3. Sin-o ang magapakita sang mga kinaiya nga nalista sa 2 Timoteo 3:2-5?

³ “Sa katapusan nga mga adlaw magaabot ang makahalanguyos nga mga tion nga mabudlay atubangon,” sulat ni apostol Pablo. Dayon ginlista niya ang 19 ka indi maayo nga kinaiya, ukon pamatasan, nga mangin talalupangdon sa aton tion. Pareho ini sang makita sa Roma 1:29-31, pero ang ginlista sa sulat ni Pablo kay Timoteo nagalakip sang mga tinaga nga diri lang makita sa Cristianong Griegong Kasulatan. Ginsugdan ini ni Pablo paagi sa pagsiling “kay ang mga tawo . . . ” Pero, indi tanan nga tawo ang may amo sini nga mga kinaiya. Tuhay gid ang mga kinaiya sang mga Cristiano.—Basaha ang Malaquias 3:18.

4. Paano mo ilaragway ang mga tawo nga nagapahambog?

⁴ Pagkatapos masiling ni Pablo nga madamo ang mangin mahigugmaon sa kaugalingon kag sa kuarta, nagsiling sia nga ang mga tawo mangin bugalon man, matinaastaason, kag nagapahambog. Ang mga tawo nga may amo sini nga mga kinaiya masami nga nagahunahuna nga mas maayo sila sangsa iban bangod sang ila ikasarang, hitsura, manggad, ukon awtoridad. Gusto gid sini nga mga tawo nga dayawon sila. Amo ini ang ginsulat sang isa ka iskolar parte sa hambog gid nga tawo: “Sa iya tagipusuon may isa ka gamay nga altar diin ginasimba niya ang iya kaugalingon.” Ang pila nagsiling nga ang bugal tuman gid kalain amo nga bisan ang mga bugalon nakalainan man sa pareho nila nga bugalon.

8. (a) Paano ginatamod sang iban subong ang indi pagtuman sa mga ginikanan? (b) Ano ang ginalaygay sang Kasulatan nga himuon sang kabataan?

⁸ Ginlaragway ni Pablo kon paano pakig-angutan sang kada isa ang ila isigkatawo sa katapusan nga mga adlaw. Nagsulat sia nga ang mga kabataan mangin indi matinumanon sa mga ginikanan. Madamo nga libro, pelikula, kag palaguaon sa telebisyon subong ang nagahimo sa sini nga kinaiya nga daw normal lang. Pero ang matuod, ang indi pagtuman nagaguba sang pamilya, ang pinakaimportante kag panguna nga bahin sang katilingban. Madugay na ini nga nahibaluan sang katawhan. Halimbawa, sa Gresya sang una, kon sakiton sang isa ka tawo ang iya mga ginikanan, kuhaon ang tanan niya nga kinamatarong sa komunidad; sa kasuguan sang Roma, ang nagasakit sa amay silutan pareho sang silot sa manugpatay. Ang Hebreong Kasulatan kag Cristianong Griegong Kasulatan nagalaygay sa kabataan nga padunggan ang ila mga ginikanan.—Ex. 20:12; Efe. 6:1-3.

10, 11. (a) Ano nga mga kinaiya ang nagapakita nga wala sing gugma ang mga tawo sa kada isa? (b) Paano ginapakita sang matuod nga mga Cristiano ang ila gugma sa ila isigkatawo?

¹⁰ Ginsulat ni Pablo ang iban pa nga kinaiya nga nagapakita nga wala sing gugma ang mga tawo sa kada isa. Husto gid nga ang indi mapinasalamaton amo ang nagsunod sa “indi matinumanon sa mga ginikanan” bangod ginalaragway sini ang mga tawo nga wala nagapasalamat sa kaayo nga ginpakita sa ila sang iban. Ang mga tawo mangin indi mainunungon man. Indi sila magsugot sa bisan ano nga kasugtanan, nga nagapahangop nga indi nila luyag magpakighidait sa iban. Ang iban magapasipala kag magaluib, ukon masakit kag makahalit ang ila ginahambal sa mga tawo kag bisan gani sa Dios. Ang iban mangin mabinutangbutangon, ukon mga tawo nga nagabinutig para gub-on ang reputasyon sang iban.a