Ang Damgo Nagapahayag Kon Daw Ano Na Kalapit Sini

“SI Jehova . . . amo ang buhi nga Dios kag Hari tubtob sa tion nga walay latid.” (Jeremias 10:10) Sa bisan anong tion wala gid sia magbiya sa pagkontrol sang iya uniberso, isa ka kamatuoran nga wala ginkilala ni Hari Nabokodonosor sang dumaan nga Babilonia. Agod ipadaku sa sadtong paganong hari nga “ang Labing Mataas amo ang Manuggahom sa ginharian sang katawhan,” ginpadamgo sia sang Dios kag si Daniel nga Iya alagad ang iya ginpapatpat sang kahulugan sini.—Daniel 4:17, 18.

Ang damgo amo ang isa ka daku nga kahoy. Ang “iya kataason naglambot tubtob sa langit, kag makita ini sa ukbong sang bug-os nga duta.” Sa sugo sang Dios, ang kahoy ginpulod, apang ang tuod sini ginpikitan sing salsalon kag saway. Magapabilin ini nga tuod tubtob magligad ang “pito ka panag-on,” kag sa tapos sini magatubo liwat ang kahoy.—Daniel 4:10-17.

“Ang kahoy nga imo nakita,” paathag ni Daniel, “amo ikaw, O hari . . . kag ang imo paggahom.” Si Nabokodonosor pudlon. Madula niya ang ginharian, huo bisan ang iya maayo nga panghunahuna, kag magalibotlibot sia sa latagon nga subong sang ilahas nga sapat sa sulod sang “pito ka panag-on.” Pagligad lamang sang gintalana nga tion nga ang simbuliko nga mga pikit kuhaon, kag sa amo matigayon liwat sang hari ang iya maayong panghunahuna kag ang iya trono.—Daniel 4:20-27.

Subong gintagna, “ini tanan natabo kay Nabokodonosor nga hari.” (Daniel 4:28) Ang Lexicon Linguae Aramaicae Veteris Testamenti nagasiling nga ang “pito ka panag-on” sa damgo ni Nabokodonosor pito ka literal nga tuig. Sanglit si Nabokodonosor naghari sing 43 ka tuig (624-581 B.C.E.), indi ini makatarunganon nga konklusyon.

Ano ang Kahulugan Sini sa Aton?

Si Jehova pirme nga nagapakita sang iya unibersal nga pagkasoberano kon makita niya nga nagakaigo. Sa sulod sang isa ka tion ginhimo niya ini paagi sa pungsod sang Israel, kag ang dutan-on nga mga manuggahom sini nagakaigo nga ginsiling nga “naglingkod sa trono ni Jehova.” (1 Cronica 29:23) Apang, sang mag-apostata ang Israel, gintugutan ni Jehova nga mapukan ang dinastiya sang mga hari sini sa mga kaliwat ni Hari David.

Busa, daw ano ka nagakaigo, nga wala magdugay sa tapos sadto naghatag ang Dios sing palatandaan kay Hari Nabokodonosor—ang isa nga gintugutan sa paglaglag sa Iya tipiko nga ginharian—nga wala gid nagakahulugan nga ang matarong nga pagkasoberano sang Dios mapukan. Daw ano ka importante nga ipadaku sa iya kag sa tanan Gentil nga mga pungsod nga sa ulihi magatapak sa tiglawas nga ginharian sang Dios nga ining kahimtangan temporaryo lamang!

Sa amo, ang tion sang ginhatag ang damgo, ang tawo nga ginhatagan sini, kag ang tema tuhoy sa balaan nga pagkasoberano nga ginpadaku sini, nagapangatarungan para sa isa ka kahulugan nga labaw sa nangin kahulugan sini para kay Nabokodonosor. Ginapahangop sini nga kaangay sang ginpulod nga kahoy kag ginpikitan, ang balaan nga paggahom nga ginpabutyag sa Jerusalem, nga karon ginlaglag na, indi pag-ipasag-uli, tubtob kuhaon anay ang mga pikit nga nagapugong pagligad sang “pito ka panag-on.” Sadtong tion, ang tiglawas nga Manuggahom sang Dios, “ang pinakamanubo sa katawhan,” nga nagapatuhoy sa ginsaad nga Mesias, palingkuron sa iya Ginharian. Sa kon san-o ini himuon sang Dios, ang mga disipulo ni Jesus nangayo sing tanda.—Daniel 4:17; Mateo 24:3.

May yara man iban pa nga mga palatandaan nga nagapakita nga ining masangkad sing aplikasyon nga damgo ni Nabokodonosor husto. Ang tagna nga narekord sa Daniel 9:24-27 nagtudlo sang sibu nga tuig sang pag-abot sang Mesias nga kapin sa 500 ka tuig sang ulihi.a Karon kon ang tion sang pagkari sang Mesias subong tawo gintagna sing sibu, indi bala makatarunganon maghinakop nga ang tion sang iya kapin ka importante nga pagbalik nga indi makita sa paggahom sa Ginharian tagnaon nga may kasibu man? Sin-o ang kapin ka nagakabagay sa paghimo sini sang sa kay Daniel? Dumduma man nga sa tapos marekord ang iya mga palanan-awon kag mga damgo nga tagna, lakip ang kahoy ni Nabokodonosor, si Daniel ginsugo: “Takpi ang mga pulong kag pat-ini ang tolon-an, tubtob gid sa tion sang katapusan.” Ngaa tubtob sa amo nga tion? Bangod sa amo nga tion “magabugana ang matuod nga ihibalo.” Kon ang ginsulat ni Daniel dapat magpabilin nga natakpan, indi mahangpan, tubtob sa “tion sang katapusan,” wala bala ina nagapakita nga ang iya mga sinulatan may matagnaon nga pagkaimportante sa sina nga tion?—Daniel 12:4.

Ang “Pito ka Panag-on”—Gikan San-o Tubtob San-o?

Samtang nagahatag sang iya tanda, naghambal si Jesus tuhoy sa “pito ka panag-on” kag gintawag ini nga “gintangdo nga mga panag-on sang mga pungsod.” Sia nagsiling: “Ang Jerusalem [padayon nga] tapakon sang mga pungsod, tubtob nga ang mga panag-on sang mga Gentil matuman.” (Lucas 21:24) Ang foot­note sa Oxford NIV Scofield Study Bible (1984) nagasugid sa aton nga “ang ‘mga panag-on sang mga Gentil’ [pagbadbad sang King James Version sa “gintangdo nga mga panag-on sang mga pungsod”] nagsugod sang ginbihag ni Nabokodonosor ang Juda. . . . Kutob sadtong tion, ang Jerusalem, subong ginsiling ni Cristo, ‘gintapak sang mga Gentil.’”

Daw ano kalawig ang “pito ka panag-on,” ukon “gintangdo nga mga panag-on sang mga pungsod”? Maathag nga mas malawig ini sa 7 ka literal nga tuig nga 360 ka adlaw ang tagsa (subong amo ang pagkalkular sa Biblikanhon nga mga tuig), nga katumbas sa 2,520 ka adlaw. Ang Makasulatanhon nga sulundan nagapakita nga dapat naton tal-usan sing isa ka tuig ang isa ka adlaw. (Tan-awa ang Numeros 14:34; Ezequiel 4:6; ipaanggid ang Bugna 12:6, 14.) Ina nga kalkulasyon magakahulugan nga ang “pito ka panag-on” nagdugay sing 2,520 ka tuig. Kon nagsugod ini sang malaglag ang Jerusa­lem sang 607 B.C.E., natapos ini sang tuig 1914 C.E.

Sa sulod sang tatlo ka dekada sa wala pa ang 1914, ginpatalupangod sang mga Saksi ni Jehova ang pagkaimportante sining petsa. Apang, sing makawiwili, ang libro nga International Crisis, ni Euge­nia Nomikos kag ni Rob­ert C. ­North sang (1976) nagsiling nga “diutay lamang ukon wala sing pamatuod sa dalayon nga pagdugang ukon pagdagsa sang mga inaway kag mga tension nga direkta nga nagadul-ong sa inaway.” Sa kabaliskaran, “sang talipuspusan sang 1913 kag sa maaga nga bahin sang 1914 . . . ang relasyon sa tunga sang dalagku nga mga kagamhanan daw maayo sang sa madamo nga tuig nga nagligad.” Apang sa karon, pito ka dekada sang ulihi, ang mga istoryador nagasiling gid nga ang 1914 amo ang punto sang daku nga pagbag-o sa maragtas sang tawo. Ang Aleman nga balasahon nga Meyers Enzyklo­pädisches Lexikon, halimbawa, nagasiling nga “ang mga epekto sang Inaway Kalibutanon I literal nga rebolusyonaryo kag may madalom nga epekto sa kabuhi sang halos tanan nga tawo, sa pangabuhi subong man sa sosyal kag sa politika.”

Kilala gid ang mga epekto sa politika sang mga hitabo sang 1914. Ang mga pagbalhin sosyal nga ginpahanabo sini ginsambit sang libro ni Virginia Cowles nga 1913: An End and a Beginning. “Ang tuig 1913 nagtanda sang pagtakop sang isa ka dag-on,” sulat niya. Tuhoy sa mga epekto sa pangabuhi, si Ash­by Bladen, isa ka senyor nga bise presidente sang The Guard­ian Life In­sur­ance Com­pa­ny of Amer­i­ca, nagsulat: “Sa wala pa ang 1914 ang mga sistema sa kuwarta kag sa pinansial magkabagay. . . . Kon pilion sang isa ang Agosto 1914 subong amo ang nagatanda sang nagatunga nga linya sa ulot nila, ang mga pagkatuhay sa ulot sang ikanapulog-siam kag sang ikaduha ka pulo nga siglo talalupangdon. Sa madamo nga bahin sang hilikuton sang tawo nagbaliskad sing bug-os ang huyog. . . . Ang isa ka daku nga rason amo ang pagkabugto sang kaangtanan sang pinansial nga sistema kag sang kuwarta nga may balor nga nagsugod sang 1914 . . . Ang pagkabugto sang kaangtanan isa ka daku nga hitabo. . . . Ang 1914 nagtanda sang hinali, kag sang katapusan sang malaglagon nga pagbalhin sina nga sistema.”

Daw Ano Na Kalapit ang Oras?

Ang pamatuod nga ang tanda ni Jesus nagakatuman karon subong kadali nga matigayon sa mga balita sa pamantalaan ukon telebisyon. Kag nagahatag ini sing masaligan nga pamatuod nga ang kronolohiko nga pamatuod bilang pagsakdag sa 1914 nga ginpahayag sa damgo husto. Gani karon, sa 1986, nagakahulugan ini nga 72 ka tuig na kita sa “tion sang katapusan.” Nagsaad si Jesus nga ang pila ka katapo sang kaliwatan sang katawhan nga may paghangop sa pagsaksi sang pamuno sini mangin buhi pa gihapon kon laglagon ini sang dakung kapipit-an.—Mateo 24:34.

Daw ano ini nga pagpalig-on sa aton nga pirme mangin alisto, kag ang aton mga mata nasentro sa balaan nga pagpahayag kon daw ano na kalapit sini! Daw ano ka importante nga likawan naton ang pagkadimapailubon, nga nagatinguha sa pagpadasig sa balaan nga relo, apang mapaslawan gali! Sa pihak nga bahin, daw ano ka importante nga magbantay kita batok sa pagpabuyanbuyan, nga ginapahinay ini, apang malaglag gali! Dumduma, kapin ang yara sa katalagman sang sa katalagman nga indi ka makahingabot sa bus, tren, ukon eroplano. Ang katalagman amo nga mawasi ang kabuhi nga walay katapusan sa bag-ong sistema sang mga butang sang Dios. Kag tuman ina kaayo nga wasihon!

[Footnote]

[Kahon sa pahina 6]

San-o Gid Natapos ang “Pito ka Panag-on”?

Ang iban nga mga tawo nagabais nga bisan pa kon ang “pito ka panag-on” matagnaon kag bisan pa kon naglawig ini sing 2,520 ka tuig, sala gihapon ang mga Saksi ni Jehova nahanungod sa pagkaimportante sang 1914 bangod sayop nga pamuno ang ila ginagamit. Ang Jerusalem, suno sa ila pangangkon, ginlaglag sang 587/6 B.C.E., indi sang 607 B.C.E. Kon matuod ina, halinon sini ang pamuno sang “tion sang katapusan” sing mga 20 ka tuig. Apang, sang 1981 ang mga Saksi ni Jehova nagbalhag sing makapakombinse nga pamatuod sa pagsakdag sa 607 B.C.E. nga petsa (“Let Your Kingdom Come,” pahina 127-40, 186-9). Luwas pa, mapamatod-an bala sang mga tawo nga nagatinguha sa pagkuha sang Biblikanhon nga kahulugan sang 1914 nga ang 1934—ukon ang iban pa nga tuig—may kapin ka daku, kapin ka dramatiko, kag kapin ka talalupangdon nga epekto sa maragtas sang kalibutan sang sa 1914?

[Tsart sa pahina 6]

(Para sa kabug-usan sang teksto, tan-awa ang publikasyon)

Pito ka “gintangdo nga panag-on Tion sang katapusan

sang mga pungsod” (2,520 ka tuig)

607 B.C.E. 33 C.E. 1914 C.E. 1986 C.E.

Ginlaglag ang Ang “Jerusalem” Nagsugod ang

“tion 72 ka tuig sa dutan-on nga ‘ginatapak’ sang katapusan” “tion sang katapusan”

Jerusalem gihapon (Daniel 12:4) (Mateo 24:3, 12,22)

(Lucas 21:24)

[Mga Laragway sa pahina 7]

Ang damgo ni Nabokodonosor may masangkad nga aplikasyon nga nagaapektar sa imo!