Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w93 6/1 rau 19-22
  • Oi Moale Totona Dahaka Do Oi Abia be Gau Badana?

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Oi Moale Totona Dahaka Do Oi Abia be Gau Badana?
  • 1993 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Siliva Idia Ura Henia Taudia Idia Maumau
  • Oi Moale Diba, to Edena Dala Amo?
  • Lauma Gaudia Ita Dibaia
  • Iehova Abidadama Henia
  • Dirava Ena Sisiba Oi Abia Dae
  • Lalona Goevagoeva bona Maino Ura Henia Taudia
  • Haheauka Hahedinaraia
  • Moale Hari ela bona Hanaihanai
  • Moale Momokani be Iehova Ena Hesiai Gaukara Dekenai
    1992 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • “Moale Diravana” Idia Hesiai Henia Taudia Be Idia Moale
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia (Stadi)—2018
  • Kohu ese Oi Idia Hamoalea Diba, A?
    1998 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Moale Korikori be Edeseniai Ita Davaria Diba?
    1997 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
Ma Haida Itaia
1993 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w93 6/1 rau 19-22

Oi Moale Totona Dahaka Do Oi Abia be Gau Badana?

TAUNIMANIMA be eleksen amo politik taudia idia abia hidi neganai, unai politik taudia idia ura bada taunimanima idia hamoaledia. Bema idia hamoaledia lasi edia dagi do idia kokia diba. To nius magasin ta ia gwau, Poland dekenai “taunimanima be politik dainai idia moale lasi.” Sivarai torea tauna ta ia gwau United States taudia be “politik taudia dekenai idia abidadama lasi.” Toretore tauna ma ta ia gwau “France lalonai taunimanima be politik idia laloa bada lasi.” Unai bamona lalohisihisi karana be unai tano toi lalodiai sibona lasi bona unai ese ia hahedinaraia politik taudia be taunimanima idia hamoaledia lasi.

Tomadiho gunalaia taudia danu idia gwau taunimanima do idia moale, bema inai mauri lalonai lasi, gabeai maurina lalonai do idia moale. Unai bamona idia hereva badina idia laloa taunimanima iboudiai dekenai ia mase diba lasi soulina idia abia bona mase neganai ma gabu ta dekenai idia mauri noho, to badina idauidau dainai taunimanima momo be unai lalohadai idia dadaraia, Baibel ese unai hereva ia hakoikoia danu. Dubu be idia honu lasi bona edia memba taudia edia namba ia diho ia lao, unai ese ia hahedinaraia taunimanima milion momo idia laloa tomadiho be gau badana lasi idia moale totona.​—Genese 2:​7, 17; Esekiel 18:​4, 20 itaia danu.

Siliva Idia Ura Henia Taudia Idia Maumau

Bema politik bona tomadiho amo moale ita davaria lasi, edeseniai do ita davaria diba? Reana bisinesi amo, a? Ia gwau moale do ia havaraia diba. Advertising karana amo, idia gwau: Moni amo ita hoia diba kohu momo abia bona edia heduru amo moale ita davaria diba.

Unai dala amo moale idia tahua taudia edia namba be ia bada ia lao. Lagani haida gunanai ripoti ta ia gwau Germany lalonai, ruma 100 100 amo 50 50 edia abitorehai be bada herea. Vadaeni ita hoa lasi Germany niuspepa Die Zeit ia gwau “[unai ruma bese] momo be edia abitorehai davana do idia henia guguru diba lasi.” Ia gwau: “Banika amo moni oi abitorehai be ia auka lasi​—to unai abitorehai davana henia lou be ia auka herea.”

Faktori momo tanodia dekenai be unai bamona. Lagani haida gunanai, hekwakwanai idia vara ena badina ia stadilaia tauna David Caplovitz be City University of New York ena tisa ta, bona ia gwau United States dekenai, 20 ia lao 25 milion ruma besedia be mai edia abitorehai badadia. Ia gwau: “Taunimanima be edia abitorehai badadia idia henia lou diba lasi dainai edia mauri ia hadikaia.”

Unai be moale lasi karana! To maoro lasi ita laloa bisinesi be moale do ia havaraia diba, badina ma haida (politik bona tomadiho) ese moale idia havaraia diba lasi, ani? Taga bada tauna Pavapava Solomon ia gwau: “Moni ia ura henia tauna ese moni do ia abia, to ena lalona do ia hegeregere lasi; bona taga ia ura henia tauna ese ena taga do ia habadaia, to ena lalona do ia hegeregere lasi. Unai danu be anina lasi.”​—Kohelete 5:​10.

Bema idia laloa moale abia dalana be edia kohu idia habadaia, unai taudia be idia nihi bamona, do ia vara diba lasi. Ena be mai moale danu unai bamona idia laloa, to hekwakwanai momo do ia havaraia.

Oi Moale Diba, to Edena Dala Amo?

Aposetolo Paulo ese Iehova ia gwauraia “moale Diravana.” (1 Timoteo 1:​11, NW) Moale Diravana ese taunimanima be ia toana bona ia laulauna hegeregerenai ia karadia dainai, idia moale diba. (Genese 1:26) To idia moale totona edia Dirava idia hesiai henia be gau badana, salamo torea tauna ia hereva bamona, ia gwau: “Edia Dirava be Iehova taudia idia moale.” (Salamo 144:15b) Dirava dekenai iseda hesiai gaukara be dahaka bona ita hesiai henia karana amo ita moale momokani dalana ita diba namonamo totona, New World Translation Baibel siri idauidau 110 be “moale” bona “moale karana” idia gwauraia, namona be idia haida ita lalodia.

Lauma Gaudia Ita Dibaia

Iesu Keriso, Dirava ena Natuna, be ororo dekenai ia haroro neganai, ia gwau: “Idia diba lauma gaudia idia tahua be namo taudia idia moale.” (Mataio 5:3, NW) Tanobada ena bisinesi oreadia ese ita idia hakaua kerere toho, idia gwau kohu momo hoia karana amo ita moale diba. Idia gwau bema ruma, kompiuta, video kamera, telefon, motuka, spot gadara kohudia, bona dabua namodia ita abidia neganai do ita moale. Ena be idia gwauraia lasi, to taunimanima milion momo be unai gaudia idia hoidia diba lasi, to idia moale diba. Ena be unai gaudia dainai iseda mauri idia hanamoa bona idia durua, to idia be gau badadia lasi ita moale totona.

Paulo ia karaia bamona, lauma gaudia idia tahua taudia idia gwau: “Bema ita be mai iseda aniani bona dabua neganai, moni dekenai ia laloa momo lasi be namo.” (1 Timoteo 6:8) Dahaka dainai? Badina lauma gaudia tahua karana amo mauri hanaihanai do ita abia diba.​—Ioane 17:3.

Bema iseda moni ia hegeregere, gau namodia ita hoidia bona ita moalelaidia be kerere, a? Reana lasi. Ena be iseda moni ia hegeregere to iseda ura gaudia haida ita hoidia lasi neganai, unai ese iseda goada lauma dalanai ia hagoadaia. Tanobada taudia bamona lasi Iesu ena kohu be momo lasi, unai ese ita ia durua ia bamona lalo-maino bona moale ita abia totona. (Mataio 8:20) Bona Paulo ia lalohisihisi lasi inai hereva ia torea neganai, ia gwau: “Lauegu ogogami lau maumauraia lasi, badina be lau manada vadaeni. Ogogami dekenai lau manada vadaeni, kohu momo ena mauri dekenai danu lau manada vadaeni. Mauri mai lalo namo ena dalana lau davaria vadaeni. Unai dainai gabu ibounai, nega ibounai, lau bogakunu o lau hitolo be lau laloa momo lasi. Bona lauegu gau be momo, o hegeregere lasi neganai lauegu lalona ia namo noho.”​—Filipi 4:​11, 12.

Iehova Abidadama Henia

Tau ta ia diba lauma gaudia ia tahua be namo neganai, unai ese ia hahedinaraia ia ura Dirava ia abidadama henia. Unai ese moale ia havaraia, Pavapava Solomon ia hereva bamona, ia gwau: “Iehova dekenai ia tabekau tauna ia moale.”​—Hereva Lada-isidia 16:20.

To, momokani gauna be inai, taunimanima momo be moni bona kohu idia lalodia bada bona Dirava idia laloa bada lasi, ani? Unai ita laloa neganai, reana ia maoro lasi America monina dekenai inai hereva, “Dirava Ita Abidadama Henia” idia torea.

Pavapava Solomon ena moni be bada dainai gau namodia momo ia hoidia diba, to ia lalo-parara unai gaudia tabekau henidia karana ese moale hanaihanai do ia henia lasi. (Kohelete 5:​12-15) Banika dekenai moni oi atoa diba, to bema banika ena bisinesi ia dika eiava gau ibounai edia davana ia bada daekau neganai, emu moni do ia boio diba. Mai emu ruma neganai, lai mai medu bada herea ese ia hadikaia diba. Bema insurens oi abia, ia boio kohudia haida oi hoidia lou diba, to emu lalo-hekwarahi ia kokia diba lasi. Reana gau haida oi hoidia badina oi laloa gabeai davana bada dekenai ma oi hoilaidia diba, to hanuaboi tamona lalonai edia davana do idia diho herea diba. Ena be moni gaukara amo davana namona oi abia​—badina idauidau dainai—​to reana oi haboioa diba.

Unai gaudia idia vara diba dainai, Iehova dekenai ia abidadama tauna ia diba Iesu ena sisiba ia badinaia be aonega karana, ia gwau: “Inai tanobada dekenai kohu do umui haboua lasi, iniseniai manumanu ese dabua idia ania ore, bona raraka ese auri ia hadikaia, iniseniai danu henaoa taudia ese ruma idia makohia bona gau idia henaoa. To umui emui kohu be guba dekenai do umui haboua, unuseniai manumanu bona raraka ese gau idia hadikaia lasi, unuseni danu henaoa taudia ese ruma idia makohia diba lasi, bona gau idia henaoa diba lasi.”​—Mataio 6:​19, 20.

Bema ta ese Siahu Ibounai Diravana dekenai ia abidadama, ia ese noho namo bona moale mamina ia abia, badina ia diba Dirava ese ia do ia laloa noho, ani?​—Salamo 94:14; Heberu 13:​5, 6.

Dirava Ena Sisiba Oi Abia Dae

Heduru hereva, sisiba danu, be moale gauna bema iseda turana namona be mai lalokau danu ia henia neganai. Dirava ena hesiai tauna Iobu ena turana be mai hekokorokuna danu Iobu dekenai ia gwau: “Dirava ia sisiba henia tauna be ia moale.” Unai hereva be momokani, to unai hereva amo Elifasa ese ia hahedinaraia ia laloa Iobu be ia kerere bada, unai be maoro lasi. Ia be ‘durua koikoi tauna dikana’! To, gabeai, mai lalokau danu Iehova ese Iobu ia sisiba henia neganai, mai ena manau danu Iobu ese unai sisiba ia abia dae dainai moale bada ia davaria.​—Iobu 5:17; 16:2; 42:​6, 10-17.

Hari inai negai, Dirava be iena hesiai taudia ia hereva henidia lasi Iobu ia hereva henia bamona. To, iena Hereva amo bona ena lauma helaga ia hasiahua oreana amo sisiba ia henidia. To, bema Keristen taudia be kohu idia tahua momo idia be nega lasi, goada lasi, bona idia ura lasi Baibel idia stadilaia hanaihanai bona Iehova ena orea ia hegaegaelaia hebou iboudiai dekenai idia lao totona.

Dirava ia lalo-namo henia tauna be Hereva Lada-isidia 3:​11-18 hegeregerena, ia lalo-parara sisiba ia abia dae be aonega karana. Unai siri ia gwau: “Aonega ia davaria tauna ia moale, bona lalo-parara ia abia tauna danu; badina be unai gau amo idia abia ahuna ese siliva amo idia abia ahuna ia hereaia, bona ena davana ese golo ia hereaia. Ena davana ese herahera nadidia edia davana ia hereaia, bona oi moalelaia gaudia be ia ida do idia hegeregere lasi. Mauri daudauna be iena imana idibana dekenai; taga bona hairai be iena imana laurina dekenai. Ena dala be moale daladia; iena dala iboudiai be maino daladia. Ia be mauri auna hegeregerena, idia dogoatao taudia dekenai; idia dogoatao namonamo taudia be moale taudia idia gwauraidia.”

Lalona Goevagoeva bona Maino Ura Henia Taudia

Iesu ia gwau moale taudia be “lalona goevagoeva” bona “maino” taudia. (Mataio 5:​8, 9) Inai tanobada be kohu momo tahua karana ia gwauraia bada, unai dainai ia auka lasi sibona eda ura, reana kara goeva lasi gaudia danu, edia ura dikadia be iseda kudouna lalonai idia vareai totona! Dirava ena aonega ese ita ia hakaua lasi neganai, reana sibona ita koia bona koikoi dalana amo iseda moni ita habadaia toho bona unai kara amo ita bona taunimanima huanai maino do ia haorea! Mai ena badina dainai Baibel ia sisiba, ia gwau: “Moni ura henia kara ese dika idauidau ibounai ia havaraia noho. Bona moni idia ura bada taudia haida ese Iesu abidadama kara idia rakatania vadaeni, bona mai lalohisihisi momo, edia mauri idia hadikaia ore vadaeni.”​—1 Timoteo 6:10.

Moni ura henia bada karana be hekokoroku karana bona ia ese moale lasi karana, tanikiu lasi karana, bona mata-ganigani karana ia havaraia. Unai bamona idia koikoi garina, Keristen taudia haida be dala ta idia abia hidi gwauraia neganai, sibona dekenai inai henanadai idia henia: Lau do ia durua momokani, a? Inai davana bada gauna eiava inai moni bada bona nega bada do ia haorea gaukarana lau abia be mauri durua gauna eiava, badina taunimanima milion momo be unai gaudia idia abia diba lasi, to idia do mauri noho, ani? Reana egu moni eiava egu nega tomadiho momokanina habadaia gaukarana dekenai do lau negea be namo; tanobada ibounai ena haroro gaukara lau durua be namo; eiava idia dabu taudia lau durudia, ani?

Haheauka Hahedinaraia

Iobu ia abia hahetoho ta be mauri durua gaudia ia haboiodia. (Iobu 1:​14-17) Iena haheitalai namona amo, ia hedinarai ena mauri kahana ibounai lalonai haheauka be gau badana. Keristen haida be dagedage idia haheaukalaia; ma haida be, hedibagani; ma haida be, mauri durua gaudia idia abia lasi dainai idia haheauka. To Iehova ese haheauka taudia iboudiai do ia hanamodia, hahediba tauna Iakobo ese Iobu ia herevalaia hegeregerena, ia gwau: “Haheauka taudia ese moale idia davaria vadaeni.”​—Iakobo 5:11.

Bema lauma gaukarana ita reaia mauri durua gaudia ma haida do ita abidia totona, reana iseda noho do ia namo sisina, to unai neganai Dirava ena Basileia ese namo momokani do ia havaraia dalana do ita laloa bada, a? Unai bamona ita karaia be namo lasi, ani?​—2 Korinto 4:18.

Moale Hari ela bona Hanaihanai

Iehova ia diba dahaka ese taunimanima ia hamoaledia, to taunimanima momo ese unai dala idia abia dae lasi. Dina vairadiai do idia vara mai anina bada gaudia idia laloa lasi, bona idia gwau Dirava ena sisiba badinaia karana amo do idia taga lasi. To idia laloa kerere, kohu dekenai idia abidadama be anina lasi, bona lalohisihisi ia havaraia. Mai ena maoro danu Baibel torea tauna ta ia henanadai, ia gwau: “Kohu do idia momo, to haoredia taudia do idia momo danu; bena kohu biaguna ese do ia anidia lasi, to ena namo be matana amo sibona do ia itadia, ani?” (Kohelete 5:11; Kohelete 2:​4-11; 7:12 itaia danu.) Ena be ita laloa ita abia gaudia be mauri durua gaudia, to karaharaga unai gaudia ita atodia siri bona ita gaukaralaidia lou lasi, idia noho kava!

Keristen momokanina ta be ia gava lasi ‘dekena tauna ena kohu hegeregerena ia abia totona.’ Ia diba tau ta ena namo be ena kohu dainai lasi, to ia be ena kara amo. Ia daradara lasi, ia diba dahaka ese taunimanima ia hamoaledia momokani: unai be Iehova ia turana henia bona Iena hesiai gaukara ia karaia goadagoada noho.

[Picture on page 20]

Kohu mo sibona amo moale hanaihanai ia havaraia diba lasi

[Picture on page 22]

Baibel ia gwau: “Idia diba lauma gaudia idia tahua be namo taudia idia moale”

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia