Mga Pagpakamaayo Ukon mga Pagpakamalaut​—⁠Mga Halimbawa Para sa Aton Karon

“Karon ining mga butang nahanabo sa ila subong mga halimbawa, kag ginsulat sila subong paandam sa aton nga naabutan sang katapusan sang sistema sang mga butang.”​—⁠1 CORINTO 10:⁠11.

1. Subong nga ginausisa sang isa ang gamit, anong pag-usisa ang dapat naton himuon?

INDI makita sa idalom sang ginsampaw nga pintura, mahimo ut-uton sang tuktok ang gamit nga human sa salsalon. Mahimo nga madugay pa antes makita ang tuktok sa kadaygan. Sa kaanggid, ang mga panimuot kag mga handum sang tagipusuon sang isa mahimo magasugod nga magalain antes pa ini magabunga sa serioso nga mga resulta ukon mamutikan pa gani sang iban. Subong nga mahimo naton usisaon sing maalamon ang gamit agod tan-awon kon bala natuktukan ini, ang maid-id nga pag-usisa sa aton mga tagipusuon kag ang suno-sa-tion nga pagmentinar mahimo man magatipig sang aton Cristianong integridad. Sa iban nga hambal, mahimo naton mabaton ang mga pagpakamaayo sang Dios kag mahimo malikawan ang balaan nga mga pagpakamalaut. Ang iban mahimo maghunahuna nga ang mga pagpakamaayo kag mga pagpakamalaut nga ginpahibalo sa dumaan nga Israel indi importante para sa mga nagaatubang sang katapusan sining sistema sang mga butang. (Josue 8:​34, 35; Mateo 13:​49, 50; 24:⁠3) Apang, indi amo sina. Makabenepisyo kita sing daku gikan sa nagapaandam nga mga halimbawa nga nagadalahig sa Israel, subong sang ginsiling sa 1 Corinto kapitulo 10.

2. Ano ang ginasiling sang 1 Corinto 10:​5, 6 nahanungod sa mga inagihan sang Israel sa kamingawan?

² Ginapaanggid ni apostol Pablo ang mga Israelinhon sa idalom ni Moises sa mga Cristiano sa idalom ni Cristo. (1 Corinto 10:​1-4) Kon nagmatinumanon lamang ang katawhan sang Israel, kuntani nakasulod sila sa Ginsaad nga Duta, “sa kalabanan sa ila ang Dios wala magpabutyag sang iya kahamuot, kay ginpanglaglag sila sa kamingawan.” Busa si Pablo nagsiling sa mga masigka-Cristiano: “Karon ining mga butang nangin mga halimbawa naton, agod indi kita mangin mga tawo nga nagakaibog sa makahalalit nga mga butang, subong nga ginhandum nila ini.” (1 Corinto 10:​5, 6) Ang mga kaibog ginapalambo sa tagipusuon, gani dapat naton sundon ang nagapaandam nga mga halimbawa nga ginhinambitan ni Pab⁠lo.

Paandam Batok sa Idolatriya

3. Paano nakasala ang mga Israelinhon may kaangtanan sa bulawan nga tinday nga baka?

³ Ang nahauna nga paandam ni Pablo amo: “Indi mangin mga sumilimba sang idolo, subong sang ginhimo sang iban sa ila; subong sang nasulat: ‘Naglingkod ang katawhan sa pagkaon kag sa pag-inom kag nagtindog sila agod magpangalipay.’ ” (1 Corinto 10:⁠7) Ining nagapaandam nga halimbawa amo ang tuhoy sa pagbalik sang mga Israelinhon sa mga pagginawi sang Egipto kag sa paghimo sing idolatroso nga bulawan nga tinday nga baka. (Exodo, kapitulo 32) Ginpakita ni disipulo Esteban ang sadsaran nga problema sang nagsiling sia: “[Kay Moises, nga tiglawas sang Dios] ang aton mga ginikanan nagdumili sa pagtuman, kundi ginsikway nila sia kag nagbalik sila sa ila mga tagipusuon sa Egipto, nga nagasiling kay Aaron, ‘Himui kami sing mga dios nga magauna sa aton. Kay ining si Moises, nga nanguna sa aton paguwa sa duta sang Egipto, wala kita makahibalo kon ano ang natabo sa iya.’ Gani naghimo sila sing tinday nga baka sa sadtong mga adlaw kag nagdala sing halad sa idolo kag nagsugod sa pagpangalipay sa mga binuhatan sang ila mga kamot.” (Binuhatan 7:​39-41) Talupangda nga “sa ila mga tagipusuon” ang balingag nga Israel naghupot sing malain nga mga kailigbon nga nagdul-ong sa idolatriya. “Naghimo sila sing tinday nga baka . . . kag nagdala sing halad sa idolo.” Dugang pa, “nagsugod [sila] sa pagpangalipay sa mga binuhatan sang ila mga kamot.” May lanton, kinanta, sinaot, kinaon, kag ininom. Sing maathag, ang idolatriya makagalanyat kag makalilingaw.

4, 5. Anong idolatroso nga mga buhat ang dapat naton likawan?

⁴ Ang antitipiko nga Egipto​—⁠ang kalibutan ni Satanas​—⁠nagasimba sang kalingawan. (1 Juan 5:19; Bugna 11:⁠8) Ginaidolo sini ang mga artista, mga manug-amba, kag mga bituon sa hampang, subong man ang ila saot, ang ila lanton, ang ila panghunahuna sa pagkinasadya kag pagkinalipay. Madamo ang nasulay nga magpatuyang sa kalingawan samtang nagapangangkon gihapon nga nagasimba kay Jehova. Kon ang isa ka Cristiano dapat sabdungon bangod sang nahimo nga sala, ang iya nagluya nga kahimtangan sa espirituwal masunson nga mausoy sa pag-inom sing alkoholiko nga mga ilimnon, pagsaot, kag pagpangalipay sa paagi nga yara na sa dulunan sang idolatriya. (Exodo 32:​5, 6, 17, 18) Ang pila ka kalingawan maayo kag makalilipay. Apang, ang kalabanan nga lanton, saot, pelikula, kag vid­eo sa karon nagapaayaw sang malauton undanon nga mga kailigbon.

⁵ Ang matuod nga mga Cristiano wala nagapadala sa pagsimba sa mga idolo. (2 Corinto 6:16: 1 Juan 5:21) Kabay nga ang tagsatagsa sa aton mangin subong ka mahalungon agod indi magiyan sa idolatroso nga mga kalingawan kag may katalagman nga magaantos sang makasalamad nga mga epekto sang pagkawili sa pagpangalipay sa kalibutanon nga paagi. Kon magpaimpluwensia kita sa kalibutan, ang makahalalit nga mga kailigbon kag mga panimuot mahimo nga dimasat-uman nga magapanago sa hunahuna kag tagipusuon. Kon indi matadlong, magaresulta ini sa ulihi sa ‘pagkalaglag sa kamingawan’ sang sistema ni Satanas.

6. Anong positibo nga buhat ang dapat naton himuon nahanungod sa kalingawan?

⁶ Kaangay ni Moises sadtong panahon sang hitabo sa bulawan nga tinday nga baka, sa katunayan ang “matutom kag mainandamon nga ulipon” nagasiling: “Sin-o ang dampig kay Jehova? Magkari sia sa akon!” Ang pagpanghikot sing positibo sa pagpakita nga nagatindog kita sing malig-on para sa matuod nga pagsimba mahimo nga magaluwas sang kabuhi. Ang tribo ni Moises kay Levi naghulag gilayon sa pagdula sang malaut nga mga impluwensia. (Mateo 24:​45-47; Exodo 32:​26-28) Gani, nian, usisaa sing maayo ang imo ginapili nga kalingawan, lanton, vid­eo, kag kaanggid nga mga butang. Kon daw malain ini, magtindog dampig kay Jehova. Upod ang mapinangamuyuon nga pagsalig sa Dios, bayluhi ang imo pinili nga kalingawan kag lanton, kag gub-a ang makahalalit sa espirituwal nga materyal, subong sang pagguba ni Moises sa bulawan nga tinday nga baka.​—⁠Exodo 32:20; Deuteronomio 9:⁠21.

7. Paano naton maamligan ang malaragwayon nga tagipusu⁠on?

⁷ Paano naton mabatuan ang pag-ut-ot sa tagipusuon? Paagi sa pagtuon sang Pulong sang Dios sing makugi, kag pagpadulot sang mga kamatuoran sini sa aton hunahuna kag tagipusuon. (Roma 12:​1, 2) Sa pagkamatuod, dapat kita magtambong sing regular sa Cristianong mga miting. (Hebreo 10:​24, 25) Ang tinamad nga pagtambong sa mga miting mahimo mapaanggid sa pagpintura sa tuktukon nga bahin. Mahimo ini magapahalipay sa aton sa makadali, apang indi sini malubad ang sadsaran nga problema. Sa baylo, paagi sa abanse nga paghanda, pagpamalandong, kag aktibo nga pagpakigbahin sa mga miting, mapagsik naton nga makakas ang nagaut-ot nga mga elemento nga nagaangan-angan sa natago nga bahin sang aton malaragwayon nga tagipusuon. Magabulig ini sa aton sa pagtuman sang Pulong sang Dios kag magapabakod sa aton sa pagbatas sang mga pagtilaw sang pagtuo kag mangin “mapagros sa tanan nga butang.”​—⁠Santiago 1:​3, 4; Hulubaton 15:⁠28.

Paandam Batok sa Pakighilawas

8-10. (a) Anong nagapaandam nga halimbawa ang ginapatuhuyan sa 1 Corinto 10:8? (b) Paano maaplikar sing mapuslanon ang pinamulong ni Jesus nga masapwan sa Mateo 5:​27, 28?

⁸ Sa masunod nga halimbawa ni Pablo, ginalaygayan kita: “Dili kita maanad sa pagpakighilawas, subong sang iban sa ila nga nakighilawas, agod mapukan lamang, duha ka pulo kag tatlo ka libo sa ila sa isa ka adlaw.”a (1 Corinto 10:⁠8) Ginapatuhuyan sang apostol ang tion nga nagyaub ang mga Israelinhon sa butig nga mga dios kag “nagpakighilawas sa mga anak nga babayi sang Moab.” (Numeros 25:​1-9) Ang seksuwal nga imoralidad ginasilutan sang kamatayon! Ang pagtugot sa imoral nga mga panghunahuna kag mga kailigbon nga magpadayon nga wala ginapunggan kaanggid sa pagtugot nga “magtuktukon” ang tagipusuon. Si Jesus nagsiling: “Nabatian ninyo nga ginsiling, ‘Dili ka magpanglahi.’ Apang ako nagasiling sa inyo nga ang tagsatagsa nga padayon nga nagatulok sa isa ka babayi sa pagkaibog sa iya nakahimo na sing panghilahi sa iya sa tagipusuon.”​—⁠Mateo 5:​27, 28.

⁹ Nagapamatuod sa mga resulta sang ‘pagtulok sa isa ka babayi sa pagkaibog’ amo ang resulta sang malaut nga panghunahuna sang dimatinumanon nga mga anghel antes sang Anaw sang adlaw ni Noe. (Genesis 6:​1, 2) Dumduma, man, nga ang isa sang labing masubo nga mga insidente sa kabuhi ni Hari David gindabukan sang iya padayon nga pagtulok sing dinagakaigo sa isa ka babayi. (2 Samuel 11:​1-4) Sa kabaliskaran, ang matarong nga minyo nga tawo nga si Job ‘nakigkatipan sa iya mga mata nga indi sia magtulok sa ulay,’ sa amo nalikawan ang imoralidad kag napamatud-an subong manughupot sing integridad. (Job 31:​1-3, 6-11) Ang mga mata mahimo mapaanggid sa mga bintana sang tagipusuon. Kag gikan sa malain nga tagipusuon nagaguwa ang madamong malaut nga mga buhat.​—⁠Marcos 7:​20-23.

¹⁰ Kon ginasunod naton ang mga pulong ni Jesus, indi gid naton pagpabay-an na lamang ang sayop nga panghunahuna paagi sa pagtan-aw sa pornograpiko nga materyal ukon sa paglingaw sa imoral nga mga panghunahuna nahanungod sa isa ka masigka-Cristiano, masigkatrabaho, ukon kay bisan sin-o. Ang tuktok indi makakas sa metal paagi lamang sa indi pagsapak sa ut-ot. Busa, indi pagpabay-i ang imoral nga mga panghunahuna kag mga huyog subong nga daw indi ini tanto ka importante. Maghimo sing makugi nga mga buhat agod dulaon sa imo kaugalingon ang imoral nga mga huyog. (Ipaanggid ang Mateo 5:​29, 30.) Si Pablo nagalaygay sa mga masigkatumuluo: “Patya ninyo . . . ang mga bahin sang inyo lawas nga yara sa ibabaw sang duta may kaangtanan sa pakighilawas, pagkadimatinlo, seksuwal nga kailigbon, malaut nga handum, kag pagkamahamkunon, nga amo ang idolatriya. Bangod sa sining mga butang ang kasingkal sang Dios nagaabot.” Huo, bangod sang mga butang subong sang seksuwal nga imoralidad, “ang kasingkal sang Dios nagaabot” subong pagpahayag sang iya pagpakamalaut. Gani dapat naton ‘patyon’ ang mga bahin sang aton lawas may kaangtanan sa sining mga butang.​—⁠Colosas 3:​5, 6.

Paandam Batok sa Rebelyuso nga mga Reklamo

11, 12. (a) Anong paandam ang ginahatag sa 1 Corinto 10:​9, kag anong insidente ang ginapatuhuyan? (b) Paano kita dapat maapektuhan sang paandam ni Pablo?

¹¹ Si Pablo masunod nga nagapaandam: “Dili ta pag-ibutang sa pagtilaw si Jehova, subong sang iban sa ila nga nagbutang sa iya sa pagtilaw, agod malaglag lang sang mga man-ug.” (1 Corinto 10:⁠9) Samtang nagalakbay sa kamingawan malapit sa dulunan sang Edom, ang mga Israelinhon “padayon nga nagpamulong batok sa Dios kag batok kay Moises: ‘Ngaa bala ginpataklad ninyo kami gikan sa Egipto agod nga mapatay sa kamingawan? Kay wala sing tinapay kag wala sing tubig, kag ang amon kalag nasum-uran sini nga tinapay nga talamayon,’ ” ang gin-aman sing milagruso nga manna. (Numeros 21:​4, 5) Hunahunaa lamang! Ang mga Israelinhon “padayon nga nagpamulong batok sa Dios,” nagtawag sang iya mga aman nga talamayon!

¹² Paagi sa ila mga reklamo, gintilawan sang mga Israelinhon ang pagpailob ni Jehova. Ang silot wala ginpunggan, kay si Jehova nagpadala sing dalitan nga mga man-ug sa tunga nila, kag madamo ang napatay bangod sang mga kagat sang man-ug. Sa tapos naghinulsol ang katawhan kag nagpatunga si Moises tungod sa ila, ang kalalat-an gintapos. (Numeros 21:​6-9) Ining insidente isa gid ka paandam nga indi kita magpakita sing rebelyuso, mayamuhon nga espiritu, ilabi na batok sa Dios kag sa iya teokratikong mga kahimusan.

Paandam Batok sa Pagkumod

13. Batok sa ano nagapaandam ang 1 Corinto 10:​10, kag anong pagrebelde ang nahunahuna ni Pablo?

¹³ Nagahinambit sang iya katapusan nga halimbawa may kaangtanan sa mga Israelinhon sa kamingawan, si Pablo nagsulat: “Indi kamo mangin mga palakumod, subong sang pagkumod sang iban sa ila, kag ginlaglag sang manuglaglag.” (1 Corinto 10:10) Naglutaw ang pagrebelde sang sanday Core, Datan, Abiram, kag ang ila mga kaupdanan nagpanghikot sing diteokratikanhon kag ginhangkat ang awtoridad ni Moises kag ni Aaron. (Numeros 16:​1-3) Pagkatapos nalaglag ang mga rebelde, ang mga Israelinhon nagsugod sa pagkumod. Ini bangod nagsugod sila sa pagpangatarungan nga ang paglaglag sa mga rebelde indi makatarunganon. Ang Numeros 16:41 nagasiling: “Sang adlaw nga madason ang bug-os nga katilingban sang katawhan sang Israel nagkumod batok kay Moises kag kay Aaron, nga nagasiling: ‘Ginpatay ninyo ang katawhan ni Jehova.’ ” Subong resulta sang pagmulay nila sa kon paano ginpadapat ang katarungan sa sadto nga okasyon, 14,700 ka Israelinhon ang napatay bangod sang kamatay nga ginpadala sang Dios.​—⁠Numeros 16:⁠49.

14, 15. (a) Ano ang isa sang mga sala sang “didiosnon nga mga tawo” nga nakasulod sa kongregasyon? (b) Ano ang matun-an naton gikan sa insidente may kaangtanan kay Core?

¹⁴ Sadtong nahaunang siglo C.E., ang “didiosnon nga mga tawo” nga nakasulod sa Cristianong kongregasyon napamatud-an subong butig nga mga manunudlo subong man mga palakumod. ‘Ginapakawalay pulos [sining mga tawo] ang pagkaginuo kag nagapasipala sa mga mahimayaon,’ sa hinaplas nga mga lalaki nga gintugyanan sadto sa pagtatap sang espirituwalidad sang kongregasyon. Nahanungod sa didiosnon nga mga apostata, si disipulo Judas nagsiling man: “Ini sila mga palakumod, mga reklamador tuhoy sa ila kahimtangan sa kabuhi, nagalakat suno sa ila kaugalingon nga mga kailigbon.” (Judas 3:​4, 8, 16) Karon, ang iban nga mga indibiduwal nangin mga palakumod bangod ginatugutan nila ang nagaut-ot sa espirituwal nga panimuot sa paglambo sa ila tagipusuon. Masami sila nagakonsentrar sa mga pagkadihimpit sadtong may mga katungdanan sa pagdumala sa kongregasyon kag nagasugod sa pagkumod batok sa ila. Ang ila pagkumod kag pagreklamo mahimo pa gani maglab-ot sa pagmulay nila sa mga publikasyon sang ‘matutom nga ulipon.’

¹⁵ Nagakaigo ipamangkot ang sinsero nga mga pamangkot nahanungod sa Makasulatanhon nga tema. Apang ano kon ginpalambo naton ang negatibo nga panimuot nga makita sa mamulayon nga mga paghambalanay sa tunga sang suod nga mga mag-abyan? Maalamon nga pamangkuton naton ang aton kaugalingon, ‘Sa diin ayhan ini magadangat? Indi bala mas maayo nga untatan ang pagkumod kag mapainubuson nga mangamuyo sing kaalam?’ (Santiago 1:​5-8; Judas 17-21) Si Core kag ang iya mga sumalakdag, nga nagrebelde batok sa awtoridad nanday Moises kag Aaron, mahimo kumbinsido nga ang ila pagtamod nagakaigo amo nga wala nila gin-usisa ang ila mga motibo. Apang, nagsayop gid sila. Amo man ang mga Israelinhon nga nagkumod nahanungod sa pagkalaglag ni Core kag sang iban pa nga mga rebelde. Daw ano ka maalamon nga tugutan ining mga halimbawa nga magpahulag sa aton nga usisaon ang aton mga motibo, dulaon ang pagkumod ukon pagyamo, kag tugutan si Jehova sa pagdalisay sa aton!​—⁠Salmo 17:​1-3.

Magtuon, kag Agumon ang mga Pagpakamaayo

16. Ano ang kahulugan sang laygay sa 1 Corinto 10:​11, 12?

¹⁶ Sa idalom sang balaan nga inspirasyon, ginahinakpan ni Pablo ang listahan sang nagapaandam nga mga mensahe paagi sa laygay: “Karon ining mga butang nahanabo sa ila subong mga halimbawa, kag ginsulat sila subong paandam sa aton nga naabutan sang katapusan sang sistema sang mga butang. Busa ang nagahunahuna nga nagatindog sia mag-andam basi kon mapukan sia.” (1 Corinto 10:​11, 12) Kabay nga indi naton pagpasapayanan ang aton panindugan sa Cristianong kongregasyon.

17. Kon mamutikan naton ang dinagakaigo nga motibo sa aton tagipusuon, ano ang dapat naton himuon?

¹⁷ Subong nga ang salsalon mahimo matuktukan, napanubli man naton nga mga kaliwatan sang makasasala nga si Adan ang huyog ayon sa kalainan. (Genesis 8:21; Roma 5:12) Hanti, indi kita dapat maluyahan sing buot kon mamutikan naton ang dinagakaigo nga motibo sa aton tagipusuon. Sa baylo, magpanghikot kita sing pat-od. Kon ang salsalon madayag sa mahun-og nga hangin ukon sa palibot nga makatuga sing reaksion sa kemika, labi nga magadasig ang pag-ut-ot sa sini. Dapat naton likawan ang madayag sa “hangin” sang kalibutan ni Satanas, upod ang malaut nga kalingawan sini, lapnag nga imoralidad, kag negatibo nga huyog sang painuino.​—⁠Efeso 2:​1, 2.

18. Ano ang ginhimo ni Jehova nahanungod sa malain nga mga huyog sang katawhan?

¹⁸ Si Jehova nag-aman sa katawhan sing paagi agod mapamatukan ang malain nga mga huyog nga napanubli naton. Ginhatag niya ang iya lamang bugtong nga Anak agod ang mga nagatuo sa iya mahimo makatigayon sing kabuhi nga walay katapusan. (Juan 3:16) Kon sundon naton sing suod ang mga tikang ni Jesus kag ipadayag ang katulad-Cristo nga personalidad, mangin pagpakamaayo kita sa iban. (1 Pedro 2:21) Mabaton man naton, indi ang mga pagpakamalaut, kundi ang balaan nga mga pagpakamaayo.

19. Paano kita makabenepisyo gikan sa pagbinagbinag sa Makasulatanhon nga mga halimbawa?

¹⁹ Walay sapayan nga kita sa karon mahuyang sa sala subong sang mga Israelinhon sang una, may yara kita bug-os nasulat nga Pulong sang Dios nga magatuytoy sa aton. Gikan sa mga pahina sini matun-an naton ang nahanungod sa mga pagpakig-angot ni Jehova sa katawhan subong man sa iya mga kinaiya nga ginhalimbawa ni Jesus, ‘ang banaag sang himaya sang Dios kag ang eksakto nga representasyon sang Iya mismo kaugalingon.’ (Hebreo 1:​1-3; Juan 14:​9, 10) Paagi sa pangamuyo kag makugi nga pagtuon sang Kasulatan, mahimo naton matigayon ang “hunahuna ni Cristo.” (1 Corinto 2:16) Kon nagaatubang sing mga pagsulay kag iban pa nga mga pagtilaw sang pagtuo, makabenepisyo kita gikan sa pagbinagbinag sa dumaan Makasulatanhon nga mga halimbawa kag ilabi na sa superlatibo nga halimbawa ni Jesucristo. Kon ginahimo naton ini, indi naton maeksperiensiahan ang balaan nga mga pagpakamalaut. Sa baylo, maagom naton ang kahamuot ni Jehova sa karon kag ang iya mga pagpakamaayo sing dayon.

[Footnote]

Paano Mo Sabton?

◻ Paano naton maaplikar sing nagakaigo ang laygay ni Pablo nga indi magmangin sumilimba sang mga idolo?

◻ Ano ang himuon naton agod masunod ang paandam sang apostol batok sa pakighilawas?

◻ Ngaa dapat naton likawan ang pagkumod kag pagreklamo?

◻ Paano kita makabaton sing balaan nga mga pagpakamaayo, indi sing mga pagpakamalaut?

[Retrato sa pahina 18]

Kon luyag naton ang balaan nga mga pagpakamaayo, dapat naton likawan ang idolatriya

[Retrato sa pahina 20]

Subong nga ang tuktok dapat kuhaon, magpanghikot kita sing positibo sa pagdula sang dinagakaigo nga mga kailigbon gikan sa aton mga tagipusuon