Watchtower ONLINE NGA LIBRARY
Watchtower
ONLINE NGA LIBRARY
Hiligaynon
  • BIBLIA
  • PUBLIKASYON
  • MITING
  • bt kap. 25 p. 196-202
  • “Nagaapelar Ako sa Cesar!”

Wala ang video nga ginpili mo.

Sorry, may error sa pag-load sang video.

  • “Nagaapelar Ako sa Cesar!”
  • “Pagpanaksi sing Maid-id Tuhoy sa Ginharian sang Dios”
  • Mga subtitulo
  • Pareho nga Materyal
  • “Nagatindog Ako sa Atubangan sang Lingkuran nga Hukmanan” (Binuhatan 25:1-12)
  • “Gintuman Ko ang Ginsiling sa Akon” (Binuhatan 25:13–26:23)
  • “Mabuyok Mo Ako nga Mangin Cristiano” (Binuhatan 26:24-32)
  • Masidla nga Nagpanaksi si Pablo sa Atubangan sang Dungganon nga mga Tawo
    Ang Lalantawan Nagabantala sang Ginharian ni Jehova—1998
  • Buligi ang Iban nga Batunon ang Mensahe sang Ginharian
    Ang Lalantawan Nagabantala sang Ginharian ni Jehova—2003
  • “Nagaapelar Ako kay Cesar!”
    Ang Lalantawan Nagabantala sang Ginharian ni Jehova—2001
  • Masidla nga Nagabantala sang Ginharian ni Jehova!
    Ang Lalantawan Nagabantala sang Ginharian ni Jehova—1990
Mangita sing Iban Pa
“Pagpanaksi sing Maid-id Tuhoy sa Ginharian sang Dios”
bt kap. 25 p. 196-202

KAPITULO 25

“Nagaapelar Ako sa Cesar!”

Maayo gid nga halimbawa si Pablo sa pagpangapin sang maayong balita

Base sa Binuhatan 25:1–26:32

1, 2. (a) Ano ang kahimtangan ni Pablo? (b) Ano nga pamangkot ang kinahanglan masabat parte sa pag-apelar ni Pablo sa Cesar?

SA Cesarea gihapon si Pablo kag guardiado kaayo. Sang nagligad nga duha ka tuig, nagbalik sia sa Judea kag pila pa lang sia ka adlaw didto tatlo ka beses na sia gintinguhaan nga patyon. (Binu. 21:27-36; 23:10, 12-15, 27) Sa sini nga tion wala pa gihapon magmadinalag-on ang iya mga kaaway, pero wala sila nagauntat sa pagpangita sing paagi nga mapatay sia. Sang nakita ni Pablo nga posible pa sia ibalik sa iya kaaway, ginsilingan niya ang Romano nga gobernador nga si Festo: “Nagaapelar ako sa Cesar!”—Binu. 25:11.

2 Kabubut-on bala ni Jehova ang desisyon ni Pablo nga mag-apelar sa emperador sang Roma? Importante sa aton ang sabat sa sini, kay nagapanaksi man kita sing maid-id tuhoy sa Ginharian sang Dios sa sining tion sang katapusan. Dapat naton mahibaluan kon bala dapat naton ilugon ang ginhimo ni Pablo “sa pagpangapin kag legal nga pagpamatuod sa maayong balita.”—Fil. 1:7.

“Nagatindog Ako sa Atubangan sang Lingkuran nga Hukmanan” (Binuhatan 25:1-12)

3, 4. (a) Ngaa nangabay ang mga Judiyo nga dal-on si Pablo sa Jerusalem, kag paano sia nakalikaw sa kamatayon? (b) Paano ginabuligan ni Jehova ang iya mga alagad subong, pareho sa iya ginhimo kay Pablo?

3 Tatlo ka adlaw pa lang nga nangin gobernador sang Judea ang Romano nga si Festo sang nagkadto sia sa Jerusalem.a Ginpamatian niya ang puno nga mga saserdote kag bantog nga mga lalaki sang mga Judiyo nga nagasumbong kay Pablo sang mabug-at nga mga sala. Nahibaluan nila nga ining bag-o nga gobernador ginasugo sang iya mga superyor nga makighidait sa tanan nga Judiyo. Gani nangabay sila kay Festo: Dalha sa Jerusalem si Pablo kag didto sia bistahon. Pero may malain nga plano sa sini nga pangabay. Gusto nila patyon si Pablo sa dalan halin sa Cesarea pa Jerusalem. Wala magpasugot si Festo nga nagasiling: “Paupda sa akon ang inyo mga pangulo sa pagdulhog ko [sa Cesarea] agod isumbong nila ini nga lalaki kon may nahimo gid man sia nga malain.” (Binu. 25:5) Gani, liwat nga nalikawan ni Pablo ang kamatayon.

4 Sa tanan nga kabudlayan ni Pablo, ginbuligan sia ni Jehova paagi kay Ginuong Jesucristo. Dumduma nga sa isa ka palanan-awon, si Jesus nagsiling sa iya apostol: “Magpakaisog ka!” (Binu. 23:11) Ang mga katawhan sang Dios subong nagaatubang man sang mga kabudlayan kag mga pagpamahog. Wala kita ginaproteksionan ni Jehova sa tanan nga kabudlayan, pero ginahatagan niya kita sing kaalam kag kusog para makabatas. Pirme naton masaligan ang “gahom nga labaw sa kinaandan” nga ginahatag sang aton mahigugmaon nga Dios.—2 Cor. 4:7.

5. Ano ang ginhimo ni Festo kay Pablo?

5 Pila ka adlaw sang ulihi, “nagpungko [si Festo] sa lingkuran nga hukmanan” sa Cesarea.b Sa atubangan niya nagatindog si Pablo kag ang mga nagasumbong kay Pablo. Bilang sabat sa ila butig nga mga akusasyon, si Pablo nagsiling: “Wala ako sing nahimo nga sala batok sa Kasuguan sang mga Judiyo ukon batok sa templo ukon batok sa Cesar.” Inosente ang apostol kag dapat hilwayon. Ano ang desisyon ni Festo? Bangod gusto niya nga malipay ang mga Judiyo, namangkot sia kay Pablo: “Luyag mo bala magkadto sa hukmanan sa Jerusalem kag didto ka hukman sa atubangan ko?” (Binu. 25:6-9) Wala gid sing pulos nga panugda! Kon ibalik si Pablo para hukman sa Jerusalem, ang mga manugsumbong amo man ang magahukom sa iya kag sigurado gid nga silutan sia sang kamatayon. Sa sini nga kahimtangan ginpasulabi ni Festo ang pulitika sangsa matuod nga hustisya. Amo man sini ang ginhimo ni Gobernador Poncio Pilato sadto sa kaso ni Jesus. (Juan 19:12-16) Ang mga hukom subong posible man nga maghimo sing indi husto nga mga desisyon para malipay ang mga tawo. Gani indi kita makibot kon indi makatarunganon ang desisyon sang mga korte sa katawhan sang Dios.

6, 7. Ngaa nag-apelar si Pablo sa Cesar, kag ano ang ginpakita niya nga puede himuon sang matuod nga mga Cristiano subong?

6 Ang handum ni Festo nga malipay ang mga Judiyo mahimo nga magaresulta sa kamatayon ni Pablo. Gani gingamit ni Pablo ang iya kinamatarong bilang Romano nga banwahanon. Ginsilingan niya si Festo: “Nagatindog ako sa atubangan sang lingkuran nga hukmanan sang Cesar. Diri ako dapat hukman. Wala ako sing nahimo nga sala sa mga Judiyo, kag nahibaluan mo gid ini. . . . Nagaapelar ako sa Cesar!” Ang pag-apelar indi na mabawi. Ginpadaku ini ni Festo sang sia nagsiling: “Sa Cesar ka nag-apelar; sa Cesar ka makadto.” (Binu. 25:10-12) Sang nag-apelar si Pablo sa Cesar, ginpakita niya kon ano ang puede himuon sang matuod nga mga Cristiano kon ara sila sa amo man sini nga sitwasyon. Kon ang mga manugpamatok magtinguha nga magpahito sang “kagamo paagi sa kasuguan,” ang mga Saksi ni Jehova nagapangayo sing bulig sa mga korte para pangapinan ang maayong balita.c—Sal. 94:20.

7 Gani pagkatapos nga mapriso sing sobra duha ka tuig bisan wala sia sing sala, ginhatagan sing kahigayunan si Pablo nga dal-on ang iya kaso sa Roma. Pero antes sia maglakat, gusto sia makita sang isa pa ka manuggahom.

Mga tawo sa isa ka korte. Makita ang ila reaksion sa desisyon. Ang brother, ang iya mga abogado, kag ang pila ka Saksi nga nag-attend nagahipos lang kag nagapahimunong. Ang mga indi Saksi nalipay gid kag ginadayaw nila ang mga abogado nga nag-uyat sang kaso kontra sa brother.

Kon ang desisyon sang korte indi pabor sa aton, nagaapelar kita

“Gintuman Ko ang Ginsiling sa Akon” (Binuhatan 25:13–26:23)

8, 9. Ngaa nagkadto sa Cesarea si Hari Agripa?

8 Pila ka adlaw sa tapos nga nabatian ni Festo ang pag-apelar ni Pablo sa Cesar, si Hari Agripa kag ang iya utod nga si Bernice nagbisita para maghatag sing katahuran sa bag-o nga gobernador.d Sang panahon sang mga Romano, kinabatasan na sang mga opisyal nga bisitahan ang bag-o gintangdo nga mga gobernador. Paagi sa pagpanginbulahan kay Festo sa iya bag-o nga posisyon, wala sing duhaduha nga gusto ni Agripa nga pabakuron ang ila pulitikal kag personal nga kaangtanan nga magamit niya sa ulihi.—Binu. 25:13.

PAG-APELAR PARA SA MATUOD NGA PAGSIMBA SUBONG

Ang mga Saksi ni Jehova nagaapelar kon kaisa sa mataas nga mga korte para madula ang mga balagbag sa pagbantala sing maayong balita parte sa Ginharian sang Dios. Ari ang duha ka halimbawa.

Sang Marso 28, 1938, ginbag-o sang Supreme Court sang United States ang mga desisyon sang mas manubo nga korte kag nagdesisyon nga wala sing sala ang isa ka grupo sang mga Saksi nga gindakop kay nagpanagtag sila sang base sa Biblia nga mga literatura sa Griffin, Georgia, U.S.A. Amo ini ang una sa madamo nga mga kaso nga gin-apelar sa Supreme Court parte sa kinamatarong sang mga Saksi nga magbantala sing maayong balita.g

Ang isa pa ka kaso amo ang kay Minos Kokkinakis sa Greece. Sa sulod sang sobra 48 ka tuig, gindakop sia sing sobra 60 ka beses bangod sang “proselitismo” ukon pagpangumbertir. Disiotso ka beses sia ginpasakaan sing kaso. Ginpriso sia sing madamo nga tinuig kag gintapok sa naligwin nga mga isla sa Aegean Sea. Sa iya ulihi nga pagkapriso sang 1986, napierde sia sa iya pag-apelar sa mataas nga mga korte sa Greece. Nangayo sia dayon sing bulig sa European Court of Human Rights (ECHR). Sang Mayo 25, 1993, nagdesisyon ang Korte nga ginlapas sang Greece ang kahilwayan sa pagpili sing relihion ni Brother Kokkinakis.

Madamo nga pag-apelar ang ginhimo sang mga Saksi ni Jehova sa ECHR, kag ang kalabanan sini nagdaug. Wala na sing iban nga organisasyon, relihioso man ini ukon indi, ang nagmadinalag-on gid sa pagpangapin sang panguna nga mga kinamatarong sang mga tawo sa ECHR.

Nakabenepisyo bala ang iban sa mga kaso nga nadaug sa korte sang mga Saksi ni Jehova? Ang scholar nga si Charles C. Haynes nagsulat: “Daku gid ang aton kabalaslan sa mga Saksi ni Jehova. Bisan pila pa ka beses sila nga gin-insulto, gintabog sa banwa ukon ginkastigo, padayon sila nga nakigbato para sa ila (kag sa aton man) kahilwayan sa relihion. Kon magdaug sila, nagdaug man kita.”

g Tan-awa ang rekord sang desisyon sang Supreme Court sang United States parte sa kahilwayan sa paghambal, nga mabasa sa Enero 8, 2003, nga Awake!, pahina 3-11.

9 Ginsugiran ni Festo ang hari parte kay Pablo, amo nga gusto sang hari nga maistorya si Pablo. Sang masunod nga adlaw, ang duha ka manuggahom nagpungko sa lingkuran nga hukmanan. Pero ang ila gahom kag daku nga pagpadayaw indi makalabaw sa mga tinaga nga ginhambal sa ila sang priso.—Binu. 25:22-27.

10, 11. Paano ginpakita ni Pablo ang iya pagtahod kay Agripa, kag ano ang iya ginsugid sa hari parte sa iya nagligad?

10 Matinahuron nga ginpasalamatan ni Pablo si Hari Agripa sa kahigayunan nga mapangapinan niya ang iya kaugalingon. Ginkilala niya nga nahibaluan sang hari ang tanan nga kinabatasan kag ang ginabaisan sang mga Judiyo. Ginlaragway dayon ni Pablo ang iya kabuhi sadto: “Isa ako anay ka Fariseo, kag ginsunod ko gid ang pinakaestrikto nga paagi sang amon pagsimba.” (Binu. 26:5) Sang Fariseo si Pablo, nagalaum sia sa pag-abot sang Mesias. Subong nga Cristiano na sia, maisog niya nga ginpakilala nga si Jesucristo amo ining madugay niya nga ginapaabot. Gani, ginpaathag ni Pablo kay Agripa nga ginabista sia bangod ginabantala niya nga natuman ina nga promisa sang Dios, nga ginapatihan niya kag ginapatihan man sang iya mga manugsumbong. Bangod sini, labi pa gid nga nangin interesado si Agripa sa isiling ni Pablo.e

11 Ginsugid ni Pablo ang iya mapintas nga pagtratar sa mga Cristiano sadto. Sia nagsiling: “Ako gani kumbinsido gid sang una nga dapat ko himuon ang tanan nga paagi agod pamatukan ang ngalan ni Jesus nga Nazaretnon. . . . Bangod akig gid ako [sa mga sumulunod sang Cristo], ginhingabot ko pa sila tubtob sa iban nga mga siudad.” (Binu. 26:9-11) Wala nagapasobra si Pablo. Madamo ang nakahibalo sang iya kapintas sa mga Cristiano. (Gal. 1:13, 23) Mahimo nga nagpalibog si Agripa, ‘Ano ang nagpabag-o sini nga tawo?’

12, 13. (a) Paano ginlaragway ni Pablo ang pagkumbertir sa iya? (b) Paano ‘ginasipa ni Pablo ang pangsuntok nga sungkod’?

12 Ang sabat makita sa masunod nga ginsiling ni Pablo: “Nagkadto ako sa Damasco bangod ginhatagan ako sang puno nga mga saserdote sing awtoridad nga himuon man ini didto. Nakita ko sa dalanon sang udtong-adlaw, O Hari, ang labi pa kasilaw sa adlaw nga kapawa halin sa langit nga nagkirab sa palibot ko kag sa palibot sang mga kaupod ko nga nagalakbay. Sang natumba kami tanan sa duta, may nabatian ako nga tingog nga nagasiling sa akon sa lenguahe nga Hebreo: ‘Saulo, Saulo, ngaa ginahingabot mo ako? Ginahalitan mo lang ang imo kaugalingon, kay ginasipa mo ang pangsuntok nga sungkod.’ Apang nagsiling ako: ‘Sin-o ka, Ginuo?’ Kag ang Ginuo nagsiling: ‘Ako si Jesus, nga imo ginahingabot.’”f—Binu. 26:12-15.

13 Antes ini natabo, ginlaragway si Pablo nga daw sapat nga ‘nagasipa sang pangsuntok nga sungkod.’ Pareho sang sapat nga mapilas kon sipaon niya ang mataliwis nga punta sang pangsuntok, napilasan ukon naguba ang relasyon ni Pablo sa Dios sang ginsupak niya ang kabubut-on sang Dios. Paagi sa pagpakita kay Pablo sa dalan pa Damasco, ginpabag-o sang ginbanhaw nga si Jesus ang panghunahuna sining sinsero pero napatalang nga tawo.—Juan 16:1, 2.

14, 15. Ano ang ginsiling ni Pablo parte sa iya pagbag-o?

14 Daku gid nga pagbag-o ang ginhimo ni Pablo. Nagsiling sia kay Agripa: “Gintuman ko ang ginsiling sa akon ni Jesus sa palanan-awon. Nagkadto ako una sa Damasco, dayon sa Jerusalem, sa bug-os nga duta sang Judea, kag sa mga pungsod man, gindala ko sa ila ang mensahe nga dapat sila maghinulsol kag magsimba sa Dios paagi sa paghimo sing mga buhat nga takus sa paghinulsol.” (Binu. 26:19, 20) Pila na ka tuig nga gintuman ni Pablo ang mando ni Jesucristo sa palanan-awon sang udtong-adlaw. Ano ang mga resulta? Ang mga nagbaton sa maayong balita nga ginbantala ni Pablo naghinulsol kag gin-untatan nila ang malain nga butang nga ila ginhimo, kag ginsunod ang kabubut-on sang Dios. Nangin maayo sila nga mga banwahanon, nga nagapakita sing pagtahod sa kasuguan kag nagaamot sa kahim-ong.

15 Pero ining maayo nga mga resulta wala ginsapak sang Judiyo nga mga manugpamatok ni Pablo. Si Pablo nagsiling: “Bangod sini, gindakop ako sang mga Judiyo sa templo kag gintinguhaan nga patyon. Apang, bangod natigayon ko ang bulig nga halin sa Dios, nagapadayon ako tubtob karon nga nagapanaksi sa mga kubos kag mga dungganon.”—Binu. 26:21, 22.

16. Paano naton mailog si Pablo kon nagapakighambal sa mga hukom kag mga manuggahom parte sa aton mga pagpati?

16 Bilang matuod nga mga Cristiano, dapat “handa [kita] pirme nga magpangapin” sang aton pagtuo. (1 Ped. 3:15) Kon nagapakighambal sa mga hukom kag mga manuggahom parte sa aton mga pagpati, mahimo nga makabulig sa aton nga sundon ang gingamit nga pamaagi ni Pablo sa pagpakighambal kanday Agripa kag Festo. Paagi sa pagsugid sa ila sing matinahuron kon paano nangin maayo ang aton kabuhi kag ang kabuhi sang mga nagbaton sang aton mensahe bangod sang mga kamatuoran sa Biblia, mahimo nga mapahulag naton ang mataas nga mga opisyales.

“Mabuyok Mo Ako nga Mangin Cristiano” (Binuhatan 26:24-32)

17. Ano ang reaksion ni Festo sa depensa ni Pablo, kag ano nga pareho nga reaksion ang makita subong?

17 Samtang nagapamati sila sa makapakumbinsi nga testimonya ni Pablo, ang duha ka manuggahom naapektuhan gid. Talupangda kon ano dayon ang natabo: “Sang ginasiling ini ni Pablo subong pagpangapin sa iya kaugalingon, nagsiling si Festo sa mabaskog nga tingog: ‘Nagbuang ka na, Pablo! Ang imo madamo nga tinun-an nagapabuang sa imo!’” (Binu. 26:24) Ang reaksion ni Festo makita man bisan subong. Para sa madamo, ang nagatudlo sang ginasiling sang Biblia mga panatiko. Ang mga maalam sa kalibutan masami nga nabudlayan sa pagbaton sang panudlo sang Biblia parte sa pagkabanhaw.

18. Ano ang sabat ni Pablo kay Festo, kag ano naman ang sabat ni Agripa?

18 Pero may sabat si Pablo sa gobernador: “Wala ako magbuang, Labing Halangdon nga Festo, nagahambal ako sing kamatuoran kag maayo ang akon panghunahuna. Nahibaluan sang hari ini nga mga butang, gani nagapakighambal ako sa iya nga wala nagapangalag-ag . . . Nagapati ka bala, Hari Agripa, sa mga Manalagna? Nahibaluan ko nga nagapati ka.” Nagsabat si Agripa: “Sa malip-ot nga tion mabuyok mo ako nga mangin Cristiano.” (Binu. 26:25-28) Ini nga mga tinaga, sinsero man ukon indi, nagapakita nga daku gid ang epekto sang pagpanaksi ni Pablo sa hari.

19. Ano ang desisyon nanday Festo kag Agripa parte kay Pablo?

19 Dayon si Agripa kag si Festo nagtindog bilang pagpahibalo nga natapos na ang paghambalanay. “Samtang nagapagua sila, nagsiling sila: ‘Wala sing ginahimo ini nga tawo nga takus sa kamatayon ukon sa pagkabilanggo.’ Dayon nagsiling si Agripa kay Festo: ‘Mabuy-an kuntani ini nga tawo kon wala sia mag-apelar sa Cesar.’” (Binu. 26:31, 32) Nahibaluan nila nga inosente si Pablo. Posible nga mas maayo na subong ang ila pagtan-aw sa mga Cristiano.

20. Ano ang resulta sang pagpanaksi ni Pablo sa mataas nga mga opisyales?

20 Ang duha ka gamhanan nga manuggahom sa sini nga kasaysayan wala magbaton sing maayong balita sang Ginharian sang Dios. Maalamon bala nga nagpakighambal si apostol Pablo sa sining mga tawo? Huo. Bangod gindala si Pablo sa “atubangan sang mga hari kag mga gobernador” sa Judea, napanaksihan niya ang Romano nga mga opisyales nga kuntani indi mapanaksihan. (Luc. 21:12, 13) Dugang pa, ang iya eksperiensia kag katutom bisan pa may mga kabudlayan nagpalig-on sa iya mga kauturan.—Fil. 1:12-14.

21. Kon magpadayon kita sa pagbantala sang Ginharian, ano ang mangin resulta sini?

21 Amo man subong. Ang pagpadayon sa pagbantala bisan pa may mga pagtilaw kag pagpamatok, may maayo nga resulta. Mahimo mapanaksihan naton ang mga opisyales nga indi madali mapanaksihan. Ang aton katutom mahimo makapalig-on sa aton Cristiano nga mga kauturan para mangin mas maisog pa gid sila sa pagpanaksi sing maid-id tuhoy sa Ginharian sang Dios.

ANG ROMANO NGA GOBERNADOR NGA SI PORCIO FESTO

Ang makuhaan lang naton sang impormasyon parte kay Porcio Festo amo ang ginsulat sa Mga Binuhatan sang mga Apostoles kag sa mga sinulatan ni Flavius Josephus. Ginbuslan ni Festo si Felix bilang gobernador sang Judea sang mga 58 C.E. kag mahimo nga napatay sia samtang ara sia sa puesto pagligad lamang sang mga duha ukon tatlo ka tuig.

Si Porcio Festo.

Sa kabug-usan sang iya paggahom, masiling nga si Festo mas maalam kag mas maayo nga gobernador sangsa iya ginbuslan nga si Felix kag sa nagbulos sa iya nga si Albinus. Sang bag-o pa lang nagpungko si Festo, madamo sing mga tulisan sa Judea. Base kay Josephus, “nangin tulumuron ni Festo . . . nga dulaon ang mga kinagamo sa pungsod. Gani gindakop niya ang kalabanan sang mga tulisan, kag madamo sa iya mga nadakpan ang iya ginpapatay.” Sang gobernador sia, nagpatindog ang mga Judiyo sing pader para indi makita ni Hari Agripa ang nagakatabo sa templo. Sang primero, nagmando si Festo nga gub-on ini. Pero sa pangabay sang mga Judiyo, gintugutan niya sila sang ulihi nga dal-on ini nga kaso sa emperador sang Roma nga si Nero.

Posible nga ginpadakop ni Festo ang mga kriminal kag ang mga rebelde. Pero sa handum niya nga mangin maayo ang iya kaangtanan sa mga Judiyo, ginapaiway niya kon kaisa ang hustisya, pareho sang ginhimo niya kay Pablo.

SI HARI HERODES AGRIPA II

Ang Agripa nga ginpatuhuyan sa Binuhatan kapitulo 25 amo si Hari Herodes Agripa II, ang apo sa tuhod ni Herodes nga Daku kag anak ni Herodes nga naghingabot sa kongregasyon sa Jerusalem sang nagligad nga 14 ka tuig. (Binu. 12:1) Si Agripa amo ang katapusan nga prinsipe sang mga Herodes.

Si Hari Herodes Agripa II.

Sang mapatay ang iya amay sang 44 C.E., ara sa Roma ang 17 anyos nga si Agripa kay ginatudluan sia sa palasyo sang Romano nga emperador nga si Claudio. Para sa mga manuglaygay sang emperador, bata pa si Agripa para panublion ang ginharian sang iya amay, gani ginbuslan anay sia sang isa ka Romano nga gobernador. Pero bisan pa sa sini, si Flavius Josephus nagsiling nga samtang sa Roma pa si Agripa, sia gihapon ang representante sang mga Judiyo.

Sang mga 50 C.E., ginhimo ni Claudio si Agripa nga hari sa Chalcis kag sang 53 C.E., sa Iturea, Traconite, kag Abilinia. Ginpadumala man si Agripa sa templo sa Jerusalem, kag may awtoridad sia nga magtangdo sang mataas nga mga saserdote sang mga Judiyo. Ginpalapad pa gid ni Nero nga nagbulos kay Claudio ang ginharian ni Agripa kag ginlakip sa sini ang bahin sang Galilea kag Perea. Sang nakigkita sia kay Pablo, ara sa Cesarea si Agripa upod sa iya utod nga si Bernice, nga nagbulag sa iya bana nga hari sang Cilicia.—Binu. 25:13.

Sang 66 C.E., sang wala magmadinalag-on ang mga panikasog ni Agripa nga pauntaton ang pagrebelde sang mga Judiyo sa Roma, ginhingabot sia mismo sang mga rebelde, gani napilitan sia nga magdampig sa mga Romano. Sang napauntat sang mga Romano ang pagrebelde sang mga Judiyo, ginpadyaan sia sing dugang nga mga teritoryo sang bag-o nga emperador nga si Vespasian.

a Tan-awa ang kahon nga “Ang Romano nga Gobernador nga si Porcio Festo.”

b Ang “lingkuran nga hukmanan” isa ka pulungkuan nga ginabutang sa plataporma. Bangod sini, pamatyag sang mga tawo sigurado gid kag indi mabali ang desisyon sang hukom. Si Pilato nagpungko sa lingkuran nga hukmanan sang ginbinagbinag niya ang mga akusasyon kay Jesus.

c Tan-awa ang kahon nga “Pag-apelar Para sa Matuod nga Pagsimba Subong.”

d Tan-awa ang kahon nga “Si Hari Herodes Agripa II.”

e Bilang Cristiano, ginbaton ni Pablo nga si Jesus ang Mesias. Pero para sa mga Judiyo nga nagsikway kay Jesus, apostata si Pablo.—Binu. 21:21, 27, 28.

f Parte sa mga ginsiling ni Pablo nga naglakbay sia sang “udtong-adlaw,” ang isa ka scholar sa Biblia nagsiling: “Kon wala nagasako ang nagalakbay, mapahuway sia kon udto. Gani makita naton nga grabe gid ang panikasog ni Pablo nga manghingabot.”

    Hiligaynon Publications (1980-2025)
    Mag-log Out
    Mag-log In
    • Hiligaynon
    • I-share
    • Mga preference
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mga Kasugtanan sa Paggamit
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Mag-log In
    I-share