Mga Ilustrasyon/Mga Halimbawa nga Nagatudlo

ANG mga ilustrasyon kag mga halimbawa epektibo gid nga mga paagi sa pagpanudlo. Sa masami epektibo gid ini sa pagganyat kag paghupot sing igtalupangod. Ginapahulag sini ang panghunahuna. Ginapukaw sini ang mga emosyon kag sa amo mahimo malab-ot ang konsiensia kag tagipusuon. Kon kaisa, ang mga ilustrasyon mahimo gamiton agod malandas ang pag-ihig-ihig. Epektibo man ini nga mga bulig sa pagdumdom. Ginagamit mo bala ini sa imo pagpanudlo?

Ang mga pagpaanggid ukon malaragwayon nga mga ekspresyon mga ilustrasyon nga masami nagakinahanglan sing pila lamang ka tinaga; apang makahatag ini sing maathag nga mga laragway sa hunahuna. Kon ginapili ini sing maayo, ang kahulugan sini maathag na. Apang mahimo padakuon sang isa ka manunudlo ang kapuslanan sini paagi sa pagdugang sing malip-ot nga paathag. Ang Biblia puno sang mga halimbawa nga gikan sa sini makatuon ikaw.

Magsugod sa mga Pagpaanggid. Ang mga simile amo ang pinakasimple nga sahi sang pagpaanggid. Kon ginatun-an mo pa lang ang paggamit sing mga ilustrasyon, masapwan mo nga makabulig ang pagsugod sa sini. Masami ini ginapakilala sang tinaga nga “kaangay” ukon “subong.” Samtang ginapaanggid ang duha ka magkatuhay gid nga butang, ginapadaku sang mga simile ang butang nga magkapareho sa sini. Ang Biblia madamo sang malaragwayon nga ekspresyon nga nagagamit sang mga tinuga​—mga tanom, mga sapat, kag mga butang sa kalangitan—​subong man sang mga eksperiensia sang tawo. Sa Salmo 1:3, ginasugiran kita nga ang isa ka tawo nga tayuyon nga nagabasa sang Pulong sang Dios ‘kaangay sang kahoy nga natanom sa ubay sang mga kasulgan sang tubig,’ isa ka kahoy nga mabungahon kag wala nagakalaya. Ang malauton ginasiling nga “kaangay sang isa ka leon” nga nagahulat sa pagtukob sang tulukbon. (Sal. 10:9) Nagsaad si Jehova kay Abraham nga ang iya binhi mangin “subong sang kabituunan sang mga langit” sa kadamuon kag “subong sang balas nga yara sa baybayon.” (Gen. 22:17) May kaangtanan sa suod nga relasyon sa ulot ni Jehova kag sang pungsod sang Israel, ang Dios nagsiling: “Subong nga ang paha nagatapik sa balikawang sang isa ka tawo,” sa amo ginpatapik Niya ang Israel kag Juda sa Iya.​—Jer. 13:11.

Ang mga metaphor nagapadaku man sang pagkaanggid sa ulot sang duha ka magkatuhay gid nga butang. Apang mas epektibo ang metaphor. Ginahimo sini ang isa ka butang nga daw amo ang isa pa, kag sa amo nagahatag sang pila ka kinaiya sang isa ka butang pakadto sa isa. Si Jesus nagsiling sa iya mga disipulo: “Kamo ang kapawa sang kalibutan.” (Mat. 5:14) Nagalaragway sang halit nga mahimo sang patarasak nga paghambal, si disipulo Santiago nagsulat: “Ang dila isa ka kalayo.” (Sant. 3:6) Tuhoy kay Jehova, si David nag-amba: “Ikaw ang akon igang kag akon kuta.” (Sal. 31:3) Ang ginpili sing maayo nga pagpaanggid ukon metaphor masami nga nagakinahanglan sing diutay lang nga paathag ukon indi na kinahanglan ipaathag. Bangod malip-ot lang ini, labi pa ini nga epektibo. Ang metaphor makabulig sa imo mga tagpalamati nga madumduman ang isa ka punto sa paagi nga indi mahimo sang isa ka simple nga paghambal lamang sing katunayan.

Ang hyperbole ukon pagpasobra dapat gamiton sing mainandamon kay kon indi, mahimo nga hangpon ini sing sayop. Gingamit ni Jesus ining malaragwayon nga ekspresyon agod ilaragway ang isa ka indi malimtan nga ideya sang sia namangkot: “Ngaa ginatan-aw mo ang dagami sa mata sang imo utod, apang wala mo ginasapak ang balayanon sa imo kaugalingon nga mata?” (Mat. 7:3) Antes mo tilawan nga gamiton ini ukon ang iban pa nga mga malaragwayon nga ekspresyon, tun-i nga gamiton anay sing epektibo ang mga pagpaanggid ukon ang simile kag metaphor.

Maggamit Sing mga Halimbawa. Sa baylo nga maggamit sing malaragwayon nga ekspresyon, mahimo mo gamiton ang mga halimbawa, himo-himo man ini nga istorya (fiction) ukon matuodtuod nga mga eksperiensia, subong mga bulig sa pagpanudlo. Apang kon kaisa ang paggamit sing mga halimbawa mahimo mapasobrahan, gani kinahanglan ini gamiton sing maalamon. Ini nga mga halimbawa dapat gamiton lamang sa pagsakdag sa mga punto nga importante gid, kag dapat ipresentar ini sa paagi nga madumduman ang punto nga ginatudlo, indi lamang ang istorya.

Bisan pa indi tanan nga halimbawa dapat natabo gid, dapat magpakita ini sing matuodtuod nga mga panimuot ukon mga kahimtangan sa kabuhi. Sa amo, sang nagtudlo kon paano dapat tamdon ang mahinulsulon nga mga makasasala, gin-ilustrar ni Jesus ang iya punto paagi sa pagsugid tuhoy sa kalipay sang isa ka tawo nga nakasapo sang nadula niya nga karnero. (Luc. 15:​1-7) Bilang pagsabat sa tawo nga wala makahangop sing bug-os sang buot silingon sang Kasuguan sa sugo nga higugmaon ang isigkatawo, nagsaysay si Jesus sang isa ka sugilanon tuhoy sa isa ka Samaritano nga nagbulig sa nasamaran nga tawo nga wala ginbuligan sang isa ka saserdote kag sang isa ka Levinhon. (Luc. 10:30-37) Kon matun-an mo nga mangin mapanilagon gid sa mga panimuot kag mga buhat sang mga tawo, magamit mo sing epektibo ining mga galamiton sa pagpanudlo.

Si manalagna Natan nagsaysay sang isa ka himo-himo nga kahimtangan subong paagi sang pagsabdong kay Hari David. Epektibo ang istorya bangod nalikawan sini ang isa ka kahimtangan nga mahimo pakamatarungon ni David ang iya kaugalingon. Ang istorya nagadalahig sang isa ka manggaranon nga tawo nga may madamo nga karnero kag sang isa ka tawo nga imol nga may isa lamang ka babayi nga kordero nga iya ginasagod sing mapinalanggaon. Manugbantay anay si David sang karnero, busa nahangpan niya ang balatyagon sang tag-iya sini nga kordero. Matarong nga naakig si David batok sa manggaranon nga tawo nga nag-agaw sang pinalangga nga kordero sang imol nga tawo. Nian si Natan direkta nga nagsiling kay David: “Ikaw mismo ang amo nga tawo!” Nalab-ot ang tagipusuon ni David, kag sinsero sia nga naghinulsol. (2 Sam. 12:1-14) Paagi sa paghanas, matun-an mo nga atubangon ang emosyonal nga mga problema sing malantipon.

Madamo nga halimbawa nga mapuslanon sa pagpanudlo ang mahimo makuha gikan sa mga hitabo nga ginrekord sa Kasulatan. Ginhimo ini ni Jesus sa pila lamang ka tinaga sang sia nagsiling: “Dumduma ang asawa ni Lot.” (Luc. 17:32) Sang nagapaathag sing tanda sang iya presensia, ginpatuhuyan ni Jesus ang “mga adlaw ni Noe.” (Mat. 24:37-39) Sa Hebreo kapitulo 11, ginhingadlan ni apostol Pablo ang 16 ka tawo subong mga halimbawa sang pagtuo. Samtang labi mo nga nahibaluan ang Biblia, sarang ka makakuha sing epektibo nga mga halimbawa gikan sa ginasiling sang Kasulatan tuhoy sa mga hitabo kag mga tawo nga ginhingadlan sa mga pahina sini.​—Roma 15:4; 1 Cor. 10:11.

Kon kaisa mahimo masapwan mo nga mapuslanon nga suportahan sang matuodtuod kag modernong-adlaw nga eksperiensia ang imo ginatudlo. Apang, sa paghimo sini, maghalong nga gamiton lamang ang mga eksperiensia nga napamatud-an nga matuod kag likawan ang mga mahimo magapakahuya sing di-kinahanglanon sa isa sang imo mga tagpalamati ukon magasentro sing igtalupangod sa kontrobersial nga topiko nga wala sing kaangtanan sa imo tema. Dumduma man nga ang eksperiensia dapat magbulig sa paglab-ot sang imo tulumuron. Indi pag-isaysay ang di-kinahanglanon nga mga detalye nga may huyog sa pagpahilayo sang igtalupangod gikan sa tulumuron sang imo presentasyon.

Mahangpan Bala Ini? Ano man nga ilustrasyon ukon halimbawa ang imo ginagamit, dapat malab-ot sini ang isa ka pat-od nga tulumuron. Ina bala mahimo sini kon wala mo ini gin-aplikar sa topiko nga ginahambalan?

Pagkatapos mapatuhuyan ang iya mga disipulo subong “kapawa sang kalibutan,” naghambal pa si Jesus tuhoy sa kon paano ginagamit ang suga kag kon anong responsabilidad ang ginapahangop sini sa ila. (Mat. 5:​15, 16) Ginsundan niya ang iya ilustrasyon tuhoy sa nadula nga karnero paagi sa pagkomento tuhoy sa kalipay sa langit kon ang isa ka makasasala maghinulsol. (Luc. 15:7) Kag pagkatapos sang iya istorya tuhoy sa mabinuligon nga Samaritano, ginpamangkot sing prangka ni Jesus ang iya mga tagpalamati kag ginsundan ini sing pila ka direkta nga laygay. (Luc. 10:​36, 37) Sa kabaliskaran, ginpaathag ni Jesus ang iya ilustrasyon tuhoy sa nagkalainlain nga sahi sang duta kag tuhoy sa hilamon sa latagon sa mga mapainubuson lamang nga nagpamangkot, kag indi sa kadam-an. (Mat. 13:1-30, 36-43) Tatlo ka adlaw antes sang iya kamatayon, ginsaysay ni Jesus ang isa ka ilustrasyon tuhoy sa manugpatay nga mga agsador sang ulubasan. Wala sia naghimo sang pag-aplikar; indi ini kinahanglan. ‘Ang punong mga saserdote kag mga Fariseo nakatalupangod nga nagahambal sia tuhoy sa ila.’ (Mat. 21:33-45) Busa nagadepende tanan sa sahi sang ilustrasyon, sa panimuot sang mga tagpalamati, kag sa imo tulumuron kon bala kinahanglanon ang pag-aplikar kag, kon kinahanglanon, tubtob sa ano nga kasangkaron.

Ang pagpalambo sing ikasarang sa epektibo nga paggamit sing mga ilustrasyon kag mga halimbawa nagakinahanglan sing tion, apang takus gid ang pagpanikasog sa sini. Ang ginpili sing maayo nga mga ilustrasyon nagaganyat sa hunahuna kag tagipusuon. Ang resulta amo nga ang mensahe mapaalinton sing epektibo nga indi pirme posible kon paagi sa simple lamang nga paghambal sing katunayan.