“Maalam Sia”—Pero Mapainubuson

1-3. Ngaa sigurado kita nga mapainubuson si Jehova?

GUSTO sang isa ka amay nga tudluan ang iya gamay nga bata sing importante nga leksion kag sundon gid ini. Paano niya ina himuon? Magatindog bala sia sa atubangan sang bata kag sermonan ini? Ukon magaduko bala sia ukon magaluhod pa gani para mangin tupong sila kag maistorya sing mapinalanggaon ang iya bata? Kon maalamon kag mapainubuson ang amay, sigurado nga istoryahon niya sing mapinalanggaon ang iya bata.

² Ano nga klase sang Amay si Jehova? Matinaastaason bala sia ukon mapainubuson, mapintas ukon malulo? Si Jehova ang pinakamaalam kag nabal-an niya gid ang tanan. Pero basi natalupangdan mo nga sa masami, ang mga tawo nga maalam kag madamo sang nahibaluan indi mapainubuson. Amo gani nga ang Biblia nagsiling nga “ang ihibalo mahimo bangdan sang pagpahambog.” (1 Corinto 3:19; 8:1) Pero bisan pa ‘maalam si Jehova,’ mapainubuson gid sia. (Job 9:4) Indi buot silingon sini nga manubo ang posisyon ni Jehova ukon wala sia sing kadungganan. Ginapakita lang sini nga indi sia matinaastaason. Ngaa masiling naton ina?

³ Si Jehova balaan. Gani wala sia sang malain nga kinaiya pareho sang pagkamatinaastaason. (Marcos 7:20-22) Dugang pa, talupangda ang ginsiling ni manalagna Jeremias kay Jehova: “Pat-od gid nga dumdumon mo ako kag buligan.” (Panalambiton 3:20) Si Jehova, ang Soberanong Ginuo sang uniberso, handa sa pagbulig kay Jeremias. Sa orihinal nga lenguahe ang ekspresyon nga “buligan” literal nga gin-translate nga “magaduko ka para sa akon.”a Buot silingon, handa si Jehova nga magduko nga tupong kay Jeremias para buligan ining indi perpekto nga tawo. (Salmo 113:7) Huo, si Jehova mapainubuson. Pero paano sia nagapakita sang pagkamapainubuson? Ano ang koneksion sini sa kaalam? Kag ngaa importante ini sa aton?

Kon Paano Ginpakita ni Jehova nga Mapainubuson Sia

4, 5. (a) Ano ang pagkamapainubuson, kag ngaa indi buot silingon sini nga ang isa maluya kag kulang sang kaisog? (b) Paano ginpakita ni Jehova nga mapainubuson sia sa iya mga ginhimo kay David, kag paano kita makabenepisyo kay mapainubuson si Jehova?

⁴ Ang mapainubuson nga tawo, wala nagapensar nga labaw sia sa iban kag wala sia nagapabugal. Malulo man sia, mapinasensiahon, kag may konsiderasyon. (Galacia 5:22, 23) Indi gid kita dapat mamensar nga bangod mapainubuson, malulo, kag mapinasensiahon si Jehova, wala na sia nagakaakig sa inhustisya. Indi man buot silingon sini nga maluya sia kag kulang sing kaisog nga gamiton ang iya gahom sa paglaglag. Pero bangod mapainubuson kag malulo si Jehova, ginapakita niya nga kontrolado gid niya ang iya kaugalingon kag gamiton niya ang iya gahom sa insakto nga paagi. (Isaias 42:14) Ano ang koneksion sang pagkamapainubuson sa kaalam? Ang isa ka reperensia parte sa Biblia nagasiling: “Ang pagkamapainubuson nagakahulugan . . . nga ang isa wala nagauna sang iya kaugalingon kag isa ini sa mga ginahalinan sang tanan nga kaalam.” Gani, wala sing matuod nga kaalam kon wala sing pagkamapainubuson. Paano kita makabenepisyo sa pagkamapainubuson ni Jehova?

⁵ Si Hari David nag-amba kay Jehova: “Ginaamligan mo ako paagi sa imo taming, ginabuligan mo ako sang imo tuo nga kamot, kag ginapabantog ako sang imo pagkamapainubuson.” (Salmo 18:35) Daw pareho bala nga nagpaubos si Jehova para atipanon, amligan, kag alay-ayon adlaw-adlaw ining indi perpekto nga tawo. Nahibaluan ni David nga maluwas lang sia sa iya mga kaaway kag sa ulihi mangin dungganon nga hari, bangod si Jehova mapainubuson kag handa magbulig sa iya. Pareho man sini ang aton sitwasyon. Maluwas lang kita bangod si Jehova mapainubuson, malulo, kag mapinalanggaon nga nagabulig sa aton.

6, 7. (a) Ngaa wala gid nagasiling ang Biblia nga si Jehova maugdang? (b) Ano ang koneksion sang kalulo kag sang kaalam, kag sin-o ang pinakamaayo nga halimbawa sang kalulo?

⁶ Makita man naton nga may kinalain ang isa nga mapainubuson kag ang isa nga maugdang. Ang kaugdang isa ka matahom nga kinaiya nga dapat ipakita sang matutom nga mga tawo. Pareho sang pagkamapainubuson, may koneksion ini sa kaalam. Halimbawa, ang Hulubaton 11:2 nagasiling: “Ang kaalam yara sa mga maugdang.” Pero, wala gid nagasiling ang Biblia nga maugdang si Jehova. Ngaa wala? Ang kaugdang nga ginagamit sa Kasulatan, nagapahangop nga nahibaluan gid sang isa ang iya mga limitasyon. Ang Labing Gamhanan wala sing mga limitasyon luwas sa mga limitasyon nga iya mismo ginapatuman sa iya kaugalingon bangod ginasunod niya ang iya matarong nga mga kasuguan. (Marcos 10:27; Tito 1:2) Dugang pa, bilang ang Labing Mataas, wala sia nagapasakop kay bisan sin-o. Gani wala gid naaplikar kay Jehova ang ideya sang kaugdang.

⁷ Pero, si Jehova mapainubuson kag malulo. Ginatudluan niya ang iya mga alagad nga ang kalulo importante sa matuod nga kaalam. Ang iya Pulong nagahambal parte sa “kalulo nga nagahalin sa kaalam.”b (Santiago 3:13) Binagbinaga ang halimbawa ni Jehova sa sini.

Ginahatagan ni Jehova sang Responsibilidad ang Iban kag Nagapamati Sia sa Ila

8-10. (a) Ngaa dalayawon nga si Jehova handa maghatag sang responsibilidad kag mamati? (b) Paano ginpakita sang Labing Gamhanan sa mga anghel nga mapainubuson sia?

⁸ May makalilipay nga pamatuod nga mapainubuson si Jehova kay handa sia maghatag sang responsibilidad kag mamati. Dalayawon gid nga ginahimo ini ni Jehova kay wala man sia nagakinahanglan sing bulig ukon laygay. (Isaias 40:13, 14; Roma 11:34, 35) Pero, madamo sang halimbawa sa Biblia nga ginhimo ini ni Jehova kag ginapakita sini nga mapainubuson sia.

⁹ Halimbawa, binagbinaga ang isa ka importante nga hitabo sa kabuhi ni Abraham. May tatlo ka bisita si Abraham, kag gintawag niya ang isa sa ila nga “Jehova.” Ang mga bisita mga anghel, pero ang isa sa ila nag-abot sa ngalan ni Jehova kag nagapanghikot para sa Iya ngalan. Kon maghambal kag may himuon ini nga anghel, daw pareho lang nga si Jehova ang nagahambal kag nagahimo. Gingamit ni Jehova ang anghel para sugiran si Abraham nga nakabati Sia sing isa ka mabaskog nga “reklamo batok sa Sodoma kag Gomorra.” Si Jehova nagsiling: “Manaug ako agod tan-awon kon bala matuod ukon indi ang reklamo nga nakalab-ot sa akon kag kon bala malaut gid ang ila ginahimo. Luyag ko mahibaluan ini.” (Genesis 18:3, 20, 21) Pero, ang mensahe ni Jehova wala nagkahulugan nga ang Labing Gamhanan mismo amo ang “manaug.” Buot niya silingon nga ipadala niya ang mga anghel para hibaluon kon ano ang nagakatabo sa duta. (Genesis 19:1) Ngaa himuon niya ina? Indi bala nga “mahibaluan” ni Jehova ang matuod nga kahimtangan sa sina nga lugar bisan wala ang mga anghel bangod makita niya ang tanan? Sigurado gid ina. Pero, mapainubuson nga ginsugo ni Jehova ato nga mga anghel para usisaon ang sitwasyon kag bisitahan si Lot kag ang iya pamilya sa Sodoma.

¹⁰ Dugang pa, si Jehova nagapamati. Isa ka bes, ginpangabay niya ang iya mga anghel nga magpanugda sing mga paagi kon paano hayluhon nga magpakig-away ang malain katama nga si Hari Ahab para mapatay sia. Wala nagakinahanglan si Jehova sing bulig halin sa iya mga anghel. Pero, ginbaton niya ang panugda sang isa ka anghel kag ginsugo sia nga himuon ini. (1 Hari 22:19-22) Mapainubuson gid si Jehova!

11, 12. Paano nabal-an ni Abraham nga mapainubuson si Jehova?

¹¹ Handa pa gani si Jehova nga mamati sa indi perpekto nga mga tawo nga gusto magsugid sang ila mga kabalaka. Halimbawa, sang ginsugiran ni Jehova si Abraham sang Iya katuyuan nga laglagon ang Sodoma kag Gomorra, daw indi makapati ining matutom nga tawo. “Indi mo gid ina mahimo,” siling ni Abraham, kag namangkot pa gid sia: “Indi bala nga matarong lang ang himuon sang Hukom sang bug-os nga duta?” Ginpamangkot niya si Jehova kon bala indi paglaglagon ang mga siudad kon may ara didto 50 ka matarong nga tawo. Ginpasalig sia ni Jehova nga indi. Pero namangkot liwat si Abraham, nga ginapanubo ang kadamuon sa 45, dayon 40, kag padayon pa. Bisan sang mga pasalig ni Jehova, nagpadayon gihapon si Abraham asta nagnubo ini sa pulo na lang. Wala pa gid maintiendihan ni Abraham nga maluluy-on katama si Jehova. Pero mapinasensiahon kag mapainubuson nga gintugutan ni Jehova ang iya abyan kag alagad nga si Abraham nga isugid ang iya mga kabalaka sa sining paagi.—Genesis 18:23-33.

¹² Ang kalabanan nga maalam nga tawo indi mamati sing mapinasensiahon sa tawo nga wala sing tinun-an.c Pero nagpamati ang aton mapainubuson nga Dios. Sa sina nga paghambalanay, naintiendihan man ni Abraham nga si Jehova “indi dali maakig.” (Exodo 34:6) Sang narealisar ni Abraham nga wala sia sing kinamatarong nga kuestyunon ang mga ginahimo sang Labing Mataas, duha ka beses sia nga nagpakitluoy: “Kabay pa nga indi magsingkal sa kaakig si Jehova.” (Genesis 18:30, 32) Pero, wala gid maakig si Jehova. Makita gid sa iya ang “kalulo nga nagahalin sa kaalam.”

Si Jehova Makatarunganon

13. Ano ang kahulugan sang tinaga nga “makatarunganon” base sa Biblia, kag ngaa masiling gid naton nga makatarunganon si Jehova?

¹³ Makita naton nga mapainubuson si Jehova bangod sa isa pa niya ka matahom nga kinaiya. Makatarunganon sia. Makapasubo nga ini nga kinaiya indi makita sa indi perpekto nga mga tawo. Nabal-an na naton nga si Jehova handa mamati sa gusto isugid sang mga tawo kag sang mga anghel. Dugang pa sina, handa man sia nga himuon ang ila ginapangabay, basta wala ini nagalapas sang iya matarong nga mga prinsipio. Sa Biblia, ang tinaga nga “makatarunganon” literal nga nagakahulugan sing “magpaumod.” Ini nga kinaiya isa man ka pamatuod sang kaalam sang Dios. Ang Santiago 3:17 nagasiling: “Ang kaalam nga halin sa langit . . . makatarunganon.” Paano ginapakita sang aton maalam nga Dios nga makatarunganon sia? Una, handa sia mag-adjust. Dumduma, ang iya ngalan mismo nagatudlo sa aton nga puede mahimo ni Jehova ang bisan ano nga kinahanglanon para matuman ang iya mga katuyuan. (Exodo 3:14) Gani ang ngalan ni Jehova nagatudlo sa aton nga handa sia mag-adjust.

14, 15. Ano ang ginatudlo sa aton sang palanan-awon ni Ezequiel parte sa langitnon nga bahin sang organisasyon ni Jehova, kag ano ang kinalain sini sa mga organisasyon sang tawo?

¹⁴ May ara isa ka talalupangdon nga rekord sa Biblia nga nagabulig sa aton para maintiendihan nga handa mag-adjust si Jehova. Nakakita si manalagna Ezequiel sing isa ka palanan-awon parte sa langitnon nga bahin sang organisasyon ni Jehova nga ginahuman sang espiritu nga mga tinuga. Nakakita sia sang daku kaayo nga kangga, ang “salakyan” mismo ni Jehova nga kontrolado Niya pirme. Madayaw ka gid kon paano ini nagahulag. Ang higante nga mga ruweda may apat ka kilid kag puno sing mga mata amo nga makakita ini bisan diin kag makabag-o dayon sing direksion nga wala nagadulog ukon nagaliso. Kag ining daku kaayo nga kangga wala nagapahinayhinay sa pagdalagan pareho sang dalagku nga mga salakyan nga ginhimo sang tawo. Makahulag ini pareho kadasig sang kilat, kag makaliko bisan wala nagaliso ang mga ruweda sini. (Ezequiel 1:1, 14-28) Huo, ang organisasyon ni Jehova, pareho sang labing gamhanan nga Soberano nga nagakontrol sini, madasig gid mag-adjust kag madali magpauyon sa nagabag-obag-o nga mga sitwasyon kag mga kinahanglanon.

¹⁵ Nagatinguha man ang mga tawo nga mag-adjust. Pero sa masami, sila kag ang ila mga organisasyon mahinay gid mag-adjust sa mga pagbag-o. Sa pag-ilustrar: Ang isa ka supertanker ukon isa ka freight train mahimo nga daku gid kag mabakod. Pero maka-adjust bala ini sa gulpi nga mga pagbag-o sang sitwasyon? Kon may magbalabag sa riles samtang nagapadulong ang isa ka freight train, imposible nga makaliko ini. Indi mahapos ang gulpi nga pagdulog. Sa tapos magpreno, ang isa ka kargado nga freight train mahimo magadalagan pa sing mga duha ka kilometro antes magdulog! Ang supertanker naman, mahimo mag-abante pa sing walo ka kilometro sa tapos mapatay ang mga makina sini. Bisan pa i-reverse ang mga makina sini, ang tanker mahimo gihapon mag-abante sing tatlo ka kilometro! Ang mga organisasyon sang tawo mahinay man mag-adjust kag indi makatarunganon. Bangod sang bugal, ang mga tawo masami nga indi gusto mag-adjust sa nagabag-o nga mga kinahanglanon kag mga sitwasyon. Bangod indi sila handa mag-adjust nagresulta ini sa pagkaputo sang mga korporasyon kag sa pagkapukan pa gani sang mga gobierno. (Hulubaton 16:18) Malipayon gid kita nga indi pareho sini si Jehova ukon ang iya organisasyon!

Kon Paano Ginapakita ni Jehova nga Makatarunganon Sia

16. Paano ginpakita ni Jehova nga makatarunganon sia sa iya pagpakig-istorya kay Lot antes ginlaglag ang Sodoma kag Gomorra?

¹⁶ Binagbinaga liwat ang paglaglag sa Sodoma kag Gomorra. Si Lot kag ang iya pamilya nakabaton sing maathag nga mga instruksion halin sa anghel ni Jehova: “Magpalagyo kamo sa bukid.” Pero, indi gusto ni Lot nga magkadto didto. “Palihug, indi lang didto, Jehova!” pakitluoy niya. Bangod nagpati gid si Lot nga mapatay sia kon magpabukid sia, nakitluoy sia nga pasugtan sila sang iya pamilya nga magpalagyo na lang sa isa ka malapit nga siudad nga gintawag Zoar. Pero, tuyo ni Jehova nga laglagon ini nga siudad. Dugang pa, wala gid sing basihan ang ginakahadlukan ni Lot. May ikasarang si Jehova nga proteksionan ang kabuhi ni Lot sa kabukiran! Bisan pa sini, ginpasugtan ni Jehova ang mga pakitluoy ni Lot kag wala niya ginlaglag ang Zoar. “Pakitaan ko ikaw sing konsiderasyon. Indi ko paglaglagon ang banwa nga ginasiling mo,” siling sang anghel kay Lot. (Genesis 19:17-22) Makatarunganon gid si Jehova!

17, 18. Kon parte sa mga taga-Ninive, paano ginpakita ni Jehova nga makatarunganon sia?

¹⁷ Ginabaton man ni Jehova ang tinagipusuon nga paghinulsol kay maluluy-on sia kag matarong. Binagbinaga ang natabo sang ginpadala si manalagna Jonas sa malain kag mapintas nga mga tawo sa siudad sang Ninive. Sang magpanglakaton si Jonas sa mga dalan sang Ninive, simple lang ang mensahe halin kay Jehova nga ginbantala niya: Ang gamhanan nga siudad pagalaglagon pagligad sang 40 ka adlaw. Pero, gulpi nagbag-o ang sitwasyon. Naghinulsol ang mga taga-Ninive!—Jonas, kapitulo 3.

¹⁸ May matun-an kita nga leksion kon ikumparar naton ang reaksion ni Jehova sa reaksion ni Jonas sa sining pagbag-o sang sitwasyon. Sa sini nga hitabo, nag-adjust si Jehova, kag ginhimo ang iya kaugalingon nga Manugpatawad sing mga sala imbes nga “isa ka gamhanan nga hangaway.”d (Exodo 15:3) Pero si Jonas, indi gusto mag-adjust kag indi sia maluluy-on. Imbes nga ipakita nga makatarunganon sia pareho kay Jehova, daw pareho sia sang freight train ukon sang supertanker nga ginsambit kaina. Ginbantala niya ang kalaglagan, gani gusto niya nga matabo ini nga kalaglagan! Pero, mapinasensiahon nga gintudluan ni Jehova ang iya indi mapinasensiahon nga manalagna sing isa ka importante nga leksion kon paano mangin makatarunganon kag maluluy-on.—Jonas, kapitulo 4.

19. (a) Ngaa sigurado kita nga si Jehova makatarunganon sa iya ginapaabot sa aton? (b) Paano ginapakita sang Hulubaton 19:17 nga si Jehova isa ka “maayo kag makatarunganon” nga Agalon kag mapainubuson gid?

¹⁹ Sa katapusan, si Jehova makatarunganon sa ginapaabot niya sa aton. Si Hari David nagsiling: “Nahibaluan gid niya kon paano kita ginhimo, ginadumdom niya nga kita yab-ok lamang.” (Salmo 103:14) Mas naintiendihan ni Jehova nga indi kita perpekto kag mas nabal-an man niya ang aton mga limitasyon sangsa aton. Wala gid sia nagapaabot sing sobra pa sa masarangan naton. Ang Biblia nagasiling nga ang iban nga tawo “maayo kag makatarunganon” pero ang iban “mabudlay man pahamut-an.” (1 Pedro 2:18) Diin sa sini nga klase sang Agalon si Jehova? Talupangda ang ginasiling sang Hulubaton 19:17: “Ang isa nga nagakaluoy sa kubos nagapahulam kay Jehova.” Buot silingon, makita ni Jehova ang tagsa ka maayo nga butang nga ginahimo naton sa iban. Maathag gid nga maayo sia kag makatarunganon! Dugang pa, nagakahulugan man ini nga daw pareho lang nga si Jehova, ang Labing Mataas, may utang sa kubos nga mga tawo nga nagahimo sang maayo sa iban. Dalayawon gid ang iya pagpaubos.

20. Ngaa makasigurado kita nga ginapamatian ni Jehova ang aton mga pangamuyo kag ginasabat ini?

²⁰ Malulo kag makatarunganon gihapon si Jehova sa iya mga alagad subong. Kon nagapangamuyo kita sa iya nga may pagtuo, nagapamati sia. Kag bisan pa wala sia nagapadala sing mga anghel nga mensahero para makighambal sa aton, indi kita dapat magpensar nga wala niya ginapamatian ang aton mga pangamuyo. Dumduma nga sang ginpangabay ni apostol Pablo ang iya mga kauturan nga ‘padayon nga magpangamuyo’ para makagua sia sa prisuhan, nagsiling sia: “[Para] makabalik ako sa inyo sa labing madali.” (Hebreo 13:18, 19) Gani mahimo nga ang aton mga pangamuyo magapahulag kay Jehova nga himuon ang isa ka butang nga lain kuntani sa himuon niya.—Santiago 5:16.

21. Ano ang indi buot silingon sang pagpaubos ni Jehova? Ano ang nabatyagan mo kay mapainubuson si Jehova?

²¹ Ginapakita ni Jehova nga mapainubuson sia bangod malulo sia, handa mamati, mapinasensiahon, kag makatarunganon. Pero, indi buot silingon sini nga pasugtan niya nga indi pagsundon sang mga tawo ang iya mga kasuguan. Ang mga klero sang Cristiandad mahimo magapensar nga makatarunganon sila kon ginatudlo nila sa mga tawo nga indi sala ang paghimo sang mga butang nga ginakaugtan ni Jehova, bangod lang amo ini ang gusto mabatian sang mga tawo. (2 Timoteo 4:3) Sa masami, ginahimo sang mga tawo ang nabal-an nila nga sala kay mas mahapos ini para sa ila, kag dayon nagasiling nga makatarunganon sila. Pero indi amo sini ang makatarunganon para kay Jehova. Si Jehova balaan, gani indi gid niya paglapason ang iya mga kasuguan. (Levitico 11:44) Gani dapat naton intiendihon nga ang matuod nga rason nga makatarunganon si Jehova, amo nga mapainubuson sia. Kag palangga gid naton sia bangod sina. Ano ang ginabatyag mo kay si Jehova nga Dios ang pinakamaalam nga Persona sa uniberso kag sia man ang pinakamapainubuson? Makalilipay gid nga mangin malapit sa sining dalayawon pero malulo, mapinasensiahon, kag makatarunganon nga Dios!