Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w89 7/1 rau 12-18
  • Emu Ruma be Laga-Ani Bona Maino Gabuna, A?

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Emu Ruma be Laga-Ani Bona Maino Gabuna, A?
  • 1989 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Adavana Namona Abia Hidi
  • Maino be Headava Lalonai Ia Havaraia Sisibana
  • “Satani ena Dala Do Umui Kehoa Lasi”
  • Natudia edia Maduna Ruma Bese ena Maino Dekenai
  • Ruma Bese Lalonai Laga-Ani bona Maino Havaraia Noho
  • Dirava ese Ia Hakapua Taudia, be Taunimanima ese Do Idia Hapararaia Lasi
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2007
  • Aonega Sisibana Headava Taudia Totona
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2005
  • Ruma Bese ena Mauri Namona
    Mauri Hanaihanai Paradaiso Lalonai
  • Emu Ruma Bese Hamoalea Dalana
    Baibel be Dahaka ia Hadibaia?
Ma Haida Itaia
1989 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w89 7/1 rau 12-18

Emu Ruma be Laga-Ani Bona Maino Gabuna, A?

“Iehova ese harihari gauna be umui do ia henia be namo bona umui ta ta ese emui adavana ena ruma lalonai laga-ani do umui davaria.”​—⁠RUTA 1:⁠9.

LAGANI 3,000 bamona gunanai, hahine toi ese laolao ta idia hamatamaia. Do idia laolao gabuna dekenai henaohenao taudia bona raskol taudia be momo. Unai hahine be Moab tanona dekenai idia loaloa. Hahine burukana be vabu ta, ladana Naomi. Ia ura dikadika ia lao Betelehem, ena vara gabuna Iuda dekenai. Vabu matamatadia rua, Oropa bona Ruta be ia badinai idia raka. Idia be Moab hahinedia, Naomi ena mase natudia rua, Kilion bona Malon, edia adavadia. Kamonai!

2 Naomi ia gwau: “Emui sinadia edia ruma dekenai umui lao. Iehova ese umui do ia hanamoa, umui ese mase taudia umui hanamodia hegeregerena bona lau umui hanamoa hegeregerena.” Bona Naomi ena ura ma ta be dahaka? Ia gwau: “Iehova ese harihari gauna be umui do ia henia be namo bona umui ta ta ese emui adavana ena ruma lalonai laga-ani do umui davaria.” (Ruta 1⁠:​8, 9) Oibe, Naomi ese ena ravana ia hamaorodia edia bese taudia dekenai do idia giroa lao, bona ena helaro be, edia bese taudia bogaragidiai adavana namona bona ruma namona do idia davaria, bena unai amo Dirava ese laga-ani bona noho namona do ia henidia.

3 Oropa be ena hanua dekenai ia giroa lao, to Ruta ia lao lasi. Ia ura lasi ena ravana do ia rakatania. Ia gwau: “Oiemu bese be lauegu bese ai do ia lao, bona oiemu Dirava be lauegu Dirava ai do ia lao.” Gabeai, dahaka ia vara? Boa ena ruma lalonai Ruta ese laga-ani bona maino ia davaria bona “davana hereadaena” ia abia! Ena tubudia be King David bona David ena Lohiabada hereadaena, Iesu Keriso.​—⁠Ruta 1⁠:16; 2⁠:12; 4⁠:​13-22; Salamo 110⁠:1; Mataio 1⁠:​1-6.

4 Naomi ia ura Iehova ese ena ravadia ta ta dekenai headava namona do ia henidia bona edia ruma be laga-ani bona maino gabuna. Momokani, Dirava ia ura ena hesiai taudia ese maino be edia ruma bese lalonai do idia davaria. Bema oi be Iehova ena witness tauna ta, emu ruma be laga-ani bona maino gabuna, a?

Adavana Namona Abia Hidi

5 Bema oi be headava lasi Keristen tauna ta bona oi ura do oi headava, momokani oiemu helaro be emu headava lalonai maino do oi davaria. Maino do oi davaria totona, gau ginigunana be aposetolo Paulo ese ia gwauraia gauna, ia gwau: “Hahine ese iena adavana do ia badinaia ela bona tau ena mauri dokona. To bema iena tau ia mase neganai unai hahine ese ia ura henia tauna do ia adavaia diba, taravatu lasi. To ekalesia tauna sibona do ia adavaia diba.”​—⁠1 Korinto 7⁠:⁠39.

6 Unai hereva, “ekalesia tauna sibona do ia adavaia” ena anina be Keristen tauna sibona do ia adavaia be namo. To namona be Keristen merona o kekenina ia headava haraga lasi, bona ena be ia ura do ia adavaia tauna ese Iehova ia gwauhamata henia vadaeni, to ia headava haraga lasi be namo. Ia ura adavaia merona o kekenina ese ‘kara maoromaoro bona lalo-manau’ ia tahua momokani, a? (Sefania 2⁠:⁠3) Mai ena kudou ibounai ida Dirava ia hesiai henia, a? Ena kudouna dekenai Iehova ia lalokau henia bada dainai ia hanamoa, a? Haroro gaukara ia karaia loulou bona ena mauri lalonai unai gaukara be mai anina bada, a? Ia hegeregere hesiai gaukara do ia karaia bona Keristen headava lalonai do ia vareai, a? Oibe, mero o kekeni ese bapatiso adavana ia tahua neganai, namona be mai ena aonega ida ia abia hidi, bona namona be ia gurigurilaia danu. Emu diba hegeregerena, dala oi tahua do oi diba namonamo unai Keristen tauna ena kara be namo bona lauma dalanai ia goada. Tatau bona hahine momo be tomadiho dekenai idia lalo-tamona lasi dainai maino be lasi edia ruma ai bona idia lalo-hekwarahi bada, to tomadiho dekenai idia lalo-tamona taudia ese unai hekwakwanai idia davaria lasi.

7 Idia bapatiso vadaeni Keristen taudia rua idia headava neganai, ta ese ta ena lalona ia hagoadaia diba bona lauma dalanai idia hagoadaia heheni diba. Unai amo idia lalo-tamona momokani. Keristen tataudia bona hahinedia idia ura edia adavana ida idia lalo-tamona momokani. Dirava ese taunimanima ia havaradia neganai, tomadiho ura henia karana be edia lalona ai ia atoa vareai. Bema dala maorona ita tahua unai ura do ita hagugurua totona, do ita moale bada herea. (Mataio 5⁠:⁠3) Unai ita diba dainai, ita ura lasi Iehova do ita gwau-edeede henia, bona murimuri tauna do ita adavaia, badina unai kara amo headava durua gauna, lalo-tamona lauma dalanai, do ita negea. (Deuteronomi 7⁠:​3, 4) Oibe, moale bada be headava lalonai do umui davaria totona, namona be emui headava lalonai Dirava ena heduru umui tahua badina be hereva hegeregerena ta bamona, “varo mai kahana toi be idia hamotua haraga diba lasi.” (Kohelete 4⁠:12) Momokani, Iehova Dirava be emu headava lalonai ia noho neganai, emu headava do ia heau namonamo bona heduru do oi abia, emu headava lalonai laga-ani bona maino do oi davaria totona.

Maino be Headava Lalonai Ia Havaraia Sisibana

8 Idia headava vadaeni Keristen taudia ese laga-ani bona maino be edia headava lalonai do idia davaria totona, dahaka idia karaia be namo? Gau momo idia karaia be namo, to Paulo ena sisiba Efeso 5⁠:​21-33 dekenai be mai anina bada. Momokani, tau o hahine ese unai hereva ia gaukaralaia diba ena adavana ena kerere do ia gwauraia hedinarai totona. To namona be unai sisiba herevadia edia anina oi dekenai oi laloa namonamo, emu mauri lalonai do oi badinaia totona!

9 Bema oi be headava Keristen tauna ta, Paulo ena sisiba oi badinaia neganai, oi do ia durua emu ruma bese lalonai laga-ani bona maino do oi havaraia totona. Paulo ia gwau: “Tatau e, emui adavana do umui lalokau henia, Keriso ese ekalesia ia lalokau henia bamona. Keriso ese danu iena mauri ia atoa diho ekalesia dainai.” Danu ia gwau: “Namona be tatau ese edia adavana do idia lalokau henia, idia edia tauanina idia lalokau henia hegeregerena. Adavana ia lalokau henia tauna ese sibona ia lalokau henia noho. Badina be tau ta ese sibona ena tauanina ia badu henia diba lasi. To ia ubua noho bona ia naria noho, Keriso ese ekalesia ia ubua bona ia naria hegeregerena. . . . tau ese iena adavana do ia lalokau henia, ia sibona ia lalokau henia hegeregerena.” Unai be maoro, badina “ruaosi be tau-anina tamona” dainai!​—⁠Genese 2⁠:⁠24.

10 Ena adavana ia lalokau henia sibona ia lalokau henia hegeregerena tauna ese ena ruma bese be lauma gaudia dekenai do ia gunalaia. Ia be mai ena maduna ena ruma bese taudia edia goada lauma dalanai do ia naria totona, bona bema idia goada momokani lasi to kara ia karaia lasi do ia durudia totona, unai be maoro lasi. Namona be lauma gaudia dekenai bona tauanina gaudia dekenai ena ruma bese taudia iboudiai ia naria namonamo. Paulo ia gwau: “Bema tau ta ese iena varavara ia naria lasi, o iena ruma taudia ia ubua lasi neganai ia ese iena abidadama Keriso dekenai ia negea vadaeni. Iena dika ese ekalesia lasi murimuri tauna ena dika ia hanaia vadaeni.”​—⁠1 Timoteo 5⁠:⁠8.

11 Keristen hahine ese gau momo ia karaia diba ena ruma be laga-ani bona maino gabuna ai do ia lao totona. Hahine dekenai, Paulo ena sisiba be inai: “Hahine e, emui adavana do umui kamonai henia, Lohiabada umui kamonai henia hegeregerena. Badina tau be iena adavana ena kwarana, Keriso be ekalesia ena kwarana bamona. Bona Keriso be ekalesia ena hamauria tauna, ekalesia be iena tauanina. Unai dainai hahine ese gau ibounai lalonai edia adavana do idia kamonai henia, ekalesia ese Keriso ia kamonai henia bamona. . . . Hahine danu iena adavana do ia matauraia.” (Efeso 5⁠:​22-24, 33) Bema hahine ese ena tau ia “matauraia,” ena ruma be laga-ani bona maino gabuna ai do ia lao. Momokani, unai kara be murimuri hahinedia momo edia kara amo ia idau vaitani; idia ese sibona edia ura idia badinaia dainai bona idia gwau-edeede dainai edia ruma bese ena maino idia hadikaia.

12 Keristen tataudia bona hahinedia ese lalokau bona hemataurai idia havaraia karadia idia karaia be namo. Tau ese ena adavana ena namo ia laloa, lalokau ia hahedinaraia, bona lauma dalanai ia goada be namo. Bona hahine ese Dirava ia gari henia, ena tau ia durua, bona ena kara amo tau ia veria do ia lalokau henia totona be namo. Bema unai kara iboudiai idia karaia, edia ruma be laga-ani bona maino gabuna ai do idia halaoa.

“Satani ena Dala Do Umui Kehoa Lasi”

13 Taunimanima idia goevadae lasi dainai, maino be nega ibounai edia ruma bese lalonai do idia havaraia be auka reana. Hegeregere, ruma murimuri ai idia davaria hekwakwanaidia dainai, reana idia lalo-hekwarahi bada bona unai ese edia lalo-maino ia hadikaia diba. To bema Paulo ena sisiba Efeso 4⁠:​26, 27 dekenai idia badinaia unai ese maino be edia ruma bese lalonai ia havaraia diba. Paulo ia gwau: “Bema umui badu neganai, kara dika do umui karaia lasi. Bona dina do ia diho lasi neganai emui badu do umui haorea. Satani ena dala do umui kehoa lasi.” Bema nega ta ta ai tau o hahine ena badu be mai ena badina, namo lasi ia badu noho bona kerere tauna ena kerere ia laloa noho, badina unai be kara dika. Maino ia hadikaia tauna, Satana Diabolo ena dala ita koua be namo, iseda Keristen ruma bese amo maino do ia kokia garina!​—⁠1 Petero 5⁠:⁠8.

14 Maino be headava lalonai do ia noho totona, namona be tau bona hahine ese Bible ena sisiba idia badinaia. Bema hekwakwanai ta dainai idia hepapahuahu sisina, namona be Dirava idia guriguri henia hebou ena lauma helaga do ia henidia totona, bena lauma helaga ena huahua do idia hahedinaraia diba bona edia headava lalonai maino do idia abia lou diba. (Luka 11⁠:13; Galatia 5⁠:​22, 23) Oibe, hekwakwanai negadiai, unai kara ese headava taudia do ia durudia edia headava lalonai laga-ani bona maino do idia davaria totona.

Natudia edia Maduna Ruma Bese ena Maino Dekenai

15 Matamata taudia danu, ese ruma bese ena maino idia durua diba. Edena bamona? Edia tama sina kamonai henia karana amo bona ruma bese ena gaukara durua karana amo. Bema Keristen tamana o sinana ese ena natudia be Bible ena sisiba ia hadibadia namonamo, bona ena hadibaia gaukarana ia karaia namonamo, ena natudia ese unai kara namodia do idia hahedinaraia diba. Natudia hadibaia gaukarana lalonai tama sina ese haheitalai namona idia karaia be mai anina bada. Hereva Lada-isidia 22⁠:6 ia gwau: “Mero oi hadibaia ena raka dalana ia diba totona, bena ia buruka neganai, do ia rakatania lasi.” Bema tama sina ese edia natudia idia hadibaia namonamo, bona kara namo idia haheitalaia, natudia momo ese dala maorona do idia rakatania lasi. To, tama sina ese edia natudia idia hadibaia namonamo be gau badana, bona natuna ena kudouna ena ura danu be mai anina bada.

16 Namona be emu natudia idia maragi momokani negana amo lauma dalanai oi hadibaia matamaia. Timoteo dekenai unai ia vara. Paulo ese Timoteo ia hamaoroa, ia gwau: “Oi ese oi abia dae bona oi abidadama henia hereva momokani do oi badinaia namonamo noho. Inai hereva momokani oi dekenai idia hadibaia taudia ibounai oi diba vadaeni, ani? Bona inai danu oi diba vadaeni, oi be mero maragi neganai Buka Helagadia dekenai oi manada vadaeni. Inai Buka Helagadia ese oi dekenai aonega idia henia diba ela bona hahemauri do oi davaria, Keriso Iesu oi abidadama henia dainai.” (2 Timoteo 3⁠:​14, 15) Oibe, Timoteo ena lalona idia veria Bible ena hereva momokani ia ‘abia dae bona ia abidadama henia’ totona. Unai Bible sirina ai Paulo ese ia gaukaralaia Greek gado herevana ta ena anina be, “ena lalona ia veria momokani; ia hamomokania.” (New Thayer’s Greek-English Lexicon, rau 514) Timoteo ena sinana, Eunike, bona ena tubuna, Loi, idia gaukara goadagoada, Timoteo be unai bamona do idia hadibaia totona. Ena be Timoteo ena tamana be kamonai tauna lasi, to Timoteo ena lalona ai “abidadama momokani” idia havaraia. (2 Timoteo 1⁠:⁠5) Oi hekwarahi noho emu natudia edia lalona dekenai abidadama momokani do oi havaraia totona, a?

17 Timoteo ia maragi negana amo Bible ena hereva idia hadibaia. Unai dainai, namona be natuna ena aonega oi laloa maragi lasi. The New York Times ia gwau, saiens taudia ese idia tahua gauna ta ese ia hahedinaraia, “natu maragidia edia harana ena kahana haida dekenai cell haida be cell ma haida dekenai idia kamokau gabudia edia momo be nega rua amo taunimanima badadia edia harana ena cell idia kamokau gabudia edia momo ia hanaia.” Natu maragidia be gau namodia bona gau dikadia, moale gaudia bona hisihisi gaudia idia diba. Ia torea bukana ta, The Brain, lalonai Richard M. Restak, M.D. ia gwau: “Mauri gaudia iboudiai edia harana ese idia laloatao diba dahaka be gau bada do idia mauri noho totona. Animal ta ese ia ia dagedage henia gauna ia ‘laloatao’ bona ia mai kahirakahira neganai ia heau. Bema gau ta ese lalona ia hadikaia bada eiava ia hamoalea bada, unai gau ia laloatao namonamo diba. Ita be natu maragidia neganai, bema nega ta iseda imana be lahi dekenai ita atoa, do ita karaia lou lasi badina ena siahu ita laloatao dainai.” Momokani, saiens taudia ese harana ena kara iboudiai idia do diba namonamo lasi, to natuna ta be ia dekenai idia vara gaudia dainai diba ia abia diba. Hegeregere, ia maragi momokani neganai, tama sina ese Keristen hebou lalonai helai namonamo karana idia hadibaia diba.

18 Natudia idia tubu daekau negana lalonai, hadibaia herevadia lauma gaudia dekenai idia lalo-pararalaia diba. Namona be tama sina ese edia natudia idia hadibaia, Dirava ena ura be idia ese edia tamana bona sinana do idia kamonai henia. Edia natudia dekenai unai do idia hadibaia totona, gau badana be tama sina be mai edia lalokau ida idia hadibaia namonamo. Paulo ia gwau: “Memero bona kekeni e, umui emui tamana bona sinana do umui kamonai henia. Kara maorona be unai. ‘Emui tamana bona sinana do umui matauraia.’ Inai be Buka Helaga ena Taravatu mai ena gwauhamata ginigunana. Badina be inai bamona umui karaia neganai, gwauhamata be inai: ‘Mauri namona do umui abia, bona emui mauri do ia daudau tanobada dekenai.’ Tamana bona sinana e, emui natuna do umui habadua lasi, to Lohiabada ena hadibaia hereva idia dekenai do umui hadibaia.” (Efeso 6⁠:​1-4) Natudia ese edia tamana bona sinana idia kamonai henia neganai, heduru idia henia ruma bese lalonai laga-ani bona maino do idia havaraia totona.

19 To dahaka ese tama sina bona natu edia lalokau heheni karana ia habadaia diba? Bible bona Keristen bukadia idia duahia hebou be heduru gauna namona. Hegeregere, Lau Egu Bible Sivarai Buka bona Hadibaia Tauna Badana Ita Kamonai Henia bukana ese natu maragidia idia durudia bada. Bible umui duahia hebou neganai, bona nega ma haida dekenai danu, namona be Dirava ena lalokau oi gwauraia momo. Umui aniani hebou negana lalonai, emu hereva amo Iehova oi hanamoa, gau ibounai be ita ia henia dainai. Emu natudia ida umui loaloa hebou neganai, Dirava oi tanikiu henia, tubutubu gaudia, palaoapalaoa, au, ororo, sinavai maragidia, gohu bona mauri gaudia be hoa dalana ai ia karaia dainai. Haroro gaukara umui karaia hebou neganai, nega namodia oi tahua Dirava ena lalokau do oi gwauraia hedinarai totona. To, emu natuna ena kudouna do oi hamarerea totona, gau badana be sibona emu kudouna lalonai Dirava oi lalokau henia.​—⁠Deuteronomi 6⁠:​4-7.

20 Namona be oi laloaboio lasi matahakani be gau badana. Matahakani be dala maorona ai idia henia bona idia abia dae neganai, “kara maoromaoro ena davana namona mai maino danu do idia davaria.” (Heberu 12⁠:11) Bona edia tamana bona sinana edia matahakani idia abia dae natudia ese moale bona hemataurai be edia ruma bese dekenai idia mailaia bona ena ladana namona idia abia isi. (Hereva Lada-isidia 10⁠:1; 13⁠:1; 23⁠:​24, 25) Momokani, Bible ena hereva idia badinaia neganai, tama sina bona natu ese edia ruma bese lalonai laga-ani bona maino idia havaraia diba.

Ruma Bese Lalonai Laga-Ani bona Maino Havaraia Noho

21 Ruma bese taudia be edena dala ai laga-ani bona maino idia havaraia noho diba? Aonega herevana ta be inai: “Aonega amo ruma idia haginia, bona lalo-parara amo idia haginia auka. Bona diba amo lalona daiutudia be gau namodia bona mai davana bada gaudia amo do idia honu dae.” (Hereva Lada-isidia 24⁠:​3, 4) Ruma bese ena diba bona ena gaukara badana dainai reana edia ruma be kohu namodia amo do idia hahonua. To ruma bese do idia haginia maoromaoro totona, dala tamona be ruma bese taudia ese lalo-parara idia hahedinaraia bona Dirava ena aonega idia badinaia, bona Bible ena hereva idia badinaia namonamo. Oibe, aonega ese ruma bese ia hagoadaia bona ia durua do idia lalo-tamona momokani totona.

22 Bema ruma bese taudia ese Dirava ena sisiba idia badinaia maino do idia davaria. Israel taudia dekenai Iehova ia gwau: “Lau, Iehova be emu Dirava, sibona oi hanamoa dalana be oi lau hadibaia Diravana, dala maoromaoro ai oi lau ha-rakaia Diravana unai. O, egu hahegani oi kamonai henia! Unai neganai emu maino be sinavai bamona ai do ia lao, bona emu kara maoromaoro be davara ena hurehure bamona ai do ia lao.” (Isaia 48⁠:​17, 18) Unai dainai, namona be Keristen tataudia, hahinedia bona natudia ese guba amo ia mai aonegana idia badinaia. Unai neganai, iseda ruma bese lalonai laga-ani bona maino be nega ibounai do ita davaria.

Inai Oi Laloatao, A?

◻ Maino be ena headava lalonai do ia davaria totona, ia ura do ia headava Keristen tauna ese daika ia abia hidi be namo?

◻ Efeso 5:​21-33 ena hereva hegeregerena, tatau bona hahine be edia headava lalonai maino do idia davaria totona, dahaka idia karaia be namo?

◻ Efeso 4⁠:​26, 27 ena sisiba idia badinaia neganai, edena bamona do ia heduru edia ruma be laga-ani bona maino gabuna ai do ia lao totona?

◻ Matamata taudia ese ruma bese ena maino be edena dala ai idia durua diba?

◻ Iseda ruma bese lalonai laga-ani bona maino be edena bamona ita havaraia noho diba?

[Study Questions]

1. Lagani 3,000 bamona gunanai, Iuda dekenai idia lao gwauraia hahinedia toi be daidia?

2. Naomi ena ura Oropa bona Ruta dekenai be dahaka?

3. Ruta be dahaka ia gwau, bona gabeai dahaka ia vara?

4. Dahaka henanadai badana ia vara?

5. Bema oi be headava lasi Keristen tauna bona oi ura do oi headava, maino be emu ruma bese lalonai do oi davaria totona, gau ginigunana be dahaka?

6. (a) ‘Ekalesia tauna sibona adavaia’ ena anina be dahaka? (b) Ia ura do ia headava tauna ese dahaka henanadai ia laloa namonamo be namo? (c) Badina be dahaka ta ese bapatiso ia abia vadaeni adavana ia abia hidi gwauraia neganai ia naria namonamo be namo?

7. Headava taudia do idia moale momokani totona, gau badana be dahaka idia karaia?

8. Edena sisiba ese headava Keristen taudia ia durua bada?

9. Keristen tataudia dekenai Paulo ena sisiba be dahaka?

10. Timoteo Ginigunana 5⁠:8 ena hereva hegeregerena, Keristen tauna ena maduna be dahaka?

11. Paulo ese dahaka sisiba be Keristen hahinedia ia henidia?

12. Namona be Keristen tataudia bona hahinedia edia kara be edena bamona?

13. Paulo ena sisiba Efeso 4⁠:​26, 27 dekenai be dahaka?

14. Bema hekwakwanai ta ese ruma bese ena maino ia hadikaia, headava taudia ese dahaka idia karaia diba, maino do idia havaraia lou totona?

15. Natudia be edena bamona ruma bese ena maino idia durua diba?

16. Timoteo ena mauri ese dahaka haheitalai ia henia, natudia hadibadia gaukarana dekenai?

17. Dahaka ese ia hahedinaraia natuna ia maragi negana amo gau haida idia hadibaia diba?

18. Efeso 6:​1-4 dekenai Paulo ese dahaka sisiba be natudia bona tama sina ia henidia?

19. Dahaka ese tama sina bona natu edia lalokau heheni karana ia hagoadaia diba?

20. Matahakani maorona be mai anina bada, a?

21. Hereva Lada-isidia 24:​3, 4 ena hereva hegeregerena, ruma bese taudia ese edia ruma ai laga-ani bona maino edena bamona idia havaraia noho diba?

22. Bema Dirava ena sisiba ita badinaia, dahaka do ia vara?

[Picture on page 15]

Namona be Keristen tataudia bona hahinedia edia kara ese lalokau bona hemataurai idia havaraia

[Picture on page 16]

Timoteo ia maragi momokani negana amo Dirava ena hereva idia hadibaia. Oiemu natudia oi durudia edia diba bona lalokau Dirava dekenai do ia bada ia lao totona, a?

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia