Mapinatawaron Ka Bala?

SI Bill kag ang iya 16-anyos nga anak nga dalagita, nga si Lisa, mabudlay maghangpanay. Ang magagmay nga mga di-paghangpanay sa tunga nila masunson nga nagadangat sa singgitanay. Sang ulihi, naglala ini tubtob sa punto nga si Lisa gintabog sa balay.⁠a

Pagligad sang tion, nahantop ni Lisa nga sia ang may sala kag nangayo sia sing patawad sa iya amay. Apang sa baylo nga kalimtan ang nagligad nga mga kasaypanan ni Lisa, ginsikway sang iya akig nga amay ang iya mga panikasog sa pagpakighidait. Hunahunaa lamang! Indi sia handa sa pagpakita sing kaluoy sa iya kaugalingon nga anak!

Sang nagligad nga mga siglo isa ka tawo nga walay kasawayan ang gintagudilian nga patyon bangod sa krimen nga wala niya nahimo. Ang mga saksi nagpanaksi sing butig, kag ang politikal nga mga opisyal hungod nga nagdumili sa pagpatuman sang katarungan. Yadtong inosente nga tawo amo si Jesucristo. Wala madugay antes sia napatay, mapinangamuyuon sia nga nangabay sa Dios: “Amay, patawara sila, kay wala sila makahibalo sang ila ginahimo.”​—⁠Lucas 23:⁠34.

Si Jesus nagpatawad sing hilway, gikan sa iya tagipusuon, kag ang iya mga sumulunod ginlaygayan nga ilugon sia sa sini nga bahin. (Efeso 4:32) Apang, kaangay ni Bill, madamo ang walay kaluoy nga di-handa sa pagpatawad. Kamusta ka sa sini nga bahin? Handa ka bala sa pagpatawad sa iban kon makasala sila sa imo? Kag kamusta ang grabe nga mga sala? Dapat man bala ini patawaron?

Ang Pagpatawad Isa ka Hangkat

Ang pagpatawad indi pirme mahapos. Kag sa sining makahalanguyos nga mga tion, ang tawhanon nga mga kaangtanan nangin labi pa kabudlay. Ang pagkabuhi sang pamilya sa partikular masunson nga napun-an sing mga kahuol kag mga pag-ipit. Madugay na nga ginsiling sang Cristianong si apostol Pablo nga ina nga mga kahimtangan magaluntad sa “katapusan nga mga adlaw.” Sia nagsiling: “Ang mga tawo magamahigugmaon sang kaugalingon, mahigugmaon sang kuwarta, bugalon, palabilabihon, . . . wala sing gugma sa kaayuhan, maluib, dasudaso, nagahabok sa pagpadayaw.”​—⁠2 Timoteo 3:​1-4.

Sing dimalikawan, nian, kita tanan nagaatubang sing nagguwa nga mga pag-ipit nga nagatilaw sang aton ikasarang nga patawaron ang iban. Dugang pa, nagapakigsumpong man kita sa nasulod nga mga pag-ipit. Si Pablo nanalambiton: “Ang maayo nga luyag ko wala ko ginahimo, apang ang malaut nga indi ko luyag amo ang ginahimo ko. Karon, kon ang indi ko luyag ginahimo ko, indi na ako ang nagahimo sini, kundi ang sala nga nagapuyo sa akon.” (Roma 7:​19, 20) Subong resulta, madamo sa aton ang indi mapinatawaron nga kuntani indi amo sini ang luyag naton. Ti, ang napanubli nga pagkadihimpit kag sala may makusog nga impluwensia sa aton tanan, kon kaisa nagadula sang aton pagkaluoy sa mga isigkatawo.

Sang ginlaygayan nga patawaron ang iban sa magagmay nga kasaypanan, ang isa ka babayi nagsabat: “Wala sing isa ang takus sa panikasog nga kinahanglanon agod magpatawad.” Sing hapaw ina nga komento daw walay kapagsik, walay kaluoy, mauligyaton pa gani. Apang, sa pag-usisa sing madalom pa, makita naton nga ginapakita sini ang kapaslawan nga ginabatyag sang madamo nga tawo kon nagaatubang sa kalibutan nga ginatamod nila subong makagod, dimainulikdon, kag mapintas. Ang isa ka tawo nagsiling: “Ginahingalitan ka sang mga tawo kon patawaron mo sila. Kaangay ini sang pagtapak sa imo.”

Indi katingalahan, nian, nga ang pagpalambo sing mapinatawaron nga panimuot mabudlay sa sining katapusan nga mga adlaw. Walay sapayan, ang Biblia nagalaygay sa aton nga magpatawad sing malulo. (Ipaanggid ang 2 Corinto 2:⁠7.) Ngaa dapat kita mangin mapinatawaron?

[Footnote]

Ngaa Dapat Mangin Mapinatawaron?

GINLARAGWAY anay sang Judiyong eskolar kag manunulat nga si Joseph Jacobs ang pagpatawad subong “ang pinakamataas kag pinakamabudlay sa tanan nga mga leksion sa moral.” Sa pagkamatuod, nasapwan sang madamo nga tuman kabudlay isiling ang mga tinaga nga “Ginapatawad ko ikaw.”

Ang pagpatawad daw kaangay sang kuwarta. Mahimo ini gastuhon sing hilway kag sing maluluy-on sa iban ukon mahimo ini taguon sing mainuton para sa kaugalingon. Ang nauna amo ang diosnon nga paagi. Dapat naton palambuon ang maalwan nga mga batasan sa paggasto kon nahanungod sa pagpatawad. Ngaa? Bangod ginapalig-on ini sang Dios kag bangod ang dimapinatawaron, matimaluson nga espiritu mahimo lamang nga magapalain sang kahimtangan.

Masunson mabatian ang mga pulong: “Wala ako nagakaakig; nagabalos ako!” Sing masubo, ini nga pinamulong amo ang nagagiya nga prinsipio sa madamong kabuhi karon. Isa ka babayi, halimbawa, ang wala nagbugno sang iya bayaw nga babayi sa pito ka tuig bangod, subong sang ginsiling niya, “daku gid ang iya sala sa akon kag indi ko gid sia mapatawad.” Apang inang indi pagbugno, kon gamiton subong paagi agod piliton nga mangayo sing pasaylo ang ginsumbong ukon subong hinganiban agod makasilot, talagsa lang nagapaayaw sa handum nga makatimalos. Sa baylo, mahimo lamang sini palawigon ang kasuayon, ginapalambo ang madalom nga kalain sing buot. Kon ini nga siklo sang kalisang indi mabugto, mahimo gub-on sang mapintas nga pagtimalos ang mga kaangtanan kag bisan ang kapagros sang isa.

Ang Halit sang Dimapinatawaron nga Espiritu

Kon ang isa ka tawo dimapinatawaron, ang resulta nga dipaghangpanay nagatuga sing kahuol. Nian, ang kahuol nagadul-ong sa serioso nga mga balatian. Si Dr. Wil­liam S. Sadler nagsulat: “Wala sing isa ang lubos nga makahangop subong isa ka doktor sang daku gid nga porsiento sang tawhanon nga balatian kag pag-antos nga direkta nga naghalin sa kabalaka, kahadlok, dipaghangpanay, . . . dimaayo nga panghunahuna kag dimatinlo nga pagkabuhi.” Apang, ano gid bala ka daku nga halit ang ginatuga sang emosyonal nga kabalaka? Ang isa ka medikal nga publikasyon nagasabat: “Ang mga estadistika . . . nagapakita nga dos-tersia sang mga pasyente nga nagkadto sa manugbulong ang may mga simtoma nga gintuga ukon ginpalala sang kahuol sa hunahuna.”

Huo, ang kapait, kaakig, kag kalain sing buot makahalalit gid. Ining mahaliton nga mga emosyon kaangay sang tuktok nga mahinay nga nagaguba sang lawas sang isa ka salakyan. Ang guwa sang salakyan mahimo nga matahom tan-awon, apang sa idalom sang pintura ang malaglagon nga proseso nagapanghikot.

Sing labi pa ka importante, ang indi naton pagpatawad kon may yara sadsaran para magkaluoy mahimo man makahalit sa aton sa espirituwal. Sa mata ni Jehova nga Dios, mahimo kita mangin kaangay sang ulipon sa ilustrasyon ni Jesus. Ang daku nga utang sang ulipon ginpatawad sang iya agalon. Apang, sang ang iya masigkaulipon nakitluoy sa iya nga patawaron ang diutay katama nga utang, sia matigdas kag dimapinatawaron. Gin-athag ni Jesus nga kon kita indi man handa sa pagpatawad, si Jehova indi magapatawad sa aton sang aton mga kasal-anan. (Mateo 18:​21-35) Busa, kon kita dimapinatawaron, mahimo naton mawasi ang matinlo nga konsiensia sa atubangan sang Dios kag bisan ang aton paglaum para sa palaabuton! (Ipaanggid ang 2 Timoteo 1:⁠3.) Ano, nian, ang sarang naton mahimo?

Magtuon sa Pagpatawad

Ang matuod nga pagpatawad nagahalin sa tagipusuon. Nagalakip ini sang pagpatawad sa kasaypanan sang nakasala kag paglimot sa bisan anong handum sa pagtimalos. Busa, ang katapusan nga katarungan kag posible nga pagtimalos ginatugyan sa mga kamot ni Jehova.​—⁠Roma 12:⁠19.

Dapat talupangdon, walay sapayan, nga sanglit “ang tagipusuon malimbungon labaw sa tanan nga butang kag lakas gid kadunot,” wala ini pirme nahuyog sa pagpatawad bisan pa kon nagakadapat. (Jeremias 17:⁠9) Si Jesus mismo nagsiling: “Sa tagipusuon nagagikan ang malaut nga mga pangatarungan, pagpatay, panglahi, pakighilawas, pangawat, dimatuod nga pagsaksi, pasipala.”​—⁠Mateo 15:⁠19.

Sing mapasalamaton, ang aton tagipusuon sarang mahanas sa paghimo sing husto. Apang, ang paghanas nga ginakinahanglan naton dapat magahalin sa mas mataas nga ginhalinan. Indi naton ini mahimo sing isahanon. (Jeremias 10:23) Ginkilala ini sang inspirado sang Dios nga salmista kag nangabay sang panuytoy sang Dios sa pangamuyo. Nakitluoy sia kay Jehova sa pangamuyo: “Tudlui ako sang imo mga palatukuran. Pahangpa ako sang dalanon sang imo mga sugo.”​—⁠Salmo 119:​26, 27.

Suno sa isa pa ka salmo, ‘nahangpan [ni Hari David sang dumaan nga Israel] ang dalanon’ ni Jehova. Naeksperiensiahan niya ini mismo kag nakatuon gikan sa sini. Hanti, nakasiling sia: “Si Jehova maluluy-on kag mainayuhon, makuli sa pagpangakig kag bugana sa mahigugmaon nga kalulo. Kaangay sang amay nga nagakaawa sa iya mga anak, sa amo si Jehova nagakaawa sa mga nagakahadlok sa iya.”​—⁠Salmo 103:​8, 13.

Dapat naton himuon ang ginhimo ni Hari David. Mapangamuyuon nga tun-i ang himpit nga halimbawa sang Dios sa pagpatawad, subong man ang iya sang iya Anak. Sa amo, makatuon kita sa pagpatawad halin sa tagipusuon.

Apang, ang iban mahimo mamangkot: Kamusta ang grabe nga sala? Dapat bala patawaron ang tanan nga sala?

Pagtinguha nga Mangin Timbang

Kon ang isa ginhimuan sing grabe nga sala, ang sakit mahimo nga daku katama. Matuod gid ini kon ang isa amo ang inosente nga biktima sang grabe nga sala. Ang iban mahimo pa mamangkot, ‘Paano ko mapatawad ang isa nga mahaliton nga nagluib kag nagsaklaw sa akon?’ Sa kaso sang daku nga sala nga nagakabagay sing pagsikway (disfellowhip), mahimo sundon sang biktima ang laygay sa Mateo 18:​15-17.

Sa bisan ano nga kaso, daku ang mahimo nga nasandig sa nakasala. Kutob sang paghimo sing sala may pila bala ka tanda sang sinsero nga paghinulsol? Nagbaylo bala ang nakasala, ayhan nagtinguha pa gani sa pagpauswag sang kahimtangan? Sa mata ni Jehova ina nga paghinulsol isa ka yabi sang pagpatawad bisan sa kaso sang makangilil-ad gid nga mga kasal-anan. Halimbawa, ginpatawad ni Jehova si Manases, ang isa sang labing malauton nga mga hari sa maragtas sang Israel. Sa ano nga sadsaran? Ginhimo ini sang Dios bangod nagpaubos sang ulihi si Manases sang iya kaugalingon kag naghinulsol sa iya malaut nga mga dalanon.​—⁠2 Cronica 33:​12, 13.

Sa Biblia ang matuod nga paghinulsol nagalakip sang sinsero nga pagbalhin sing panimuot, sang tinagipusuon nga paghinulsol sa bisan anong kasaypanan nga nahimo. Kon nagakaigo kag posible, ang paghinulsol ginaupdan sing panikasog sa pagbayad sa halit nga nahimo sa biktima sang sala. (Lucas 19:​7-10; 2 Corinto 7:11) Kon wala sing amo sina nga paghinulsol, si Jehova wala nagapatawad.⁠a Dugang pa, ang Dios wala nagapaabot nga patawaron sang mga Cristiano yadtong anay nasanagan sa espirituwal apang karon hungod kag dimahinulsulon nga nagabuhat sing sala. (Hebreo 10:​26-31) Sa sobra nga mga hitabo, ang pagpatawad mahimo nga dinagakaigo.​—⁠Salmo 139:​21, 22; Ezequiel 18:​30-32.

Posible man ukon indi ang pagpatawad, ang biktima sang serioso nga sala mahimo nga maluyag sa pagbinagbinag sang isa pa ka pamangkot: Dapat bala ako magpabilin nga natublag sing daku sa emosyon, nagabatyag nga nasaklaw kag naakig gid, tubtob malubad sing bug-os ang problema? Binagbinaga ang isa ka halimbawa. Nasaklaw gid sing daku si Hari David sang ginpatay ni Joab, nga iya heneral, sanday Abner kag Amasa, “duha ka lalaki nga matarong pa kag maayo pa sa iya [kay Joab].” (1 Hari 2:32) Ginpabutyag ni David ang iya kaakig sa hambal kag sa walay duhaduha sa pangamuyo kay Jehova. Apang, sang ulihi, ang daku nga kalain sing buot ni David mahimo nga nag-ugdaw. Ang kaakig wala mangibabaw sa iya tubtob sa katapusan sang iya mga adlaw. Si David nagpadayon pa gani sa pagpangabudlay kaupod ni Joab, apang wala lamang niya ginpatawad ining dimahinulsulon nga manugpatay. Gintinguhaan ni David nga mapatuman sa ulihi ang katarungan.​—⁠2 Samuel 3:​28-39; 1 Hari 2:​5, 6.

Ayhan kinahanglan ang pila ka tion kag panikasog antes malandas sadtong nasaklaw sang grabe nga mga sala ang ila una nga kaakig. Ang paagi sa pagpasag-uli mahimo nga mas mahapos kon ginabaton sang nakasala ang iya mga kasaypanan kag nagahinulsol. Apang, ang inosente nga biktima sang sala dapat makasapo sing paumpaw kag lugpay sa pagkahibalo niya sang katarungan kag kaalam ni Jehova kag sang Cristianong kongregasyon, walay sapayan sang dalanon sang nakasala.

Hangpa, man, nga kon ginapatawad mo ang isa ka makasasala, wala ini nagakahulugan nga ginatolerar mo ang sala. Para sa Cristiano, ang pagpatawad nagakahulugan sang masinaligon nga pagtugyan sang natabo sa kamot ni Jehova. Sia ang matarong nga Hukom sa bug-os nga uniberso, kag ipadapat niya ang katarungan sa nagakaigo nga tion. Nagalakip ina sang paghukom sa malimbungon nga “mga maki­hilawason kag mga makihilahion.”​—⁠Hebreo 13:⁠4.

Ang mga Benepisyo sang Pagpatawad

Si salmista David nag-amba: “Kay ikaw, O Jehova, maayo kag handa sa pagpatawad; kag bugana sa mahigugmaon nga kalulo sa tanan nga nagatawag sa imo.” (Salmo 86:⁠5) Ikaw bala, kaangay ni Jehova, “handa sa pagpatawad”? Ang mga benepisyo madamo.

Una, ang pagpatawad sa iban nagapasanyog sing maayo nga mga kaangtanan. Ang Biblia nagalaygay sa mga Cristiano: “Magmainayuhon kamo sa isa kag isa, maawaon sa mapinalanggaon nga paagi, hilway nga nagapatawad sa isa kag isa subong nga ang Dios man paagi kay Cristo hilway nga nagpatawad sa inyo.”​—⁠Efeso 4:⁠32.

Ikaduha, ang pagpatawad nagadala sing paghidait. Indi lamang ini paghidait upod sa mga isigkatawo kundi nasulod man nga paghidait.​—⁠Roma 14:19; Colosas 3:​13-15.

Ikatlo, ang pagpatawad sa iban nagabulig sa aton sa pagdumdom nga kita mismo nagakinahanglan sing pagpatawad. Huo, “ang tanan nagpakasala kag nawad-an sang himaya sang Dios.”​—⁠Roma 3:⁠23.

Sa katapusan, ang pagpatawad sa iban nagahawan sang dalan agod ang aton mga kasal-anan patawaron sang Dios. Si Jesus nagsiling: “Kon patawaron ninyo ang mga tawo sang ila mga paglapas, ang inyo langitnon nga Amay magapatawad man sa inyo.”​—⁠Mateo 6:⁠14.

Handurawa ang madamong butang nga mahimo gid nag-okupar sang hunahuna ni Jesus sang hapon nga ginpatay sia. Nabalaka sia sa iya mga disipulo, sa pagbantala nga hilikuton, kag ilabi na sa iya integridad kay Jehova. Apang, bisan sang nag-antos sia sing daku sa usok sang pag-antos, ano ang ginsiling niya? Nalakip sa iya katapusan nga mga pinamulong amo, “Amay, patawara sila.” (Lucas 23:34) Sarang naton mailog ang himpit nga halimbawa ni Jesus paagi sa pagpatawad sa isa kag isa halin sa tagipusuon.

[Footnote]