Ang Pagtamod sang Biblia
Para Bala sa mga Cristiano ang Pagsugal?
ANG PAGSUGAL ISA KA MAHAL NGA BISYO. MASAMI SINI GINAKONSUMO ANG KATUNGA SANG GINAKITA SANG ISA KA TAWO KAG MAKADUL-ONG SA DAKU NGA KAUTANGAN. INI NGA BISYO MAKAGUBA SANG MGA PAG-ASAWAHAY KAG MGA KARERA, KAG MAHIMO NGA MAGATIKLOD PA SA IBAN NGA MADALAHIG SA KRIMEN. ANG MGA BIKTIMA SINI GINAGIYAN KAG MAHIMO MAG-ANTOS SING MGA KABUDLAYAN SA PAG-UNTAT (WITHDRAWAL) KAANGAY SANG MAKITA SA IBAN NGA MGA GIYAN.
LAPNAG gid ang pagsugal amo kon ngaa ginakabig ini sang iban nga mga pungsod nga isa ka “pungsudnon nga dibersion.” Apang, ano gid, ang pagsugal? Ang pagsugal amo ang “pagtaya sa resulta sang isa ka palaabuton nga hitabo,” siling sang The World Book Encyclopedia. “Ang mga sugarol masami nga nagataya sing kuwarta ukon iban nga butang nga may bili subong isa ka pusta sa resulta nga ila ginahaumhaum. Kon makita na ang resulta, ginakabi sang nagdaug ang mga pusta sang mga napierdi.”
Ang pagsugal indi isa ka bag-o nga butang. Ang dumaan nga mga Maya sang Sentral nga Amerika nagahampang anay sing isa ka popular nga hampang sa bola nga gintawag poktatok—kilala sa mga Astec subong tlachtli—“nga sa diin, ang iban sa tapos mapierdi ang ila manggad, nagpusta sang ila kaugalingon nga mga kabuhi,” siling sang Américas nga magasin. Ining dumaan nga mga tawo nagiyan gid sa pagtaya, kon kaisa “nagataya sing bug-os kabuhi nga pagkaulipon sa indi mapaktan nga pag-umpok sang goma nga bola.”
Ngaa madamo ang nagiyan sa pagsugal? Suno kay Duane, presidente sang Public Gaming Research Institute sa Estados Unidos, “kapin kag kapin nga mga tawo ang nagakabig sang pagsugal subong isa ka kalahamut-an nga porma sang pagpaliwaliwa.” Bisan gani ang iban nga relihioso nga mga organisasyon nagatugot sang pagsugal subong isa ka paagi sa pagpangita sing mga pundo.
Bisan pa ang pagsugal popular kag may malawig nga maragtas, isa lamang bala ini ka dimakahalalit nga dibersion para sa mga Cristiano? Ukon may kapin pa bala sa sina?
Ngaa Nagasugal ang mga Tawo?
Sa malip-ot, agod magdaug. Para sa mga sugarol, ang pagsugal daw isa ka madali, makahalawathawat nga paagi sa pagpangita sing kuwarta nga wala sing panikasog kag disiplina nga nadalahig sa pagtrabaho sa isa ka sekular nga trabaho. Daku nga tion ang ginahinguyang sa pagdalamguhanon nahanungod sa “daku nga daug” kag kon ano ang mahatag sa ila sinang daku nga daug sa kabantugan kag materyal.
Apang ang mga disbentaha batok sa sugarol daku gid. Halimbawa, ang eksperto sa estadistika nga si Ralf Lisch nagsiling nga sa Alemanya “ikaw may apat ka beses nga posibilidad nga maigo sang kilat sa sulod sang tuig sangsa [magdaug] sa mga pool [Aleman nga loterya].” Kon daw indi pa ina makakombinsi, gindugang niya ang masunod nga paanggid: “Kon ikaw isa ka tawo, ang imo mga kahigayunan nga mabuhi tubtob sa [edad nga] 100 mga 7,000 ka beses ang kadakuon sangsa [magdaug sa loterya].” Sing makahalam-ot, mahimo nga nahibaluan ini sang isa ka sugarol. Ti, ngaa nagasugal pa sia?
Suno kay Dr. Robert Custer, sa iya libro nga When Luck Runs Out, para sa iban nga nagasugal, “ang kuwarta nga madaug isa lamang ka bahin sang pagdaug. . . . Para sa ila ang importante nga butang amo ang kahisa, pagtahod, kadayawan, himaya nga matigayon sang pagdaug sing kuwarta.” Nagdugang pa sia nga ang ginahingamo sini nga mga tawo amo ang “kakunyag sa pagpakitakita sing madamo nga papelon ukon ang makasiling lamang, ‘Nagdaug ako sing dalagku nga papelon’ kag himayaon.”
Sa pihak nga bahin, ang pagdaug—kag ang kakunyag nga nagaupod sa sini—indi pa gihapon tuman para sa madamo nga sugarol. Ang sugyot sa pagsugal mahimo nga magabaskog pa gid amo kon ngaa mangin masupog sila nga mga sugarol. Sa isa ka pagtuon nga gindumalahan ni Dr. Custer upod sa mga katapo sang Gamblers Anonymous, 75 porsiento sang mga ginsurbe ang nagsiling nga nangin batasan nila ang magpabugal nga madaug sila bisan pa nga nagakapierdi na sila! Huo, ang pagsugal mahimo mangin pagkagiyan nga subong kalubha kag malaglagon sa pagkagiyan sa alkohol ukon sa bisan ano nga iban pa nga droga. Pila ka sugarol ang nadaran sa pagsugal nga sang primero isa lamang ka dibersion? Pila ang nakahimo sini kag wala gani makamulalong sini?
Ang Pagtamod sang Dios
Wala ginapaathag sang Biblia ang pagsugal sing detalyado. Walay sapayan, nagahatag ini sing mga prinsipio nga nagabulig sa aton sa paghibalo kon paano ginatamod sang Dios ang pagsugal.
Ginapakita sang eksperiensia nga ang pagsugal nagapabanaag sing kakagod. Mabaskog nga ginapakamalaut sang Biblia ang kakagod, nagapaandam nga ‘wala sing makagod nga tawo ang may panublion sa ginharian sang Dios.’ (Efeso 5:5) Ang kakagod makita gihapon bisan pa napierdi ang mga sugarol. Suno sa isa ka awtoridad, ang sugarol “nagatinguha nga mabawi ang iya napierdi—nagahingamo sa ‘daku nga daug.’ Kon makadaug sia sing daku, nagataya sia sing daku pa, kag sa ulihi mapierdi niya ang iya ‘daku nga nadag-an.’ ” Huo, ang kakagod isa gid ka bahin sang pagsugal.
Ginagamit sang iban ang pagsugal subong paagi sa pagpaayaw sa ila bugal. Ang isa ka surbe nga ginhimo sa masupog nga mga sugarol nagpakita nga 94 porsiento ang nagkabig sang pagsugal subong isa ka “hilikuton nga nagapabaskog sang bugal,” kag 92 porsiento ang nagsiling nga daw “si sin-o sila” kon nagasugal sila. Apang, ang Dios nagsiling: “Ang pagbayaw sa kaugalingon kag bugal . . . ginadumtan ko.” Sa amo, ginapalig-on ang mga Cristiano nga palambuon ang pagkaugdang kag pagkamapainubuson.—Hulubaton 8:13; 22:4; Miqueas 6:8.
Ang pagsugal mahimo man magpalig-on sing katamaron, kay daw isa ini ka mahapos nga paagi sa pagpangita sing kuwarta nga wala sing panikasog nga nadalahig sa pagtrabaho. Apang maathag nga ginapalig-on sang Pulong sang Dios ang mga Cristiano sa maukod, lakas nga pagpangabudlay.—Efeso 4:28.
Dugang pa, ang ginatawag nila nga suwerte tuman ka importante para sa pila ka sugarol amo kon ngaa nagasobra ang ila pagkawili sa sini, ginahimo ini nga ila dios. Kaanggid ini sa isa ka rekord sa Biblia nahanungod sa mga tawo nga “nagaaman sing lamesa para sa dios sang Maayong Suwerte.” Bangod sang ila idolatroso nga buhat, ginpamatbatan sila “sa espada.”—Isaias 65:11, 12.
Ano kon ang isa ka tawo gintanyagan sing libre nga tiket sa loterya ukon ginregalohan sing kuwarta nga inugsugal? Bisan diin man sini, ang pagbaton sa sina nga tanyag mangin isa gihapon ka pagsakdag sa pagsugal nga palakat—isa ka palakat nga wala nagahisanto sa diosnon nga mga prinsipio.
Indi, ang pagsugal indi para sa mga Cristiano. Subong ginsiling sang isa ka editor sang magasin, ‘indi lamang malain ang pagsugal kundi indi man ini maalamon.’
[Picture Credit Line sa pahina 14]
Valentin/The Cheaters, Giraudon/Art Resource