“Si Jehova, Isa Ka Dios nga Maluluy-on kag Mainayuhon”

“Si Jehova, si Jehova, isa ka Dios nga maluluy-on kag mainayuhon, mahinay sa pagpangakig kag bugana sa mahigugmaon nga kaluoy kag sa kamatuoran.”​—⁠EXODO 34:⁠6.

1. (a) Ano nga lugpay ang ginahatag sang Biblia para sa mga nakakita sa mga hinigugma nga nagpahilayo sa matuod nga pagsimba? (b) Ano ang pagtamod ni Jehova sa mga nakasala?

“GINSILINGAN ako sang akon anak nga babayi nga indi na niya luyag mangin bahin sang Cristianong kongregasyon,” siling sang isa ka Cristianong amay. “Mga inadlaw, senemana, bisan binulan na ang nakaligad, nakabatyag ako sing makatulublag nga kasakit sa akon kalawasan. Malain pa ini sangsa kamatayon.” Makapahanusbo matuod makita ang isa ka hinigugma nga nagsipak sa banas sang matuod nga pagsimba. Naagihan mo na bala ina? Kon amo, malugpayan ka sa paghibalo nga si Jehova nahanuklog sa imo. (Exodo 3:​7; Isaias 63:9) Apang paano niya ginatamod ang mga nakasala? Ginapakita sang Biblia nga maluluy-on sila nga ginaagda ni Jehova nga magbalik sa iya. Nakitluoy sia sa rebelyuso nga mga Judiyo sadtong panahon ni Malaquias: “Magbalik kamo sa akon, kag magabalik ako sa inyo.”​—⁠Malaquias 3:⁠7.

2. Paano ginapakita sang Biblia nga ang kaluoy isa ka duna nga bahin sang personalidad ni Jehova?

² Ang kaluoy sang Dios ginpatalupangod kay Moises sa Bukid sang Sinai. Didto, ginpakilala ni Jehova ang iya kaugalingon subong “isa ka Dios nga maluluy-on kag mainayuhon, mahinay sa pagpangakig kag bugana sa mahigugmaon nga kaayo kag sa kamatuoran.” (Exodo 34:6) Ginapadaku sini nga pinamulong nga ang kaluoy isa ka duna nga bahin sang personalidad ni Jehova. “Luyag niya nga ang tanan makadangat sa paghinulsol,” sulat sang Cristianong si apostol Pedro. (2 Pedro 3:9) Sa pagkamatuod, ang kaluoy sang Dios wala sing latid. “Wala gid sia sing ginapalampas sa silot,” siling kay Moises. (Exodo 34:​7; 2 Pedro 2:9) Walay sapayan sina, ang “Dios gugma,” kag ang kaluoy isa ka daku nga bahin sina nga kinaiya. (1 Juan 4:​8; Santiago 3:17) Si Jehova ‘indi magahupot sang iya kaakig sing dayon,’ kag “nagakalipay sia sa mahigugmaon nga kaayo.”​—⁠Miqueas 7:​18, 19.

3. Paano ang pagtamod ni Jesus sa kaluoy tuhay sangsa mga escriba kag mga Fariseo?

³ Si Jesus amo ang himpit nga larawan sang iya langitnon nga Amay. (Juan 5:19) Ang iya maluluy-on nga pagpakig-angot sa mga makasasala indi pagpalampas sa ila mga sala kundi ekspresyon sang mapinalanggaon man nga mga balatyagon nga ginpakita niya para sa mga nagamasakit sa pisikal. (Ipaanggid ang Marcos 1:​40, 41.) Huo, ginlakip ni Jesus ang kaluoy sa “mas importante nga mga butang” sang Kasuguan sang Dios. (Mateo 23:23) Sa kabaliskaran, binagbinaga ang mga escriba kag mga Fariseo, nga ang ila legalistiko nga mga ideya tuhoy sa katarungan masunson nga wala nagalakip sa kaluoy. Sang nakita nila si Jesus nga nagapakig-upod sa mga makasasala, nagreklamo sila: “Ini nga tawo nagabaton sang mga makasasala kag nagakaon upod sa ila.” (Lucas 15:​1, 2) Ginsabat ni Jesus ang mga nagsumbong sa iya paagi sa tatlo ka ilustrasyon, ang kada isa nagapadaku sang kaluoy sang Dios.

4. Anong duha ka ilustrasyon ang ginasaysay ni Jesus, kag ano ang kahulugan sang kada isa?

⁴ Una, si Jesus nagsaysay tuhoy sa isa ka tawo nga nagbiya sang 99 ka karnero agod pangitaon ang isa nga nadula. Ang iya punto? “May daku pa nga kalipay sa langit tungod sa isa ka makasasala nga nagahinulsol sangsa kasiaman kag siam ka matarong nga wala nagakinahanglan sing paghinulsol.” Masunod, si Jesus nagsaysay tuhoy sa isa ka babayi nga nagpangita sang nadula nga dracma kag nagkalipay sang makita ini. Ang iya aplikasyon? “May kalipay sa tunga sang mga anghel sang Dios tungod sa isa ka makasasala nga nagahinulsol.” Ginsaysay ni Jesus ang iya ikatlo nga ilustrasyon sa porma sang isa ka parabola.⁠a Ginakabig ini sang madamo subong ang pinakamatahom nga malip-ot nga sugilanon. Ang pagbinagbinag sa sining parabola magabulig sa aton nga maapresyar kag mailog ang kaluoy sang Dios.​—⁠Lucas 15:​3-10.

Ang Rebelyuso nga Anak Naglayas sa Balay

5, 6. Paano ginpakita sang kamanghuran nga anak sa ikatlo nga ilustrasyon ni Jesus ang daku nga kakulang sing apresasyon?

⁵ “Isa ka tawo ang may duha ka anak nga lalaki. Kag ang manghod sa ila nagsiling sa iya amay, ‘Amay, ihatag sa akon ang bahin sang pagkabutang nga naigo sa akon.’ Nian ginbahinbahin niya sa ila ang iya palangabuhian. Sang ulihi, indi pa madamo nga adlaw ang nagligad, gintipon sang kamanghuran nga anak ang tanan nga butang kag naglakbay sa luwas sa malayo nga pungsod, kag didto gin-usikan niya ang iya pagkabutang paagi sa patuyang nga pagkabuhi.”​—⁠Lucas 15:​11-13.⁠b

⁶ Ang kamanghuran nga anak nagpakita diri sing daku nga kakulang sing apresasyon. Una, ginpangayo niya ang iya palanublion, kag nian gin-usikan niya ini paagi sa “patuyang nga pagkabuhi.” Ang ekspresyon nga “patuyang nga pagkabuhi” ginbadbad gikan sa Griegong tinaga nga nagakahulugan sing “magamo nga pagkabuhi.” Ang isa ka iskolar nagsiling nga ang tinaga “nagapabutyag sing bug-os nga pagtalikod sa maayo nga pagginawi.” Nagakaigo gid nga ang pamatan-on sa parabola ni Jesus masunson ginatawag nga buhaha, ang tinaga nga nagalaragway sa isa ka tawo nga lakas maggasto kag mauyangon.

7. Sin-o karon ang kaanggid sang buhaha, kag ngaa madamo sa subong sina nga mga indibiduwal ang nagapangita sing kahilwayan sa “malayo nga pungsod”?

⁷ May mga tawo bala karon nga kaangay sa buhaha? Huo. Sing makapasubo, ang pila nagbiya sa may seguridad nga “puluy-an” sang aton langitnon nga Amay, si Jehova. (1 Timoteo 3:15) Ang pila sa ila nagahunahuna nga ang palibot sa panimalay sang Dios sobra ka madumilion, nga ang mabinantayon nga mata ni Jehova nagapabudlay sa baylo nga nagaamlig. (Ipaanggid ang Salmo 32:⁠8.) Binagbinaga ang isa ka Cristianong babayi nga ginpadaku suno sa mga prinsipio sang Biblia apang nagiyan sang ulihi sa alkohol kag droga. Nagahinumdom sadtong madulom nga bahin sang iya kabuhi, sia nagsiling: “Luyag ko pamatud-an nga mapauswag ko pa ang akon kabuhi. Luyag ko himuon ang luyag ko himuon, kag indi ko luyag nga may magkontra sa akon.” Kaangay sang buhaha, luyag sining lamharon nga babayi ang kahilwayan. Sing makapasubo, bangod sang iya dimakasulatanhon nga mga buhat ginsikway sia sa Cristianong kongregasyon.​—⁠1 Corinto 5:​11-13.

8. (a) Ano nga bulig ang mahatag sa sadtong luyag magkabuhi supak sa mga talaksan sang Dios? (b) Ngaa dapat binagbinagon sing maayo sang isa ang iya desisyon may kaangtanan sa pagsimba?

⁸ Makapahanusbo gid kon ang isa ka masigkatumuluo magahandum sa pagkabuhi supak sa mga talaksan sang Dios. (Filipos 3:18) Kon mahanabo ini, ang mga gulang kag ang iban pa nga may espirituwal nga mga kalipikasyon nagapanikasog nga tadlungon ang nakasala. (Galacia 6:1) Apang, wala sing isa nga ginapilit sa pagbaton sang gota sang Cristianong pagkadisipulo. (Mateo 11:​28-30; 16:24) Kon yara na sila sa husto nga edad, bisan ang mga pamatan-on dapat magdesisyon sing personal may kaangtanan sa pagsimba. Sa ulihi, ang kada isa sa aton nga may kahilwayan sa pagdesisyon magapanabat sa Dios. (Roma 14:12) Siempre pa, aton man ‘anihon ang ginsab-ug naton’​—⁠isa ka leksion nga natun-an sang ulihi sang buhaha sa parabola ni Jesus.​—⁠Galacia 6:​7, 8.

Kasubo sa Malayo nga Pungsod

9, 10. (a) Anong pagbalhin sing kahimtangan ang naeksperiensiahan sang buhaha, kag ano ang reaksion niya sa sini? (b) Iilustrar kon paano ang pila sa karon nga nagtalikod sa matuod nga pagsimba nakaeksperiensia sing kahimtangan nga kaanggid sa iya sang buhaha.

⁹ “Sang nagasto niya ang tanan, isa ka daku nga tiggulutom ang natabo sa tanan nga bahin sadto nga pungsod, kag nagsugod sia sa pagbatyag sing kinawad-on. Naglakat pa gani sia kag nakig-upod sa isa sang mga banwahanon sadto nga pungsod, kag ginpadala niya sia sa iya mga uma sa pagsagod sang mga baboy. Kag ginhandum niya nga mabusog sang mga bunga sang algarroba nga ginakaon sang mga baboy, kag wala sing isa nga naghatag sa iya sing bisan ano man.”​—⁠Lucas 15:​14-16.

¹⁰ Bisan namigado sia, ang buhaha wala gihapon maghunahuna nga magpauli. Sa baylo, nakilala niya ang isa ka banwahanon nga naghatag sa iya sing trabaho subong manugsagod sang mga baboy. Sanglit ginapatuman sang Mosaikong Kasuguan nga ang mga baboy dimatinlo nga mga sapat, ina nga palamugnan mahimo nga indi kalahamut-an sa isa ka Judiyo. (Levitico 11:​7, 8) Apang bisan ang buhaha ginatublag sang iya konsiensia, dapat niya ini punggan. Total, indi niya mapaabot ang iya amo, nga isa ka lokal nga banwahanon, nga mabalaka sa mga balatyagon sang pigado nga dumuluong. Ang kahimtangan sang buhaha kaanggid sa naeksperiensiahan sang madamo sa karon nga nagtalikod sa matadlong nga banas sang putli nga pagsimba. Sa masami, nadalahig sila sa mga buhat nga ginakabig anay nila nga malain. Halimbawa, sa edad nga 17, isa ka pamatan-on nga lalaki ang nagrebelde sa Cristiano nga pagpadaku sa iya. “Ginpanas sang imoralidad kag sang abuso sa droga ang mga tinuig sang pasad-sa-Biblia nga mga panudlo,” ginabaton niya. Sang ulihi, nabilanggo sia bangod sang armado nga pagpangawat kag pagpatay. Bisan pa nakapanumbalik sia sang ulihi sa espirituwal, daku gid ang iya ginbayad tungod sa “umalagi nga pagkalipay sa sala”!​—⁠Ipaanggid ang Hebreo 11:​24-26.

11. Paano naglubha ang problema sang buhaha, kag paano natukiban sang pila sa karon ang mga pagsulay sa kalibutan subong “walay pulos nga panglimbong”?

¹¹ Labi pa nga naglubha ang kahimtangan sang buhaha bangod “wala sing isa nga naghatag sa iya sing bisan ano man.” Diin na ang iya bag-ong mga abyan? Karon nga wala na sia sing kuwarta, daw nangin “sentro [sia sang ila] pagdumot.” (Hulubaton 14:20) Subong man, natukiban sang madamo sa karon nga nagpahilayo sa kamatuoran nga ang mga ganyat kag mga pagtamod sining kalibutan katumbas lamang gali sang “walay pulos nga panglimbong.” (Colosas 2:8) “Sang wala ang panuytoy ni Jehova, nag-antos ako sing daku nga kasakit kag kasubo,” siling sang isa ka lamharon nga babayi nga nagbiya anay sa organisasyon sang Dios. “Gintinguhaan ko nga makigbagay sa kalibutan, apang bangod indi gid ako kaangay sang iban, ginsikway nila ako. Kaangay ako sang isa ka nadula nga bata nga nagakinahanglan sing isa ka amay sa pagtuytoy sa akon. Amo sina sang narealisar ko nga kinahanglan ko gali si Jehova. Indi ko na luyag magkabuhi nga nahamulag sa iya.” Nakamaradmad sing subong man ang buhaha sa ilustrasyon ni Jesus.

Ang Buhaha Nakamaradmad

12, 13. Anong mga kahimtangan ang nakabulig sa pila sa karon nga makamaradmad? (Tan-awa ang kahon.)

¹² “Sang makamaradmad sia, nagsiling sia, ‘Kadamo gid sang ginasuhulan nga mga mamumugon sang akon amay ang bugana sa tinapay, samtang ako nagakapatay diri bangod sa gutom! Magatindog ako kag magakadto sa akon amay kag magasiling sa iya: “Amay, nakasala ako batok sa langit kag batok sa imo. Indi na ako takus pagtawgon nga anak mo. Himua ako nga isa sang imo ginasuhulan nga mga tinawo.” ’ Gani nagtindog sia kag nagkadto sa iya amay.”​—⁠Lucas 15:​17-20.

¹³ Ang buhaha “nakamaradmad.” Nagpatuyang anay sia sa pagpangalipay, subong nga daw nagakabuhi sa dimatuod nga kalibutan. Apang karon nangin alisto na sia sa iya matuod nga kahimtangan sa espirituwal. Huo, bisan pa nakasala sia, may paglaum gihapon para sa sining pamatan-on. May maayong mga kinaiya gihapon nga makita sa iya. (Hulubaton 24:​16; ipaanggid ang 2 Cronica 19:​2, 3.) Kamusta naman yadtong nagbiya sa panong sang Dios sa karon? Makatarunganon bala ang maghinakop nga wala na sila sing paglaum, nga sa tanan nga kaso ang ila rebelyuso nga dalanon nagapamatuod nga nagpakasala sila batok sa balaan nga espiritu sang Dios? (Mateo 12:​31, 32) Indi. Ang pila sa ila nag-antos bangod sang ila balingag nga dalanon, kag sang ulihi madamo sa ila ang nakamaradmad. “Wala gid ako malipat kay Jehova bisan sing isa ka adlaw,” siling sang isa ka utod nga babayi, nagahinumdom sang tion nga ginhinguyang niya malayo sa organisasyon sang Dios. “Pirme ako nagapangamuyo nga sa bisan paano, sa pila ka adlaw, batunon niya ako liwat sa kamatuoran.”​—⁠Salmo 119:​176.

14. Ano nga desisyon ang ginhimo sang buhaha, kag paano niya ginpakita ang pagkamapainubuson paagi sa sini?

¹⁴ Apang ano ang himuon sadtong mga nagpahilayo tuhoy sa ila kahimtangan? Sa parabola ni Jesus ang buhaha namat-od nga magpauli kag mangayo sing kapatawaran sa iya amay. “Himua ako nga subong sang isa sang imo mga ginasuhulan,” siling sang buhaha. Ang ginasuhulan nga alagad amo ang mamumugon nga ginaswelduhan kada adlaw kag mahimo gilayon mapahalin sina mismo nga adlaw. Kubos pa ini sa ulipon nga, sa bisan paano, kaangay sang katapo sang pamilya. Gani wala gid ginhunahuna sang buhaha nga ipangabay nga mapanumbalik sia sa iya anay kahimtangan subong anak. Handa niya batunon ang pinakamanubo nga posisyon agod pamatud-an liwat ang iya katutom sa iya amay samtang nagaligad ang tagsa ka adlaw. Apang, makibot gid ang buhaha.

Makalilipay nga Pagbaton

15-17. (a) Ano ang reaksion sang amay sang makita ang iya anak? (b) Ano ang kahulugan sang malaba nga panapton, singsing, kag sandalyas nga gin-aman sang amay sa iya anak? (c) Ano ang ginapakita sang paghanda sing sinalusalo sang amay?

¹⁵ “Samtang malayo pa sia, nakit-an sia sang iya amay kag ginkaluuyan, kag nagdalagan sia kag nagsubsob sa iya liog kag mapinalanggaon sia nga ginhalukan. Nian ang anak nagsiling sa iya, ‘Amay, nakasala ako batok sa langit kag batok sa imo. Indi na ako takus tawgon nga imo anak. Himua ako subong isa sang imo mga ginasuhulan.’ Apang ang amay nagsiling sa iya mga ulipon, ‘Dali! magpaguwa kamo sing isa ka malaba nga panapton, ang pinakamaayo, kag isul-ob ini sa iya, kag butangi sing singsing ang iya kamot kag mga sandalyas ang iya mga tiil. Kag dalha ang pinatambok nga tinday sang baka, ihawa ini kag magkaon kita kag magkasadya, bangod ining akon anak napatay na kag nabuhi liwat; nadula sia kag nakita.’ Kag nagsugod sila sa pagkasadya.”​—⁠Lucas 15:​20-24.

¹⁶ Ang bisan sin-o nga mahigugmaon nga amay nagahandum nga makapanumbalik sa espirituwal ang anak. Gani, mahanduraw naton ang amay sang buhaha nga ginatan-aw kada adlaw ang banas sa atubangan sang iya balay, malangkagon nga nagahulat sa pagpauli sang iya anak. Karon nakita niya ang iya anak nga nagapadulong! Pat-od gid nga naglain na ang hitsura sang pamatan-on. Apang, nakilala sia sang amay samtang “malayo pa sia.” Wala niya ginsapak ang gision nga panapton kag ang masinulub-on nga dagway nga nakita niya; nakita niya ang iya anak, kag nagdalagan sia sa pagsug-alaw sa iya!

¹⁷ Sang makalab-ot ang amay sa iya anak, nagsubsob sia sa liog sang iya anak kag mapinalanggaon sia nga ginhalukan. Pagkatapos sina ginsugo niya ang iya mga ulipon nga sul-uban ang iya anak sing malaba nga panapton, singsing, kag sandalyas. Ining malaba nga panapton indi lamang isa ka simple nga panapton, kundi “ang pinakamaayo”​—⁠ayhan madamo sing borda nga panapton nga ginapasul-ob sa isa ka dungganon nga bisita. Bangod ang singsing kag sandalyas indi pirme makita sa mga ulipon, ginaathag sang amay nga ang iya anak ginaabiabi liwat subong bug-os nga katapo sang pamilya. Apang indi lang ina ang ginhimo sang amay. Nagpahanda sia sing sinalusalo agod saulugon ang pagbalik sang iya anak. Sing maathag, wala ginpatawad sang amay ang iya anak nga may nagalangot nga buot ukon bangod napilitan lamang sia sa pagbalik sang iya anak; luyag niya magpatawad. Nagpahalipay ini sa iya.

18, 19. (a) Ano ang ginatudlo sa inyo sang parabola tuhoy sa buhaha nga anak tuhoy kay Jehova? (b) Subong sang ginpakita sa iya pagpakig-angot sa Juda kag sa Jerusalem, paano si Jehova “padayon nga nagahulat” sa pagbalik sang makasasala?

¹⁸ Tubtob sa sini nga punto, ano ang ginatudlo sa aton sang parabola tuhoy sa buhaha nga anak nahanungod sa Dios nga aton pribilehiyo nga simbahon? Una, si Jehova “maluluy-on kag mainayuhon, mahinay sa pagpangakig kag bugana sa mahigugmaon nga kaayo kag sa kamatuoran.” (Exodo 34:6) Sa pagkamatuod, ang kaluoy isa ka kilala nga kinaiya sang Dios. Normal niya ini nga reaksion sa mga nagakinahanglan. Masunod, ang parabola ni Jesus nagatudlo sa aton nga si Jehova “handa magpatawad.” (Salmo 86:5) Mabinantayon sia, kon sa aton pa, mapanilagon sa bisan ano man nga pagbalhin sa tagipusuon sang makasasala nga mga tawo nga mangin basihan para magpakita sia sing kaluoy.​—⁠2 Cronica 12:​12; 16:⁠9.

¹⁹ Hunahunaa, halimbawa, ang pagpakig-angot sang Dios sa Israel. Si manalagna Isaias gin-inspirar ni Jehova sa paglaragway sa Juda kag sa Jerusalem subong ‘nagamasakit halin sa ulo tubtob sa tiil.’ Apang, sia man nagsiling: “Si Jehova padayon nga magahulat sa pagpakita sing kahamuot sa inyo, kag gani magatindog sia agod pakitaan kamo sing kaluoy.” (Isaias 1:​5, 6; 30:​18; 55:​7; Ezequiel 33:11) Kaangay sang amay sa parabola ni Jesus, si Jehova ‘nagabantay sang banas,’ kon sa aton pa. Malangkagon niya nga ginahulat ang pagbalik ni bisan sin-o nga nagbiya sa iya balay. Indi bala nga amo sini ang mapaabot naton sa isa ka mahigugmaon nga amay?​—⁠Salmo 103:⁠13.

20, 21. (a) Sa anong paagi naganyat ang madamo sa karon sa kaluoy sang Dios? (b) Ano ang binagbinagon sa masunod nga artikulo?

²⁰ Kada tuig, ang kaluoy ni Jehova nagaganyat sa madamo nga makamaradmad kag magbalik sa matuod nga pagsimba. Nagapahalipay gid ini sa ila mga hinigugma! Binagbinaga, halimbawa, ang Cristianong amay nga ginsambit sa umpisa. Sing makalilipay, ang iya anak nga babayi nakapanumbalik sa espirituwal kag nagaalagad na karon subong bug-os tion nga ministro. “Sa bisan paano malipayon ako sa sining daan nga sistema sang mga butang,” siling niya. “Ang akon mga luha sang kasubo nangin mga luha sang kalipay.” Pat-od gid nga si Jehova nagakalipay man!​—⁠Hulubaton 27:⁠11.

²¹ Apang indi lang amo sini ang parabola sang buhaha. Ginpadayon ni Jesus ang iya sugilanon agod mapaanggid niya ang kaluoy ni Jehova sa matigdas, mahinukmanon nga panimuot nga lapnag sa tunga sang mga escriba kag mga Fariseo. Kon paano niya ini ginhimo​—⁠kag kon ano ang kahulugan sini sa aton​—⁠pagabinagbinagon sa masunod nga artikulo.

[Mga footnote]

Bilang Repaso

◻ Paano ang pagtamod ni Jesus sa kaluoy tuhay sangsa mga Fariseo?

◻ Sin-o sa karon ang kaanggid sa buhaha, kag paano?

◻ Anong mga sirkunstansia ang nakapamaradmad sa buhaha?

◻ Paano ginpakita sang amay ang iya kaluoy sa iya mahinulsulon nga anak?