Sori Oi Gwauraia be mai Anina Bada, A?
GEORGE BERNARD SHAW ia gwau: ‘Lau sori diba lasi.’ Ma haida idia gwau, ‘Dahaka ia vara be ia vara vadaeni.’
Reana ita danu be ita ura lasi iseda kerere ita gwauraia hedinarai badina haida ese ita do idia matauraia lasi garina. Reana ita laloa kerere be ma ta ena. Eiava ita ura sori do ita gwauraia, to ita karaia lasi ela bona ita laloa unai hekwakwanai idia laloaboio.
Vadaeni, sori ita gwauraia be mai anina bada, a? Gau namona ta ia havaraia diba, a?
Lalokau Dainai Sori Ita Gwauraia
Tadikaka lalokau henia karana be Iesu Keriso ena hesiai taudia momokanidia edia toana. Iesu ia gwau: “Unai dekena amo taunimanima ibounai do idia diba umui be lauegu diba tahua taudia, ta ta dekenai do umui lalokau henia dainai.” (Ioane 13:35) Baibel ese Keristani taudia ia hagoadaia, “umui ta ta do umui lalokau henia, mai emui lalona ibounai.” (1 Petero 1:22) Iseda lalokau be bada neganai, ita ia doria sori ita gwauraia totona. Dahaka dainai? Badina ita be mai eda kara dika dainai, ma haida edia mamina ita hahisia diba, bona bema ita hanamoa lasi, lalokau do ia koua.
Haheitalai be, reana Keristani kongregesen lalonai ta ita badu henia dainai ita ura lasi ita hereva henia. Bema ita ese ta ita habadua, edena bamona mai lalokau hetura karana ita matamaia lou diba? Nega momo, unai ita karaia diba bema ita gwau ita sori bona ita hekwarahi mai gado-namo ida ita kiki hebou totona. Lalokau be iseda tadikaka amo ita abia abitorehai bamona, bona bema ta ita habadua dainai ita sori, ita be unai abitorehai ena davana sisina ita henia.—Roma 13:8.
Haheitalai ta be inai: Mari Carmen bona Paqui be nega daudau lalonai idia hetura Keristani hahine rua. To, Mari Carmen be udu mauri herevadia ia abia dae dainai, iena hetura karana Paqui ida ia hadokoa. Iena kara ena badina ia gwauraia hedinarai lasi, to Paqui ia dadaraia vaitani. Kahirakahira lagani ta ia ore murinai, Mari Carmen ia davaria ia kamonaia udu mauri herevadia be koikoi. Dahaka ia karaia? Lalokau ese ia doria, Paqui dekenai ia lao bona ia kara dika henia dainai, mai manau ida ia hamaoroa ia sori bada. Idia ruaosi idia taitai bada, bona unai nega amo ema bona hari idia be tura namodia momokani.
Ena be ita laloa ita ese kerere ta ita karaia lasi, to sori ita gwauraia ese lalohadai kererena ia hamaoromaoroa diba. Manuel ia gwau: “Guna, lagani momo idia ore vadaeni, emai taihu ta be hospital dekenai ia noho neganai, lau bona egu adavana be ena ruma dekenai ai noho. Emai goada ibounai ida ia bona iena natudia ai durua ia gorere negana lalonai. To ruma dekenai ia lou mai neganai, iena turana ta dekenai ia maumau, ia gwau ruma ena moni ai naria namonamo lasi.
“Ai vadivadi henia bona ai hahedinaraia reana ai be matamata bona ai diba momo lasi dainai, ia ese reana ia karaia bamona ai karaia lasi. Karaharaga, ia gwau iena abitorehai ai dekenai be bada herea bona ai karaia gaudia ibounai dainai ia tanikiu bada. Unai hekwakwanai ai hamaoromaoroa. Unai ekspiriens ese lau ia hadibaia hekwakwanai idia vara neganai mai manau ida sori gwauraia karana be mai anina bada.”
Iehova ese unai tau bona hahine ia hanamodia badina lalokau bona ‘maino daladia idia tahua’ dainai. (Roma 14:19) Lalokau ena anina ma ta be haida edia hemami do ita laloa. Petero ese ita ia sisiba henia ‘ta ta dekenai do ita hebogahisi henia.’ (1 Petero 3:8) Bema ita be haida edia hemami ita laloa, do ita lalo-parara iseda hereva eiava kara kava ta amo ma ta ita hahisia diba bona do ita ura sori ita gwauraia.
“Umui Laloa Manau”
Abidadama Keristani elda taudia danu be nega haida idia hepapahuahu. (Kara 15:37-39 itaia.) Unai negadia ai sori gwauraia ena namo be mai anina bada. To sori ia gwauraia be auka elda tauna o Keristani tauna ia durua gauna be dahaka?
Anina bada gauna be manau. Aposetolo Petero ena sisiba ia gwau: “Umui ibounai do umui laloa manau, vadaeni umui ta ta dekenai durua do umui henia.” (1 Petero 5:5) Momokani, ena be hepapahuahu momo lalodiai idia noho taudia iboudiai be mai edia kerere, to mai ena manau Keristani tauna be sibona iena kerere do ia laloa bona ia ura iena kerere do ia gwauraia hedinarai.—Aonega Herevadia 6:1-5.
Namona be sori herevana ia abia dae tauna ese ia abia dae mai ena manau ida. Unai ita haheitalaia diba inai dala amo: Idia ura idia herevahereva tatau rua be ororo idaudia rua ataiai idia gini. Ororo edia padana be daudau dainai herevahereva dalana be auka. To bema ta be koura dekenai ia diho lao, bona ma ta ese iena haheitalai ia badinaia, idia herevahereva namonamo diba. Unai hegeregerena, bema Keristani taudia rua idia ura edia hekwakwanai idia hamaoromaoroa, mai manau ida idia ta ta ese koura dekenai do idia hedavari bamona, bona sori herevana maorona do idia gwauraia.—1 Petero 5:6.
Headava Lalonai Sori Herevana be mai Anina Bada
Mai edia kara dika taudia rua idia headava neganai, nega momo sori do idia gwauraia. Bona bema tau bona hahine ese ta ta edia hemami idia laloa, idia hereva eiava kara kava neganai unai ese ia veridia idia sori totona. Aonega Herevadia 12:18 ia gwau: “Ia hereva haraga tauna ena hereva, be tuari kaia ia gwadaia noho bamona, to aonega tauna ena hereva ese, taunimanima idia hamauria diba.” “Tuari kaia ia gwadaia noho bamona” herevana ita kokia diba lasi, to mai momokani ida ita sori neganai ita hamaoromaoroa diba. To momokani, unai ita karaia totona nega ibounai ita noga bona ita hekwarahi.
Susana be ena headava ia herevalaia neganai, ia gwau: “Lau bona Jack* be lagani 24 lalonai ai headava, to ai ta ta dekenai gau momo ai do dibaia noho. Madi, nega daudau sisina gunanai, wiki haida lalonai ai parara bona ai noho hebou lasi. To, elda taudia amo Baibel ena sisiba ai kamonai bona ai noho hebou lou. Hari ai diba, aiemai kara be idauidau dainai hepapahuahu do idia vara diba. Unai ia vara neganai, sori ai gwauraia haraga bona ai hekwarahi bada ta ta ena lalohadai ai lalo-pararalaia totona. Mai moale bada ida lau hereva diba aiemai headava be ia namo momokani.” Jack ma ia gwau: “Hari ai badu haraga negadia ai diba vadaeni. Unai negadia ai mai hebogahisi bada ida ai kara heheni.”—Aonega Herevadia 16:23.
Bema oi laloa oi kerere lasi, sori herevana oi gwauraia be maoro, a? Bema oi badu bada herea, kerere be daika ena oi lalo-pararalaia totona be auka. To maino be headava lalonai ia noho be mai anina bada gauna. Mani Abigaila oi laloa. Ia be Israela hahinena bona ena adavana ese Davida ia kara dika henia. Ena be iena adavana ena kavakava karana be iena kerere lasi, to sori herevana ia gwauraia. Ia noinoi: “Lau be oiemu hesiai hahine, mani emu kara, egu kara dika do oi gwauatao.” Davida ese iena hereva ia laloa, bona mai manau ida Abigaila ia hamaoroa iena hereva dainai kerere lasi taudia do ia alaia lasi.—1 Samuela 25:24-28, 32-35.
Unai hegeregerena, Keristani hahine ta ladana June, lagani 45 ia headava vadaeni hahinena, ia laloa headava ta ia kwalimu totona namona be ta be ia ura sori do ia gwauraia guna. Ia gwau: “Lau sibona lau hamaoroa, emai headava be mai anina bada, bona lau sibona egu hemami be gabeai. Unai dainai sori lau gwauraia neganai, egu mamina be lau ese emai headava lau durua.” Tau buruka ladana Jim ia gwau: “Kerere maragidia dainai egu adavana dekenai sori lau gwauraia danu. Operesen badana ia abia negana ema bona hari, ia lalohisihisi haraga. Unai dainai nega momo lau rosia bona lau gwau, ‘Egu Lalokau e, lau sori. Oi lau habadua totona lau karaia lasi.’ Tubutubu gauna be ranu amo idia dairia neganai, ena toana ia moale hegeregerena, karaharaga ia moale lou.”
Bema ita lalokau henia bada tauna ita hahisia, sori gwauraia haraga karana ese namo bada do ia havaraia. Milagros be mai lalona ibounai ida unai hereva ia abia dae, ia gwau: “Lau be lalo-goada lasi hahinena, bona egu adavana be lau ia hereva auka henia neganai, lau lalohisihisi bada. To sori ia gwauraia neganai, karaharaga egu mamina ia namo.” Baibel ia hereva maoro, ia gwau: “Hereva namodia mai bogahisihisi danu, be hani bamona, edia mamina be namo, lauma dekenai, bona tauanina dekenai danu.”—Aonega Herevadia 16:24.
Sori Gwauraia Karana Oi Manadalaia
Bema hekwakwanai idia vara neganai sori ita gwauraia, do ita davaria taunimanima do idia moale. Bona reana idia danu sori do idia gwauraia. Bema ita laloa reana iseda kara ese ta ia hahisia, namona be sori gwauraia karana ita manadalaia, ia namo lasi bema ita hekwarahi bada iseda kerere ita hunia totona, ani? Tanobada taudia idia laloa sori gwauraia karana be goada lasi ena toana, to momokani ia ese ta ena Keristani goada karana ia hahedinaraia. Momokani, ita ura lasi ita be kerere idia gwauraia hedinarai to kerere ena maduna idia ura lasi idia huaia taudia bamona ita kara. Hegeregere, nega haida ita gwau ita sori to iseda lalonai ibounai ida ita gwauraia lasi, a? Bema ita leiti bona sori ita gwauraia loulou, ita ura momokani iseda leiti karana do ita hanamoa, a?
Vadaeni, sori ita gwauraia be namo, a? Oibe, do ita gwauraia. Unai be kara maorona oi sibona bona ma haida dekenai. Sori herevana gwauraia karana ese kara dika dainai idia vara hekwakwanai edia hisihisi ia hamaragia diba, bona hetura namodia idia hadikaia gaudia ia hanamoa diba. Sori herevana ta ta ita gwauraia neganai, manau karana ia hadibaia ita dekenai bona ita ia hadibaia ma haida edia hemami ita laloa totona. Unai amo, iseda tadikaka, adavadia, bona ma haida ese ita do idia lalokau bona abidadama henia. Lalo-maino do ita abia, bona Iehova Dirava ese ita do ia hanamoa.
[Footnotes]
a Unai be ladadia korikoridia lasi.
[Picture on page 23]
Mai momokani ida sori gwauraia karana ese Keristani lalokau ia habadaia