Manau Karana be mai Anina Bada
“Manau taudia ese aonega idia davaria noho.”—AON. 11:2.
1, 2. Dahaka dainai guna ia manau tauna be Dirava ese ia dadaraia? (Laulau ginigunana herevalaia.)
IDAUNEGAI Israela ena King Saulo ia lohia matamaia neganai, ia be manau tauna bona taunimanima ese ia idia matauraia. (1 Sam. 9:1, 2, 21; 10:20-24) To gabeai, ia ese hekokoroku karadia momo ia karaia. Dirava ena peroveta tauna Samuela be Gilegala dekenai ia ginidae haraga lasi dainai, Saulo be ia naria lasi. Pilistia taudia be tuari totona idia hegaegae, bona Israela taudia be Saulo idia rakatania noho. Reana ia laloa, ‘Gau ta lau karaia haraga be namo.’ Unai dainai Dirava dekenai gabua boubouna ia henia, to ia be maoro lasi unai ia karaia totona. Bona Iehova be ia moale lasi.—1 Sam. 13:5-9.
2 Samuela be Gilegala ai ia ginidae neganai, ia ese Saulo ia sisiba henia. Saulo be unai sisiba ia abia dae lasi, to ekskius herevadia ia gwauraia, ma ta dekenai kerere ia atoa, bona ia karaia kara ia laloa bada lasi. (1 Sam. 13:10-14) Unai murinai Saulo be kerere momo ia karaia, unai dainai iena king dagina bona danu Iehova ena lalonamo ia haboioa. (1 Sam. 15:22, 23) Ena be matamanai Saulo ena mauri be ia namo, to ena mauri dokonai dika bada ia davaria.—1 Sam. 31:1-6.
3. (a) Momo ese manau karana be edena bamona idia laloa? (b) Edena henanadai do ita haerelaidia?
3 Inai kara helulu tanobadana ai, momo idia ura ma haida idia hereaia, unai amo idia kwalimu diba. Unai idia karaia neganai, idia be manau karana idia hahedinaraia lasi. Hegeregere, tau ta, guna ia be muvi karaia tauna, to hari ia be minista ta, ia gwau: “Lau dekenai manau karana be anina lasi, bona lau mamia unai kara do lau hahedinaraia diba lasi.” To dahaka dainai manau karana be mai anina bada? Manau karana be dahaka, bona ia be edena kara amo ia idau? Bona hekwakwanai ita davaria neganai, edena dala ai manau karana ita hahedinaraia noho diba? Inai stadi ai ita ese henanadai ginigunadia rua do ita haerelaia. Henanadai ihatoina be stadi gabena ese do ia haerelaia.
DAHAKA DAINAI MANAU KARANA BE MAI ANINA BADA?
4. Hekokoroku ena anina be dahaka?
4 Baibel ese manau karana bona hekokoroku karana ena idau ia herevalaia. (Aonega Herevadia 11:2 duahia.) Davida ese Iehova ia noia ia ‘do ia durua, vadaeni iena hekokoroku dainai, kara dika do ia karaia lasi.’ (Sal. 19:13) “Hekokoroku” ena anina be dahaka? Diksenari ta ia gwau, bema ta be ia kara haraga eiava hemataurai lasi dalanai kara ta ia karaia, to ia be maoro lasi unai ia karaia totona, ia be ia hekokoroku. Ita be ita goevadae lasi dainai, nega haida ita hekokoroku. King Saulo ena haheitalai amo ita dibaia gauna be inai, bema ita sibona eda diba dekenai ita tabekau, Dirava ena lalonamo ita haboioa diba. Salamo 119:21 ese Iehova be inai bamona ia herevalaia: “Oi ese hekokoroku taudia oi gwau henia noho.” Dahaka dainai?
5. Dahaka dainai hekokoroku karana be dika herea?
5 Hekokoroku karana be dika herea, ia be kerere maragina ta sibona lasi. Gau ginigunana be inai, bema manau karana ita hahedinaraia lasi, ita be iseda Siahu Ibounai Diravana, Iehova, ita hanamoa lasi. Gau iharuana, bema ita laloa ita ese ma haida ita hereaia, unai ese hepapahuahu ia havaraia diba. (Aon. 13:10) Bona gau ihatoina, bema ita laloparara ita be ita hekokoroku, do ita hemarai diba. (Luka 14:8, 9) Hekokoroku karadia edia dokona be dika sibona. To Baibel ese ia hahedinaraia bamona, manau karana ese namo ia havaraia diba.
MANAU KARANA BE DAHAKA?
6, 7. Manau karana be dahaka?
6 Baibel ese ia hahedinaraia manau tauna be ia hekokoroku lasi. (Fili. 2:3) Oibe, manau tauna be sibona ena diba bona goada ia lalopararalaia, iena kerere ia gwauraia hedinarai, bona ma haida edia lalohadai ia abia dae. Manau karana ese Iehova ia hamoalea.
7 Danu, Baibel ese ia hahedinaraia manau tauna be ia sibona ia diba namonamo bona ia diba gau haida be ia sibona ese ia karaia diba lasi. Heberu toretoredia ese ia hahedinaraia, bema ta be unai ia diba, ma haida ia kara henia dalana amo unai do ia hahedinaraia.
8. Hekokoroku ena toana haida be dahaka?
8 Iseda lalohadai bona kara amo edena bamona ita hahedinaraia diba ita be ita hekokoroku? Hekokoroku ena toana haida be inai: Reana ita sibona eiava ita abia gaukarana ita laloa bada (Roma 12:16); dala kereredia amo ma haida edia lalona ita veria ita idia tura henia totona (1 Tim. 2:9, 10); eiava reana iseda gaukara, turadia, o sibona iseda laloa dalana hegeregerena abia hidi ita karaia. (1 Kor. 4:6) Unai bamona ita karaia neganai, ita hahedinaraia ita be ita hekokoroku, herevana unai ita diba lasi.
9. Dahaka dainai haida be idia hekokoroku? Baibel ena sivarai ta gwauraia.
9 Ta ia hekokoroku diba, bema ia be tauanina ena ura gaudia ia tahua matamaia. Momo idia hekokoroku, badina idia be sibodia idia laloa bada, idia mama, bona edia badu idia biagua lasi. Baibel ese ia herevalaia taudia, hegeregere Abesaloma, Usaia, bona Nebukanesa be tauanina ena ura dikadia idia badinaia, bona idia hekokoroku dainai Iehova ese idia ia hahemaraia.—2 Sam. 15:1-6; 18:9-17; 2 Siv. 26:16-21; Dan. 5:18-21.
10. Dahaka dainai ma haida edia kara dainai idia ita hahemaoro henia lasi? Baibel ena sivarai ta gwauraia.
10 To, badina ma haida dainai ta be ia hekokoroku diba. Mani inai Baibel sivaraidia ita laloa: Genese 20:2-7 bona Mataio 26:31-35. Kara dika karaia urana ese Abimeleka bona Petero ia doria dainai idia hekokoroku, a? Eiava idia rua be ia vara gauna idia diba lasi eiava idia hegaegae lasi dainai, idia dekenai unai ia vara, a? Ita be ta ena kudouna ita itaia diba lasi dainai, aonega bona lalokau karana be inai, taunimanima edia kara dainai lalohadai kereredia ita abia haraga lasi.—Iamesi 4:12 duahia.
EMUI GAUKARA KONGRIGEISEN LALONAI
11. Edena dala ma ta ai manau ita hahedinaraia diba? Herevalaia.
11 Manau ita hahedinaraia bema kongrigeisen lalonai ita abia gaukarana ita lalopararalaia. Iehova be gau ibounai ia karaia namonamo Diravana dainai, iena orea lalonai ia ese ita ta ta dekenai gaukara idauidau ia henia. Ena be kongrigeisen lalonai ita ta ta eda gaukara be idauidau, to ita ibounai be mai anina bada. Iehova ena hebogahisi hereadaena dainai, ia ese ita ta ta dekenai harihari gaudia ia henia, hegeregere gau namodia, diba, o aonega. Unai harihari gaudia do ita gaukaralaia Ia ita hanamoa bona ma haida ita durua totona. (Roma 12:4-8) Oibe, Iehova ese ita dekenai ena kohu naria gaukarana ia henia, bona ia diba ita dekenai ia henia gaukarana do ita karaia namonamo.—1 Petero 4:10 duahia.
Iseda gaukara ia idau neganai, Iesu ena haheitalai amo dahaka ita dibaia? (Paragraf 12-14 itaia)
12, 13. Bema nega ta ta ai iseda gaukara ia idau, dahaka dainai ita hoa lasi be namo?
12 To, kongrigeisen lalonai iseda gaukara ia idau diba. Iesu ena haheitalai mani ita laloa. Matamanai, ia be Iehova sibona ida ia noho. (Aon. 8:22) Bena Dirava ida aneru ma haida, guba bona tanobada, bona taunimanima idia havaraia. (Kol. 1:16) To gabeai, Iesu be tanobada ai gaukara matamata ia abia, unai ia vara totona, ia be guna beibi ta bamona ia vara bena ia tubu daekau bona tau badana ai ia lao. (Fili. 2:7) Iesu ese ena mauri ia bouboulaia murinai, ia be guba dekenai ia giroa lou, unai amo lagani 1914 ai ia be Dirava ena Basileia ena King ai ia lao. (Heb. 2:9) Bona unai be nega ginigabena lasi iena gaukara do ia idau. Iesu ena Lagani 1,000 Lohia Negana murinai, ia ese iena Basileia be Iehova dekenai do ia henia hanai, unai amo “Dirava be gau ibounai edia kwarana ai do ia lao.”—1 Kor. 15:28.
13 Unai hegeregerena, reana ita karaia abia hidi dainai, nega ta ta ai iseda gaukara be ia idau diba. Hegeregere, guna oi be singul, to gabeai oi headava, a? Hari oi be mai emu natudia, a? Emu mauri oi haidaua diba ful-taim hesiai gaukara oi karaia totona, a? Unai abia hidi ta ta be mai edia hahenamo bona gaukara. Iseda mauri lalonai gau momo idia idau dainai, unai ese iseda gaukara o ura ia habadaia eiava ia hamaragia diba. Oi be matamata eiava emu mauri lagani ia bada, a? Emu tauanina be ia goada eiava oi gorere momo, a? Iehova ese iena hesiai gaukara lalonai ita ta ta do ia gaukaralaia dalana be nega ibounai ia laloa. Ia diba iseda goada be mai hetoana, unai dainai ita karaia diba gaudia ibounai ia laloa bada.—Heb. 6:10.
14. Edena dala ai manau karana ese ita ia durua diba, iseda gaukara ita moalelaia totona?
14 Iesu be ia abia gaukara ibounai ia moalelaia, bona ita danu be ita karaia gaukara idauidau ita moalelaia diba. (Aon. 8:30, 31) Ia manau tauna be kongrigeisen lalonai ia abia gaukara dainai do ia lalohisihisi lasi. Eiava gabeai do ia abia gaukara o haida ese idia abia noho gaukara namodia dainai do ia lalohekwarahi lasi. To, ia abia gaukara do ia moalelaia, badina unai gaukara be Iehova amo. Bona nega ia hanaia noho lalonai, Iehova ese ma haida dekenai ia henia gaukara ia matauraia. Manau karana ese ita do ia durua ma haida ita matauraia bona durua totona.—Roma 12:10.
MANAU BE EDENA KARA AMO IA IDAU?
15. Gideona ena manau karana amo dahaka ita dibaia?
15 Manau karana dekenai Gideona be haheitalai namona. Iehova ena aneru be Gideona dekenai ia hedinarai neganai, ia be mai manau ida iena bese bona ia sibona ia herevalaia. (Gun. 6:15) Gideona ese Iehova amo ia abia gaukara ia abia dae murinai, gau haida ia karaia unai gaukara ia lalopararalaia namonamo totona, bona Iehova ena heduru ia noia. (Gun. 6:36-40) Gideona be ia gari lasi, to ia naria namonamo bona mai aonega ida ia kara. (Gun. 6:11, 27) Ia abia gaukara dainai, ia laloa lasi ia be ladana bada do ia abia. To, ia abia gaukara ia hagugurua murinai, iena hanua korikori dekenai ia giroa lou.—Gun. 8:22, 23, 29.
16, 17. Manau tauna be gaukara ta ia do abia dae lasi neganai, dahaka ia lalohadailaia guna be namo?
16 To namo lasi ita laloa ita manau ena anina be do ita hekwarahi lasi kongrigeisen lalonai gaukara ma haida ita abia totona. Baibel ese ita ibounai ia hagoadaia ita goada ita lao totona. (1 Tim. 4:13-15) To, unai ena anina be emu gaukara be nega ibounai do ia idau, a? Lasi. Iehova ena heduru amo, iseda gaukara ita karaia namonamo diba bona do ita goada ita lao noho. Dirava ese ita dekenai ia henia diba do ita gaukaralaia noho bona gaukara namodia do ita karaia.
17 Ta be gaukara matamata ia do abia dae lasi neganai, manau karana be do ia tahua namonamo guna ia be dahaka gaukara do ia karaia. Bena mai momokani ida sibona ena noho dalana do ia lalohadailaia. Hegeregere, ia be do ia hegeregere gaukara matamata ia huaia bona mai anina bada gaudia ma haida ia karaia diba danu, a? Gaukara matamata ia abia dae totona, iena gaukara haida be ma haida dekenai do ia haria, a? Bema unai henanadai ta o rua ena haere be, lasi, reana ma ta be do ia hegeregere unai gaukara matamata ia abia dae. Mai guriguri ida sibona tahua namonamo karana ese ita do ia durua, iseda diba bona goada ena hetoana ita laloa totona. Bena mai manau ida do ita gwau, lasi.
18. (a) Gaukara matamata ita abia dae neganai, manau karana be dahaka? (b) Roma 12:3 ese manau tauna be edena bamona ia herevalaia?
18 Gaukara matamata ita abia dae neganai, Gideona ena haheitalai amo ita dibaia gauna be inai, bema Iehova ese ita ia hakaua bona durua, do ita kwalimu. Momokani, Dirava ese ita ia boiria “mai manau danu Dirava danu do ita raka hebou.” (Mika 6:8) Unai dainai gaukara matamata ita abia dae neganai, namona be Iehova ese iena Hereva bona orea amo ita dekenai ia gwauraia herevadia be mai guriguri ida ita laloa. Namona be Iehova ena hakaua daladia ibounai ita badinaia noho. Laloatao, Iehova ia manau dainai, ia ese iseda “ladana ia habadaia,” to unai be iseda diba amo ia vara lasi. (Sal. 18:35) Unai dainai bema mai manau danu Dirava ida ita raka, ita sibona do ita laloa bada eiava laloa maragi lasi.—Roma 12:3 duahia.
19. Dahaka badina idauidau dainai manau karana ita hahedinaraia be namo?
19 Manau tauna ese Iehova dekenai hanamoa ia henia, badina Iehova be iseda Havaraia Tauna bona Guba bona Tanobada edia Lohia Badana. (Apok. 4:11) Manau karana ese ita ia durua kongrigeisen lalonai ita abia gaukara ita moalelaia bona karaia namonamo totona. Ma danu, manau karana ese ita do ia durua ita koikoi lasi totona, bona Iehova ena taunimanima huanai lalotamona do ia noho. Oibe, manau karana ese ita ia hagoadaia ma haida ita laloa guna, ita naria namonamo, bona kara dika badadia ita dadaraia totona. Unai badina idauidau dainai, Dirava ena taunimanima dekenai manau karana be mai anina bada, bona unai kara idia hahedinaraia taudia be Iehova ese ia laloa bada. To hekwakwanai negadiai be edena bamona? Manau karana do ita hahedinaraia noho, a? Stadi gabena ese unai do ia herevalaia.