Ang gintagna nga “tawo sang pagkamalinapason,” ang nagagahom nga klero nga klase sang nagaangkon nga mga Cristiano, nagpasilabot na, subong sang ginapamatud-an sang mga sugo ni Diocletian, labi na sang ikaduha. (2 Tesalonica 2:3, 4; Binuhatan 20:29, 30; 2 Pedro 2:12) Sang ikaapat nga siglo, ang apostata nga mga buhat kinaandan na. Madamo sang nagaangkon nga Cristiano ang mga katapo sang Romanong hangaway. Wala bala sadto sing mga Cristiano nga matutom sa “huwaran sang maayong mga pulong” nga nabaton gikan sa mga apostoles?—2 Timoteo 1:13.

Ginhingadlan ni Eusebius ang iban nga mga biktima sang paghingabot, naglaragway pa sing maathag sang pagsakit, pag-antos, kag pagpatay sang ulihi sa ila. Kon bala ining tanan nga martir napatay nga may integridad sa napahayag na nga kamatuoran sadto nga tion, wala kita makahibalo sa karon. Walay duhaduha nga ang iban nagsunod sang mga paandam ni Jesus nga likawan ang sektarianismo, imoralidad, kag bisan ano nga sahi sang pagkompromiso. (Bugna 2:15, 16, 20-23; 3:1-3) Sing maathag, ang iban nga mga matutom nga nakalampuwas nagpabilin nga natago sa maragtason nga pagtamod. (Mateo 13:24-30) Sa pagkamatuod, nagmadinalag-on gid ang mga sugo nga tapnaon ang dayag nga Cristianong pagsimba sa bagay nga ang isa ka Espanyol nga monumento sadto anay nagpadungog kay Diocletian tungod sang ‘pagdula sang disparatis tuhoy kay Cristo.’ Apang, ang mga panikasog nga kuhaon kag sunugon ang mga kopya sang Kasulatan, ang pangunang bahin sang pagsalakay ni Diocletian sa Cristianismo, wala makahapay sing bug-os sa Pulong sang Dios.—1 Pedro 1:25.

Bangod wala magmadinalag-on sa pagpanas sing bug-os sang Cristianismo, si Satanas nga Yawa, ang gumalahom sang kalibutan, nagpadayon sang iya malimbungon nga mga buhat paagi kay Emperador Constantino, nga naggahom kutob sang 306 tubtob 337 C.E. (Juan 12:31; 16:11; Efeso 6:11, footnote) Ang paganong si Constantino wala makig-away sa mga Cristiano. Sa baylo, nasapwan niya nga nagakaigo ang pagsamo sang pagano kag Cristianong pagtuluuhan nga mangin isa ka bag-ong relihion sang Estado.

Isa gid ka paandam para sa aton tanan! Kon nagaatubang kita sing mapintas nga paghingabot, ang aton gugma kay Jehova magabulig sa aton sa paglikaw sang pagkompromiso tungod sa umalagi nga paumpaw sa pisikal. (1 Pedro 5:9) Sa kaanggid, indi naton pagtugutan ang mahidaiton nga panag-on sa pagpaluya sang aton Cristianong kusog. (Hebreo 2:1; 3:12, 13) Ang estrikto nga pagsunod sa mga prinsipio sang Biblia magahupot sa aton nga matutom kay Jehova, ang Dios nga sarang makaluwas sang iya katawhan.—Salmo 18:25, 48.

Mga Pamangkot Gikan sa mga Bumalasa

Paano ginatamod sang mga Saksi ni Jehova ang pagbakal sing kinawat nga mga butang?

Ang mga Cristiano nagalikaw sa pagbakal sang nahibaluan na nga kinawat nga mga baligya ukon mga materyal.

Ang pagpangawat sala gid. Ang Sugo sang Dios sa Israel maathag nga nagasiling: “Dili ka magpangawat.” (Exodo 20:15; Levitico 19:11) Kon ang makawat madakpan, magabayad sia sing doble, apat ka pilo, ukon lima ka pilo, depende sa kahimtangan.

Halin pa sang una, ang mga makawat nagtinguha sa pagliton sang kinawat nga mga butang agod makaganansia sa gilayon kag indi madakpan nga may pamatuod sang ila sala. Bangod sini masunson nila ginabaligya ang kinawat nga mga butang sa manubo nga bili nga madamong bumalakal ang nabudlayan sa pagpaiway. Ina nga buhat mahimo nga nalakip sa mabasa naton sa Exodo 22:1: “Kon ang tawo magkawat sing baka ukon karnero kag mag-ihaw sini ukon magbaligya sini, magabayad sia sing lima ka baka tungod sa isa ka baka kag apat ka karnero tungod sa isa ka karnero.”

Nakahangop sang mga nadalahig sa sinang mga sugo, si Rabbi Abraham Chill nagsulat: “Ginadumili ang pagbakal ukon pagbaton sang kinawat nga pagkabutang, bisan pa ang pagkabutang wala ginakilala nga subong sina. Busa indi dapat magbakal ang isa sing kanding gikan sa