Diin ini naghalin?

“Ginbaton sang Cristiano nga mga pilosopo ang pagpati sang mga Griego nga ang kalag indi mapatay. Nagapati man sila nga sang ginpanamkon ang isa ka tawo, ginhimuan sia sang Dios sing kalag kag ginbutang ini sa sulod sang iya lawas.—The New Encyclopædia Britannica (1988), Volume 11, pahina 25.

Ano ang ginasiling sang Biblia?

“Ang kalag nga nagapakasala mapatay.”—Ezequiel 18:4.

Sang gintuga ang una nga tawo, ang Biblia nagsiling: “Ang GINOONG Dios naghimo sang tawo gikan sa yab-ok sang duta, kag naghuyup sa iya ilong sang ginhawa sang kabuhi; kag ang tawo nanginbuhi nga kalag.”—Genesis 2:7.

Ang Hebreong tinaga nga neʹphesh, nga gin-translate “kalag,” nagakahulugan sing ‘isa ka tinuga nga nagaginhawa.’ Sang gintuga ang una nga tawo nga si Adan, wala sia ginhatagan sang Dios sing kalag nga indi mapatay, kundi ginhatagan sia sing puersa sang kabuhi nga ginasustenir paagi sa pagginhawa. Gani, ginapakita sang Biblia nga ang “kalag” amo ang buhi nga tawo. Kon kuhaon sang Dios ang puersa sang kabuhi, mapatay ang kalag.—Genesis 3:19; Ezequiel 18:20.

Ang panudlo nga ang kalag indi mapatay nagapautwas sing mga pamangkot: Diin nagakadto ang kalag kon mapatay ang tawo? Ano ang nagakatabo sa kalag sang mga malauton? Sang ginbaton sang nagapangangkon nga mga Cristiano ining butig nga panudlo, nagdul-ong ini sa pagpati sa isa naman ka butig nga panudlo—ang kalayuhon nga impierno.

Basaha ini nga mga teksto: Manugwali 3:19; Mateo 10:28; Binuhatan 3:23

Diin ini naghalin?

“Sa tanan nga Griegong pilosopo, si Plato ang may daku nga impluwensia kon ngaa ginapatihan subong ang impierno.”​—Histoire des enfers (The History of Hell), ni Georges Minois, pahina 50.

“Sugod sang tungatunga sang ikaduha nga siglo AD, naghunahuna ang mga Cristiano nga gintudluan sang Griegong pilosopiya nga dapat ipahisanto nila ang ila pagtuo sa mga pagpati sang mga Griegong pilosopo. . . . Para sa ila, ang pinakamaayo nga pilosopiya amo ang Platonismo [mga panudlo ni Plato].”—The New Encyclopædia Britannica (1988), Volume 25, pahina 890.

“Ginatudlo sang Simbahan nga may impierno. Pagkapatay sang mga tawo nga nakahimo sing grabe nga sala, ang ila kalag nagadiretso dayon sa impierno kag ginapaantos sa ‘walay katapusan nga kalayo.’ Sa impierno, indi na gid nila makaupod ang Dios, kag amo ini ang pinakagrabe nga silot.”—Catechism of the Catholic Church, 1994 nga edisyon, pahina 270.

Ano ang ginasiling sang Biblia?

“Kay ang buhi nakahibalo nga mapatay sila, apang ang patay wala makahibalo sang bisan ano, . . . kay sa Sheol nga imo ginakadtoan walay buluhaton ukon pahito ukon ihibalo ukon kaalam.”—Manugwali 9:5, 10.

Ang Hebreong tinaga nga Sheol, nga nagapatuhoy sa “lugar sang mga patay,” gin-translate nga “impierno” sa iban nga Biblia. Ano ang ginapakita sini nga teksto sa kahimtangan sang mga patay? Nagaantos bala sila sa Sheol para bayaran ang ila mga sala? Wala, kay ‘wala sila makahibalo sang bisan ano.’ Amo nga sang nag-antos sing grabe nga balatian ang patriarka nga si Job, nagpakitluoy sia sa Dios: “Kabay pa kuntani nga tagoon mo ako sa Sheol.” (Job 14:13) Ngaa abi mangabay si Job nga taguon sia sa Sheol ukon impierno, kon ginapaantos diri sing dayon ang mga tawo? Ginapakita sini nga teksto nga ang impierno isa ka kinaandan nga lulubngan sang katawhan kag wala diri sing bisan ano pa nga hilikuton.

Rasonable gid nga ang impierno isa lamang ka lulubngan kay nahisanto ini sa ginasiling sang Kasulatan. Bisan ano pa ka grabe ang sala sang isa ka tawo, mabatas ayhan sang mahigugmaon nga Dios nga paantuson sia sing walay katapusan? (1 Juan 4:8) Kon ang kalayuhon nga impierno isa ka butig nga panudlo, ti kamusta naman ang panudlo nga ang tanan nga maayo nga tawo mapalangit?

Basaha ini nga mga teksto: Salmo 146:3, 4; Binuhatan 2:25-27; Roma 6:7, 23

Diin ini naghalin?

Sang mapatay ang mga apostoles ni Jesus, ang mga Amay sang Simbahan amo na ang may daku nga impluwensia sa doktrina sang Cristianismo sugod sang ikaduha nga siglo C.E. Ang New Catholic Encyclopedia (2003), Volume 6, pahina 687, nagkomento sa ila mga panudlo: “Ginatudlo nila nga kon mapatay ang isa, ang iya kalag nagagua sa lawas kag nagakadto sa langit sa tapos nga matinluan sia sa iya mga sala.”

Ano ang ginasiling sang Biblia?

“Malipayon ang mga malulo, kay magapanubli sila sang duta.”—Mateo 5:5.

Bisan pa ginsaaran ni Jesus ang iya mga disipulo nga ‘magahanda sia sang duog’ para sa ila sa langit, ginpakita niya nga indi tanan nga matarong mapalangit. (Juan 3:13; 14:2, 3) Indi bala nga nangamuyo sia nga ang kabubut-on sang Dios matuman “sa duta, subong sang sa langit”? (Mateo 6:9, 10) Ang matuod, may duha ka paglaum ang mga matarong. Ang pila sa ila magagahom upod kay Cristo sa langit, pero ang kalabanan magakabuhi sing walay katapusan sa duta.—Bugna 5:10.

Sang ulihi, nagbag-o ang pagtamod sang simbahan sa ila papel sa duta. Ano ang resulta sini? “Amat-amat nga ginbuslan sang simbahan ang papel sang Ginharian sang Dios,” siling sang The New Encyclopædia Britannica. Ginpabakod sang simbahan ang ila gahom kag impluwensia paagi sa pag-entra sa pulitika. Wala nila gintuman ang ginsiling ni Jesus sa iya mga sumulunod nga dapat “indi [sila] bahin sang kalibutan.” (Juan 15:19; 17:14-16; 18:36) Bangod sa impluwensia sang Romanong Emperador nga si Constantino, gin-islan sang simbahan ang pila nila ka panudlo. Ang isa sa sini may kaangtanan sa kon ano gid ang Dios.

Basaha ini nga mga teksto: Salmo 37:10, 11, 29; Juan 17:3; 2 Timoteo 2:11, 12

Diin ini naghalin?

“Ginapatihan nga ang doktrina sang Trinidad ginhimuhimo lang sang ulihi nga bahin sang ikap-at nga siglo. Mahimo nga matuod ini . . . Antes sang ulihi nga bahin sang ikap-at nga siglo, ang ideya nga ‘tatlo ka Persona sa isa ka Dios’ wala sing malig-on nga basihan, wala ginabaton, kag wala pa ginatuuhan sang mga Cristiano.”—New Catholic Encyclopedia (1967), Volume 14, pahina 299.

“Ang Konsilyo sang Nicaea nagtipon sang Mayo 20, 325 [C.E.]. Si Constantino mismo ang nagdumala sa paghambalanay kag nagrekomendar . . . nga ibutang sa kredo sang konsilyo ang importante nga ideya tuhoy sa kaangtanan ni Cristo sa Dios, ‘nga si Cristo kag ang Amay isa lang.’ . . . Bangod nahadlok sa emperador ang mga obispo, ginpirmahan nila ang kredo bisan pa madamo sa ila ang indi pabor sa sini. Duha lang ang wala nagpirma.”—Encyclopædia Britannica (1970), Volume 6, pahina 386.

Ano ang ginasiling sang Biblia?

Si Esteban “nga puno sang balaan nga espiritu, nagtulok sa langit kag nakita niya ang himaya sang Dios kag si Jesus nga nagatindog sa tuo sang Dios, kag sia nagsiling: ‘Yari karon! Nakita ko ang langit nga nabuksan kag ang Anak sang tawo nga nagatindog sa tuo sang Dios.’”—Binuhatan 7:55, 56.

Ano ang ginapakita sini nga palanan-awon? Bangod napuno si Esteban sang balaan nga espiritu, nakita niya si Jesus nga “nagatindog sa tuo sang Dios.” Gani, maathag nga sang ginbanhaw si Jesus sa langit, indi sia nangin Dios, kundi tuhay nga espiritu nga persona. Sa sini nga tion, wala sing may ginsambit nga ikatlo nga persona nga kaupod sang Dios. Bisan pa madamo ang nangita sing mga teksto agod suportahan ang doktrina sang Trinidad, ang Dominican nga pari nga si Marie-Émile Boismard nagsulat sa iya libro nga À l’aube du christianisme—La naissance des dogmes (At the Dawn of Christianity—The Birth of Dogmas): “Ang panudlo nga may tatlo ka persona sa isa ka Dios . . . indi gid mabasa bisan diin sa Bag-ong Testamento.”

Ginpalapnag ni Constantino ini nga doktrina para dulaon ang pagbangigay sa sulod sang Simbahan sang tungatunga sang ikap-at nga siglo. Pero, nagresulta ini sa isa pa ka palaligban: Si Maria bala nga iloy ni Jesus, amo ang “Iloy sang Dios?”

Basaha ini nga mga teksto: Mateo 26:39; Juan 14:28; 1 Corinto 15:27, 28; Colosas 1:15, 16