‘Ginhigugma Sila ni Jesus Tubtob sa Katapusan’

1, 2. Ano ang ginhimo ni Jesus sa iya katapusan nga gab-i upod sa iya mga apostoles, kag ngaa importante gid sa iya ining hingapusan nga mga tinion?

SANG gintipon niya ang iya mga apostoles sa isa ka hulot sa ibabaw sang balay sa Jerusalem, nahibaluan ni Jesus nga amo na ini ang iya katapusan nga gab-i upod sa ila. Malapit na ang tion nga magbalik sia sa iya Amay. Pila na lang ka oras, dakpon na si Jesus kag ang iya pagtuo tilawan sing bug-os. Apang, walay sapayan sang iya nagahilapit nga kamatayon, gin-atipan gihapon niya ang mga kinahanglanon sang mga apostoles.

² Ginsugiran ni Jesus ang iya mga apostoles nga magataliwan na sia, apang may inughambal pa sia agod palig-unon sila para sa mga butang nga mahanabo pa. Gani sa sining katapusan nga mga tinion nga kaupod niya ang mga apostoles, gintudluan niya sila sing importante nga mga leksion nga magabulig sa ila sa pagpabilin nga matutom. Ang iya ginhambal sa ila amo ang labing mapinalanggaon kag labing mainulikdon nga mga pulong nga iya nahambal sa ila. Apang, ngaa mas nabalaka si Jesus sa iya mga apostoles sangsa iya kaugalingon? Ngaa importante gid sa iya ining hingapusan nga mga oras upod sa ila? Ang sabat, sa malip-ot, amo ang gugma. Daku gid ang iya gugma sa ila.

3. Paano naton nahibaluan nga indi lamang sang iya hingapusan nga gab-i nagpakita si Jesus sing gugma sa iya mga sumulunod?

³ Pagligad sang mga dekada, ginsugdan ni apostol Juan ang iya inspirado nga sinulatan tuhoy sa mga natabo sadto nga gab-i paagi sa pagsulat: “Nahibaluan ni Jesus antes sang kapiestahan sang paskua nga nag-abot na ang iya tion nga magtaliwan sa sini nga kalibutan pakadto sa Amay. Kag bangod ginhigugma niya ang mga iya nga yari sa kalibutan, padayon niya nga ginhigugma sila tubtob sa katapusan.” (Juan 13:1) Indi lamang sadto nga gab-i ginpakita ni Jesus ang iya gugma sa iya mga disipulo. Sa bug-os nga pag-alagad niya, sa daku kag diutay nga mga paagi, ginpamatud-an niya nga ginahigugma niya ang iya mga disipulo. Maayo nga usisaon naton ang pila ka paagi nga nagpakita sia sing gugma, kay paagi sa pag-ilog sa iya sa sini nga bahin, ginapamatud-an naton nga mga disipulo gid niya kita.

Pagpakita Sing Pagpailob

4, 5. (a) Ngaa dapat si Jesus magpailob sa pagpakig-angot sa iya mga disipulo? (b) Ano ang ginhimo ni Jesus sang ang tatlo sa iya mga apostoles wala magpabilin nga nagabantay sa hardin sang Getsemane?

⁴ Ang gugma kag pagpailob magkaangot. “Ang gugma mapinasensiahon,” siling sang 1 Corinto 13:4, kag ang mapinasensiahon nga tawo mapailubon nga nagapaumod sa iban. Dapat bala mangin mapinasensiahon si Jesus sa pagpakig-angot sa iya mga disipulo? Huo, sa pagkamatuod! Subong sang natun-an naton sa Kapitulo 3, indi madali nga napalambo sang mga apostoles ang pagkamapainubuson. Indi lang makaisa nga nagbinaisay sila kon sin-o gid ang pinakadaku sa ila. Ano ang ginhimo ni Jesus? Naakig bala sia kag nairitar ukon naghinakit? Wala, mapailubon nga nangatarungan sia sa ila, bisan pa “masingkal nga nagbaisay” sila tuhoy sa sini nga hulusayon sang katapusan nga gab-i nga kaupod niya sila!​—Lucas 22:24-30; Mateo 20:20-28; Marcos 9:33-37.

⁵ Sang ulihi pa gid sadtong hingapusan nga gab-i, sang nagkadto si Jesus sa hardin sang Getsemane upod sa 11 ka matutom nga apostoles, gintilawan liwat ang iya pagkamapailubon. Ginbilin ni Jesus ang walo ka apostoles kag ginpaupod niya sanday Pedro, Santiago, kag Juan sa sulod pa nayon sang hardin. “Ang akon kalag nagakasubo sing tuman, nga daw mapatay ako,” siling ni Jesus sa ila. “Pabilin kamo diri kag padayon nga magbantay.” Nagpalayo sia diutay kag nagpangamuyo sing hugot. Sa tapos sang malaba nga pagpangamuyo, ginbalikan niya ang tatlo ka apostoles. Ano ang iya naabtan? Sa sini nga tion sang iya labing daku nga pagtilaw, nagakatulog sila! Nangakig bala sia sa ila bangod wala sila nagabantay? Wala, mapailubon nga ginlaygayan niya sila. Ginapakita sini nga nahangpan ni Jesus nga tensionado man sila kag may mga kaluyahon.a “Sa pagkamatuod, ang espiritu handa,” siling niya, “apang ang unod maluya.” Nagpailob lang gihapon si Jesus sadto nga gab-i, bisan pa naabtan niya nga nagakatulog sila indi lamang sing makaisa kundi sing makaduha pa gid!​—Mateo 26:36-46.

6. Paano naton mailog si Jesus sa aton mga pagpakig-angot sa iban?

⁶ Makapalig-on mahibaluan nga wala si Jesus tinak-an sa iya mga apostoles. May maayo gid man nga resulta sang ulihi ang iya pagpailob, kay narealisar sining matutom nga mga tawo ang importansia sang pagpaubos kag sang pagbantay. (1 Pedro 3:8; 4:7) Paano naton mailog si Jesus sa pagpakig-angot sa iban? Dapat ilabi na nga mangin mapailubon ang mga gulang. Mahimo nga sa pagpalapit sang isa ka utod nga may problema, ang gulang kapoy ukon may problema man. Kon kaisa, ang mga utod nga nagakinahanglan sing bulig wala gilayon nagasunod sa laygay. Walay sapayan sini, dapat gihapon magpanudlo ang mapailubon nga mga gulang nga “may kalulo” kag “makig-angot sing mapinalanggaon sa panong.” (2 Timoteo 2:24, 25; Binuhatan 20:28, 29) Maayo man nga ilugon sang mga ginikanan ang pagpakita ni Jesus sing pagpailob, kay kon kaisa mahimo nga wala gilayon nagapamati ang mga kabataan kon ginalaygayan ukon ginasaway. Ang gugma kag pagpailob magabulig sa mga ginikanan nga indi mag-untat sa ila panikasog nga hanason ang ila mga anak. Daku gid ang padya sini nga pagpailob.​—Salmo 127:3.

Pag-atipan Sang Ila mga Kinahanglanon

7. Sa ano nga mga paagi gin-atipan ni Jesus ang pisikal kag materyal nga mga kinahanglanon sang iya mga disipulo?

⁷ Ang gugma ginapamatud-an sang di-makagod nga mga buhat. (1 Juan 3:17, 18) Ang gugma “wala nagapangita sang kaugalingon nga kaayuhan.” (1 Corinto 13:5) Ang gugma nagpahulag kay Jesus nga atipanon ang pisikal kag materyal nga mga kinahanglanon sang iya mga disipulo. Masunson nga naunahan sila ni Jesus sa paghulag antes sila maghambal kon ano ang kinahanglan nila. Sang makita ni Jesus nga kapoy na sila, nagpanugda sia nga mag-upod sila sa iya sa ‘isa ka duog nga baw-ing nga silahanon lang kag magpahuwayhuway.’ (Marcos 6:31) Sang masat-uman niya nga ginagutom na sila, naghulag sia agod pakan-on sila​—upod sa linibo pa nga nagkadto man agod mamati sa iya pagpanudlo.​—Mateo 14:19, 20; 15:35-37.

8, 9. (a) Ano ang nagapakita nga nahibaluan kag gin-aman ni Jesus ang espirituwal nga mga kinahanglanon sang iya mga disipulo? (b) Sang nalansang sia sa usok, paano ginpakita ni Jesus ang iya tudok nga kabalaka sa kaayuhan sang iya iloy?

⁸ Nahibaluan ni Jesus kon ano ang espirituwal nga mga kinahanglanon sang iya mga disipulo kag gin-aman niya ini. (Mateo 4:4; 5:3) Sa iya pagpanudlo, pirme niya ginhatagan sila sing pinasahi nga igtalupangod. Ang Sermon sa Bukid pinasahi nga ginhatag para sa kaayuhan sang iya mga disipulo. (Mateo 5:1, 2, 13-16) Kon nagatudlo sia paagi sa mga ilustrasyon, “ginapaathag niya ang tanan sa iya mga disipulo nga sila lang.” (Marcos 4:34) Nagtangdo si Jesus sing “matutom kag mainandamon nga ulipon” agod mapat-od nga mapakaon sing maayo sa espirituwal ang Iya mga sumulunod kon makabalik na Sia sa langit. Ining ulipon nga klase, nga ginahuman sang hinaplas sang espiritu nga mga kauturan ni Jesus sa duta, matutom nga nagaaman sing espirituwal nga “pagkaon sa nagakaigo nga tion” halin sang nahauna nga siglo C.E.​—Mateo 24:45.

⁹ Sang adlaw nga napatay si Jesus, ginpakita niya sa isa ka makatalandog nga paagi ang iya kabalaka sa espirituwal nga kaayuhan sang iya mga hinigugma. Handurawa ang masunod. Nalansang si Jesus sa usok nga nagaantos sing tuman nga kasakit. Agod makaginhawa, mahimo nga kinahanglan nga mag-ugwad sia. Bangod ang tanan nga bug-at sang iya lawas yara sa iya tiil, mahimo nga nasakitan gid sia, kay ang pilas sa iya tiil nagakariri pa gid kon mag-ugwad sia, dugangan pa sang iya pilason nga likod nga nagasulusag-id sa usok. Mahimo man nga nabudlayan sia kag nagaagunto kon maghambal. Apang, antes mapatay si Jesus, ang iya ginhambal nagpakita sang iya tudok nga gugma para sa iya iloy nga si Maria. Sang makita si Maria kag si apostol Juan nga nagatindog sa malapit, naghambal si Jesus sa isa ka tingog nga mabatian sang mga nagatan-aw, nga nagasiling sa iya iloy: “Babayi, tan-awa! Ang imo anak!” Nian, nagsiling sia kay Juan: “Tan-awa! Ang imo iloy!” (Juan 19:26, 27) Nahibaluan ni Jesus nga atipanon sang matutom nga apostol indi lamang ang pisikal kag materyal nga mga kinahanglanon ni Maria kundi ang iya man espirituwal nga kaayuhan.b

10. Paano mailog sang mga ginikanan si Jesus samtang ginaatipan nila ang mga kinahanglanon sang ila mga anak?

¹⁰ Makabulig sa mainulikdon nga mga ginikanan kon binagbinagon nila ang halimbawa ni Jesus. Ang isa ka mahigugmaon nga amay magaaman sang materyal nga mga kinahanglanon sang iya pamilya. (1 Timoteo 5:8) Ang balanse kag mahigugmaon nga ulo sang pamilya nagapain sing tion para sa paglingawlingaw kon kaisa. Mas importante, ang Cristiano nga mga ginikanan nagaaman para sa espirituwal nga mga kinahanglanon sang ila mga anak. Paano? Ini nga mga ginikanan nagahimo sing kahimusan para sa regular nga pagtuon sa Biblia sang pamilya, kag nagatinguha sila nga himuon ini nga mga pagtuon nga makapalig-on kag makalilipay para sa ila mga anak. (Deuteronomio 6:6, 7) Paagi sa pulong kag halimbawa, ginatudluan sang mga ginikanan ang ila mga anak nga ang ministeryo isa ka importante nga buluhaton kag ang paghanda kag pagtambong sa Cristiano nga mga miting kinahanglanon gid sa ila pagsimba.​—Hebreo 10:24, 25.

Handa Magpatawad

11. Ano ang gintudlo ni Jesus sa iya mga sumulunod tuhoy sa pagpatawad?

¹¹ Ang pagpatawad isa ka kinaiya sang gugma. (Colosas 3:13, 14) Ang gugma “wala . . . nagaisip sang kahalitan,” siling sang 1 Corinto 13:5. Makapila nga gintudlo ni Jesus sa iya mga sumulunod ang importansia sang pagpatawad. Ginlaygayan niya sila nga magpatawad “indi, Tubtob sa pito ka beses, kundi, Tubtob sa kapituan kag pito ka beses”​—buot silingon, wala sing limite. (Mateo 18:21, 22) Gintudluan niya sila nga ang isa nga nakasala dapat patawaron kon maghinulsol sia sa tapos masabdong. (Lucas 17:3, 4) Apang, indi si Jesus kasubong sang salimpapaw nga mga Fariseo, nga nagtudlo paagi sa hambal lamang; nagpanudlo man sia paagi sa halimbawa. (Mateo 23:2-4) Tan-awon naton kon paano ginpakita ni Jesus ang iya kahanda nga magpatawad bisan sang ginpaslaw sia sang isa ka ginasaligan nga abyan.

12, 13. (a) Sa ano nga paagi ginpaslaw ni Pedro si Jesus sang gab-i nga gindakop Sia? (b) Paano maathag nga ginpakita ni Jesus sa tapos sia ginbanhaw nga nagpatawad sia indi lamang sa hambal?

¹² Suod si Jesus kay apostol Pedro, isa ka mapinalanggaon nga tawo nga nagapadasudaso kon kaisa. Nahibaluan ni Jesus nga may maayo nga mga kinaiya si Pedro kag ginhatagan niya si Pedro sing pinasahi nga mga pribilehiyo. Nasaksihan mismo nanday Pedro, Santiago, kag Juan ang pila ka milagro nga wala makita sang nabilin sa 12 ka apostoles. (Mateo 17:1, 2; Lucas 8:49-55) Nasambit na kaina nga si Pedro isa sa mga apostoles nga nag-upod kay Jesus sa suludlon nga bahin sang hardin sang Getsemane sang gab-i nga gindakop Sia. Apang, sadto man nga gab-i sang ginluiban kag gindakop si Jesus, ginbiyaan ni Pedro kag sang iban pa nga mga apostoles si Jesus kag nagpinalagyo sila. Sang ulihi, nangisog si Pedro nga magtindog sa gua samtang ginabista si Jesus sa indi legal nga paagi. Apang, hinadlukan sang ulihi si Pedro kag nakahimo sia sing daku nga sala​—makatlo nga ginpanghiwala niya nga kilala niya si Jesus! (Mateo 26:69-75) Ano ang ginhimo ni Jesus? Ano ang himuon mo kon ginhimo man ini sa imo sang imo suod nga abyan?

¹³ Handa si Jesus nga patawaron si Pedro. Nahibaluan ni Jesus nga nagkasubo gid si Pedro bangod sa sala nga nahimo niya. Ang matuod, ang mahinulsulon nga apostol “nahanusbo . . . kag naghilibion.” (Marcos 14:72) Sang adlaw nga ginbanhaw Sia, nagpakita si Jesus kay Pedro, mahimo gid agod lugpayan kag pasaligon ang apostol. (Lucas 24:34; 1 Corinto 15:5) Wala pa magduha ka bulan sang ulihi, ginpadunggan ni Jesus si Pedro paagi sa pagtangdo sa iya nga amo ang manguna sa pagpanaksi sa kadam-an nga nagtipon sa Jerusalem sang adlaw sang Pentecostes. (Binuhatan 2:14-40) Tandaan man naton nga sang ginbiyaan si Jesus sang iya mga apostoles, wala sia magtanom sing hinakit batok sa ila tanan. Sa baylo, sang mabanhaw sia, gintawag gihapon niya sila nga “akon mga utod.” (Mateo 28:10) Indi bala maathag nga ginpakita ni Jesus ang pagpatawad indi lamang sa hambal?

14. Ngaa dapat kita makatuon sa pagpatawad sa iban, kag paano naton mapakita ang kahanda sa pagpatawad?

¹⁴ Subong mga disipulo ni Cristo, dapat man kita mangin mapinatawaron. Ngaa? Indi kaangay ni Jesus, di-himpit kita​—kag amo man ang makasala sa aton. Nagakasandad kita tanan, kon kaisa, sa pulong kag sa buhat. (Roma 3:23; Santiago 3:2) Paagi sa pagpatawad sa iban kon may yara basihan sa pagpakita sing kaluoy, mahimo man nga patawaron sang Dios ang aton mga sala. (Marcos 11:25) Paano naton mapakita ang kahanda sa pagpatawad sa mga nakasala sa aton? Masami nga bangod sang gugma ginapalampas na lang naton ang diutay nga mga sala kag mga kakulangan sang iban. (1 Pedro 4:8) Kon ang nakasala sa aton sinsero nga nagahinulsol, kaangay ni Pedro, pat-od nga luyag naton ilugon ang kahanda ni Jesus sa pagpatawad. Sa baylo nga maghinakit, maalamon nga ginakalimtan naton ini. (Efeso 4:32) Sa paghimo sini, nagabulig kita para sa paghidait sang kongregasyon kag para man sa kalinong sang aton hunahuna kag tagipusuon.​—1 Pedro 3:11.

Nagpakita Sia Sing Pagsalig

15. Ngaa ginsaligan ni Jesus ang iya mga disipulo walay sapayan sang ila mga kakulangan?

¹⁵ Ang gugma naangot sa pagsalig. Ang gugma ‘nagapati sang tanan nga butang.’c (1 Corinto 13:7) Bangod sang gugma, nagpakita si Jesus sing kahanda nga magsalig sa iya mga disipulo walay sapayan sang ila mga di-kahimpitan. May pagsalig sia sa ila kag nagpati sia nga ginahigugma gid nila si Jehova kag luyag nila nga himuon ang Iya kabubut-on. Bisan pa sang nakasala sila, wala pagduhaduhai ni Jesus ang ila mga motibo. Halimbawa, sang mahimo gid nga ginsugo nanday apostol Santiago kag Juan ang ila iloy nga pangabayon nga maglingkod sila sa tupad ni Jesus sa iya Ginharian, wala ginduhaduhaan ni Jesus ang ila katutom ukon ginpahalin sila subong mga apostoles.​—Mateo 20:20-28.

16, 17. Ano nga mga responsibilidad ang gintugyan ni Jesus sa iya mga disipulo?

¹⁶ Subong pagpakita sing pagsalig, gintugyan ni Jesus ang nanuhaytuhay nga mga responsibilidad sa iya mga disipulo. Sa duha ka higayon sang milagruso nga ginpadamo niya ang pagkaon kag ginpakaon ang kadam-an, gintugyan niya sa iya mga disipulo ang responsibilidad sa pagpanagtag sing pagkaon. (Mateo 14:19; 15:36) Subong paghanda para sa iya hingapusan nga Paskua, ginsugo niya sanday Pedro kag Juan nga magkadto sa Jerusalem agod ihanda ang mga butang. Ginhanda nila ang kordero, alak, tinapay nga walay tapay, mapait nga mga utanon, kag ang iban pa nga kinahanglanon nga mga butang. Indi ini diutay nga buluhaton, kay ang nagakaigo nga pagsaulog sing Paskua isa ka butang nga ginapatuman sang Mosaikong Kasuguan, kag dapat sundon ni Jesus yadto nga Kasuguan. Isa pa, sang ulihi pa sadto man nga gab-i gingamit ni Jesus ang alak kag ang tinapay nga walay tapay subong importante nga mga simbulo sang ginsugdan niya ang Memoryal sang iya kamatayon.​—Mateo 26:17-19; Lucas 22:8, 13.

¹⁷ Nakita ni Jesus nga nagakaigo nga tugyanan ang iya mga disipulo sing mas mabug-at pa nga mga responsibilidad. Subong sang nasambit na, gintugyan niya sa iya hinaplas nga mga sumulunod sa duta ang importante nga responsibilidad sa pagpanagtag sing espirituwal nga pagkaon. (Lucas 12:42-44) Dumduma man nga gintugyan niya sa iya mga disipulo ang mabug-at nga tulumanon sa pagbantala kag paghimo sing mga disipulo. (Mateo 28:18-20) Bisan sa karon, bisan pa indi sia makita nga nagagahom sa langit, gintugyan ni Jesus ang iya kongregasyon sa duta sa pag-atipan sang sangkol sa espirituwal nga “dulot nga mga lalaki.”​—Efeso 4:8, 11, 12.

18-20. (a) Paano naton mapakita ang pagsalig kag kompiansa sa mga masigkatumuluo? (b) Paano naton mailog ang kahanda ni Jesus sa pagtugyan sing mga responsibilidad sa iban? (c) Ano ang binagbinagon sa masunod nga kapitulo?

¹⁸ Paano naton mailog ang halimbawa ni Jesus sa aton pagpakig-angot sa iban? Ginapakita naton ang gugma sa aton mga masigkatumuluo paagi sa pagpakita sing pagsalig kag kompiansa sa ila. Tandaan naton nga ang gugma positibo, indi negatibo. Kon paslawon kita sang iban, nga mahimo gid matabo kon kaisa, ang gugma magapugong sa aton sa paghinakop gilayon nga may malain sila nga motibo. (Mateo 7:1, 2) Agod mangin maayo pirme ang aton pagtamod sa aton mga masigkatumuluo, dapat nga indi makapaluya kundi makapabakod ang aton pagpakig-angot sa ila.​—1 Tesalonica 5:11.

¹⁹ Mailog bala naton ang kahanda ni Jesus sa pagtugyan sing mga responsibilidad sa iban? Daku nga bulig para sa mga utod nga may responsibilidad sa kongregasyon nga itugyan nila sa iban ang nagakaigo kag mapuslanon nga mga hilikuton, nagasalig nga himuon nila ang ila labing masarangan. Sa paghimo sini, mahatagan sang eksperiensiado nga mga gulang sing kinahanglanon kag mapuslanon nga paghanas ang sangkol nga pamatan-on nga mga lalaki nga “nagatinguha” sa pagbulig sa kongregasyon. (1 Timoteo 3:1; 2 Timoteo 2:2) Importante ini nga paghanas. Samtang padayon nga ginapadasig ni Jehova ang pag-uswag sang aton hilikuton para sa Ginharian, dapat hanason ang sangkol nga mga lalaki agod mag-atipan sa sini nga pag-uswag.​—Isaias 60:22.

²⁰ Naghatag sa aton si Jesus sing dalayawon nga halimbawa sa pagpakita sing gugma sa iban. Sa tanan nga paagi ni Jesus nga mailog naton sia, ang pag-ilog sa iya gugma amo ang labing importante. Sa masunod nga kapitulo, binagbinagon naton ang labing daku nga ekspresyon sang iya gugma para sa aton​—ang iya kahanda nga ihatag ang iya kabuhi.