Ang Pagtamod sang Biblia

San-o Makabig nga Nagakaigo ang Pagpangapin sa Kaugalingon?

NAKABUGTAW ka sang tungang-gab-i bangod hinali nga may nagkalas. May nabatian ka nga mga tapaktapak. Ginaransak ang inyo balay. Nagakubakuba ang imo dughan bangod sa kakulba kag indi ka mapahamtang kon ano ang himuon.

Ini nga sitwasyon mahimo matabo sa tanan. Ang krimen wala lamang nagakatabo sa pila ka pungsod ukon mga siudad. Bangod sang kahadlok sa krimen, madamo ang nagaamlig sang ila kaugalingon paagi sa pagbakal sang armas ukon pagtuon sing karate. Ang pila ka gobierno naghimo sing mga kasuguan nga nagapahanugot sa ila mga pumuluyo nga pangapinan ang ila kaugalingon paagi sa paggamit sing mga pamaagi nga mahimo makapatay sa manug-atake. Apang ano ang ginasiling sang Biblia? Nagakaigo bala nga maggamit sing puersa agod pangapinan ang imo kaugalingon ukon ang imo pamilya?

Ginadumtan sang Dios ang Kasingki

Ginapakamalaut sang Biblia ang kasingki kag yadtong mga nagahimo sini. Ang salmista nga si David nagsiling tuhoy kay Jehova nga Dios: “Ginadumtan gid Niya ang nagahigugma sa kasingki.” (Salmo 11:5, NW) Ginhukman sang Dios ang pila ka pungsod sang una, lakip na ang iya pinili nga katawhan, bangod sang ila kasingki kag pagpatulo sing dugo. (Joel 3:19; Miqueas 6:12; Nahum 3:1) Bisan gani ang di-hungod nga pagkapatay sang isigkatawo bangod sang pagpatumbaya ukon indi paghalong, ginakabig gihapon nga mabug-at nga sala sa idalom sang Kasuguan nga ginhatag sa Israel.​—Deuteronomio 22:8.

Ang Biblia nagalaygay sa kada isa nga likawan ang posible nga mga di-paghangpanay paagi sa pagpakighidait adlaw-adlaw. Masami nga ginabangdan sang inaway ang pagbayluhanay sang masakit nga mga tinaga. Ang Biblia nagasiling: “Sa kakulang sang gatong magapalong ang kalayo; kag diin wala sing palalibak, nagauntat ang pagsinuay.” (Hulubaton 26:20) Ang pagkakalmado masami nga nagadula sang kaakig kag nagapugong sang pagbangigay. Si apostol Pablo nagsulat: “Kon mahimo, tubtob sa masarangan ninyo, magpakighidait sa tanan nga tawo.”​—Roma 12:18.

Kon Yara Ka sa Katalagman

Ang pagpakighidait wala nagagarantiya nga indi ka na mabiktima sang krimen. Ang matutom nga mga alagad ni Jehova sa bug-os nga maragtas nangin biktima man sang masingki nga krimen. (Genesis 4:8; Job 1:14, 15, 17) Kon masumalang mo ang isa ka armado nga kawatan, ano ang dapat mo himuon? Ang laygay ni Jesus: “Indi pagbalusi ang malauton.” (Mateo 5:39) Nagdugang pa sia: “Kon may magkuha sang imo kunop, indi paghawiri ang imo nasulod nga panapton.” (Lucas 6:29) Wala ginpalig-on ni Jesus ang paggamit sang mga armas agod amligan ang materyal nga pagkabutang. Kon armado ang kawatan, ang maalam nga tawo indi mangalag-ag sa paghatag sang iya mga pagkabutang. Mas labi nga importante ang kabuhi sangsa malahalon nga mga pagkabutang!

Apang, paano naman kon ang kabuhi mismo ang nabutang sa katalagman? Ang sugo nga ginhatag sang Dios sa dumaan nga Israel makapaathag tuhoy sini. Kon sa adlaw natabo ang pagpangawat kag napatay ang kawatan bangod sang pagpangapin sang tagbalay, kasuhan ang tagbalay sing pagpatay sang tawo. Ini bangod indi man kamatayon ang silot sa pagpangawat, kag mahimo kuntani makilala ang kawatan kag silutan suno sa kasuguan. Apang, kon sa gab-i ini natabo, kag ang nangransak napatay, mahilway ang nakapatay sa rason nga mabudlayan sia sa paghibalo kon ano ang ginahimo kag tuyo sang nagsulod. Ang tagbalay makatarunganon nga makahinakop nga yara sa katalagman ang iya pamilya gani pangapinan niya ini.​—Exodo 22:2, 3.

Ginapakita sang Biblia nga sarang pangapinan sang isa ang iya kaugalingon ukon pamilya kon atakehon sila. Mahimo niya sanggon, punggan, ukon lipungon ang manug-atake agod indi na makahalit. Ang tuyo amo nga punggan ukon pauntaton ang pag-atake. Sa sini nga sitwasyon, kon ang nag-atake nasamaran sing grabe ukon napatay, ang iya kamatayon aksidente lang kag indi hungod.

Ang Pinakamaayo nga Pangamlig

Sing maathag, may mga kahimtangan nga nagakaigo ang pagpangapin sa kaugalingon. May kinamatarong ang mga tawo nga amligan ang ila kaugalingon kag pamilya batok sa katalagman. Kon imposible ang paglikaw, wala sing kasuguan sa Biblia nga nagadumili sa isa nga pangapinan sing nagakaigo ang iya kaugalingon. Apang, ang pinakamaayo nga himuon amo nga likawan ang mga sitwasyon nga magabutang sa aton sa ital-ital.​—Hulubaton 16:32.

Ang Biblia nagapalig-on sa aton nga ‘pangitaon ang paghidait kag tinguhaan nga ipakita ini’ sa tanan nga bahin sang aton kabuhi. (1 Pedro 3:11) Isa ini ka praktikal nga panugda nga makaamot gid sa malinong nga kabuhi.

NAMANGKOT KA BALA?

◼ Ngaa dapat naton likawan ang kasingki?​—Salmo 11:5.

◼ Ano ang pinakamaayo nga himuon mo kon puersahon nga kuhaon ang imo materyal nga pagkabutang?​—Hulubaton 16:32; Lucas 12:15.

◼ Ano dapat ang mangin panimuot mo kon may di-paghangpanay agod malikawan ang katalagman?​—Roma 12:18.

[Blurb sa pahina 11]

Ginapakita sang Biblia nga sarang mapangapinan sang isa ang iya kaugalingon ukon pamilya kon yara ini sa katalagman