa ila. Bisan pa ginpaandaman si Ahab, mas ginpili niya nga patihan ang ila kabutigan, gani nagresulta ini sa iya kamatayon.—1Ha 22:1-38; 2Cr 18.
Espirituwal nga mga Hiyas
Ano ang Matuod nga Paghinulsol?
4 Sang ulihi, naubos ang pasensia ni Jehova sa ila. Ginpadala niya si Elias kay Ahab kag kay Jezebel para silingan sila nga silutan niya sila. Pamatyon sila tanan kag wala gid sing mabilin sa ila panimalay. Naglalain gid si Ahab sa ginsiling ni Elias, kag daw indi mapatihan nga ‘nagpaubos’ ining bugalon nga tawo.—1 Hari 21:19-29.
5 Nagpaubos si Ahab, pero ginapakita sang iya mga ginhimo pagkatapos sini nga indi matuod ang iya paghinulsol. Wala niya gindula ang pagsimba kay Baal sa iya ginharian. Kag wala man niya ginpalig-on ang katawhan nga magsimba kay Jehova. May mga ginhimo pa gid si Ahab nga nagapakita nga indi matuod ang iya paghinulsol.
6 Sang ulihi, ginpangabay ni Ahab si Hari Jehosapat sang Juda nga mag-upod sa iya sa pagpakig-away sa mga Sirianhon. Maayo nga hari si Jehosapat, kag nagsiling sia nga mamangkot anay sila sa manalagna ni Jehova. Sang primero, indi gusto ni Ahab ini nga panugda. Nagsiling sia: “May isa pa diri ka tawo nga mapamangkutan naton kon ano ang isiling ni Jehova. . . . Apang naugot gid ako sa iya, kay wala gid sia sing gintagna nga maayo tuhoy sa akon kundi malain lang.” Pero ginpamangkot nila gihapon si manalagna Micaya. Insakto gid si Ahab kay nagsiling ang manalagna sang Dios nga may malain nga matabo sa iya. Sa baylo nga maghinulsol kag mangayo sing kapatawaran kay Jehova, ginpapriso sang malain nga si Ahab ang manalagna. (1 Hari 22:7-9, 23, 27) Bisan pa ginpapriso ni Ahab ang manalagna ni Jehova, wala gid mapunggan ni Ahab ang gintagna parte sa iya. Napatay si Ahab sa inaway.—1 Hari 22:34-38.
OKTUBRE 24-30
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | 2 HARI 1-2
“Isa ka Maayo nga Halimbawa sang Paghanas”
Kon Paano Ginahanas sang mga Gulang ang Iban Para Mangin Kalipikado
15 Ang natabo kay Eliseo, nga nagbulos kay Elias, nagapakita man kon paano ang mga utod nga lalaki subong makapakita sing pagtahod sa eksperiensiado nga mga gulang. Pagkatapos maduaw nanday Elias kag Eliseo ang grupo sang mga manalagna sa Jerico, nagkadto sila sa Suba Jordan. Didto, “gin-uba ni Elias ang iya kunop. Ginlukot niya ini kag ginhampak sa tubig kag natunga ang tubig.” Pagkatapos makatabok sa mamala nga duta, padayon sila nga “nagahambalanay” samtang nagalakat. Maathag nga wala maghunahuna si Eliseo nga nahibaluan na niya ang tanan. Asta nga nagbiya si Elias, ginpamatian gid ni Eliseo ang ginhambal sang naghanas sa iya. Nian gindala sang buhawi si Elias sa kalangitan. Sang ulihi, sang nagbalik si Eliseo sa Jordan, ginhampak niya ang kunop ni Elias sa tubig, nga nagasinggit: “Diin si Jehova nga Dios ni Elias?” Natunga liwat ang tubig.—2 Hari 2:8-14.
Kon Paano Ginahanas sang mga Gulang ang Iban Para Mangin Kalipikado
16 Natalupangdan mo bala nga ang una nga milagro ni Eliseo pareho gid sa katapusan nga milagro ni Elias? Ngaa talalupangdon ini? Maathag nga wala magbatyag si Eliseo nga bangod sia na ang nagbulos, dapat bag-uhon niya dayon ang mga pamaagi. Sa baylo, paagi sa pagpadayon sang pamaagi ni Elias, gintahod ni Eliseo ang naghanas sa iya, amo nga ginsaligan man sia sang iban nga manalagna. (2 Hari 2:15) Pero sang ulihi, sa 60 ka tuig nga pag-alagad ni Eliseo subong manalagna, gintugutan sia ni Jehova nga maghimo sing mas madamo nga milagro sangsa kay Elias. Ano ang leksion para sa inyo nga mga ginahanas subong?
Espirituwal nga mga Hiyas
Talalupangdon nga mga Punto sa Tulun-an sang Ikaduhang Hari
2:11—Ano ang “langit” nga sa sini ‘si Elias nagpaibabaw paagi sa buhawi’? Indi ini ang malayo nga bahin sang pisikal nga uniberso ukon ang espirituwal nga duog diin nagapuyo ang Dios kag ang iya angheliko nga mga anak. (Deuteronomio 4:19; Salmo 11:4; Mateo 6:9; 18:10) Ang “langit” nga ginkadtuan ni Elias amo ang langit sa atmospera. (Salmo 78:26; Mateo 6:26) Nag-agi sa atmospera sang duta, ginsaylo sang kalayuhon nga kangga si Elias sa iban nga bahin sang duta, diin padayon sia nga nagkabuhi sa malip-ot nga tion. Sa katunayan, mga tinuig sang ulihi, si Elias nagsulat kay Jehoram, ang hari sang Juda.—2 Cronica 21:1, 12-15.
OKTUBRE 31–NOBIEMBRE 6
MGA BAHANDI SA PULONG SANG DIOS | 2 HARI 3-4
“Hakwata Na ang Imo Anak”
“Nakahibalo Ako nga Mabanhaw Sia”
7 Ang ikaduha nga pagkabanhaw nga ginrekord sa Kasulatan amo ang ginhimo sang nagbulos kay Elias nga si manalagna Eliseo. Gin-abiabi gid sang isa ka prominente nga Israelinhon nga babayi sa Sunem si Eliseo. Bangod sang ginpakita nga kaayo sang baw-as nga babayi kag sang iya tigulang nga bana sa manalagna, ginhatagan sila sang Dios sing anak. Pila ka tuig sang ulihi, napatay ang bata. Handurawa kon daw ano ang kasubo sang iloy. Gintugutan sang bana ang iya asawa nga maglakbay sing mga 30 ka kilometro pakadto kay Eliseo sa Bukid Carmel. Ginpauna sang manalagna ang iya alagad nga si Gehazi sa Sunem. Wala mabanhaw ni Gehazi ang bata. Nag-abot sang ulihi ang masinulub-on nga iloy upod kay Eliseo.—2 Hari 4:8-31.
“Nakahibalo Ako nga Mabanhaw Sia”
8 Nagsulod si Eliseo sa balay sa Sunem diin yara ang patay nga bata, kag nangamuyo sia. Paagi sa milagro, nabuhi ang bata kag nalipay gid ang iya iloy! (Basaha ang 2 Hari 4:32-37.) Mahimo nga nadumduman sang iloy ang pangamuyo ni Hana sang gindala sini si Samuel para mag-alagad sa tabernakulo: “Ginadala [ni Jehova] ang tawo sa Lulubngan, kag ginakuha niya ang tawo didto.” (1 Sam. 2:6) Paagi sa pagbanhaw sang bata sa Sunem, ginpamatud-an sang Dios nga may ikasarang sia sa pagbanhaw.
Espirituwal nga mga Hiyas
it-2-E 697 ¶2
Manalagna
“Mga Anak sang mga Manalagna.” Ang Gesenius’ Hebrew Grammar nagapaathag (Oxford, 1952, p. 418), nga ang Hebreo nga tinaga nga ben (anak sang) ukon benehʹ (mga anak sang) mahimo nagapatuhoy sa “asosasyon ukon katilingban (ukon sa isa ka tribo, ukon bisan ano nga grupo).” (Ipaanggid ang Ne 3:8, diin ang “isa sa mga manughimo sang inugbanyos” literal nga nagakahulugan sing “anak sang manughimo sang inugbanyos.”) Gani, posible nga ang “mga anak sang mga manalagna” nagapatuhoy sa isa ka asosasyon nga nagaaman sang paghanas sa mga gintawag para sa sini nga bokasyon ukon isa ka asosasyon sang mga manalagna. Suno sa rekord, may amo sini nga grupo sang mga manalagna sa Betel, Jerico, kag sa Gilgal. (2Ha 2:3, 5; 4:38; ipaanggid ang 1Sa 10:5, 10.) Gindumalahan ni Samuel ang grupo sa Rama (1Sa 19:19, 20), kag mahimo amo man sini ang posisyon ni Eliseo sang panahon niya. (2Ha 4:38; 6:1-3; ipaanggid ang 1Ha 18:13.) Ginsambit sa rekord nga sila ang naghimo sang ila ilistaran kag nanghulam sila sang isa ka gamit, gani ginapakita sini nga simple lang ang ila kabuhi. Bisan pa updanay sila pirme sa ilistaran kag sa pagkaon, mahimo ang kada isa sa ila may asaynment nga mag-alagad sa iban nga lugar bilang mga manalagna.—1Ha 20:35-42; 2Ha 4:1, 2, 39; 6:1-7; 9:1, 2.