Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w23 November rau 14-19
  • Oi Abidadama Nega Aukadia ai Iehova ese Oi Do ia Durua

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Oi Abidadama Nega Aukadia ai Iehova ese Oi Do ia Durua
  • Gima Kohorona Iehova Ena Basileia E Herevalaiamu (Stadi)—2023
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • HEKWAKWANAI ESE IUDA TAUDIA EDIA MAURI IA HAIDAUA DALANA
  • DIRAVA ENA URA OI ATOA GUNA
  • IEHOVA DEKENAI EMU ABIDADAMA OI HAGOADAIA DALANA
  • IEHOVA OI ABIDADAMA HENIA NOHO ELA BONA DOKONA
  • Esera Bukana Ena Hereva Badadia
    2006 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2006
  • Oiemu Hadibaia Karana ese Anina Ia Havaraia, A?
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2002
  • Esera be Dirava Ena Taravatu Ia Hadibaia
    Baibel amo Do Oi Dibaia Gaudia
  • “Lau be Umui Dekenai Do Lau Noho”
    2006 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2006
Ma Haida Itaia
Gima Kohorona Iehova Ena Basileia E Herevalaiamu (Stadi)—2023
w23 November rau 14-19

STADI ATIKOL 48

Oi Abidadama Nega Aukadia ai Iehova ese Oi Do ia Durua

“‘Umui goada’ . . . Tuari oreadia edia Iehova ia gwau: ‘Lau be umui ida lau noho.’”—HAG. 2:4.

ANE 118 ‘Emai Abidadama Oi Habadaia’

POINT BADANAa

1-2. (a) Ierusalema ai idia giroa lou Iuda taudia ese idia davaria hekwakwanai be edena dala ai iseda ida ia hegeregere? (b) Iuda taudia ese idia davaria hekwakwanai mani oi gwauraia. (“Hagai, Sekaraia, Bona Esera Edia Nega” maua itaia.)

NEGA haida vaira nega totona oi lalohekwarahi, a? Reana emu moni gaukara oi haboioa bona oi lalohekwarahi emu famili oi naria totona. Gavamani idia heiriheiri, dagedage karadia eiava iseda haroro gaukara idia inai henia dainai, reana emu famili gimaia totona oi lalohekwarahi. Oi be unai hekwakwanai ta oi davaria noho, a? Bema oibe, inai atikol ai do ita itaia Israela taudia be unai bamona hekwakwanai idia davaria neganai, Iehova ese idia ia durua sivaraina ese oi do ia hagoadaia.

2 Iuda taudia be lagani momo lalonai Babulonia ai idia noho bona unai gabu ena taga maurina idia manadalaia. Unai dainai unai tano idia rakatania bona idia diba lasi tanona dekenai do idia lao totona, edia abidadama ia goada be namo. Idia ginidae neganai, tauanina dalanai edia famili naria totona idia hekwarahi. Danu, Parasa Basileiana lalonai hekwakwanai idia vara noho bona edia badinai idia noho besedia ese idia dagedage henidia. Unai gaudia idia vara dainai, haida be Iehova ena dubu helaga haginia lou gaukarana idia laloa bada lasi. Unai dainai, lagani 520 B.C.E. bamona ai, Iehova ese peroveta taudia rua, Hagai bona Sekaraia ia siaia, taunimanima do idia hagoadaia Iehova ena gaukara idia karaia lou totona. (Hag. 1:1; Sek. 1:1) Do ita itaia unai peroveta taudia edia hagoadaia herevadia ese anina namona ia havaraia. To lagani 50 murinai, Ierusalema ai idia giroa lou Iuda taudia idia hagoadaia lou be namo. Dirava ena taravatu ia torea hanai tauna Esera, be Babulonia amo Ierusalema dekenai ia lao, Dirava ena taunimanima do ia hagoadaia Iehova tomadiho henia karana idia laloa bada totona.—Sek. 7:​1, 6.

Hagai, Sekaraia, Bona Esera Edia Nega

Hagai, Sekaraia, bona Esera edia nega ai idia vara gaudia edia taim laini (deita ibounai be B.C.E.). 537: Iuda taudia be Babulonia idia rakatania. 520: Peroveta taudia Hagai bona Sekaraia be Ierusalema ai Israela taudia idia hereva henia. 515: Dubu helaga Ierusalema ai. 484: Kwini Eseta be King Ahasuero ia hereva henia. 468: Esera be kariota amo ia heau. 455: Ierusalema ena magu.

DEIT IBOUNAI B.C.E.

  1. 537: Iuda taudia edia grup ginigunana be Ierusalema dekenai idia giroa

  2. 520: Hagai bona Sekaraia be Ierusalema dekenai idia peroveta

  3. 515: Dubu helaga idia haginia haorea

  4. 484: Xerxes I (Ahasuero) be oda ia henia Iuda taudia idia hamasea totona, to Eseta be kara ta ia karaia

  5. 468: Esera bona grup iharuana be Ierusalema dekenai idia giroa lou

  6. 455: Ierusalema ena magu idia haginia haorea

3. Dahaka henanadai edia haere do ita tahua? (Aonega Herevadia 22:19)

3 Idaunegai, Hagai bona Sekaraia edia peroveta herevadia ese Dirava ena taunimanima ia durua dagedage negadiai Iehova idia abidadama henia totona. Unai hegeregerena, hari edia hereva ese ita do idia hagoadaia, herevana dahaka hekwakwanai ita davaria, Iehova ese ita do ia durua. (Aonega Herevadia 22:19 duahia.) Esera ena haheitalai bona Dirava ena hereva Hagai bona Sekaraia amo ita stadilaia neganai, inai henanadai edia haere do ita davaria: Edena dala ai unai hekwakwanai ibounai ese Ierusalema ai idia giroa lou Iuda taudia edia mauri ia haidaua? Dahaka dainai mauri ia auka neganai, Dirava ena ura ita atoa guna be namo? Edena dala ai hekwakwanai negadiai, Iehova dekenai iseda abidadama ita hagoadaia diba?

HEKWAKWANAI ESE IUDA TAUDIA EDIA MAURI IA HAIDAUA DALANA

4-5. Dahaka dainai Iuda taudia be dubu helaga haginia gaukarana dekenai edia ura ia maragi?

4 Iuda taudia be Ierusalema dekenai idia ginidae neganai, karaharaga gaukara momo idia karaia. Idia ese Iehova ena boubou patana bona dubu helaga ena badina idia haginia. (Esr. 3:​1-3, 10) To, hekwakwanai momo idia davaria neganai, gaukara karaia urana ia maragi. Danu idia ese dubu helaga haginia gaukarana sibona idia karaia lasi, to sibodia edia ruma idia haginia, uma gabu idia karaia bona edia ruma bese idia ubua. (Esr. 2:​68, 70) Ma danu, edia inai taudia ese idia dagedage henidia, dubu helaga haginia gaukara idia hadokoa totona.—Esr. 4:​1-5.

5 Moni ena hekwakwanai bona gavamani idia heiriheiri dainai Iuda taudia edia mauri ia auka. Danu, edia tano be Parasa Basileiana ese ia biagua. Lagani 530 B.C.E. ai, Parasa ena King Kurese ia mase murinai, iena gabu ia abia tauna, Cambyses, be Aigupito tuari henia totona ia lao. Aigupito dekenai ia lao lalonai, iena tuari taudia ese Israela taudia edia aniani, ranu bona ruma idia dadia. Unai ese edia hekwakwanai ia habadaia. Cambyses ena gabu ia abia tauna, King Dariuse No. 1 ia lohia matamaia neganai, Parasa Basileiana ai taunimanima be gavamani idia gwau-edeede henia bona heai momo idia vara. Unai hekwakwanai dainai, Ierusalema dekenai idia giroa lou Iuda taudia momo be idia lalohekwarahi, edena bamona edia famili do idia naria totona. Bona idia haida idia mamia unai be nega maorona lasi Iehova ena dubu helaga do idia haginia lou.—Hag. 1:2.

6. Sekaraia 4:​6, 7 hegeregerena, Iuda taudia be dahaka hekwakwanai idia davaria bona Sekaraia be dahaka hagoadaia hereva ia henia?

6 Sekaraia 4:​6, 7 duahia. Moni ena hekwakwanai bona gavamani edia heiriheiri karadia idia vara noho lalonai, Iuda taudia be dagedage idia haheaukalaia danu. Lagani 522 B.C.E. ai, edia inai taudia ese Iehova ena dubu helaga haginia lou gaukarana idia taravatua. To, Sekaraia ese Iuda taudia ia hagoadaia Iehova ese ena lauma helaga amo idia do ia durua, edia hekwakwanai idia haheaukalaia noho totona. Lagani 520 B.C.E. ai, King Dariuse ese gwaumaoro ia henia dubu helaga do idia haginia lou, bona moni ia henia danu unai gaukara idia karaia totona. Bona gavamani taudia ia oda henia unai gaukara do idia durua.—Esr. 6:​1, 6-10.

7. Iuda taudia be Dirava ena ura idia atoa guna dainai, dahaka hahenamo idia davaria?

7 Hagai bona Sekaraia amo Iehova be ena taunimanima dekenai ia gwauhamata bema ena dubu helaga haginia gaukara idia atoa guna, idia do ia durua. (Hag. 1:​8, 13, 14; Sek. 1:​3, 16) Unai peroveta taudia edia hahegoada herevadia dainai Iuda taudia ese lagani 520 B.C.E. ai, dubu helaga haginia gaukarana idia karaia lou, bona lagani 4 mai kahana lalonai idia haorea. Ena be hekwakwanai momo idia davaria, to Iuda taudia ese Dirava ena gaukara idia atoa guna dainai, Iehova ese edia dabu gaudia ia henia bona danu edia hetura karana ia ida ia goada. Unai dainai idia be mai moale ida Iehova idia tomadiho henia.—Esr. 6:​14-16, 22.

DIRAVA ENA URA OI ATOA GUNA

8. Edena dala ai Hagai 2:4 ese ita ia durua Dirava ena ura ita atoa guna totona? (Futnout itaia danu.)

8 Hisihisi badana ia mai kahirakahira noho dainai, haroro gaukara do ita karaia ena oda herevana ita badinaia be mai anina bada. (Mar. 13:10) To, reana moni ena hekwakwanai eiava haroro gaukara ai dagedage ita davaria dainai, haroro gaukara ita karaia be auka. Dahaka ese ita do ia durua Iehova ena ura ita atoa guna totona? Namona be ita abidadama momokani “tuari oreadia edia Iehova”b be ita ida ia noho. Oibe, bema Dirava ena ura ita atoa guna, ita do ia durua. Unai dainai gau ta dekenai ita gari lasi be namo.—Hagai 2:4 duahia.

9-10. Edena dala ai Iesu ena hereva Mataio 6:​33, be tadikaka ta bona ena hahine dekenai ia guguru?

9 Mani painia gaukara idia karaia headava tadikaka Oleg bona ena hahine Irina,c edia haheitalai ita laloa. Kongrigeisen ma ta idia durua totona idia lao murinai, edia tano ai moni ena hekwakwanai ia bada dainai, edia moni gaukara idia haboioa. Ena be lagani ta lalonai moni gaukara namona idia davaria lasi, to hanaihanai Iehova ena heduru idia mamia bona nega haida tadikaka taihu ese idia durudia. Edena dala ai unai hekwakwanai idia haheaukalaia? Matamanai Oleg be ia lalohekwarahi, to ia gwau: “Haroro gaukara ai nega bada ai atoa neganai, unai ese ai ia durua emai mauri ai mai anina bada gaudia ai laloa totona.” Ia bona ena adavana be moni gaukara idia tahua noho lalonai, haroro gaukara dekenai idia bisi.

10 Nega ta idia haroro murinai ruma dekenai idia giroa neganai, idia davaria edia turana ta be idia totona aniani baege rua ia abia mai, bona ia mai ena daudau be kilomita 160 bamona. Oleg ia gwau: “Unai dina dekenai, ai itaia Iehova be ai ia lalokau henia bada bona emai tadikaka taihu be ai idia laloa danu. Ai abia dae momokani Iehova be ena hesiai taudia ia laloaboio diba lasi, herevana edia mauri be ia auka.”—Mat. 6:33.

11. Bema Dirava ena ura ita atoa guna, dahaka do ia vara?

11 Iehova ia ura iseda haroro gaukara ita laloa bada unai amo taunimanima ita hamauria. Paragraf 7 ai ita herevalaia bamona, Hagai ese Iehova ena taunimanima ia hamaoroa, namona be edia hesiai gaukara helagana idia hamatamaia lou. Bema unai idia karaia, Iehova ia gwauhamata idia dekenai ‘hahenamo do ia siaia.’ (Hag. 2:​18, 19) Ita danu, bema Iehova ese ia henia gaukarana ita atoa guna, iseda hekwarahi do ia hanamoa.

IEHOVA DEKENAI EMU ABIDADAMA OI HAGOADAIA DALANA

12. Dahaka dainai Esera bona ia ida idia giroa lou Iuda taudia edia abidadama ia goada be namo?

12 Lagani 468 B.C.E. ai, Esera be Babulonia amo grup iharuana ida Ierusalema dekenai idia lao. Unai idia karaia totona edia abidadama ia goada be namo, badina dubu helaga totona king ese golo bona siliva bada herea ia henia, bona henaohenao taudia ese idia henaoa diba. (Esr. 7:​12-16; 8:31) Danu, gabeai idia laloparara Ierusalema danu be gabu namona lasi. Unai siti ai taunimanima be momo lasi bona ena magu bona geiti be idia dika. Esera ena haheitalai amo Iehova abidadama henia karana dekenai dahaka ita dibaia?

13. Edena dala ai Esera be Iehova dekenai ena abidadama ia hagoadaia? (Futnout itaia danu.)

13 Esera be nega aukadia ai Iehova ese ena taunimanima ia durua dalana ia itaia. Guna lagani 484 B.C.E. ai, Esera be Babulonia ai ia noho neganai, King Ahasuero be oda ia henia Parasa Basileiana henunai idia noho Iuda taudia ibounai idia hamasea totona. (Est. 3:​7, 13-15.) Oibe, Esera bona Iuda taudia ibounai do idia hamasea! Unai sivarai idia kamonai neganai, “provinsi iboudiai dekenai” idia noho Iuda taudia be idia lalohisihisi bada bona idia aniani lasi, bona Iehova ena heduru totona idia guriguri. (Est. 4:3.) Bena edia inai taudia be idia ginidae idia hamasedia totona, to unai ia vara lasi, badina Iuda taudia ese idia halusia. Mani oi laloa Esera bona Iuda taudia ibounai be idia moale bada! (Est. 9:​1, 2) Unai ese Esera ia hagoadaia bona ia diba gabeai do idia vara hekwakwanai lalonai Iehova ese ena taunimanima do ia gimaia.d

14. Taihu ta be nega aukadia ai Iehova ese ia naria dainai, dahaka ia dibaia?

14 Nega aukadia ai Iehova ese ita ia naria dalana ita itaia neganai, ita abia dae momokani nega vaira ai ita do ia naria. Eastern Europe ai, taihu Anastasia ena sivarai mani ita laloa. Ena moni gaukara ia rakatania, badina gaukara turadia ese idia doria politikol karana ta lalonai ia vareai totona. Ia gwau: “Unai be egu mauri ai, nega ginigunana moni dekenai lau dabu momokani.” Ma ia gwau: “Iehova dekenai unai lau gurigurilaia bona lau ia durua dalana lau itaia. Gabeai, bema egu moni gaukara lau haboioa lou, do lau gari lasi. Bema hari dina egu guba tamana ese lau ia naria, kerukeru lau do ia naria danu.”

15. Dahaka ese Esera ia durua Iehova ia abidadama henia noho totona? (Esr. 7:​27, 28)

15 Esera ia diba Iehova ese ia durua noho. Esera be Iehova ese ia durua negadia ia laloa dobu neganai, unai ese ia hagoadaia Iehova ia abidadama henia noho totona. Mani inai hereva oi laloa, “egu Dirava Iehova be lau ia durua noho.” (Esera 7:​27, 28 duahia.) Esera ese Baibel bukana ia torea neganai, nega siks unai bamona hereva ia gwauraia.—Esr. 7:​6, 9; 8:​18, 22, 31.

Edena bamona negadiai iseda mauri lalonai Iehova ena heduru ita itaia? (Paragraf 16 itaia)e

16. Edena bamona negadiai iseda mauri lalonai Iehova ena heduru ita itaia? (Laulau itaia danu.)

16 Hekwakwanai ta ita davaria neganai, Iehova be ita ia durua diba. Hegeregere, hebouhebou ita lao totona bosi ita noia dina haida do ita gaukara lasi, eiava iseda gaukara ena sediual ia haidaua unai amo kongrigeisen heboudia do ita reaia lasi, unai ita karaia neganai, dala ita kehoa Iehova ese ita ia durua totona. Reana do ita hoa badina bosi be iseda hereva do ia abia dae. Unai ia vara neganai, iseda abidadama Iehova dekenai be do ia goada momokani.

Esera bona Israela taudia ma haida be dubu helaga dekenai idia taitai. Sekanaia be Esera ia durua do ia gini tore totona.

Esera be taunimanima edia kara dika dainai ia lalohisihisi bada, unai dainai dubu helaga ai ia tai bona ia guriguri. Taunimanima idia tai danu. Bena Sekanaia ese Esera ia hagoadaia, ia gwau: “Dirava ese Israela taudia do ia lalonamo henia lou. . . . Ai be oi do ai durua.”​—Esr. 10:​2, 4 (Paragraf 17 itaia)

17. Esera be hekwakwanai negadiai edena dala ai manau karana ia hahedinaraia? (Rau 1 ena laulau itaia.)

17 Esera be mai manau ida Iehova ena heduru totona ia guriguri. Esera be ena maduna dainai ia lalohekwarahi bada negadiai, mai manau ida Iehova dekenai ia guriguri. (Esr. 8:​21-23; 9:​3-5) Ia be Iehova dekenai ia tabekau dainai, haida idia ura ia idia durua bona iena abidadama karana idia tohotohoa. (Esr. 10:​1-4) Bema iseda dabu gaudia o famili ita gimaia totona ita lalohekwarahi neganai, namona be mai abidadama ida Iehova dekenai unai ita gurigurilaia.

18. Dahaka ese ita do ia durua Iehova dekenai iseda abidadama ita hagoadaia totona?

18 Bema mai manau ida Iehova ena heduru ita tahua bona tadikaka taihu edia heduru ita abia dae, Dirava dekenai iseda abidadama do ia goada ia lao. Taihu Erika be mai ena natudia toi, bona hekwakwanai badadia ia davaria neganai, ia diba Iehova ese do ia durua. Iena bogana lalonai ena beibi ia mase bona daudau lasi murinai ena adavana lalokauna ia mase. Unai idia vara murinai, ia gwau: “Do oi diba lasi Iehova be edena bamona oi do ia durua. Heduru be hoa dalanai do ia mai. Lau itaia Iehova ese egu guriguri be egu turadia edia hereva bona kara amo ia haerelaia. Bema egu turadia dekenai egu hekwakwanai lau herevalaia, do ia auka lasi lau idia durua totona.”

IEHOVA OI ABIDADAMA HENIA NOHO ELA BONA DOKONA

19-20. Ierusalema dekenai idia giroa lasi Iuda taudia dekenai dahaka ita dibaia?

19 Ierusalema dekenai idia giroa lasi Iuda taudia dekenai mai anina bada gauna ta ita dibaia. Idia haida be buruka, gorere, eiava famili ena maduna haida dainai idia lao lasi. To, mai ura ida Ierusalema dekenai idia giroa lou taudia dekenai edia kontribusen idia henia. (Esr. 1:​5, 6) Ierusalema dekenai grup ginigunana idia giroa lou bona lagani 19 bamona ia ore vadaeni, Babulonia ai idia noho Iuda taudia be edia kontribusen idia do siaia noho.—Sek. 6:10.

20 Ena be ita mamia ita hegeregere lasi Iehova ena hesiai gaukara ita karaia totona, to ita abia dae diba mai kudouna ibounai ida ia totona ita karaia gaudia ia laloa bada. Edena dala ai unai ita diba? Sekaraia ena nega ai, Iehova ese peroveta tauna ia noia Babulonia ai idia noho Iuda taudia ese idia siaia golo bona siliva amo korona ta do ia karaia. (Sek. 6:11) Unai “korona” idia itaia neganai edia harihari bada karana do idia “laloatao.” (Sek. 6:14) Ita abia dae momokani nega aukadia ai Iehova ita hesiai henia karana do ia laloaboio lasi.—Heb. 6:10.

21. Dahaka ese ita do ia durua vaira nega ai ita gari lasi totona?

21 Ita diba momokani inai nega dokona ai hekwakwanai momo do ita davaria, bona vaira nega ai mauri be do ia auka momokani. (2 Tim. 3:​1, 13) To, namo lasi ita lalohekwarahi bada. Mani Hagai ena negai Iehova ese ena taunimanima dekenai ia gwauraia herevana oi laloatao: “Lau be umui ida lau noho. . . . Umui gari lasi.” (Hag. 2:​4, 5) Ita danu bema mai iseda lalona ibounai ida Iehova ena ura ita karaia, ia be ita ida do ia noho. Esera ena haheitalai bona Hagai bona Sekaraia edia peroveta herevadia amo ita dibaia gaudia ita badinaia neganai, herevana vaira nega ai dahaka hekwakwanai ita davaria, to Iehova dekenai iseda abidadama do ia goada noho.

EDENA BAMONA DO OI HAERE?

  • Edena dala ai hekwakwanai ese iseda hesiai gaukara urana ia koua diba?

  • Dahaka dainai nega aukadia ai Iehova ena ura ita karaia noho be namo?

  • Hekwakwanai negadiai edena dala ai iseda abidadama Iehova dekenai ita hagoadaia diba?

ANE 122 Marere Lasi, Gini Goada!

a Inai atikol ese ita do ia durua moni ena hekwakwanai, gavamani idia heiriheiri, eiava haroro gaukara dainai ita idia dagedage henia neganai, iseda abidadama Dirava dekenai do ita hagoadaia noho.

b Hagai bukana ai inai hereva “tuari oreadia edia Iehova” be nega 14 ia hedinarai, unai ese Iuda taudia bona ita ia hadibaia Iehova ena siahu be bada herea momokani bona ia ese aneru tuari orea badadia ia biagua.—Sal. 103:​20, 21.

c Ladana haida ai haidaua.

d Dirava ena taravatu ia torea hanai tauna Esera, be Ierusalema dekenai ia do giroa lasi neganai, Iehova ena peroveta herevadia dekenai ena abidadama ia hagoadaia.—2 Siv. 36:​22, 23; Esr. 7:​6, 9, 10; Ier. 29:14.

e LAULAU: Tadikaka ta be ena bosi ia noia hebouhebou ia lao totona dina haida do ia gaukara lasi, to ena noinoi ia abia dae lasi. Heduru totona Dirava ia guriguri henia bena ena bosi ia noia lou. Ena bosi dekenai hebouhebou ena invateisen ia hahedinaraia bona Baibel ena hahediba herevadia edia namo ia herevalaia. Bosi ia moale bona ena lalohadai ia haidaua.

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia