‘Nakahibalo Kita nga Mabanhaw Sila sa Pagkabanhaw’
ANG Labing Gamhanan nga Dios naghatag sa tawo sing kabuhi. Sarang man niya ini mapasag-uli sa mga tawo nga napatay. Natigayon man naton gikan sa iya ang labing masaligan nga ginhalinan sang impormasyon nahanungod sa kabuhi kag kamatayon: ang Hebreo kag ang Cristianong Griegong Kasulatan, duha ka seksion nga nagahuman sa Biblia. Nagaunod ini sing napasad-sa-kamatuoran nga mensahe nga ang kalabanan nga patay makabalik kag magabalik.—Juan 5:28, 29.
Sa pag-ilustrar, binagbinaga ang maragtason nga kasaysayan nahanungod kay Lazaro gikan sa Betania, nga kilala sing maayo ni Jesucristo. Si Lazaro nagmasakit, kag sang ulihi napatay. Pagkatapos sadto, ginsilingan ni Jesus ang utod ni Lazaro nga si Marta: “Ang imo [patay nga] utod mabanhaw.” Nagsabat sia: “Nakahibalo ako nga mabanhaw sia sa pagkabanhaw sa katapusan nga adlaw.” (Juan 11:23, 24) Huo, nahibaluan niya ini. Pasad sa masaligan nga impormasyon, wala gid sia nagduhaduha nga ang iya hinigugma nga utod nga si Lazaro mabanhaw “sa katapusan nga adlaw.”
Sa padayon mo nga pagbasa sa maragtason nga rekord sa Juan kapitulo 11, makita mo ang mga detalye sa kon ano ang natabo sang ulihi. Ginbanhaw pa kabuhi ni Jesus yadto nga tawo, bisan pa nga apat na ka adlaw nga napatay si Lazaro. Yadto nga pagkabanhaw pamatuod nga sarang matuman sang Dios ang iya mga saad nga banhawon ang patay “sa katapusan nga adlaw.” Apang diin ginpaabot ni Marta nga makita liwat si Lazaro? Diin ginhanduraw sang iban pa matutom nga mga Judiyo nga mahanabo ang nagapakari nga pagkabanhaw?
‘Duta nga Indi Mabalikan’?
Ang duta ginpili sang Dios nga mangin kinaugali nga puluy-an sang tawo. Ginpabutyag ini 4sang salmista sa sining mga pulong: “Ang mga langit, mga langit ni Jehova, apang ang duta nahatag niya sa mga anak sang mga tawo.” (Salmo 115:16) Wala gid sa Balaan nga Kasulatan ang nagapakita nga kon si Adan kag Eva nagpabilin nga matutom sa Dios, kuntani natigayon nila ang kabuhi nga dayon sa iban nga lugar luwas sa duta. Sa katunayan, indi bala nga ang “kahoy sang kabuhi” yari diri sa duta, sa Paraiso nga ginpuy-an sang unang mag-asawa sang wala pa sila mahulog sa dalanon sang pagkadimatinumanon sa Dios? (Genesis 2:9; 3:22) Sanglit wala na sing iban pa nga impormasyon halin sa Dios, ang iya matutom nga mga alagad sa guwa sang katamnan sang Eden (kutob sa mahinadlukon sa Dios nga anak ni Adan nga si Abel padayon) nagbuylog sang pagkabanhaw sa lamang nga puluy-an nga nahibaluan nila para sa tawo—ang duta.
‘Apang, hulat anay,’ mahimo ipamatok sang iban nga may ihibalo sa Dios, ‘indi bala nga si Job nagsiling sa kapitulo 16, bersikulo 22, nga “magalakat” sia “sa dalanon” nga sa diin indi na sia “magbalik“? Kag nagsiling sia sa Job 7:9: “Ang nagapanaug sa Sheol [sa lulubngan] indi na magsaka.” Si Job nagdugang sa bersikulo 10: “Indi na sia magbalik sa iya balay, kag ang iya duog indi na makakilala sa iya.” ’
Gani, subong sang ginasiling sang mga eskolar, indi bala ginapakita sina nga mga bersikulo kag sang kaanggid nga mga pinamulong nga gintamod ni Job ang kamatayon subong ‘isa ka duta nga indi na mabalikan’? Ina bala nga mga pinamulong nagakahulugan nga si Job wala magpati sa palaabuton nga pagkabanhaw? Para sa sabat, dapat naton binagbinagon ang kahimtangan sinang pinamulong, nagapaanggid man sini sa iban pa nga panghunahuna nga ginpabutyag ni Job nahanungod sini nga butang.
Wala mahibal-i ni Job ang mga rason sa likod sang iya pag-antos. Sang una abi niya Dios ang may salabton sa iya kapipit-an. (Job 6:4; 7:17-20; 16:11-13) Nagkasubo, nagbatyag sia nga ang lamang nga duog sang gilayon nga paumpaw amo ang lulubngan. (Job 7:21; 17:1; ipaanggid ang 3:11-13.) Didto, gikan sa punto-de-vista sang iya mga katubotubo, indi sia makita, indi makapauli sa iya balay, indi makatigayon sing dugang nga pagkilala, indi makabalik ukon matigayon ang bisan anong paglaum nga mahimo ina sa wala pa ang gintangdo nga tion sang Dios. Sing kinaugalingon nga wala sing pagpasilabot sang Dios, si Job kag ang tanan iban pa nga kaliwat ni Adan wala sing ikasarang sa pagbanhaw sa patay.a—Job 7:9, 10; 10:21; 14:12.
Pagpati sa Pagkabanhaw
Apang, indi naton dapat hangpon ang pagkawalay kapat-oran ni Job nahanungod sa kon ano ang iya gin-agihan kag sang iya mapait nga mga komento nahanungod sa iya malapit nga palaabuton nga nagakahulugan nga wala sia nagapati sa pagkabanhaw. Nagapati gid sia sa palaabuton nga pagkabanhaw kag maathag ina gikan sa Job 14:13-15. Sa sina nga teksto, si Job nagpabutyag sang iya luyag nga ‘taguon sia sa Sheol’ kag sa ulihi ‘dumdumon sia’ sang Dios. Dugang pa, sa Job 19:25-27 ining tawo sang pagtuo kag integridad nagpamulong nahanungod sa “manunubos” kag sang ulihi ‘nakita ang Dios.’ Huo, si Job nagpati sa pagkabanhaw. Nagpati sia nga ang Dios makabanhaw kag magabanhaw sa iya pa kabuhi, subong nga si Abraham nahaylo sang nagligad nahanungod sa ikasarang sang Dios sa ‘pagbanhaw sa patay.’—Hebreo 11:10, 16, 19, 35.
Tubtob sa aton moderno nga tion, ang mga Judiyo nagapati sa isa ka palaabuton nga pagkabanhaw pa kabuhi sa duta. Ang Encyclopædia Judaica (1971) nagasiling: “Ang pagpati nga sa ulihi ang patay ipasag-uli sa ila mga lawas kag magkabuhi liwat sa duta” isa ka “panguna nga doktrina” sang Judaismo. Ang ensiklopedia nagapadayon: “Ini nga pagpati ginkabig sing tuman ka serioso kag sing literal sa bagay nga ang mga Judiyo masunson nga nabalaka nahanungod sa panapton nga isuksuk kon sila ilubong, sa bug-os nga paglubong sa tanan nga mga organo, kag nga ilubong sila sa Israel.”
Sing makawiwili, ang Biblia wala nagasiling nga sa pagkabanhaw sugponsugpunon sang Dios ang nadunot nga bangkay sang tawo. Ang mga atomo mismo sadtong madugay na napatay naglapta sa duta kag masami nga nangin sangkap na sang utanon kag sapat—huo, bisan sang iban nga mga tawo, nga napatay sang ulihi pa. Maathag nga sa pagkabanhaw ang pareho nga mga atomo indi pagagamiton sa kapin sa isa ka tawo nga ginbanhaw. Sa baylo, banhawon sang Dios ang tawo pa kabuhi upod ang nagakaigo nga mga lawas, nga wala sing kulang nga bahin kag iban pa nga sablag nga gin-agom antes napatay, subong nga kalahamut-an sa iya.—Ipaanggid ang 1 Corinto 15:35-38.
Makilala bala sang ila mga abyan kag mga himata nga ginpasag-uli man sa kabuhi ining mga ginbanhaw? Makatarunganon ina, kay kon indi naton makilala ang patay nga ginbanhaw kag indi nila kita makilala, paano naton mahibaluan nga ang aton mga hinigugma nga napatay tunay nga nagbalik? Bisan pa nga ang lawas ni Lazaro nadunot na, nakilal-an sia sang mga himata kag mga kilala sang ginbanhaw sia ni Jesus. Busa, makapaabot man kita nga si Jehova nga Dios mahigugmaon nga magatugot sa aton nga makita kag makilala ang isa kag isa sa pagkabanhaw pa kabuhi sa duta.
Langitnon nga Paglaum Para sa Pila
Subong sang nakita na naton, ang duta amo ang ginhatag sang Dios nga puluy-an para sa tawo. Apang, ginpaathag ni Jesucristo ang paglaum nga ang isa ka pinili nga kadamuon gikan sa tunga sang katawhan pagabanhawon sa dimadinulunton kag dimamalatyon nga espiritu nga kabuhi kaupod niya sa mga langit. (2 Timoteo 1:10) Sadto anay sa tapos ginsugdan ni Jesus ang “dalanon nga bag-o kag buhi” sa langitnon nga kabuhi, ang tanan nga Cristiano gin-agda nga makig-ambit sa sina nga paglaum. (Hebreo 9:24; 10:19, 20) Pila gid ang nakabaton sina nga padya? Ang inspirado nga ‘bugna, nga ginhatag sang Dios kay Jesus nga ipakita sa iya mga ulipon ang butang nga dapat mahanabo,’ naghatag sang numero nga 144,000, yadtong “ginbakal gikan sa duta.”—Bugna 1:1; 7:4-8; 14:1, 3.
Ngaa diutay lamang nga kadamuon sang katawhan ang “ginbakal gikan sa duta” para sa kabuhi sa langit? Ang tolon-an man sang Bugna nagahatag sa aton sing rason para sa limitado nga kadamuon. Aton mabasa sa kapitulo 20, bersikulo 5 kag 6: “Ini amo ang nahaunang pagkabanhaw. Malipayon kag balaan ang may bahin sa nahaunang pagkabanhaw; sa ila sini walay gahom ang ikaduhang kamatayon, kundi mangin saserdote sila sang Dios kag ni Cristo, kag magahari sila kaupod niya sing isa ka libo ka tuig.”—Tan-awa man ang Bugna 5:9, 10.
Dutan-on nga mga Sakop sang Hari
Sing tuman kaathag, indi tanan nga katawhan magagahom subong mga hari kag mga saserdote, kay kon sila tanan mga hari, sin-o ang ila ‘gahoman’? Sa baylo, ining ginpili sing pinasahi nga grupo, nagsugod sa matutom nga mga apostoles ni Jesus, magagahom sa duta nga ginapuy-an sing bahin sang “dakung kadam-an” nga ginalaragway sa Bugna kapitulo 7, bersikulo 9 tubtob 17. Minilyon sa ila ang nagahulat karon sa madasig nagahinampot nga “inaway sang dakung-adlaw sang Dios nga Labing Gamhanan,” nga magatinlo sining duta sang tanan nga pagkadimatarong. Bangod sang dibagay nga kaluoy sang Dios, makalampuwas sila sa sinang dakung kapipit-an nga indi na kinahanglan nga mapatay pa.—Bugna 16:14; 21:14; Hulubaton 2:21, 22.
‘Apang kamusta yadtong napatay, subong sang akon mga hinigugma?’ ayhan ipamangkot mo. Ginsilingan ni Jesus mismo si Marta nga ang iban, ‘bisan mapatay sila, apang magakabuhi.’ (Juan 11:25) Amo sina sa dutan-on nga pagkabanhaw. Sa tion sang paggahom ni Cristo kaupod sang iya 144,000 ka kaupod nga mga hari kag mga saserdote sa langit, madamong minilyon sang patay nga dumdumon sang Dios ang banhawon kag may bug-os nga kahigayunan sa pagtuon sa matuod nga pagsimba kay Jehova. Kon matutom, matigayon nila ang padya sang kabuhi nga dayon sa paraiso sa bug-os nga duta. Mahanabo ina sa “katapusan nga adlaw” nga ginsiling ni Marta sang nag-ugyon sia kay Jesus nga ang iya utod nga si Lazaro pagabanhawon liwat.—Juan 5:28, 29; 11:24; Lucas 23:43.
Ang Paglaum nga Nasandig sa mga Garantiya
Ang mga pagkabanhaw nga narekord sa Biblia mga sulundan kag mga garantiya sang pagkamasaligan sang paglaum nga pagkabanhaw nga ginahatag sang Balaan nga Kasulatan. Ining rekord nagasugid nahanungod sa mga pagbanhaw nga ginhimo sa duta nanday manalagna Elias kag Eliseo sa wala pa ang Cristiano nga panahon, sang Anak sang Dios (lakip ang kay Lazaro), sang mga apostoles nga sanday Pedro kag Pablo, kag labi na ni Jehova nga Dios sa pagbanhaw sa iya Anak. Mabasa mo ina nga mga report sa imo Biblia sa: 1 Hari 17:17-24; 2 Hari 4:32-37; Mateo 28:1-10; Lucas 7:11-17; 8:40-56; Juan 11:38-44; Binuhatan 9:36-42; 10:38-42; 20:7-12.b
Bangod sinang dokumentado sing maayo nga paglaum nga pagkabanhaw, ginpasalig ni Pablo ang mga taga-Atenas: “Ang Dios . . . nagtangdo sing isa ka adlaw nga hukman niya ang kalibutan sa pagkamatarong paagi sa tawo nga iya gintangdoan, kag nahanungod sini nakahatag sia sing kalig-onan sa tanan nga tawo paagi sa pagbanhaw niya sa iya.”—Binuhatan 17:30, 31.
Huo, ang pagbanhaw kay Jesus amo ang pinakadaku nga garantiya sang pagkamasaligan sang paglaum nga pagkabanhaw. Kita man may malig-on nga rason sa pagsalig sing bug-os sa gahom kag gugma ni Jehova nga Dios. Sarang man naton mapabutyag ang pagpati ni Marta: ‘Nakahibalo kami nga ang patay banhawon sa pagkabanhaw sa katapusan nga adlaw!’
Sa tapos nabatian sang tumalambong ni Pablo sa Mars’ Hill ang iya panaksi nahanungod sa “pagbanhaw sa patay” natunga ini sa tatlo ka grupo: “Ang iban nag-uligyat, apang ang iban nagsiling: ‘Mamati pa liwat kami sa imo nahanungod sini.’ . . . Apang may mga tawo nga nagbuylog sa iya kag nagtuo.”—Binuhatan 17:32-34.
Ano ang imo reaksion sa paglaum nga pagkabanhaw? Tumanon ni Jehova ang iya saad nga banhawon ang minilyon, bisan ang binilyon, gikan sa patay. Mangin didto ka man agod makita sila liwat, kag makita nila, nasandig sing daku sa ginahimo mo. Handa ka bala sa pagtuon kag sa pagkabuhi nahisuno sa mga kinahanglanon sang Dios agod matigayon ang kabuhi nga dayon? Ang mga Saksi ni Jehova malipay gid sa paghatag sa imo sing dugang nga impormasyon nahanungod sa paglaum para sa patay kag nahanungod sa kon paano ka makalampuwas nga buhi sa katapusan sining sistema sang mga butang.—Juan 17:3.
[Mga footnote]
a Sa amo man nga kahulugan, amo sini ang ginsulat sang salmista nahanungod sa kahimtangan nga nagaluntad sadto nga tion sa wala pa ang pagpasilabot sang Dios: “Nadumduman [sang Dios] nga [ang mga Israelinhon] mga unod lamang, ang espiritu [ukon puwersa sang kabuhi halin sa Dios] nga nagataliwan kag wala nagabalik.”—Salmo 78:39.
b Makita mo ang mas detalyado nga paghinun-anon nahanungod sa mga pagbanhaw sa panahon sang Biblia kag sa saad sang Biblia nahanungod sa nagapakari nga pagkabanhaw sa tion sang paggahom ni Cristo sa Mahimu Ka Mabuhi sing Dayon sa Paraiso sa Duta. Ang kapitulo 20 ginatig-uluhan “Pagkabanhaw—Para kay Sin-o kag sa Diin?” Ini nga libro matigayon gikan sa mga Saksi ni Jehova sa inyo lugar ukon gikan sa mga opisina nga nalista sa pahina 2 sining magasin.