PAGSUGOD sang tuig 2017, may masubo nga proklamasyon ang mga nagatuon sa siensia. Sang Enero, gindeklarar sang grupo sang mga sientipiko nga ang kalibutan malapit na lang gid maguba. Gingamit sang mga sientipiko ang Doomsday Clock para ipakita nga malapit na gid maguba ang kalibutan. Ginpaabante nila ini sing 30 segundos. Gani duha na lang ka minuto kag tunga antes magtungang-gab-i sa Doomsday Clock—nga amo ang pinakamalapit nga tion sa pagkaguba sang kalibutan sa sulod sang sobra 60 ka tuig!

Sa 2018, ginaplano sang mga sientipiko nga usisaon liwat kon daw ano na kita ka lapit sa katapusan sang kalibutan. Ang Doomsday Clock bala magapakita gihapon nga malapit na ang grabe nga pagkaguba sang kalibutan? Ano sa banta mo? Maguba bala ang kalibutan? Mahimo nga nabudlayan ka sa pagsabat sina nga pamangkot. Kay man, bisan ang mga eksperto indi palareho ang opinyon sa sini. Indi tanan nagapati nga maguba ang kalibutan.

Ang matuod, minilyon ang nagapati sa maayo nga palaabuton. May mga ebidensia sila kuno nga nagapakita nga ang katawhan kag ang aton planeta magapabilin sing dayon kag mangin maayo pa ang aton pagkabuhi. Masaligan bala ina nga ebidensia? Maguba bala ang kalibutan ukon indi?

KON nakulbaan ka ukon nahadlok bangod sa malain nga mga balita, wala ka nagaisahanon. Sang 2014, si Barack Obama, nga presidente anay sang Estados Unidos, nagsiling nga bangod sang malain nga mga ginareport sa media, madamo ang naghinakop “nga ang aton kalibutan nagalala . . . na gid kag indi na mapunggan ang pagkaguba sini.”

Pero, wala madugay pagkatapos niya ina mahambal, mainayuhon niya nga ginsugid ang mga estratehiya sa pagsolbar sa mga problema subong sa kalibutan. Ginatawag niya ang mga tikang nga ginahimo sang gobierno nga “maayong balita” kag nagsiling nga “nagalaum gid” sia kag “positibo.” Buot silingon, nagapati sia nga paagi sa mga panikasog sang tawo masolusyunan ang problema sang kalibutan para malikawan ang pagkaguba sini.

Madamo man ang nagalaum pareho sa iya. Halimbawa, ang pila nagasalig sa siensia, nga nagapromisa nga ang madasig nga pag-uswag sang teknolohiya amo ang magakay-o sang kalibutan. Ang isa ka eksperto sa teknolohiya nagasalig gid nga sa tuig 2030, “ang aton teknolohiya mangin linibo ka beses nga mas maayo kag sa tuig 2045, mangin minilyon ka beses ini nga mas maayo.” Nagsiling pa sia: “Maayo gid ang ginahimo naton. Bisan pa nagalala ang aton mga problema, mas madasig kita nga nakakita sing mga solusyon sa sini.”

Daw ano kalala ang kahimtangan sang kalibutan subong? Malapit na gid bala maguba ang kalibutan? Bisan pa ang pila ka sientipiko kag mga pulitiko nagasiling nga mangin maayo ang palaabuton, madamo gihapon ang indi sigurado sa sini. Ngaa?

MGA ARMAS NGA MAKAPATAY SANG MADAMO NGA TAWO. Bisan pa nagapanikasog ang United Nations kag ang iban nga organisasyon nga dulaon ang nuklear nga mga armas, napaslawan sila gihapon. Sa baylo, may mga lider nga wala nagasapak sang kasuguan parte sa pagkontrol sang mga armas. Ginapauswag pa gid subong sang mga pungsod ang ila nuklear nga mga armas kag nagahimo sing mas makamamatay pa gid. Kag ang mga pungsod nga wala sing nuklear nga mga armas sadto, makasarang na subong sa pagpatay sang mas madamo nga tawo.

Bangod sa pag-uswag sang nuklear nga mga armas sang mga pungsod mas delikado na gid subong ang kalibutan, bisan sa tion nga may “paghidait.” “Halimbawa, ang mga robot nga gindesinyo nga magpatay nga indi na kinahanglan kontrolon sang tawo, amo gid ang dapat kabalak-an,” paandam sang Bulletin of the Atomic Scientists.

PROBLEMA SA PANGLAWAS. Limitado lang ang mahimo sang siensia kon parte sa aton maayo nga panglawas. Nagadamo na gid ang apektado sang high blood, sobra nga katambukon, polusyon sa hangin, kag pag-abuso sa droga—nga tanan ginatunaan sang balatian. Madamo nga tawo ang nagakapatay bangod sa indi makalalaton nga mga balatian, pareho sang kanser, balatian sa tagipusuon, kag diabetes. Nagadamo man ang nalimitehan bangod sa iban nga balatian, pareho sang balatian sa panghunahuna. Kag sining karon lang madamo ang naapektuhan sang paglapnag sang makamamatay nga mga sakit pareho sang Ebola virus kag Zika virus. Ang punto: Indi masarangan solbaron sang tawo ang problema sa balatian, kag daw wala na sing paglaum nga madula ini!

PAGHALIT SANG TAWO SA PALIBOT. Padayon nga ginahigkuan sang mga pabrika ang atmospera sang duta. Minilyon ka tawo ang nagakapatay bangod sang kontaminado nga hangin.

Ang mga tawo, komunidad, kag ahensia sang gobierno padayon nga nagahaboy sang ila mga basura sa dagat, pareho sang basura halin sa ospital, higko halin sa agrikultura, plastik, kag iban pa. “Ining makahililo nga mga basura nagahalit sa mga tinuga kag tanom sa dagat, subong man sa mga tawo nga nagakaon sing kontaminado nga mga pagkaon halin sa dagat,” paathag sang Encyclopedia of Marine Science.

Nagakaubusan man kita sang tab-ang nga tubig. Ang isa ka British nga awtor sa siensia nga si Robin McKie nagpaandam: “Ang kalibutan nagaatubang sang krisis sa tubig nga magaapektar sa tanan.” Gin-aku sang mga pulitiko nga ang daku nga balasulon sa kakulang sang tubig amo ang tawo kag nagaresulta ini sa serioso nga problema.

PAGHALIT SANG KINAUGALI SA TAWO. Ang mga bagyo, buhawi, linog, kag iban pa nga kalamidad, nagaresulta sa grabe nga pagbaha, pagkatiphag sang mga duta, kag iban pa nga kahalitan. Mas nagadamo na gid ang mga tawo nga napatay ukon nahalitan sining mga kalamidad. Ang pagtuon sang U.S. National Aeronautics and Space Administration nagsiling nga sa ulihi mas daku ang posibilidad nga may “mabaskog pa gid nga mga bagyo, makamamatay nga init, kag mas grabe nga pagbaha kag tig-ilinit.” Mapapas bala ang katawhan bangod sini nga mga kalamidad?

Mahimo madamo ka pa sing mapensaran nga pareho sini nga katalagman. Pero, indi ka makakita sing sabat parte sa palaabuton paagi sa pag-usisa sa tanan nga malain nga nagakatabo subong. Mahimo magsiling ang iban nga pareho lang ini sa pagpamati sa mga pulitiko kag mga sientipiko. Pero pareho sang ginsambit sa nagligad nga artikulo, madamo ang nakasapo sang makapakumbinsi nga mga sabat parte sa kahimtangan sang kalibutan kag sa palaabuton. Diin makita ina nga mga sabat?

Halimbawa, binagbinaga ang masunod nga mga tagna sa Biblia:

• “Magailinaway ang mga pungsod kag subong man ang mga ginharian, kag may kakulang sa pagkaon kag mga linog sa nagkalainlain nga mga lugar.”—Mateo 24:7.

• “Sa katapusan nga mga adlaw magaabot ang makahalanguyos nga mga tion nga mabudlay atubangon. Kay ang mga tawo mangin mahigugmaon sa kaugalingon, mahigugmaon sa kuarta, bugalon, matinaastaason, manugpasipala, indi matinumanon sa mga ginikanan, indi mapinasalamaton, indi mainunungon, indi mapinalanggaon, indi magsugot sa bisan ano nga kasugtanan, mabinutangbutangon, wala sing pagpugong sa kaugalingon, mabangis, wala sing gugma sa kon ano ang maayo, maluib, matig-a sing ulo, nagapahambog, mahigugmaon sa kinasadya sa baylo nga mahigugmaon sa Dios.”—2 Timoteo 3:1-4.

Ginalaragway sini nga mga tagna ang isa ka kalibutan nga mahimo magsiling ang iban nga dali na lang maguba. Gani, makasiling kita nga maguba gid man ang kalibutan—kon tawo lang ang saligan. Suno sa Biblia, wala sing kaalam kag gahom ang tawo para solbaron sing permanente ang problema sa kalibutan. Ginapadaku ini sa masunod nga mga bersikulo:

• “May dalanon nga daw husto sa pagtamod sang tawo, apang ang padulungan gali sini kamatayon.” —Hulubaton 14:12.

• “Ginagamhan sang tawo ang iya isigkatawo sa iya kahalitan.” —Manugwali 8:9.

• “Wala sing ikasarang ang tawo sa pagtuytoy sang iya tikang.” —Jeremias 10:23.

Kon padayunon sang tawo kon ano lang ang gusto nila himuon sa kalibutan, mahimo maguba gid ini. Pero indi ini matabo! Ngaa? Amo ini ang ginasiling sang Biblia:

• “Ginpasad [sang Dios] sing malig-on ang duta sa mga sadsaran sini; indi ini matay-ug sa nahamtangan sini tubtob sa wala sing katubtuban.”—Salmo 104:5.

• “Ang isa ka kaliwatan nagataliwan kag ang isa ka kaliwatan nagaabot; apang ang duta nagapabilin tubtob sa wala sing katubtuban.”—Manugwali 1:4.

• “Ang mga matarong magapanubli sang duta, kag magapuyo sila sa sini sa wala sing katubtuban.”—Salmo 37:29.

• “Mangin bugana ang mga uyas sa duta; sa putukputukan sang kabukiran magahapayhapay ini.”—Salmo 72:16.

Ini nga mga panudlo sa Biblia nagahatag sing maathag nga mga sabat. Ang mga tawo indi mapapas bangod sa polusyon, kakulang sing pagkaon kag tubig, ukon sa paglapnag sang balatian. Indi maguba ang kalibutan bangod sa nuklear nga inaway. Ngaa? Kontrolado sang Dios ang palaabuton sang aton planeta. Matuod, gintugutan sang Dios ang mga tawo nga gamiton ang ila kahilwayan sa pagdesisyon. Pero anihon nila ang resulta sang ila mga desisyon. (Galacia 6:7) Ang kalibutan indi pareho sa isa ka tren nga indi na makontrol kag sa ulihi maguba. May ginbutang ang Dios nga mga limitasyon kon diin lang asta ang halit nga mahimo sang tawo sa ila kaugalingon.—Salmo 83:18; Hebreo 4:13.

Pero indi lang amo sina ang himuon sang Dios. Paluntaron niya ang “bugana nga paghidait.” (Salmo 37:11) Ang positibo nga paglaum nga ginpaathag sa sini nga artikulo pila lamang sa ginalauman sang minilyon ka Saksi ni Jehova nga natun-an nila sa Biblia.

Ang mga Saksi ni Jehova isa ka bug-os kalibutan nga komunidad sang mga lalaki kag babayi nga lainlain ang edad kag ginhalinan. Ginasimba nila ang lamang matuod nga Dios, nga suno sa Biblia ang ngalan amo si Jehova. Wala sila nahadlok sa palaabuton bangod ang Biblia nagasiling: “Amo ini ang ginasiling ni Jehova, ang Manunuga sang langit, ang matuod nga Dios, ang Manughimo sang duta, ang nagtukod sini nga malig-on, nga wala nagtuga sini sa wala sing pulos, kundi nagbuhat sini agod puy-an: ‘Ako si Jehova, kag wala na sing iban pa.’”—Isaias 45:18.