1945-1990 ‘Pagliso sang Madamu sa Pagkamatarung’—Dan.12:3. (Bahin 4)

Pagtudlo sa Pagbasa kag Pagsulat

Sang maaga nga bahin sang 1963, sa ikaduha nga pagbisita ni Milton Henschel sa Sierra Leone, ginpatalupangod niya ang isa ka kinahanglanon nga madugay na nga ginahinun-anunan sang sanga. Ginpalig-on niya sila nga panikasugan pa gid nga matudluan ang mga tawo sa pagbasa kag pagsulat.

Ang pila ka kongregasyon nagahiwat sing mga klase sa pagbasa kag pagsulat sa Ingles. Pero pagkatapos sang duaw ni Brother Henschel, ginsugdan nila ang pagtudlo sa mga estudyante sa kaugalingon sini nga mga lenguahe. May pila ka kongregasyon nga nagahiwat sing mga klase sa duha ukon tatlo ka lenguahe. Nangin bantog ini nga mga klase amo nga mga 33 porsiento sang manugbantala sa pungsod ang nagpalista.

Sang 1966, ang mga utod sa Liberia naghimo sing libro nga may mga laragway para gamiton sa pagtudlo sa pagbasa sa Kisi nga lenguahe. Sang ginpakita nila ini sa mga opisyal sang gobierno sang Liberia, nagdayaw sila amo nga ginpaimprinta nila ini kag ginpanagtag sing libre. Ginpanagtag ini sa Guinea, Liberia, kag Sierra Leone, kag madamo nga Kisi ang nabuligan sa pagbasa kag pagsulat. Sang ulihi, ang iban nga lenguahe naghimo man sing pareho sini nga libro, kag madamo ang nabuligan sa pagbasa kag pagsulat.

Ang mga klase wala lamang nagtudlo sa mga tawo sa pagbasa kag pagsulat kundi nagbulig man ini sa ila nga mag-uswag sa espirituwal. Isa ka halimbawa amo si Sia Ngallah, 50 anyos nga di-bawtismado nga manugbantala. Para marekord ang iya ministeryo, nagagamit sia sing itom kag pula nga lubid. Pagkatapos makabantala sing isa ka oras, ginabalighot niya sing makaisa ang itom nga lubid. Pagkatapos makaduaw liwat, ginabalighot naman niya sing makaisa ang pula nga lubid. Sang nag-eskwela si Sia, mas mahapos na sa iya nga irekord ang iya ministeryo. Nag-uswag sia tubtob sa bawtismo kag nangin mas epektibo nga manugbantala kag manunudlo.

Sa karon, madamo gihapon nga kongregasyon sa Sierra Leone kag Guinea ang nagadumala sing mga klase sa pagbasa kag pagsulat. Isa ka madugay na nga opisyal sang gobierno sang Sierra Leone ang nagsiling sa mga utod sa sanga talatapan: “Magluwas sa inyo hilikuton nga pagtudlo sa Biblia, dalayawon gid ang inyo ginahimo para tudluan ang mga tawo sa pagbasa kag pagsulat.”

Ang “mga Bato” Magasinggit

Samtang nagadamo ang tawo nga nakatuon sa pagbasa sa ila lenguahe, nagadaku man ang kinahanglanon sa pagtranslate. Ang kalabanan nga mga tribo halos wala sing sekular nga literatura sa ila lenguahe. Ang maalam nga mga tawo sa Sierra Leone nagabasa sang Ingles, samtang French naman sa Guinea. Paano sila makatigayon sing mga literatura sa Biblia sa ila lenguahe?

Sang 1959, duha ka naggradwar sa Gilead ang nag-translate sing tract kag bukleta sa Mende, pero diutay lamang sini ang napanagtag. Pagligad sing napulo ka tuig, ang bukleta nga “Ining Maayong Balita Sang Ginharian” kag Living in Hope of a Righteous New World ginbadbad sa Kisi. Halos 30,000 sini nga bukleta ang napanagtag kag gingamit sa pagtuon sa Biblia.

Sang 1975, ang sanga talatapan nagbalhag sing tulun-an nga mga artikulo sang Lalantawan sa Kisi. Nalipay gid ang Kisi nga mga manugbantala! Ang isa ka brother nagsulat: “Dalayawon gid ang ginhimo sa amon ni Jehova. Wala sing isa sa amon ang nakaeskwela. Daw pareho kami sa mga bato nga indi makahambal. Pero bangod may Lalantawan na kami sa Kisi, masugid na namon ang matahom nga mga binuhatan ni Jehova.” (Luc. 19:40) Ang iban nga publikasyon ginbadbad man sa Kisi.

Sa karon, ang kalabanan nga tawo sa Sierra Leone kag Guinea nagabasa gihapon sang aton mga publikasyon sa Ingles kag French, mga lenguahe nga ginagamit sa mga miting sa kongregasyon. Pero sining karon lang, nagdamo ang publikasyon sa lokal nga lenguahe. Ang mga literatura sa Biblia matigayon na sa Guerze, Kisi, Krio, Maninkakan, Mende, Pular, kag Susu. Ang brosyur nga Pamatii ang Dios Agod Magkabuhi Ka sing Walay Katapusan kag Listen to God matigayon man sa sini nga mga lenguahe. Mahapos ini gamiton sa pagtudlo, kag madamo nga tawo nga indi gawa kabalo magbasa ang nabuligan sini nga maintiendihan kag maapresyar ang dalayawon nga mensahe sang Biblia.

Pagpatindog sing Sanga Talatapan

Sang maaga nga bahin sang dekada 1960, ang mga utod sa Freetown nagapangita sing duta para patindugan sing bag-o nga sanga talatapan. Sang 1965, nakabakal sila sing duta sa Wilkinson Road, nga ara sa isa sa pinakamaayo nga residential area sang siudad nga lantawon ang dagat.

Nalakip sa plano sang matahom nga bilding ang Kingdom Hall, puluy-an sang mga misyonero, kag mga opisina. Sa tion sang konstruksion, grabe ang trapik sa Wilkinson Road bangod nagapang-usyuso ang mga drayber kag pasahero. Ang bilding gindedikar sang Agosto 19, 1967. Halos 300 ang nagtambong sa programa, lakip ang kilala nga mga tawo sa sosiedad kag madugay na nga mga utod nga ginbawtismuhan ni “Bible” Brown sang 1923.

Bangod sa sining bag-o nga bilding, gindayaw sang mga tawo ang hilikuton sang mga Saksi ni Jehova. Ginsabat man sini ang pagyaguta sang mga relihion nga indi kuno magdugay ang mga Saksi sa Sierra Leone. Ang bag-o nga bilding nagpamatuod nga nagsala gid sila.

Kakugi sang mga Misyonero Nagbulig sa Pag-uswag

Sugod sang tungatunga nga bahin sang dekada 1970, ang padayon nga pag-abot sang mga misyonero nga nahanas sa Gilead nagpadasig sa hilikuton sa Sierra Leone kag Guinea. Ang pila sa ila nakaalagad sa iban nga pungsod sang Aprika, gani madasig sila nga naka-adjust sa lokal nga mga kahimtangan. Ang iban naman amo pa lang nakakadto sa Aprika. Paano sila nakapabilin sa “lulubngan sang mga puti”? Binagbinaga ang pila sang ila mga komento.

“Mapainubuson ang mga tawo kag gutom sa espirituwal. Nalipay gid ako bangod nakita ko nga nagbag-o ang ila kabuhi bangod sa kamatuoran.”—Hannelore Altmeyer.

“Hangkat gid ang klima kag balatian sa tropiko. Pero nagapangibabaw ang akon kalipay sa pagbulig sa mga interesado nga alagdon si Jehova.”—Cheryl Ferguson.

“Natun-an ko nga mangin mapinasensiahon. Sang ginpamangkot ko ang isa ka sister kon san-o maabot ang iya mga bisita, nagsabat sia: ‘Basi karon. Basi buas. Ukon basi sa sunod pa nga adlaw.’ Siguro nakita niya nga daw indi ako makapati, gani nagsiling sia: ‘Pero sigurado nga maabot sila!’”—Christine Jones.

“Katorse ka misyonero nga lainlain ang rasa kag kultura ang nagaistar sa puluy-an sang mga misyonero sa Freetown. Tanan kami nagagamit sa duha lang ka kasilyas, isa ka palaliguan, isa ka washing machine, kag isa ka kusina. Limitado ang suplay sang pagkaon kag indi maayo ang kalidad sini. Indi man mapaktan kon san-o madulaan sing kuryente, nga kon kaisa nagalawig sing pila ka adlaw. Kalabanan sa amon nagbalatian sing malaria kag iban pa nga balatian sa tropiko. Mahimo kuntani ini magpaluya sa amon, pero natun-an namon nga mangabuhi sing ululupod, magpinatawaray, kag kadlawan na lang ang mabudlay nga mga kahimtangan. Makalilipay ang pagbantala, kag nangin suod nga mag-abyan ang mga misyonero.”—Robert kag Pauline Landis.

“Ang pagtener namon sa Sierra Leone isa sa pinakamakalilipay nga bahin sang amon kabuhi. Wala kami sing ginhinulsulan ukon reklamo. Ginakahidlawan gid namon ini.”—Benjamin kag Monica Martin.

“Isa ka bes, nagdayon kami sa isa ka interesado nga babayi nga nagtanyag sa amon sing indi kinaandan nga pagkaon. ‘Man-ug ina,’ siling niya. ‘Wala na ina sing bangkil. Tilawi n’yo bala.’ Mainayuhon kami nga nangindi, pero namilit gid sia. Isa lamang ini sa mga kabudlayan nga amon naeksperiensiahan, pero naapresyar gid namon ang ila pagkamaabiabihon kag natun-an namon sila nga palanggaon.”—Frederick kag Barbara Morrisey.

“Sa sulod sang 43 ka tuig ko nga pagmisyonero, nakaupod ko ang kapin sa 100 ka misyonero. Daku gid nga pribilehiyo nga makilala ang madamo nga tawo nga may lainlain nga personalidad pero may isa lang ka tulumuron! Isa gid ka pribilehiyo nga mangin masigkamanugpangabudlay sang Dios kag makabulig sa mga tawo nga batunon ang kamatuoran sang Biblia!”—Lynette Peters.

“Isa gid ka pribilehiyo nga mangin masigkamanugpangabudlay sang Dios kag makabulig sa mga tawo nga batunon ang kamatuoran sang Biblia!”

Sugod sang 1947, 154 ka misyonero na ang nakaalagad sa Sierra Leone, kag 88 naman sa Guinea. Madamo man nga Saksi ang nagkadto agod magbulig. Sa karon, may 44 ka misyonero sa Sierra Leone kag 31 sa Guinea. Madamo nga tawo ang nabuligan bangod sa ila kapisan kag sakripisyo. Si Alfred Gunn, madugay na nga miembro sang Komite sang Sanga, nagsiling, “Malipayon gid kami kada madumduman namon sila!”