Nakabatas si Job​—⁠Amo Man Kita!

“Yari karon! Ginatawag naton nga malipayon ang mga nakabatas.”​—⁠SANTIAGO 5:⁠11.

1. Ano ang ginsiling sang isa ka tigulang na nga Cristiano tuhoy sa iya mga pagtilaw?

‘GINAHINGABOT ako sang Yawa! Daw kaangay ako ni Job!’ Paagi sa sinang mga pinamulong ginpabutyag ni A. H. Macmillan ang iya balatyagon sa isa niya ka suod nga abyan sa ulong talatapan sang mga Saksi ni Jehova. Natapos ni Utod Macmillan ang iya dutan-on nga kabuhi sa edad nga 89 sang Agosto 26, 1966. Nahibaluan niya nga ang kadungganan bangod sang matutom nga pag-alagad sang hinaplas nga mga Cristiano kaangay niya “magaupod mismo sa ila.” (Bugna 14:13) Sa pagkamatuod, magapadayon sila nga nagaalagad kay Jehova paagi sa pagkabanhaw sa dimamalatyon nga kabuhi sa langit. Nalipay ang iya mga kaabyanan nga nabaton ni Utod Macmillan ang amo nga padya. Apang, sang mga tuig sang iya pagtinigulang sa duta, nag-antos sia sing madamo nga pagtilaw, lakip ang mga problema sa panglawas nga maathag nga nagpakita sa iya sang pagtinguha ni Satanas nga gub-on ang iya integridad sa Dios.

2, 3. Sin-o si Job?

² Sang ginsiling ni Utod Macmillan nga daw kaangay sia ni Job, ginpatuhuyan niya ang isa ka tawo nga nakabatas sang daku nga mga pagtilaw sang pagtuo. Si Job nagpuyo sa “duta sang Uz,” ayhan sa naaminhan nga Arabia. Subong kaliwat sang anak nga lalaki ni Noe nga si Sem, isa sia ka sumilimba ni Jehova. Ang mga pagtilaw kay Job mahimo nga natabo sa ulot sang pagkapatay ni Jose kag sang tion nga ginpamatud-an ni Moises ang iya kaugalingon nga matarong. Sadto nga mga tion walay isa sa duta ang makatupong kay Job sa diosnon nga debosyon. Gintamod ni Jehova si Job subong isa nga walay kasawayan, matarong, mahinadlukon sa Dios nga tawo.​—⁠Job 1:​1, 8.

³ Subong ang “labi gid kadaku sa tanan nga katawhan sang Sidlangan,” si Job madamo sing mga alagad, kag ang iya mga kasapatan nagadamo sing 11,500. Apang ang espirituwal nga manggad amo ang pinakaimportante para sa iya. Kaangay sang diosnon nga mga amay sa karon, pat-od gid nga gintudluan ni Job ang pito niya ka anak nga lalaki kag tatlo ka anak nga babayi tuhoy kay Jehova. Bisan pa sadtong wala na sila nagapuyo upod sa iya puluy-an, nagpanghikot sia subong ang saserdote sang pamilya paagi sa paghalad sing mga dulot para sa ila, sa tion nga makasala sila.​—⁠Job 1:​2-5.

4. (a) Ngaa dapat dumdumon sang ginahingabot nga mga Cristiano ang tawo nga si Job? (b) Tuhoy kay Job, ano nga mga pamangkot ang aton pagabinagbinagon?

⁴ Si Job isa nga dapat dumdumon sang ginahingabot nga mga Cristiano agod palig-unon ang ila kaugalingon nga makabatas sing mapailubon. “Yari karon!” sulat ni disipulo Santiago. “Ginatawag naton nga malipayon ang mga nakabatas. Nabatian ninyo ang pagbatas ni Job kag nakita ang resulta nga ginhatag ni Jehova, kon daw ano ka mainawaon kag maluluy-on si Jehova.” (Santiago 5:11) Kaangay ni Job, ang hinaplas nga mga sumulunod ni Jesus kag ang karon nga adlaw nga “dakung kadam-an” nagakinahanglan sing pagbatas agod malandas sing madinalag-on ang mga pagtilaw sang pagtuo. (Bugna 7:​1-9) Gani, ano nga mga pagtilaw ang nabatas ni Job? Ngaa natabo ini? Kag paano kita makabenepisyo gikan sa iya mga eksperiensia?

Isa ka Mainit nga Hulusayon

5. Likom kay Job, ano ang natabo sa langit?

⁵ Likom kay Job, isa ka daku nga hulusayon ang buot mag-utwas sa langit. Isa ka adlaw “nag-abot ang mga lalaking anak sang matuod nga Dios sa pag-atubang kay Jehova.” (Job 1:6) Yadto didto ang bugtong nga Anak sang Dios, ang Pulong. (Juan 1:​1-3) Didto man ang matarong nga mga anghel kag ang malinapason nga anghelikong ‘mga anak sang Dios.’ (Genesis 6:​1-3) Didto si Satanas, kay ang pagtabog sa iya sa langit wala mahanabo tubtob nga natukod ang Ginharian sang Dios sang 1914. (Bugna 12:​1-12) Sang mga adlaw ni Job, si Satanas nagpautwas sang isa ka mainit nga hulusayon. Ginduhaduhaan niya ang kinamatarong sang pagkasoberano sang Dios sa ibabaw sang tanan Niya nga tinuga.

6. Ano ang gintinguhaan nga himuon ni Satanas, kag paano niya ginpasipalahan si Jehova?

⁶ “Sa diin ka maghalin?” pamangkot ni Jehova. Si Satanas nagsabat: “Gikan sa paglibotlibot sa duta kag sa paglakatlakat sa sini.” (Job 1:⁠7) Nagaluyong sia sa pagpangita sang iya tulukbon. (1 Pedro 5:​8, 9) Paagi sa pagbugto sa integridad sang mga indibiduwal nga nagaalagad kay Jehova, luyag pamatud-an ni Satanas nga wala sang isa nga magatuman sing bug-os sa Dios bangod sang gugma. Ginapatuhuyan ang hulusayon, ginpamangkot ni Jehova si Satanas: “Natalupangdan mo bala ang akon alagad nga si Job, nga wala sing kaangay sa iya sa duta, tawo nga himpit kag matarong, mahadlukon sa Dios kag nagalikaw sa malaut?” (Job 1:⁠8) Natuman ni Job ang mga talaksan sang Dios amo kon ngaa ginhangop ang iya pagkadihimpit. (Salmo 103:​10-14) Apang nangatarungan si Satanas: “Nahadlok bala si Job sa Dios sa wala sing pulos? Wala mo bala sia pagkudali palibot kag sa iya balay kag sa tanan nga iya sa tagsa ka luyo? Ginpakamaayo mo ang kinabudlayan sang iya mga kamot, kag ang iya kasapatan nagdugang sa duta.” (Job 1:​9, 10) Busa ginpasipalahan sang Yawa si Jehova paagi sa pagpahangop nga wala sing isa nga magahigugma kag magasimba sa Iya kon ano gid Sia kundi ginahiphipan Niya ang mga tinuga agod alagaron Sia. Ginsiling ni Satanas nga nagaalagad kuno si Job sa Dios para sa iya makagod nga kaayuhan, indi bangod sa gugma.

Nagasalakay si Satanas!

7. Sa ano nga paagi ginhangkat sang Yawa ang Dios, kag ano ang reaksion ni Jehova?

⁷ “Apang,” siling ni Satanas, “untaya karon ang imo kamot, palihug, kag tanduga ang tanan nga iya kag sikwayon ka niya sa imo nawong.” Ano ang reaksion sang Dios sa sadtong nagapang-insulto nga hangkat? “Yari karon!” siling ni Jehova. “Ang tanan nga iya yara sa imo gahom. Lamang dili mo pag-untayon ang imo kamot sa iya kaugalingon!” Ginsiling sang Yawa nga ang tanan nga ginapanag-iyahan ni Job ginpakamaayo, ginpabugana, kag gin-amligan. Pahanugutan sang Dios nga mag-antos si Job, walay sapayan nga indi pagtandugon ang iya lawas. Determinado sa paghimo sang kalautan, ginbiyaan ni Satanas ang pagtililipon.​—⁠Job 1:​11, 12.

8. (a) Anong materyal nga mga kadulaan ang naeksperiensiahan ni Job? (b) Ano ang kamatuoran tuhoy sa “kalayo gikan sa Dios”?

⁸ Wala madugay, nagsugod ang pagsalakay sang yawa. Isa sang mga alagad ni Job ang nagsugid sa iya sining malain nga balita: “Ginaarado ang mga baka kag ang mga asno nagahalab sa luyo nila sang gindamhagan sila sang mga Sabeanhon kag gin-agaw sila, kag ginpatay nila ang mga alagad sa sulab sang espada.” (Job 1:​13-15) Ginkuha ang pangamlig gikan sa mga pagkabutang ni Job. Halos sa gilayon, ang direkta nga gahom sang demonyo gingamit, kay isa pa ka alagad ang nagreport: “Ang kalayo sang Dios nahulog gikan sa langit kag nagsunog sang mga karnero kag sang mga alagad kag nagpapas sa ila.” (Job 1:16) Daw ano ka yawan-on nga himuon ang Dios subong ang balasulon sa sadtong mga kalamidad sa iya mismo kaugalingon nga alagad! Sanglit ang kilat naghalin sa langit, si Jehova ang mahapos kuntani nga mabasol, apang ang matuod ang kalayo naghalin sa demonyo.

9. Paano ang kapigaduhon sa pangabuhi nakaapektar sa kaangtanan ni Job sa Dios?

⁹ Samtang nagpadayon ang pagsalakay ni Satanas, isa pa ka alagad ang nagbalita nga ginkuha sang mga Caldeanhon ang mga kamelyo ni Job kag ginpatay ang tanan iban pa nga mga alagad. (Job 1:17) Apang walay sapayan nga nag-imol si Job, wala ini makapaguba sang iya kaangtanan sa Dios. Mabatas mo ayhan ang daku nga kadulaan sa materyal nga wala nagabugto sang imo integridad kay Jehova?

Dugang Pa nga mga Kahalitan ang Natabo

10, 11. (a) Ano ang natabo sa napulo ka anak ni Job? (b) Pagkatapos sang masubo nga pagkapatay sang mga anak ni Job, paano niya gintamod si Jehova?

¹⁰ Wala pa matapos ang pagsalakay sang Yawa kay Job. Isa pa ka alagad ang nagreport: “Ang imo mga anak nga lalaki kag ang imo mga anak nga babayi nagakinaon kag nagaininom sang alak sa balay sang ila lalaking utod nga kamagulangan. Kag, yari karon! may nag-abot nga isa ka mabaskog nga hangin gikan sa kamingawan, kag nagwaswas sa apat ka pamusod sang balay, kag nagtupa ini sa mga pamatan-on kag napatay sila. Kag ako gid lamang ang nakapalagyo sa pagsugid sa imo.” (Job 1:​18, 19) Ang wala sing hinalung-ong mahimo magsiling nga ang kahapayan nga gintuga sang hangin ‘isa ka buhat sang Dios.’ Apang, ginsalakay sang demonyo ang mga butang nga nagpasakit sing tuman sa balatyagon ni Job.

¹¹ Puno sing kalisod, ‘gingusnit ni Job ang iya kunop, ginkiskisan ang iya ulo, kag naghapaon sa duta, kag nagyaub.’ Apang, pamatii ang iya pinamulong: “Si Jehova naghatag, kag si Jehova nagkuha, pakamaayuhon ang ngalan ni Jehova.” Ang report nagapadayon: “Sa sini tanan wala makasala si Job ukon nagpabangod sa Dios sing binuang.” (Job 1:​20-22) Liwat nga napaslawan si Satanas. Ano kon mapatyan kita ukon malisdan subong mga alagad sang Dios? Ang dimakagod nga debosyon kay Jehova kag ang pagsalig sa iya makabulig sa aton nga makabatas subong mga manughupot sang integridad, kaangay ni Job. Ang mga hinaplas kag ang ila mga kaupod nga may dutan-on nga paglaum pat-od nga makatigayon sing paglipay kag kusog gikan sa sining rekord sang pagbatas ni Job.

Labi nga Nagainit ang Hulusayon

12, 13. Sa isa pa ka pagtililipon sa langit, ano ang ginpangabay ni Satanas, kag ano ang sabat sang Dios?

¹² Sang ulihi nagpatawag si Jehova sang isa pa ka pagtililipon sa langit. Nadulaan sing kabataan si Job, nangin imol nga tawo, nga daw gingabaan sang Dios, apang ang iya integridad nagpabilin nga malig-on. Sa pagkamatuod, indi pag-akuon ni Satanas nga sayop ang iya mga akusasyon batok sa Dios kag kay Job. Karon mabatian sang ‘mga anak sang Dios’ ang pagbayluhanay sing pangatarungan samtang ginamaniobra ni Jehova ang Yawa agod malubad ang hulusayon.

¹³ Ginapatuhuyan si Satanas subong ang may salabton, namangkot si Jehova: “Sa diin ka maghalin?” Ano ang iya ginsabat? “Gikan sa paglibotlibot sa duta kag sa paglakatlakat sa sini.” Sa liwat ginpatuhuyan ni Jehova ang iya walay kasawayan, matarong, mahinadlukon sa Dios nga alagad nga si Job, nga padayon nga nagahupot sang iya integridad. Ang Yawa nagsabat: “Panit sa panit, ang tanan nga iya sang tawo ihatag niya tungod sa iya kabuhi. Untaya karon ang imo kamot, palihug, kag tanduga ang iya tul-an kag ang iya unod kag sikwayon ka niya sa imo nawong.” Gani ang Dios nagsiling: “Yari karon, sia yara sa imo kamot! Lamang andami ang iya kabuhi!” (Job 2:​2-6) Nagapanagupnop nga wala pa ginkuha ni Jehova ang iya pag-amlig, nangabay si Satanas nga halitan ang tul-an kag unod ni Job. Wala gintugutan ang Yawa nga patyon si Job; apang nahibaluan ni Satanas nga ang pisikal nga balatian magasakit sa iya kag magapahunahuna nga nagaantos sia sing silot gikan sa Dios bangod sang iya tago nga mga kasal-anan.

14. Ano ang ginhimo ni Satanas kay Job, kag ngaa wala sing tawo ang makahatag sa iya sing kaumpawan?

¹⁴ Naghalin sa amo nga pagtililipon, si Satanas naglakat nga may yawan-on nga kalipay. Ginsakit niya si Job sing “tama nga hubag kutob sa dapadapa sang iya tiil tubtob sa iya alimpudwan.” Daw ano nga kabudlayan ang gin-antos ni Job samtang nagapungko sia sa mga abo kag ginakalot ang iya kaugalingon sang bika! (Job 2:​7, 8) Wala sing tawhanon nga manugbulong ang makapaayo sa iya gikan sa sining tuman kasakit, makangilil-ad, kag makahuluya nga balatian, kay tuga ini sang gahom ni Satanas. Si Jehova lamang ang makapaayo kay Job. Kon isa ikaw ka nagamasakit nga alagad sang Dios, indi pagkalimti nga sarang ikaw mabuligan sang Dios agod makabatas kag makahatag sa imo sing kabuhi sa isa ka kalibutan nga wala sing balatian.​—⁠Salmo 41:​1-3; Isaias 33:⁠24.

15. Ano ang ginpalig-on sang asawa ni Job nga himuon niya, kag ano ang iya reaksion?

¹⁵ Sang ulihi, ang asawa ni Job nagsiling: “Ginahuptan pa bala nimo sing malig-on ang imo integridad? Sikwaya ang Dios, kag panginmatay!” Ang “integridad” nagakahulugan sing walay kasawayan nga debosyon, kag mahimo nga naghambal sia sing mayubiton agod pahulagon si Job nga sikwayon ang Dios. Apang nagsabat sia: “Nagapamulong ka subong sang pagpamulong sang isa sang mga babayi nga kulang-kulang. Batunon bala naton ang maayo sa kamot sang Dios, kag indi naton pagbatunon ang malaut?” Bisan ining padihot ni Satanas, wala magmadinalag-on, kay ginasugiran kita: “Sa sining tanan wala makasala si Job sa iya mga bibig.” (Job 2:​9, 10) Pananglitan hambalan kita sang nagapamatok nga mga katapo sang pamilya nga ginalapyo naton sing binuang ang aton kaugalingon sa Cristianong mga hilikuton kag ginapalig-on kita nga sikwayon si Jehova nga Dios. Kaangay ni Job, mabatas naton ang amo nga pagtilaw bangod ginahigugma naton si Jehova kag nagahandum nga dayawon ang iya balaan nga ngalan.​—⁠Salmo 145:​1, 2; Hebreo 13:⁠15.

Tatlo ka Matinaastaason nga Manuglimbong

16. Sanday sin-o ang nagkari, nga kuntani magalipay kay Job, apang paano sila ginmaniobra ni Satanas?

¹⁶ Ang isa pa ka padihot ni Satanas amo ang tatlo kuno ka “abyan” nga nagkari agod lipayon si Job. Ang isa amo si Elifaz, nga ayhan isa ka kaliwat ni Abraham paagi kay Esau. Sanglit si Elifaz amo ang una nga naghambal, mahimo nga sia ang pinakatigulang. Didto man si Bildad, isa ka kaliwat ni Suha, nga isa sa mga anak ni Abraham kay Cetura. Ang ikatlo amo si Zofar, nga gintawag nga Naamanhon nga nagapakilala sa iya pamilya ukon sa duog nga iya ginapuy-an, ayhan sa aminhan-nakatundan sang Arabia. (Job 2:​11; Genesis 25:​1, 2; 36:​4, 11) Kaangay sang mga nagatinguha nga sikwayon sang mga Saksi ni Jehova ang Dios sa karon, gingamit ni Satanas ining tatlo agod paakuon si Job nga nakasala sa butig nga panumbungon kag gub-on ang iya integridad.

17. Ano ang ginhimo sang tatlo ka dumuluaw, kag ano ang wala nila paghimua sa sulod sang pito ka adlaw kag pito ka gab-i?

¹⁷ Nagpakunokuno ang tatlo nga mahinuklugon paagi sa paghibi, paggusnit sang ila mga panapton, kag pagsabwag sing yab-ok sa ila mga ulo. Apang sang ulihi naglingkod sila upod ni Job sa pito ka adlaw kag pito ka gab-i nga wala gid magpamulong sing isa ka pulong sang paglugpay! (Job 2:​12, 13; Lucas 18:​10-14) Ining tatlo ka matinaastaason nga mga manuglimbong kulang gid sa espirituwalidad amo kon ngaa wala sila sing may napamulong nga makalulugpay tuhoy kay Jehova kag sa iya mga saad. Apang naghinakop sila sing sayop kag naghanda agod gamiton ini batok kay Job sa tion nga matuman nila ang pormalidad sang dayag nga kalisud. Sing makawiwili, antes matapos ang pito ka adlaw nga paghipos, ang isa ka pamatan-on nga si Elihu naglingkod sa malapit diin mabatian niya ang pagsugilanunay.

18. Ngaa naghandum si Job sang paghidait sa kamatayon?

¹⁸ Sang ulihi gintublag ni Job ang kalinong. Bangod wala makatigayon sing paglipay gikan sa tatlo ka dumuluaw, ginpakamalaut niya ang adlaw sang iya pagkabun-ag kag nagpalibog kon ngaa nangin madugay ang iya miserable nga kabuhi. Ginhandum niya ang paghidait sa kamatayon, nga wala naghunahuna nga matigayon niya liwat ang matuod nga kalipay antes sia mapatay, karon nga sia pigado, nalisdan, kag nagamasakit sing grabe. Apang indi pagtugutan sang Dios nga mahalitan si Job tubtob sa punto nga iya ikamatay.​—⁠Job 3:​1-26.

Nagsalakay ang mga Manunumbong ni Job

19. Sa ano nga bahin ginsumbong sing sayop ni Elifaz si Job?

¹⁹ Una nga naghambal si Elifaz sa tatlo ka bahin sang debate nga dugang nga nagtilaw sa integridad ni Job. Sa iya una nga pamulongpulong namangkot si Elifaz: “Diin bala nga ang mga matarong ginpapas?” Naghinakop sia nga ayhan nakahimo si Job sing malaut busa dapat magbaton sang silot sang Dios. (Job, mga kapitulo 4, 5) Sa iya ikaduha nga pamulongpulong, ginyaguta ni Elifaz ang kaalam ni Job kag namangkot: “Ano bala ang nahibaluan mo nga wala namon mahibalui?” Ginpahangop ni Elifaz nga luyag pagguwaon ni Job nga mas labaw sia sangsa Labing Gamhanan. Naghinakop sang iya ikaduha nga pagsalakay, ginlaragway niya si Job subong nakasala sing apostasya, paghiphip, kag pagdaya. (Job, kapitulo 15) Sa iya katapusan nga pamulongpulong, binutig nga ginsumbong ni Elifaz si Job sang madamo nga krimen​—⁠pagpangilkil, pagdingot sang tinapay kag tubig sa mga nagakinahanglan, kag pagpigos sa mga balo kag mga ilo.​—⁠Job, kapitulo 22.

20. Ano ang paagi sing pagsalakay ni Bildad kay Job?

²⁰ Subong ang ikaduha nga humalambal sa tagsa sang tatlo ka bahin sang debate, masunson nga ginsundan ni Bildad ang pangkabilugan nga tema nga ginpasad ni Elifaz. Ang mga pamulongpulong ni Bildad mas malip-ot apang mas masakit. Ginsumbong pa gani niya nga may nahimo nga sala ang mga anak ni Job kag busa takus nga mapatay. Upod sa sayop nga mga pangatarungan, gingamit niya ini nga ilustrasyon: Subong nga ang papiro kag ang bagaas nagakalaya kag nagakapatay kon wala sing tubig, amo man “ang tanan nga nagakalipat sa Dios.” Husto ina nga pinamulong, apang wala ini naaplikar kay Job. (Job, kapitulo 8) Ginkabig ni Bildad ang mga kabudlayan ni Job subong yadtong nagaabot sa mga malauton. (Job, kapitulo 18) Sa iya ikatlo kag malip-ot nga pamulongpulong, nangatarungan si Bildad nga ang tawo “ulod” kag “lago” kag busa indi matinlo sa atubangan sang Dios​—⁠Job, kapitulo 25.

21. Ano ang ginsumbong ni Zofar kay Job?

²¹ Si Zofar amo ang ikatlo nga naghambal sa debate. Sa kabilugan, ang iya pangatarungan kaangay sang ila nanday Elifaz kag Bildad. Ginsumbong ni Zofar si Job sang mga kalautan kag ginsugo sia nga untatan ang iya makasasala nga mga buhat. (Job, mga kapitulo 11, 20) Pagkatapos sang duha ka bahin nag-untat sa paghambal si Zofar. Wala na sia sing gindugang sa ikatlo nga bahin. Walay sapayan, sa tion sang bug-os nga debate, maisugon nga ginsabat ni Job ang iya mga manunumbong. Halimbawa, sa isa ka tion sia nagsiling: “Tanan kamo kailo nga manuglipay! May katapusan bala ang mga pulong nga hinangin?”​—⁠Job 16:​2, 3.

Sarang Kita Makabatas

22, 23. (a) Subong sa kaso ni Job, ano ang mahimo nga himuon sang Yawa sa pagtinguha nga gub-on ang aton integridad kay Jehova nga Dios? (b) Walay sapayan nga nabatas ni Job ang madamo nga pagtilaw, ano ang mahimo naton ipamangkot tuhoy sa iya panimuot?

²² Kaangay ni Job, mahimo kita makasumalang sing madamo nga pagtilaw sa isa ka tion, kag mahimo gamiton ni Satanas ang pagluya sing buot ukon ang iban nga butang sa iya pagtinguha nga gub-on ang aton integridad. Mahimo tinguhaan niya nga palisuon kita batok kay Jehova kon nagapamigado kita sa pangabuhi. Kon mapatay ang isa ka hinigugma ukon magmasakit kita, mahimo nga pahulagon kita ni Satanas nga basulon ang Dios. Kaangay sang mga abyan ni Job, mahimo pa gani nga isumbong kita sing sayop sang iban. Subong sang ginpakita ni Utod Macmillan, mahimo nga ‘hingabuton’ kita ni Satanas, apang sarang kita makabatas.

²³ Subong sang aton nakita, nabatas ni Job ang madamo niya nga pagtilaw. Apang, haluson bala sia nga nakabatas? Matuod gid bala nga nabuong ang iya espiritu? Tan-awon naton kon matuod nga nadulaan sing tanan nga paglaum si Job.

Paano Mo Sabton?

◻ Anong daku nga hulusayon ang ginpautwas ni Satanas sang mga adlaw ni Job?

◻ Sa ano nga paagi gintilawan sing lubos si Job?

◻ Ano ang ginsumbong sang tatlo ka “abyan” ni Job batok sa iya?

◻ Subong sa kaso ni Job, paano mahimo gub-on ni Satanas ang aton integridad kay Jehova?

[Piktyur sa pahina 10]

A. H. Macmillan