“Sagrado nga Pag-alagad Upod ang Inyo Ikasarang sa Pagpangatarungan”

“Idulot ang inyo mga lawas subong halad nga buhi, balaan, kalahamut-an sa Dios, isa ka sagrado nga pag-alagad upod ang inyo ikasarang sa pagpangatarungan.” —ROMA 12:⁠1.

1, 2. Paano ang pagtuon sa pag-aplikar sang mga prinsipio sang Biblia kaangay sang paghibalo sa isa ka bag-ong hambal?

NATILAWAN mo na bala ang magtuon sing bag-o nga hambal? Kon amo, walay duhaduha nga nagaugyon ka nga mabudlay ini. Kay man, indi lamang pagtuon sing bag-ong mga tinaga ang nadalahig sa sini. Ang sampaton nga paggamit sing isa ka hambal nagakinahanglan sang paghibalo sing maayo sang gramatika sini. Dapat mo mahantop kon paano ang mga tinaga nagaangot sa isa kag isa kag kon paano sila matingob sa paghuman sing kompleto nga panghunahuna.

² Kaanggid ini sa pagkuha naton sing ihibalo tuhoy sa Pulong sang Dios. Indi lamang pagtuon sa pinili nga mga teksto sa Kasulatan ang nadalahig. Dapat man naton tun-an ang gramatika sang Biblia, sa aton pa. Dapat naton hangpon kon paano ang mga kasulatan nagaangot sa isa kag isa kag kon paano ini magamit subong mga prinsipio nga sarang maaplikar sa adlaw-adlaw nga pagkabuhi. Sa amo kita “mahimpit, masangkapan sing bug-os para sa tagsa ka maayong buhat.”​—⁠2 Timoteo 3:⁠17.

3. Nahanungod sa pag-alagad sa Dios, anong pagbalhin ang natabo sang 33 C.E.?

³ Sa idalom sang kahimusan sang kodigo sang Mosaikong Kasuguan, ang pagkatutom sarang mapakita, tubtob sa daku nga kasangkaron, paagi sa maid-id nga pagtuman sa ginsaysay sing maayo nga mga pagsulundan. Apang, sang 33 C.E., gindula ni Jehova ang Kasuguan, sa katunayan, “naglansang sini sa usok sang pag-antos” diin ginpatay ang iya Anak. (Colosas 2:​13, 14) Pagkatapos sadto, ang katawhan sang Dios wala ginhatagan sing tul-id nga listahan sang mga halad nga idulot kag mga pagsulundan nga sundon. Sa baylo, sila ginsilingan: “Idulot ninyo ang inyo mga lawas subong halad nga buhi, balaan, kalahamut-an sa Dios, isa ka sagrado nga pag-alagad upod ang inyo ikasarang sa pagpangatarungan.” (Roma 12:1) Huo, ang mga Cristiano dapat manikasog, upod ang ila bug-os nga tagipusuon, kalag, hunahuna, kag kusog sa pag-alagad sa Dios. (Marcos 12:30; ipaanggid ang Salmo 110:⁠3.) Apang ano ang buot silingon sang pagdulot sing “sagrado nga pag-alagad upod ang inyo ikasarang sa pagpangatarungan”?

4, 5. Ano ang nadalahig sa pag-alagad kay Jehova upod ang aton ikasarang sa pagpangatarungan?

⁴ Ang prase nga “ikasarang sa pagpangatarungan” ginbadbad gikan sa Griegong tinaga nga lo·gi·kosʹ, nga nagakahulugan sing “may pangatarungan” ukon “intelihente.” Ang mga alagad sang Dios ginasugo sa paggamit sang ila nahanas-sa-Biblia nga konsiensia. Sa baylo nga ipasad ang ila mga desisyon sa madamong napatok na nga mga pagsulundan, dapat timbangon sing maayo sang mga Cristiano ang mga prinsipio sang Biblia. Dapat nila hangpon ang “gramatika” sang Biblia, ukon kon paano naangot sa isa kag isa ang nanuhaytuhay nga mga prinsipio sini. Sa amo, sarang sila makahimo sing timbang nga mga desisyon upod ang ila ikasarang sang pagpangatarungan.

⁵ Nagakahulugan bala ini nga ang mga Cristiano wala sing bisan anong kasuguan? Indi. Ang Cristianong Griegong Kasulatan maathag nga nagadumili sang idolatriya, seksuwal nga imoralidad, pagpatay, pagbutig, espiritismo, sayop nga paggamit sing dugo, kag nanuhaytuhay nga iban pa nga mga sala. (Binuhatan 15:​28, 29; 1 Corinto 6:​9, 10; Bugna 21:⁠8) Apang, sing labi pa sangsa ginasugo sa mga Israelinhon, dapat naton gamiton ang aton ikasarang sa pagpangatarungan sa pagtuon kag sa pag-aplikar sang mga prinsipio sang Biblia. Kaangay sa paghangop sa isa ka bag-ong hambal, nagakinahanglan ini sing tion kag panikasog. Paano mapalambo ang aton ikasarang sa pagpangatarungan?

Pagpalambo sang Inyo Ikasarang sa Pagpangatarungan

6. Ano ang nadalahig sa pagtuon sa Biblia?

⁶ Una, dapat kita mangin makugi nga mga estudyante sang Biblia. Ang gin-inspirar nga Pulong sang Dios “mapuslanon sa pagtudlo, sa pagsabdong, sa pagtadlong, sa pagdisiplina sa pagkamatarong.” (2 Timoteo 3:16) Indi naton dapat pirme paabuton nga masapwan sa isa ka bersikulo sang Biblia ang sabat sa isa ka problema. Sa baylo, dapat kita mangatarungan sa pila ka mga kasulatan nga nagahatag sing kapawa sa isa ka partikular nga sitwasyon ukon problema. Dapat kita manalawsaw sing makugi para sa panghunahuna sang Dios tuhoy sa sini. (Hulubaton 2:​3-5) Kinahanglan man naton ang paghangop, kay “ang tawo nga may paghangop amo ang isa nga nagatigayon sing lantip nga panuytoy.” (Hulubaton 1:⁠5) Sarang mapain sang isa ka mahangpunon nga tawo ang indibiduwal nga mga kabangdanan sang isa ka butang kag nian mahantop ang ila kaangtanan sa isa kag isa. Kaangay sang isa ka jigsaw puzzle, mahugpong niya sing tingob ang mga pidaso agod makita niya ang bilog nga larawan.

7. Paano ang mga ginikanan makapangatarungan sa mga prinsipio sang Biblia nahanungod sa disiplina?

⁷ Halimbawa, binagbinaga ang nahanungod sa pagkaginikanan. Ang Hulubaton 13:24 nagasiling nga ang amay nga nagahigugma sang iya anak “nagaatipan sa iya nga may disiplina.” Kon binagbinagon naton ini lamang nga kasulatan, mahimo ini maaplikar sing sayop paagi sa pagpakatarong sa walay kaluoy, mapintas nga pagsilot. Apang, ang Colosas 3:21 nagahatag sing timbang nga laygay: “Mga amay, dili pagpaakiga ang inyo mga kabataan agod indi sila mahanusbo.” Ang mga ginikanan nga nagagamit sang ila ikasarang sa pagpangatarungan kag nagahisanto sa sining mga prinsipio indi magahimo sing disiplina nga sarang matawag nga “maabusuhon.” Dapat nila pakig-angutan ang ila mga kabataan nga may kainit, paghangop, kag dignidad. (Efeso 6:⁠4) Busa, sa pagkaginikanan ukon sa bisan anong iban pa nga butang nga nagadalahig sang mga prinsipio sang Biblia, sarang naton mapalambo ang aton ikasarang sa pagpangatarungan paagi sa pagtulutimbang sa tanan may kaangtanan nga mga butang. Sa sining paagi, mahantop naton ang “gramatika” sang mga prinsipio sang Biblia, kon ano ang tinutuyo sang Dios kag kon paano ina tumanon.

8. Paano naton malikawan ang pagbaton sing maid-id, dogmatiko nga mga punto-de-vista kon tuhoy sa kalingawan?

⁸ Ang ikaduhang paagi nga mapalambo naton ang aton ikasarang sa pagpangatarungan amo ang paglikaw sa pagbaton sing estrikto, dogmatiko nga mga punto-de-vista. Ang dimapasibusibuon nga pagtamod nagaupang sang pagtubo sang aton ikasarang sa pagpangatarungan. Binagbinaga ang kalingawan. Ang Biblia nagasiling: “Ang bug-os nga kalibutan yara sa gahom sang isa nga malauton.” (1 Juan 5:19) Nagakahulugan bala ini nga ang tanan nga libro, sine, ukon programa sa telebisyon nga ginhimo sang kalibutan malaut kag sataniko? Ina nga pagtamod indi gid makatarunganon. Sa pagkamatuod, ayhan pakamaayuhon sang iban nga likawan sing bug-os ang telebisyon, mga sine, ukon sekular nga literatura. Kinamatarong nila ina, kag indi sila dapat mulayon tungod sini. Apang indi man nila dapat tinguhaan nga impluwensiahan ang iban nga himuon ina man nga pagdumili. Ang Sosiedad nagbalhag sing mga artikulo nga nagahatag sang mga prinsipio sang Biblia nga dapat magbulig sa aton nga mangin mapilion sing maalamon sa aton pagpahunayhunay ukon paglingawlingaw. Ang paglabang sa sining mga giya kag pagpadayag sang aton kaugalingon sa imoral nga panghunahuna, tuman nga kasingki, ukon espiritismo nga makita sa kalabanan nga kalingawan sining kalibutan indi gid maalamon. Sa pagkamatuod, ang maalamon nga pagpili sing kalingawan nagakinahanglan nga gamiton naton ang aton ikasarang sa pagpangatarungan sa pag-aplikar sang mga prinsipio sang Biblia agod may matinlo nga konsiensia sa atubangan sang Dios kag sang tawo.​—⁠1 Corinto 10:​31-33.

9. Ano ang kahulugan sang “bug-os nga paghantop”?

⁹ Ang kalabanan nga kalingawan karon indi gid nagakaigo para sa mga Cristiano.⁠a Busa, dapat naton hanason ang aton mga tagipusuon nga ‘dumtan ang malaut’ agod indi kita mangin kaangay sang iban sang nahaunang siglo nga “nakalampas na sa tanan nga sentido moral.” (Salmo 97:10; Efeso 4:​17-19) Sa pagpangatarungan sa sinang mga butang, kinahanglan naton ang “sibu nga ihibalo kag ang bug-os nga paghantop.” (Filipos 1:⁠9) Ang Griegong tinaga nga ginbadbad sing “paghantop” nagakahulugan sing “sensitibo nga paghangop sa moral.” Ang tinaga nagapatuhoy sa literal nga mga igbalatyag sang tawo, subong sang panulok. Kon nahanungod sa kalingawan ukon sa bisan anong iban pa nga butang nga nagakinahanglan sing personal nga desisyon, ang aton moral nga igbalatyag dapat nga nahugod agod mahantop naton indi lamang ang maathag, mahapos desisyunan nga mga hulusayon kundi ang indi man maathag nga mga butang. Sa amo man nga tion, dapat naton likawan ang pag-aplikar sa mga prinsipio sang Biblia sa dimakatarunganon nga kasangkaron kag pag-insister nga himuon man ini sang aton tanan nga mga kauturan.​—⁠Filipos 4:⁠5.

10. Paano naton mahangpan ang personalidad ni Jehova subong sang ginapabanaag sang Salmo 15?

¹⁰ Ang ikatlo nga paagi sa pagpalambo sang aton ikasarang sa pagpangatarungan amo ang paghibalo sang panghunahuna ni Jehova kag pagtanom sini sing tudok sa aton tagipusuon. Sa iya Pulong, ginapahayag ni Jehova ang iya personalidad kag mga talaksan. Sa Salmo 15, halimbawa, mabasa naton ang nahanungod sa sahi sang tawo nga ginaagda ni Jehova nga mangin bisita sa iya kayangkayang. Ina nga tawo nagabuhat sing pagkamatarong, nagapamulong sing kamatuoran sa iya tagipusuon, matutom sa iya mga pangako, kag wala nagahingalit sa iban. Samtang ginabasa ining salmo, pamangkuta ang imo kaugalingon, ‘Ini bala nga mga kinaiya nagalaragway sa akon? Agdahon bala ako ni Jehova sa iya kayangkayang?’ Ang aton mga ikasarang sa paghantop ginapabakod kon nagapahisanto kita sa mga dalanon kag panghunahuna ni Jehova.​—⁠Hulubaton 3:​5, 6; Hebreo 5:⁠14.

11. Paano ang mga Fariseo ‘nagbiya sang katarungan kag sang gugma sang Dios’?

¹¹ Ang mga Fariseo napaslawan gid sa sini nga bahin. Nahibaluan sang mga Fariseo ang tekniko nga balayan sang Kasuguan apang indi sila makahangop sang “gramatika” sini. Masaulo nila ang linaksa ka mga detalye sang Kasuguan, apang napaslawan sila sa paghangop sang Personalidad sa likod sini. Si Jesus nagsiling sa ila: “Nagahatag kamo sing ikapulo sang hierbabuena kag sang ruda kag sang tagsa ka gamhon, apang ginbayaan ninyo ang katarungan kag ang gugma sang Dios!” (Lucas 11:42) Upod ang ila dimapasibusibuon nga mga hunahuna kag matig-a nga mga tagipusuon, ang mga Fariseo napaslawan sa paggamit sang ila ikasarang sa pagpangatarungan. Ang ila wala nagahilisanto nga pangatarungan napadayag sang ginmulay nila ang mga disipulo ni Jesus bangod sang pagpangutol sing mga uhay kag sang pagkaon sing uyas sa Inugpahuway; apang, sang ulihi sina man nga adlaw, wala gid sila makonsiensia sang ginbuko nila nga patyon si Jesus!​—⁠Mateo 12:​1, 2, 14.

12. Paano kita mangin labi nga nahisanto kay Jehova subong isa ka Persona?

¹² Luyag naton mangin tuhay sa mga Fariseo. Ang aton ihibalo sa Pulong sang Dios dapat magbulig sa aton nga nahisanto sing labi kay Jehova subong isa ka Persona. Paano naton ini mahimo? Sa tapos mabasa ang isa ka bahin sang Biblia ukon ang napasad-sa-Biblia nga literatura, ang iban nabuligan paagi sa pagbinagbinag sang mga pamangkot kaangay sini, ‘Ano ang ginatudlo sini nga impormasyon sa akon nahanungod kay Jehova kag sa iya mga kinaiya? Paano ko mapadayag ang mga kinaiya ni Jehova sa akon mga pagpakig-angot sa iban?’ Ang pagpamalandong sa sinang mga pamangkot nagapalambo sang aton ikasarang sa pagpangatarungan kag nagabulig sa aton nga mangin “mga manug-ilog sang Dios.”​—⁠Efeso 5:⁠1.

Mga Ulipon sang Dios kag ni Cristo, Indi sang mga Tawo

13. Paano nagpanghikot ang mga Fariseo kaangay sang moral nga mga diktador?

¹³ Dapat pahanugutan sang mga gulang yadtong sa idalom sang ila pagtatap nga gamiton ang ila ikasarang sa pagpangatarungan. Ang mga katapo sang kongregasyon indi mga ulipon sang mga tawo. “Kon nagapahamuot pa ako sa mga tawo,” sulat ni Pablo, “indi ako kuntani ulipon ni Cristo.” (Galacia 1:10; Colosas 3:​23, 24) Sa kabaliskaran, luyag sang mga Fariseo papatihon ang mga tawo nga mas importante ang pagtigayon sang kahamuot sang mga tawo sangsa iya sang Dios. (Mateo 23:​2-7; Juan 12:​42, 43) Gintangdo sang mga Fariseo ang ila kaugalingon nga mangin moral nga mga diktador nga naghimo sang ila kaugalingon nga mga pagsulundan kag nian naghukom sa iban paagi sa kon paano sila nagasunod. Yadtong nagsunod sa mga Fariseo nagluya sa paggamit sang ila ginhanas-sa-Biblia nga konsiensia, sa katunayan nangin mga ulipon sang mga tawo.

14, 15. (a) Paano mapakita sang mga gulang ang ila kaugalingon nga mga masigkamanugpangabudlay sang panong? (b) Paano dapat pakig-angutan sang mga gulang ang problema nahanungod sa konsiensia?

¹⁴ Ang Cristianong mga gulang karon nakahibalo nga ang panong wala gid sing salabton sa ila. Ang tagsa ka Cristiano dapat magpas-an sang iya kaugalingon nga lulan. (Roma 14:4; 2 Corinto 1:24; Galacia 6:⁠5) Nagakaigo gid ini. Sa pagkamatuod, kon ang mga katapo sang panong mga ulipon sang mga tawo, nga nagatuman lamang bangod ginabantayan, ano ang himuon nila kon wala sila? Si Pablo may rason para magkalipay sa mga taga-Filipos: “Sa paagi nga kamo pirme nagasunod, indi lamang sa akon atubangan, kundi karon labi pa nga wala ako sa inyo, padayon ninyo nga panikasugan ang inyo kaluwasan nga may kahadlok kag pagkurog.” Mga ulipon gid sila ni Cristo, indi ni Pablo.​—⁠Filipos 2:⁠12.

¹⁵ Busa, kon nahanungod sa konsiensia, ang mga gulang wala nagadesisyon para sa mga napaidalom sa ila pag-atipan. Ginapaathag nila ang mga prinsipio sang Biblia nga nadalahig sa isa ka butang kag nian ginapahanugutan ang mga indibiduwal nga nadalahig sa paggamit sang ila kaugalingon nga mga ikasarang sa pagpangatarungan sa paghimo sing desisyon. Isa ini ka mabug-at nga salabton, apang isa nga dapat mismo pas-anon sang indibiduwal.

16. Anong sistema ang nagluntad sa Israel sa paglubad sa mga problema?

¹⁶ Binagbinaga ang panag-on nga si Jehova naggamit sing mga hukom sa pagtuytoy sa Israel. Ang Biblia nagasugid sa aton: “Sa sadto nga mga adlaw wala sing hari sa Israel. Ang tagsa ka tawo naghimo sang matarong sa iya kaugalingon nga mga mata.” (Hukom 21:25) Apang nag-aman si Jehova sing mga paagi agod makatigayon sing panuytoy ang iya katawhan. Ang tagsa ka siudad may mga tigulang nga lalaki nga nagahatag sing hamtong nga bulig sa mga pamangkot kag mga problema. Dugang pa, ang Levinhon nga mga saserdote nagpanghikot subong isa ka puwersa para sa kaayuhan paagi sa pagtudlo sa mga tawo sang mga kasuguan sang Dios. Kon may mabudlay nga mga problema nga magautwas, ang mataas nga saserdote nagapakig-angot sa Dios paagi sa Urim kag Thummim. Ang Insight on the Scriptures nagakomento: “Ang indibiduwal nga naghimulos sining mga aman, nga nakatigayon sing ihibalo tuhoy sa kasuguan sang Dios kag nag-aplikar sini, may maayo nga panuytoy para sa iya konsiensia. Ang paghimo niya sang ‘kon ano ang matarong sa iya kaugalingon nga mga mata’ sa sina nga hitabo indi magaresulta sa malain. Gintugutan ni Jehova ang mga tawo sa pagpakita sing handa ukon indi handa nga panimuot kag dalanon.”​—⁠Tomo 2, pahina 162-3.⁠b

17. Paano mapakita sang mga gulang nga nagalaygay sila nahisuno sa mga talaksan sang Dios sa baylo nga sa ila kaugalingon?

¹⁷ Kaangay sang Israelinhon nga mga hukom kag mga saserdote, ang mga gulang sang kongregasyon nagaaman sing hamtong nga bulig sa mga problema kag nagahatag sing hamili nga laygay. Kon kaisa, sila pa gani ‘nagasabdong, nagabadlong, nagalaygay, upod ang bug-os nga pagbatas kag pagpanudlo.’ (2 Timoteo 4:⁠2) Ginahimo nila ini suno sa mga talaksan sang Dios, indi sa ila kaugalingon. Daw ano ka epektibo ini kon ang mga gulang nagapahamtang sing halimbawa kag nagapanikasog sa paglab-ot sang mga tagipusu⁠on!

18. Ngaa ilabi na nga epektibo para sa mga gulang nga lab-uton ang tagipusuon?

¹⁸ Ang tagipusuon amo ang “makina” sang aton Cristianong hilikuton. Busa ang Biblia nagasiling: “Sa sini nagaguwa ang mga ilig sang kabuhi.” (Hulubaton 4:23) Masapwan sang mga gulang nga nagapukaw sang tagipusuon nga yadtong yara sa kongregasyon ginapahulag sa paghimo sang tanan nila nga masarangan sa pag-alagad sa Dios. Magasugod sila sing kinaugalingon, wala pirme nagakinahanglan nga tudluan sang iban. Indi luyag ni Jehova ang napilitan nga pagtuman. Luyag niya ang pagkamatinumanon nga nagaguwa gikan sa tagipusuon nga puno sing gugma. Sarang mapalig-on sang mga gulang inang ginapahulag-sang-tagipusuon nga pag-alagad paagi sa pagbulig sa panong nga palambuon ang ila ikasarang sa pagpangatarungan.

Pagpalambo sang “Hunahuna ni Cristo”

19, 20. Ngaa importante para sa aton nga palambuon ang hunahuna ni Cristo?

¹⁹ Subong sang nakita na, indi lamang ini paghibalo sang mga kasuguan sang Dios. “Hatagi ako sing paghangop,” pakiluoy sang salmista, “agod nga bantayan ko ang imo kasuguan kag tumanon ko ini sa bug-os ko nga tagipusuon.” (Salmo 119:34) Ginpahayag ni Jehova sa iya Pulong ang “hunahuna ni Cristo.” (1 Corinto 2:16) Subong isa nga nag-alagad kay Jehova upod ang iya ikasarang sa pagpangatarungan, si Jesus nagbilin sa aton sing himpit nga huwaran. Nahangpan niya ang mga kasuguan kag mga prinsipio sang Dios, kag gin-aplikar niya ini nga walay kasawayan. Paagi sa pagtuon sang iya halimbawa, ‘mahangpan [naton] sing maayo . . . ang kasangkaron kag kalabaon kag kataason kag kadalumon, kag makilala ang gugma ni Cristo nga nagalabaw sa ihibalo.’ (Efeso 3:​17-19) Huo, ang natun-an naton gikan sa Biblia nahanungod kay Jesus nagalabaw pa sa paghibalo lamang sang madamo nga mga katunayan; nagahatag ini sa aton sing maathag nga laragway kon kaangay gid sang ano si Jehova.​—⁠Juan 14:​9, 10.

²⁰ Busa, samtang ginatun-an naton ang Pulong sang Dios, mahantop naton ang panghunahuna ni Jehova nahanungod sa mga butang kag makahimo sing timbang nga mga desisyon. Magakinahanglan ini sing panikasog. Dapat kita mangin makugi nga mga estudyante sang Pulong sang Dios, nagahimo sang aton kaugalingon nga sensitibo sa personalidad kag mga talaksan ni Jehova. Nagatuon kita sing bag-ong gramatika sa malaragwayon nga paghambal. Apang, yadtong nagahimo sini magasunod sang laygay ni Pablo nga “idulot [ang ila] mga lawas subong halad nga buhi, balaan, kalahamut-an sa Dios, isa ka sagrado nga pag-alagad upod [ang ila] ikasarang sa pagpangatarungan.”​—⁠Roma 12:⁠1.

[Mga footnote]

Ano ang Inyo Natun-an?

◻ Anong pagbalhin nahanungod sa pag-alagad sa Dios ang natabo sang 33 C.E.?

◻ Paano naton mapalambo ang aton ikasarang sa pagpangatarungan?

◻ Paano mabuligan sang mga gulang yadtong yara sa panong nga mangin mga ulipon sang Dios kag ni Cristo?

◻ Ngaa dapat naton palambuon ang “hunahuna ni Cristo”?

[Retrato sa pahina 23]

Ang mga gulang nagabulig sa iban sa paggamit sang ila ikasarang sa pagpangatarungan